นายกรัฐมนตรีญี่ปุ่นถกประธานาธิบดีจีน ประเด็นทะเลจีนใต้และซินเจียง

นายกรัฐมนตรีคนใหม่ของญี่ปุ่นแสดงความกังวลอย่างจริงจังและตรงไปตรงมาเกี่ยวกับปัญหาทะเลจีนใต้, ฮ่องกง และซินเจียง ในการพบปะครั้งแรกกับประธานาธิบดีสีจิ้นผิง

นายกรัฐมนตรีซานาเอะ ทาคาอิจิ ของญี่ปุ่น (ซ้าย) จับมือกับประธานาธิบดีสีจิ้นผิง ของจีน ก่อนการประชุมสุดยอดญี่ปุ่น-จีน นอกรอบการประชุมสุดยอดความร่วมมือทางเศรษฐกิจเอเชีย-แปซิฟิก (เอเปค) ที่เมืองคย็องจู ประเทศเกาหลีใต้ เมื่อวันที่ 31 ตุลาคม (Photo by JAPAN POOL / JIJI PRESS / AFP)

เอเอฟพีรายงาน เมื่อวันเสาร์ที่ 1 พฤศจิกายน 2568 กล่าวว่า ซานาเอะ ทาคาอิจิ นายกรัฐมนตรีคนใหม่ของญี่ปุ่นได้ร่วมหารือกับประธานาธิบดีสีจิ้นผิง ของจีน และแสดงความกังวลอย่างจริงจังและตรงไปตรงมา เกี่ยวกับปัญหาในทะเลจีนใต้, ฮ่องกง และซินเจียง

ผู้นำจีนได้กล่าวกับนายกรัฐมนตรีหญิงคนแรกของญี่ปุ่นในการเจรจาที่เกาหลีใต้ว่า เขาหวังว่ารัฐบาลของเธอจะมีความเข้าใจที่ถูกต้องเกี่ยวกับประเทศของเขา

ทาคาอิจิเดินทางไปศาลเจ้ายาสุกุนิซึ่งสร้างขึ้นเพื่อเป็นเกียรติแก่ทหารญี่ปุ่นที่เสียชีวิตในสงครามเป็นประจำ และเป็นผู้สนับสนุนไต้หวันอย่างเปิดเผย โดยสนับสนุนความสัมพันธ์ด้านความมั่นคงกับเกาะที่จีนอ้างว่าเป็นดินแดนของตน

ทาคาอิจิกล่าวว่า ทั้งคู่ต่างได้พบกับประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ของสหรัฐฯ ในช่วงไม่กี่วันที่ผ่านมาระหว่างการประชุมสุดยอดเอเปค และเธอต้องการสร้างความสัมพันธ์เชิงยุทธศาสตร์และผลประโยชน์ร่วมกันระหว่างญี่ปุ่นและจีน

อย่างไรก็ตาม เธอได้หยิบยกประเด็นปัญหาสำคัญหลายประการขึ้นมาหารือกับผู้นำจีน โดยกล่าวว่าเป็นเรื่องสำคัญสำหรับผู้นำทั้งสองที่จะต้องมีการพูดคุยกันโดยตรงและตรงไปตรงมา

ทาคาอิจิกล่าวว่า "ดิฉันแสดงความกังวลอย่างจริงจังเกี่ยวกับการกระทำในทะเลจีนใต้ รวมถึงสถานการณ์ในฮ่องกงและเขตปกครองตนเองซินเจียงอุยกูร์"

รัฐบาลปักกิ่งปฏิเสธข้อกล่าวหาการละเมิดสิทธิมนุษยชนชาวอุยกูร์ โดยระบุว่านโยบายของปักกิ่งในเขตปกครองตนเองซินเจียงอุยกูร์ทางตะวันตกเฉียงเหนือของจีนนั้นเป็นไปเพื่อขจัดลัทธิหัวรุนแรงและส่งเสริมการพัฒนา

ขณะที่จีนได้ยืนยันอธิปไตยเหนือทะเลจีนใต้อย่างกว้างขวาง แม้ว่าในปี 2016 จะมีคำตัดสินระหว่างประเทศที่ระบุว่าคำกล่าวอ้างเหล่านั้นไม่มีมูลความจริงทางกฎหมายก็ตาม

ทาคาอิจิกล่าวว่า เธอยังได้หารือกับสีจิ้นผิงเกี่ยวกับหมู่เกาะเซนกากุที่ญี่ปุ่นปกครอง หรือที่จีนเรียกว่าเตียวหยู ในทะเลตะวันออกซึ่งเป็นที่ที่เรือญี่ปุ่นและจีนเผชิญหน้ากันบ่อยครั้ง

เธอยังกล่าวอีกว่า เธอได้พูดคุยกับสีจิ้นผิงเกี่ยวกับการควบคุมการส่งออกสินค้าต่างๆ รวมถึงแร่ธาตุหายาก ซึ่งมีความสำคัญต่ออุตสาหกรรมหลากหลายประเภท

เธอยังกดดันให้มีการปล่อยตัวพลเมืองญี่ปุ่นที่ถูกควบคุมตัวในจีน และเรียกร้องให้มีการรับรองความปลอดภัยของชาวญี่ปุ่นที่อาศัยอยู่ในจีน

เธอกล่าวว่า "ดิฉันได้แจ้งไปแล้วว่าเราต้องการให้เรื่องนี้ได้รับการแก้ไข ส่วนประเด็นเกี่ยวกับไต้หวันก็มีการหารือเช่นกัน"

"ดิฉันระบุว่า เพื่อเสถียรภาพและความมั่นคงในภูมิภาคนี้ การรักษาความสัมพันธ์ที่ดีระหว่างสองฝั่งช่องแคบเป็นสิ่งสำคัญ" เธอกล่าวเสริม

สีจิ้นผิงบอกกับทาคาอิจิว่า เขาหวังว่าญี่ปุ่นจะยึดมั่นในทิศทางทั่วไปของความสัมพันธ์ทวิภาคีที่สันติ, เป็นมิตร และร่วมมือกัน

เขาเสริมว่า ญี่ปุ่นควรยึดมั่นและปฏิบัติตามบทบัญญัติที่ชัดเจนในประเด็นสำคัญๆ เช่น ประวัติศาสตร์ ตามที่ระบุไว้ในเอกสารทางการเมืองที่ญี่ปุ่นและจีนตกลงกัน

การเยือนศาลเจ้ายาสุกุนิในโตเกียวของนักการเมืองระดับสูงของญี่ปุ่นสร้างความโกรธแค้นให้กับจีนและเกาหลีมายาวนาน เพราะศาลเจ้าแห่งนี้ยังให้เกียรติแก่อาชญากรสงครามที่ถูกตัดสินว่ามีความผิดอีกด้วย

ในระยะหลัง ญี่ปุ่นซึ่งเป็นพันธมิตรที่ใกล้ชิดกับสหรัฐฯ และนิยมสันติมายาวนาน ได้เพิ่มความสัมพันธ์ด้านความมั่นคงกับรัฐบาลวอชิงตัน รวมถึงการใช้จ่ายด้านกลาโหม ขณะเดียวกันก็กำลังดำเนินการเพื่อจัดหาขีดความสามารถในการตอบโต้การโจมตี

ทาคาอิจิได้ต้อนรับทรัมป์ในสัปดาห์นี้ และทั้งคู่ได้กล่าวสุนทรพจน์บนดาดฟ้าเรือบรรทุกเครื่องบินของอเมริกา

เธอประกาศเมื่อสัปดาห์ที่แล้วว่าญี่ปุ่นจะใช้งบประมาณร้อยละ 2 ของผลิตภัณฑ์มวลรวมภายในประเทศ (GDP) ไปกับการป้องกันประเทศในปีงบประมาณนี้ ซึ่งเร็วกว่ากำหนดถึงสองปี.