(ภญ.ดร.สุภาภรณ์ ปิติพร)

    หลีกเลี่ยงได้ยากสำหรับอาหารไขมันสูง โดยเฉพาะในช่วงเทศกาลตรุษจีน เนื่องจากอาหารไหว้เจ้าส่วนใหญ่จะมีส่วนผสมของน้ำมันเป็นหลัก ทว่าคุณตาคุณยายที่ไม่มีโรคเกี่ยวกับคอเลสเตอรอลก็อาจกังวลน้อยกว่าผู้สูงอายุที่ป่วยโรคอ้วน โรคเบาหวาน กระทั่งความดันโลหิตสูง ที่อาจเสี่ยงต่อภาวะไขมันเกินแม้จะบริโภคอาหารเพียงเล็กน้อย 
    แต่เพื่อไม่ประมาทในการดูแลสุขภาพให้ห่างไกลโรค ทั้งเทศกาลวันตรุษจีน ตลอดจนการใช้ชีวิตประจำวัน ภญ.ดร.สุภาภรณ์ ปิติพร จากโรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศร ให้ข้อมูลเกี่ยวกับการบริโภค “สมุนไพรลดไขมันและควบคุมน้ำตาล” เพื่อเป็นทางเลือกในการดูแลสุขภาพผู้สูงอายุไว้น่าสนใจ
    เริ่มจาก ภญ.ดร.สุภาภรณ์ให้ข้อมูลว่า “ถ้าเป็นไปได้อยากแนะนำให้ผู้สูงอายุรับประทานผักปลอดสารพิษให้มากที่สุด โดยเฉพาะช่วงเทศกาลตรุษจีนที่อาหารหลายอย่างมีความมันสูง และผักที่อยากแนะนำให้ผู้สูงวัยบริโภค เป็นชนิดที่มีความพองตัวในน้ำ ซึ่งคุณสมบัติดังกล่าวจะช่วยดูดซับน้ำมันจากอาหารที่รับประทานเข้าไป เช่น “เม็ดแมงลัก” ที่กากใยอาหารสูง ช่วยย่อยได้ดีเช่นกัน นอกนี้ยังมี “หัวไช้เท้า” ที่ช่วยสลายไขมันได้ดี แนะนำว่าในต้มจับฉ่ายซึ่งเป็นอาหารไหว้เจ้า ให้ใส่ผักชนิดนี้เข้าไปให้มากที่สุด และควรใส่น้ำมันให้น้อยลงเช่นกัน

(หลังกินอาหารไหว้เจ้าช่วงตรุษจีน ลูกหลานสามารถปรุงเมนูสุขภาพที่ทำจาก “เม็ดแมงลัก” เพื่อช่วยลดปริมาณไขมันให้กับผู้สูงวัยได้)

    รองลงมาเป็นผักในตระกูลเครื่องเทศอย่าง “กระเทียม” ก็สามารถช่วยลดไขมันได้ดี เช่น หากช่วงตรุษจีนผู้สูงอายุกินข้าวกับไก่ต้ม ก็ให้รับประทานกระเทียมแกล้มเข้าไปในปริมาณที่มากหน่อย หรือ “ต้นหอม” หรือ “หัวหอมใหญ่” เช่น ทำซุปหอมใหญ่ให้ผู้อายุรับประทานร้อนๆ หลังเทศกาลไหว้เจ้า เป็นต้น นอกจากนี้ยัง “กระเจี๊ยบแดง” ที่สามารถนำมาต้มดื่มเพื่อจิบหลังรับประทานอาหารไขมันสูงได้เช่นกัน (ใส่น้ำตาลให้น้อยที่สุด หรือให้สมุนไพรหญ้าหวานแทนน้ำตาล) หรือแม้การปรุงอาหารโดยการใส่ “พริกไทย” ที่มีรสเผ็ดร้อน ตลอดจน “ขิง-ขมิ้นชัน” ในเครื่องแกง ก็เป็นตัวช่วยลดไขมันได้ทางหนึ่ง 

(ขณะที่ผู้สูงอายุกินไก่ต้มหลังไหว้เจ้า ให้บริโภคกระเทียมแกล้มเพื่อป้องกันโรคไขมันส่วนเกิน)   

(“ซุปหอมใหญ่” เมนูป้องกันคอเลสเตอรอล แก้อาหารมันเลี่ยนของผู้สูงวัย)

    ปิดท้ายกันที่พืชสมุนไพรเมืองหนาวของชาวยุโรป แต่ปัจจุบันโครงการหลวงทางภาคเหนือของประเทศไทยก็สามารถปลูก “อาร์ติโชก” ได้เช่นกัน ซึ่งมีสรรพคุณช่วยลดคอเลสเตอรอลได้ดี วิธีรับประทานคือเด็ดกลีบดอกอาร์ติโชกมาต้มรับประทาน หรือปรุงเป็นเมนูต่างๆ กระทั่งบริโภคเป็นผักดิบจิ้มน้ำพริก โดยบริโภคเฉพาะส่วนโคนกลีบ 

(“มันแกว” เมนูลดน้ำตาลในเลือดจากขนมหวานไหว้เจ้าที่คุณตาคุณยายควรบริโภค)

    นอกจากนี้ อาหารที่ช่วยกวาดน้ำตาลในร่างกาย หรือช่วยควบคุมน้ำตาลในเลือด ผลไม้อย่าง “มันแกว” ก็อยากแนะนำให้ผู้สูงวัยรับประทานเช่นกัน เนื่องจากมีสรรพคุณช่วยควบคุมน้ำตาลได้ดี อาจบริโภคเป็นอาหารว่างในปริมาณที่ไม่มากจนเกินไป เพราะปัจจุบันไม่ว่าจะเป็นขนมไหว้เจ้า หรืออาหารคาวบางอย่าง ก็ค่อนข้างมีปริมาณน้ำตาลสูงเช่นเดียวกัน ไม่ว่าจะขนมเทียน, ขนมเข่ง, น้ำผลไม้, ผลไม้กระป๋อง หรือแม้แต่ผลไม้บางชนิดอย่างองุ่น ที่ลืมไม่ได้คือสมุนไพรล้มลุก ซึ่งเป็นพืชตระกูลเดียวกับต้นทานตะวันอย่าง “แก่นตะวัน” (ทานตะวันหัว) ที่มีกากใยอาหารสูง และมีสรรพคุณทั้งช่วยลดไขมัน ควบคุมน้ำตาลในเลือดได้ในตัวเอง โดยการนำหัวแก่นตะวันมาฝาน ตากแห้ง จากนั้นนำไปอบและนำมาบดให้ละเอียด ผสมลงในแป้งขนมปัง หรือทำคุกกี้เพื่อสุขภาพให้ผู้สูงวัยรับประทาน”.