ทรัมป์มั่นใจการยุติข้อพิพาทเรื่องภาษีกับจีน ก่อนพบกับสี จิ้นผิง

ระหว่างทริปหลายวันในเอเชีย ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ของสหรัฐฯ ปฏิบัติภารกิจอย่างครอบคลุม แต่เป้าหมายหลักคือการบรรลุข้อตกลงทางการค้ากับจีน – Photo by Andrew Caballero-Reynolds / AFP

ความขัดแย้งทางการค้าระหว่างจีนและสหรัฐฯ กำลังพลิกกลับมาคืนดีกันอีกครั้ง ไม่กี่วันก่อนการพบปะกับสี จิ้นผิงตามที่วางแผนไว้ ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ได้แสดงความเชื่อมั่นเกี่ยวกับการแก้ไขข้อพิพาททางการค้ากับปักกิ่งระหว่างการเยือนมาเลเซียเมื่อวันอาทิตย์ที่ผ่านมา ขณะเดียวกัน หลี่ เฉิงกัง-รองรัฐมนตรีกระทรวงพาณิชย์ของจีน และสก็อตต์ เบสเซนต์-รัฐมนตรีกระทรวงการคลังของสหรัฐฯ ก็ส่งสัญญาณบวกเช่นกัน

“ผมคิดว่าเราจะบรรลุข้อตกลงกับจีนได้” ทรัมป์กล่าวกับผู้สื่อข่าวที่เมืองหลวงกัวลาลัมเปอร์ของมาเลเซีย หลังจากที่เบสเซนต์ และเหอ หลี่เฟิง-รองนายกรัฐมนตรีจีน เสร็จสิ้นการเจรจาสองวันที่นั่น เบสเซนต์กล่าวว่า การเจรจาครั้งนี้ “ช่วยปูทางให้ผู้นำทั้งสองได้พบกันในบรรยากาศที่เป็นบวกมากขึ้น”

ทรัมป์เดินทางถึงมาเลเซียเมื่อวันอาทิตย์ ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของการเดินทางเยือนเอเชียหลายวัน โดยเขาได้เข้าร่วมการประชุมสุดยอดสมาคมประชาชาติแห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ (อาเซียน) หลังจากนั้นเขาจะเดินทางไปยังกรุงโตเกียว และวางแผนที่จะพบกับซานาเอะ ทากาอิชิ-นายกรัฐมนตรีคนใหม่ของญี่ปุ่น เพื่อหารือกันในวันจันทร์

ในวันพุธคาดว่าเขาจะเดินทางถึงเกาหลีใต้ ซึ่งเป็นสถานที่จัดการประชุมสุดยอดความร่วมมือทางเศรษฐกิจเอเชีย-แปซิฟิก (เอเปก) ที่นั่นเขามีกำหนดพบปะกับประธานาธิบดีสี จิ้นผิงในวันพฤหัสบดี ซึ่งเป็นการพบปะส่วนตัวครั้งแรกนับตั้งแต่ทรัมป์เข้ารับตำแหน่งในทำเนียบขาวเป็นวาระที่สอง

จีนเพิ่งประกาศข้อจำกัดการส่งออกแร่ธาตุหายาก วัตถุดิบที่ใช้ในเซมิคอนดักเตอร์ รถยนต์ไฟฟ้า และกังหันลม ทรัมป์ตอบโต้ด้วยการขู่ปักกิ่งว่าจะเก็บภาษีนำเข้าเพิ่ม 100 เปอร์เซ็นต์

สก็อตต์ เบสเซนต์กล่าวกับเอบีซีว่า “ภาษีศุลกากรจะถูกยกเลิกแล้ว จีนกำลังพิจารณาเลื่อนการบังคับใช้ข้อจำกัดการส่งออกแร่ธาตุหายากออกไปเป็นเวลาหนึ่งปีในระหว่างการทบทวน” อีกทั้งปักกิ่งยังตั้งใจที่จะกลับมานำเข้าถั่วเหลืองจากสหรัฐฯ อีกครั้งเพื่อหลีกเลี่ยงการขึ้นภาษีครั้งใหญ่

หลี่ เฉิงกัง-ผู้ช่วยรัฐมนตรีกระทรวงพาณิชย์ของจีนก็แสดงความคิดเห็นในทำนองเดียวกัน ปักกิ่งและวอชิงตันได้ “หารือกันอย่างสร้างสรรค์เกี่ยวกับความเป็นไปได้เหล่านี้” เขากล่าว ทั้งสองฝ่ายได้บรรลุ “ฉันทามติเบื้องต้น” แล้ว

ความตึงเครียดระหว่างสหรัฐอเมริกาและจีนทวีความรุนแรงขึ้นอย่างรวดเร็วหลังจากทรัมป์เข้ารับตำแหน่งในเดือนมกราคม ทั้งสองประเทศต่างกำหนดมาตรการภาษีและข้อจำกัดทางการค้าระหว่างกัน

สหรัฐอเมริกาและจีนยังมีความขัดแย้งกันในเรื่องแพลตฟอร์ม TikTok ซึ่งเป็นของบริษัท Bytedance ของจีน ทรัมป์เคยเรียกร้องให้นักลงทุนสหรัฐฯ ถือหุ้นส่วนใหญ่ใน TikTok เบสเซนต์ชี้แจงว่า “ข้อตกลงขั้นสุดท้ายเกี่ยวกับ TikTok เวอร์ชันสหรัฐ ก็ได้มีการจัดทำขึ้นที่กรุงกัวลาลัมเปอร์เช่นกัน”

เบสเซนต์ระบุว่า ข้อตกลงการค้าระหว่างสหรัฐฯ และจีนจะรวมถึง “ความร่วมมือที่สำคัญอย่างยิ่งในการสกัดกั้นสารตั้งต้นทางเคมี (สำหรับการผลิต) เฟนทานิล” ซึ่งถูกลักลอบนำเข้าสหรัฐอเมริกาผ่านเม็กซิโกและแคนาดา โอปิออยด์สังเคราะห์ โดยเฉพาะเฟนทานิล มีส่วนทำให้เกิดการเสียชีวิตที่เกี่ยวข้องกับยาเสพติดทั้งหมดในสหรัฐอเมริกาถึง 60 เปอร์เซ็นต์ในปี 2024 หรือคิดเป็นจำนวนผู้เสียชีวิตทั้งหมด 48,000 คน

ไม่นานหลังจากเดินทางถึงมาเลเซีย ทรัมป์พร้อมด้วยนายกรัฐมนตรีอันวาร์ อิบราฮิมของมาเลเซีย ได้เข้าร่วมพิธีลงนามข้อตกลงสันติภาพระหว่างไทยและกัมพูชา ประเทศเพื่อนบ้านทั้งสองได้ตกลงหยุดยิงเมื่อปลายเดือนกรกฎาคม ภายใต้การไกล่เกลี่ยของสหรัฐฯ หลังจากการสู้รบที่ยืดเยื้อมาหลายวัน

ไม่นานหลังงจากการลงนาม ทำเนียบขาวได้ประกาศข้อตกลงกับมาเลเซีย ไทย และกัมพูชา ทรัมป์กล่าวว่าเขาได้สรุป “ข้อตกลงการค้าที่สำคัญกับกัมพูชา และข้อตกลงแร่ธาตุสำคัญกับไทย”

นอกจากนี้ทรัมป์ยังได้ลงนามข้อตกลงการค้ากับนายกรัฐมนตรีของมาเลเซีย ซึ่งจะช่วยยกระดับการเข้าถึงแร่ธาตุหายากของสหรัฐฯ ทำเนียบขาวระบุว่ามาเลเซียให้คำมั่นในการ “รับประกันว่าจะไม่มีการกำหนดข้อจำกัดใดๆ เกี่ยวกับการขายแร่ธาตุหายากให้กับบริษัทของสหรัฐ”

มาเลเซียยังให้คำมั่นที่จะเร่งพัฒนาภาคส่วนวัตถุดิบสำคัญ โดยร่วมมือกับบริษัทสหรัฐฯ เจมีสัน กรีเออร์-ผู้แทนการค้าสหรัฐฯ กล่าวว่า ข้อตกลงดังกล่าวจะทำให้การลงทุนและการค้าวัตถุดิบสำคัญ “มีความเสรีและยืดหยุ่นมากที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้”

ประธานาธิบดีสหรัฐฯ ยังแสดงความเปิดกว้างในการพบปะกับผู้นำเกาหลีเหนือ-คิม จอง อึน อีกครั้งระหว่างการเดินทางเยือนเอเชีย เมื่อถูกผู้สื่อข่าวถามเมื่อวันศุกร์ว่า สามารถพบปะกันได้หรือไม่ ทรัมป์ตอบว่า “ผมยินดีมาก เขารู้ว่าเรากำลังจะไป”.