‘พิเชฐ’ เดินหน้ายกระดับระบบรางไทยหารือ JR EAST รับมือภัยพิบัติด้วยเทคโนโลยีญี่ปุ่น เตรียมนำร่องติดตั้งเซนเซอร์เตือนภัย วางมาตรฐานความปลอดภัยระบบรางไทย–อาเซียน
22 ธ.ค. 2568 – นายพิเชฐ คุณาธรรมรักษ์ อธิบดีกรมการขนส่งทางราง (ขร.) เปิดเผยว่าได้หารือร่วมกับ Mr. Kiyotani Keisuke รองผู้อำนวยการ และ Mr. Kaneko Yutaro ผู้จัดการ บริษัท อีสต์ เจแปน เรลเวย์ จำกัด (JR EAST) ผู้ให้บริการระบบรางรายใหญ่ของประเทศญี่ปุ่น ในโอกาสเข้าหารือความร่วมมือโครงการยกระดับขีดความสามารถในการติดตามเฝ้าระวังและรับมือภัยพิบัติในระบบรางของประเทศไทย (Enhancement of Disaster Monitoring and Response Capacity in Railway Sector) โดยมีผู้แทนจากกระทรวงคมนาคม และผู้แทนการรถไฟแห่งประเทศไทยเข้าร่วมการหารืออย่างพร้อมเพรียง
สำหรับการหารือดังกล่าวมีขึ้นจากประเทศญี่ปุ่นเป็นประเทศที่ตั้งอยู่ในพื้นที่ที่ประสบภัยพิบัติบ่อยครั้ง ทั้งแผ่นดินไหว น้ำท่วม และดินถล่ม ส่งผลให้ญี่ปุ่นมีความเชี่ยวชาญเป็นพิเศษในการพัฒนาระบบรับมือภัยพิบัติ โดยเฉพาะในภาคระบบราง ซึ่งมีการนำเทคโนโลยีและระบบสารสนเทศที่ทันสมัยมาใช้ในการติดตาม เฝ้าระวัง และบริหารจัดการสถานการณ์ฉุกเฉินอย่างมีประสิทธิภาพ ทั้งนี้ ทั้งสองฝ่ายจึงได้หารือถึงความเป็นไปได้ในการนำระบบและเทคโนโลยีดังกล่าวมาทดลองใช้ในประเทศไทย เพื่อยกระดับความปลอดภัยของระบบขนส่งทางรางให้ทัดเทียมมาตรฐานสากล
นายพิเชฐ กล่าวว่า แนวทางความร่วมมือดังกล่าวจะเป็นการนำร่องติดตั้งระบบติดตามเฝ้าระวังและรับมือภัยพิบัติในระบบรางของประเทศไทย เพื่อทดสอบการใช้งานเทคโนโลยีในลักษณะเดียวกับที่ใช้ในประเทศญี่ปุ่น โดยขณะนี้อยู่ระหว่างการขอรับการสนับสนุนงบประมาณจากกองทุนรวมอาเซียน–ญี่ปุ่น เพื่อใช้ในการติดตั้งระบบและดำเนินการประเมินผลโครงการในระยะเวลา 2 ปี ระหว่างปี 2569–2570
“ปัจจุบันประเทศญี่ปุ่นได้พัฒนาระบบติดตามเฝ้าระวังและรับมือภัยพิบัติในระบบรางหลากหลายรูปแบบ อาทิ ภัยพิบัติน้ำท่วม ภัยพิบัติดินถล่ม รวมถึงเหตุการณ์ผิดปกติอื่น ๆ โดยอาศัยการติดตั้งอุปกรณ์เซนเซอร์ตรวจจับในจุดเสี่ยง เมื่อระบบตรวจพบความผิดปกติหรือภัยพิบัติ จะมีการส่งสัญญาณแจ้งเตือนไปยังพนักงานขับรถไฟและเจ้าหน้าที่ควบคุมการเดินรถโดยทันที เพื่อให้สามารถพิจารณาจำกัดความเร็วหรือหยุดขบวนรถไฟก่อนถึงพื้นที่เกิดเหตุได้อย่างทันท่วงที ซึ่งจะช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดอุบัติเหตุ และลดผลกระทบต่อการให้บริการระบบรางในภาพรวม”นายพิเชฐ กล่าว
ทั้งนี้ โครงการความร่วมมือกับ JR EAST ไม่ได้จำกัดเพียงการติดตั้งระบบเซนเซอร์เพื่อตรวจจับภัยพิบัติในประเทศไทยเท่านั้น แต่ยังรวมถึงการเสนอจัดทำมาตรฐานการติดตั้งอุปกรณ์เฝ้าระวังและรับมือภัยพิบัติในระบบราง ตลอดจนการถ่ายทอดองค์ความรู้และประสบการณ์ด้านการบริหารจัดการภัยพิบัติให้กับประเทศอื่นในภูมิภาคอาเซียน ซึ่งจะช่วยให้ประเทศในภูมิภาคสามารถนำไปประยุกต์ใช้ให้เหมาะสมกับบริบทของตนเองในอนาคต
นายพิเชฐ กล่าวว่า ความร่วมมือกับ JR EAST ในครั้งนี้ จะเป็นก้าวสำคัญในการยกระดับขีดความสามารถด้านการติดตามเฝ้าระวังและรับมือภัยพิบัติของระบบรางไทย และยังช่วยเสริมสร้างความแข็งแกร่งให้กับระบบรางในภูมิภาคอาเซียน ผ่านการเข้าถึงองค์ความรู้และเทคโนโลยีชั้นนำจากประเทศญี่ปุ่น เพื่อนำมาปรับใช้ให้สอดคล้องกับบริบทของไทยและประเทศในอาเซียน อันจะนำไปสู่การพัฒนาระบบขนส่งทางรางที่มีความปลอดภัย มีประสิทธิภาพสูงสุด และยั่งยืนในระยะยาว
