(รูปตัวอย่าง “สูตรเหล้าขาวดองข่า” (สุรา 40 ดีกรีดองข่าทุบ 1 สัปดาห์) แพทย์แผนโบราณ แก้อาการลมพิษและผื่นแดงจากหมอกควันพิษในผู้สูงอายุ)

      “สมุนไพรไทย” นับเป็นตัวยาที่แก้ได้สารพัดโรค โดยเฉพาะปัญหาภูมิแพ้ ควันพิษจิ๋วของผู้สูงอายุที่อาศัยอยู่ในเมืองกรุง ซึ่งเป็นสาเหตุของอาการผื่นแพ้คันแดง หรืออาการเจ็บคอ แสบจมูก ซึ่งพบได้บ่อยในช่วงนี้ บางคนเมื่อกินยาแพทย์ปัจจุบันก็รู้สึกบรรเทา แต่ก็มีผู้สูงวัยหลายคนที่มองหาทางแพทย์แผนโบราณ เพื่อเป็นทางเลือกในการดูแลสุขภาพ ให้ปราศจากอาการที่มาจากผลข้างเคียงดังกล่าว ส่วนหนึ่งเพราะคุ้นเคย และยังสามารถหามาใช้ได้อย่างไม่ยุ่งยาก แม่ครูจรรยา วงศ์ชัย แพทย์แผนไทยและหมอพื้นบ้านล้านนา จากชมรมแพทย์แผนไทย จ.เชียงใหม่ มาให้คำแนะนำเกี่ยวกับการปรุงสูตรสมุนไพร ลดอาการภูมิแพ้ในช่วงที่ กทม.เต็มไปด้วยฝุ่นควันพิษ

(แม่ครูจรรยา วงศ์ชัย)

 

      แม่ครูจรรยา หมอพื้นบ้านล้านนา ให้ข้อมูลว่า “สูตรในการปรุงสมุนไพรไทย เพื่อบรรเทาอาการผื่นคันแดง คัดจมูก เจ็บคอ จากอาการภูมิแพ้กำเริบ โดยปัญหาหมอกควันพิษนั้น สามารถทำได้ทั้งสูตรของ “ยาทา” ในรูปแบบที่คล้ายยาคาราไมล์ สำหรับทาแก้ผื่นคันแดง 2 สูตร โดยสูตรที่ 1 ให้นำข่าแก่ จากนั้นนำทุบหรือตำให้พอแหลก 2.นำข่าที่ทุบแล้วไปดองกับเหล้าขาวไว้เป็นเวลา 1 อาทิตย์ 3.ผสมดินสอพอละลายน้ำ แล้วใส่ลงในน้ำข่าที่ผสมเหล้าขาว และนำมาทาผื่นคันแดง หรือจะไม่ผสมดินสอพองก็สามารถนำมาทาแก้ผื่นคันแดง หรืออาการผื่นแดงจากลมพิษ ที่เกิดจากปัญหาควันพิษได้เช่นกัน

      เนื่องจากสูตรที่ 1 ค่อนข้างใช้เวลานาน ดังนั้นผู้สูงอายุสามารถปรุงสมุนไพร ลดภูมิแพ้ สูตรที่ 2 ซึ่งไม่ต้องทิ้งเวลานาน โดยเริ่มจาก 1.นำข่าแก่ 2.ใบพลูสด (พลูกินหมาก) 3.ใบหนุมานประสานกาย จากนั้นนำสมุนไพรทั้ง 3 ชนิดมาตำรวมกัน 4.ใส่เหล้าขาวพอให้มีน้ำเล็กน้อย จากนั้นนำไปทาที่บริเวณผื่นคันแดง โดยสามารถทาก่อนที่มีอาการ หรือทาตอนที่มีอาการดังกล่าวก็ได้เช่นกัน ทั้งนี้ สรรพคุณของสมุนไพรทั้ง 3 ชนิดนั้นมีประโยชน์ทางยาในการแก้อาการอักเสบ แก้ผื่นคัน และแก้โรคลมพิษ นอกจากนี้ ผู้สูงอายุสามารถใช้เพียงสมุนไพรตัวเดียวอย่าง “ใบหนุมานประสานกาย” 1 กำมือมาคั้นเอาแต่น้ำ จากนั้นนำไปผสมเหล้าขาว (พอมีน้ำเล็กน้อย) และทาผื่นคันแดง ก็สามารถทำได้เช่นกัน

      ส่วนการใช้สมุนไพรที่กล่าวมาในทางการบริโภคโดย “การดื่มกิน” ก็สามารถทำได้ โดยการปรุง “ข่าดองเหล้า” เริ่มจาก 1.ตำข่าให้พอแหลก 2.ใส่เหล้าขาว (40 ดีกรี) 1 ช้อนแกง ผสมกับน้ำที่ออกมาจากข่าทุบ จากนั้นให้กินน้ำที่ผสมดังกล่าว เพื่อแก้อาการภูมิแพ้อย่างที่เกริ่นไว้ตอนต้น เนื่องจากข่ามีสรรพคุณแก้ลมพิษ และแก้ไอ แต่ถ้าหากปรุงให้เด็กกินไม่ควรใส่แอลกอฮอล์ แต่ให้ผสมน้ำผึ้ง เข้ากับน้ำตัวข่าที่ทุบพอแตกผสมกับน้ำเปล่าแทน ที่สำคัญแม้ข่าจะสามารถบริโภคได้ แต่ควรดื่มกินแต่ในปริมาณที่น้อย

(ข่าแก่ทุบ, ใบพลู, ใบหนุมานประสานกาย สูตรยาทาภายนอก แก้ผื่นแดง, คัน จากฝุ่นควันพิษที่ใช้เวลาปรุงแบบไม่ต้องรอนาน)

      นอกจากนี้ยังสามารถปรุง “น้ำคั้นใบหนุมานประสานกาย” ดื่มเพื่อแก้ภูมิแพ้ และลดอาการต่อมน้ำลายอักเสบได้ หรืออากาศเจ็บคอได้ รวมถึงลดอาการปอดอักเสบจากการสูดดมฝุ่นละอองเข้าไป เนื่องจากสมุนไพรดังกล่าวมีสรรพคุณลดอาการอักเสบ โดยเริ่มจาก 1.นำใบหนุมานประสานกาย 1 กำมือ 2.ใส่น้ำเปล่าประมาณ 250 ซีซี (1 แก้ว) จากนั้นคั้นอาแต่น้ำ และนำมากรองใส่ผ้าขาวบาง 3.ใส่น้ำผึ้ง, น้ำมะนาว และเกลือลงไปเล็กน้อย เพื่อดื่มลดอาการที่กล่าวมาข้างต้น”.