เกิดเป็นคนไทยพึงตระหนักรู้ว่าประเทศไทยเจริญก้าวหน้าพัฒนามาได้ทุกวันนี้ เพราะประเทศไทยมีพระมหากษัตริย์ที่มีพระปรีชาสามารถ ทั้งในฐานะที่ทรงเป็นนักรบที่ปกป้องผืนแผ่นดินไทยให้คนไทยได้อยู่อย่างร่มเย็น ดังเนื้อเพลงสรรเสริญพระบารมีตอนหนึ่งว่า “เย็นศิระเพราะพระบริบาล” และยังทรงเป็นปราชญ์ผู้ทรงใช้ความรู้และความสามารถในการบริหารจัดการบ้านเมืองในฐานะผู้นำประเทศที่นำพาประเทศไทยให้ดำรงความเป็นเอกราช ดำรงความเป็นไทย ไม่ต้องตกอยู่ภายใต้อำนาจของชาติอื่นใด โดยเฉพาะอย่างยิ่งเหล่าบรรดาชาติตะวันตกที่ออกแสวงหาอาณานิคมมาตั้งแต่ปลายสมัยกรุงศรีอยุธยาจนถึงยุคต้นของกรุงรัตนโกสินทร์ ถ้าพูดภาษาชาวบ้านก็คือ พระมหากษัตริย์ของประเทศไทยนั้นทรงพระปรีชาทั้งด้านบู๊และด้านบุ๋น สมกับเนื้อเพลงชาติตอนหนึ่งที่บอกว่า “ไทยนี้รักสงบ แต่ถึงรบไม่ขลาด” ดังนั้น ชาวไทยทุกคนต้องกตัญญูรู้คุณสถาบันพระมหากษัตริย์ของประเทศ และจะต้องมีความจงรักภักดีต่อสถาบันด้วยความสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณอันหาที่สุดมิได้

น่าเสียดายที่เด็กยุคใหม่ไม่ได้เรียนวิชาประวัติศาสตร์ ดังนั้นพวกเขาส่วนหนึ่งจึงไม่มีสำนึกประวัติศาสตร์ ไม่ตระหนักรู้วีรกรรมทั้งหลายที่บูรพกษัตริย์ของไทยได้ทรงกระทำอันเป็นคุณแก่ประเทศชาติ ดังนั้น ความจงรักภักดีของพวกเขาจึงไม่ค่อยมี หรือไม่มีเลยสำหรับคนบางคน ดังนั้นผู้บริหารบ้านเมืองด้านการศึกษาจะต้องให้ความสำคัญกับวิชาประวัติศาสตร์และควรมีการปฏิรูปแนวทางของการสอนวิชาประวัติศาสตร์ที่ไม่ใช่ให้ผู้เรียนท่องวันเดือนปีของการเกิดเหตุการณ์ต่างๆ ที่ไม่สู้จะเป็นประโยชน์ต่อการเรียนเท่าใดนัก ควรจะต้องมีการสอนเชิงวิเคราะห์ให้ผู้เรียนได้เห็นว่าเหตุการณ์ต่างๆ ที่เกิดขึ้นแต่ละช่วงเวลานั้นมีความสำคัญต่อการพัฒนาประเทศอย่างไร มีความสำคัญของการดำรงเอกราชของประเทศอย่างไร เราสามารถเอาชนะปัญหาและอุปสรรคต่างๆ มาได้อย่างไร พระปรีชาสามารถของพระมหากษัตริย์ในแต่ละช่วงเวลาที่ประเทศไทยจะต้องเผชิญปัญหาต่างๆ นั้นเป็นเช่นไร ทั้งนี้ เพราะปลูกจิตสำนึกให้เยาวชนของเราได้ตระหนักรู้ว่าประเทศไทยเราเจริญพัฒนาและมีความเป็นไทมาจนตราบเท่าทุกวันนี้ได้อย่างไร

เยาวชนไทยควรจะได้เรียนรู้ว่าเราได้เอกราชจากการอยู่ภายใต้การปกครองของขอมได้อย่างไร ทำไมราชธานีแรกของเราจึงชื่อว่า “กรุงสุโขทัย” ในยุคสมัยสุโขทัยนั้น เยาวชนจะต้องได้เรียนรู้พระปรีชาสามารถของพ่อขุนรามคำแหงทั้งด้านการรบและการปกครอง จนทำให้อาณาจักรสุโขทัยเป็นอาณาจักรที่มีความรุ่งเรืองในยุคสมัยนั้น

เยาวชนไทยควรจะได้เรียนรู้ที่มาของการก่อตั้งกรุงศรีอยุธยาเป็นราชธานี ที่ผนึกเอากรุงสุโขทัยเข้ามาเป็นอาณาจักรเดียวกัน และแผ่อำนาจของประเทศไทยออกไปอย่างกว้างขวาง แม้ว่าเราจะเคยเสียกรุงให้กับพม่าสองครั้ง แต่เราก็มีพระมหากษัตริย์ที่มีพระปรีชาสามารถกอบกู้เอกราชให้ประเทศไทยกลับมาเป็นเมืองเอกราชที่ไม่ต้องเป็นเมืองขึ้นของใครถึงสองพระองค์ และในช่วงเวลาที่ประเทศตะวันตกพยายามแผ่อำนาจเข้ามาในซีกโลกตะวันออก เยาวชนจะต้องได้เรียนรู้ว่าพระมหากษัตริย์ของไทยพระองค์ใดบ้างที่มีกุศโลบายที่แยบยลทำให้ประเทศไทย ไม่ตกเป็นเมืองขึ้นของประเทศตะวันตกที่ต้องการยึดครองประเทศไทย แต่ก็สามารถเรียนรู้การปกครอง การพัฒนา และการรบจากชาติตะวันตกเหล่านั้น ทำให้ประเทศไทยเป็นประเทศที่มีความเจริญก้าวหน้าทั้งด้านเศรษฐกิจ การทหาร และการปกครอง ในขณะที่ยังรักษาขนบธรรมเนียมประเพณีที่เป็นเอกลักษณ์ทางด้านวัฒนธรรมของประเทศเอาไว้ได้

เยาวชนของเราควรจะได้เรียนรู้ว่าในการเสียกรุงครั้งที่สองนั้น เรามีผู้มีบุญญาบารมีและพระปรีชาสามารถที่ทำให้เรากอบกู้เอกราชกลับคืนมาได้อย่างรวดเร็ว และทรงสร้างราชธานีแห่งใหม่ที่กรุงธนบุรี และสามารถยืนหยัดต่อสู้กับอริราชศัตรูที่หวังจะเข้ายึดครองประเทศไทย เรามีทั้งพระมหากษัตริย์และขุนพลเคียงข้างที่ภายหลังต่อมาได้เป็นต้นราชวงศ์จักรีที่มีพระมหากรุณาธิคุณแก่ประเทศไทยเป็นล้นพ้น ทั้งด้านการปกป้องอธิปไตยของประเทศด้วยพระปรีชาสามารถด้านการสงคราม และพระสติปัญญาในการดำเนินการด้านการทูตให้ประเทศไทยไม่ต้องตกเป็นเมืองขึ้นของประเทศตะวันตกที่เข้ามาแสวงหาอาณานิคมในช่วงต้นของกรุงรัตนโกสินทร์ ในขณะที่ประเทศเพื่อนบ้านทั้งด้านตะวันตก ตะวันออก เหนือและใต้ ต่างตกเป็นอาณานิคมของประเทศตะวันตก แต่ประเทศไทยเราสามารถดำรงความเป็นเอกราชเอาไว้ได้อย่างแยบยล ทั้งนี้ เพราะพระมหากษัตริย์แห่งราชจักรีวงศ์ทรงตระหนักรู้ว่าแม้ศึกสงครามกับประเทศเพื่อนบ้านจะจบสิ้นลง แต่ภัยที่จะมาจากประเทศตะวันตกนั้นเป็นเรื่องที่น่าห่วงใยและจะต้องมีการเตรียมการให้พร้อมด้วยการรู้เท่าทันแนวทางการหาทางเข้ามายึดประเทศไทยของประเทศตะวันตกเหล่านั้น

น่าเสียดายที่เยาวชนยุคใหม่ไม่ได้เรียนประวัติศาสตร์ ไม่มีสำนึกประวัติศาสตร์ ไม่ได้เรียนรู้พระมหากรุณาธิคุณของพระมหากษัตริย์ไทยตั้งแต่บรรพกาลมาจนถึงปัจจุบัน ทำให้ทัศนคติของเยาวชนบางกลุ่มบางพวกเป็นอันตรายต่อความมั่นคงของสถาบันพระมหากษัตริย์ เพราะความไม่รู้ของพวกเขา จึงทำให้พวกเขาไม่มีจิตสำนึกที่ดีต่อสถาบันพระมหากษัตริย์ พวกเขาจึงไม่มีความรู้สึกกตัญญูต่อสถาบันพระมหากษัตริย์ที่อยู่เคียงคู่มากับความเจริญก้าวหน้าการพัฒนาและการดำรงเอกราชที่ทำให้พวกเราคนไทยมีที่อยู่ที่กิน ได้เป็นประเทศเอกราชที่น่าภาคภูมิใจ เขาอาจจะไม่ตระหนักรู้ว่าบรรพชนของเราภายใต้การนำของพระมหากษัตริย์ที่ทรงมีพระปรีชาสามารถนั้นได้เสียเลือดเสียเนื้อในการปกปักรักษาบ้านเมืองมาอย่างไร พวกเขาอาจจะมองข้ามไปว่าที่เราได้อยู่กันอย่างร่มเย็นทุกวันนี้ เพราะเรามีสถาบันพระมหากษัตริย์ที่เป็นธรรมราชาที่ทรงครองแผ่นดินโดยธรรมมาเป็นเวลานานช้า ดังนั้น เป็นหน้าที่ของผู้บริหารบ้านเมืองจะต้องให้ความรู้และสร้างความตระหนักรู้ความสำคัญของสถาบันพระมหากษัตริย์ของไทยที่มีมาแต่โบราณกาลจนถึงปัจจุบัน

บัดนี้พระราชพิธีบรมราชาภิเษกได้ผ่านช่วงตอนที่ทำให้สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงเป็นพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่สิบแห่งราชวงศ์จักรีโดยสมบูรณ์แล้ว ต่อไปพวกเราก็จะต้องเป็นพสกนิกรที่จงรักภักดีต่อพระราชวงศ์จักรี ที่พระมหากษัตริย์ทุกพระองค์ทรงมีพระมหากรุณาธิคุณต่อปวงชนชาวไทยตลอดเรื่อยมา ด้วยเกล้าด้วยกระหม่อม ขอเดชะ.