ฟื้นฟู’จามจุรี’ไม้ใหญ่สวนป่ากลางกรุง

ปัจจุบันเมืองมีการขยายตัวอย่างรวดเร็วเพื่อสนองตอบการขยายตัวทางด้านเศรษฐกิจ ทำให้มีความต้องการใช้ที่ดินเพื่อการก่อสร้างมากขึ้น เกิดผลกระทบพื้นที่สีเขียวในเขตเมืองลดลงและการทรุดโทรมของต้นไม้ ซึ่งการจัดการพื้นที่สีเขียวสำคัญ ล่าสุด สำนักสิ่งแวดล้อม สังกัดกรุงเทพมหานคร ผนึกกำลังความร่วมมือ มูลนิธิรักษ์ไม้ใหญ่ (Big Trees Foundation) และภาคเอกชน โดย บริษัทไทยเบฟเวอเรจ จำกัด (มหาชน) และคณะผู้จัดงาน Sustainability Expo 2023 (SX 2023)ที่มีเป้าหมายดูแลสิ่งแวดล้อมให้ยั่งยืนเล็งเห็นความสำคัญของการรักษาพื้นที่สีเขียวลงพื้นที่ร่วมกันดูการฟื้นฟูต้นจามจุรี ต้นดั้งเดิมภายในสวน อยู่บริเวณใจกลางสวนเบญจกิติ ซึ่งสพรวจพบต้นจามจุรีมีปัญหาสุขภาพ จำเป็นต้องฟื้นฟูให้กลับมาสมบูรณ์แข็งแรงอีกครั้ง

วรนุช สวยค้าข้าว รองผอ.สำนักสิ่งแวดล้อม เผยจุดเริ่มต้นของการฟื้นฟูต้นจามจุรีในสวนเบญจกิติว่า มาจากรุกขกรได้เห็นความผิดปกติของต้นจามจุรีตอนที่มีการจัดการแข่งขันปีนต้นไม้ระดับนานาชาติเมื่อปลายปีที่แล้วว่าลักษณะใบสีเหลืองซีด ใบมีขนาดเล็กและร่วงหล่นจำนวนมาก  ปลายกิ่งอ่อนมีกิ่งแห้งกิ่งตายเยอะ เราประสานกับผู้เชี่ยวชาญจากคณะวนศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ มูลนิธิรักษ์ไม้ใหญ่ สมาคมรุกขกรรมไทย และอาสาสมัครที่มีความรู้ความเชี่ยวชาญทางไม้ใหญ่ มาสำรวจพบว่าปัญหาหลักมาจากรากผุ มีหนอนและราขึ้น และบริเวณรากมีดินบดอัดแน่นซึ่งอาจจะมาจากการก่อสร้างสวน อาจเป็นสาเหตุที่ทำให้ต้นจามจุรีทั้งโซนนี้อ่อนแอ จึงวางแนวทางการรักษา ฟื้นฟู  ต้นจามจุรี บริเวณ Sky walk  4 ต้น จากทั้งหมด 15 ต้น ที่มีอาการวิกฤตมากที่สุดก่อน

“ การรักษาเป็นการปรับสภาพด้วยการปรับระดับความสูงของดิน กำจัดโรคและแมลง พรวนดินบริเวณโคนรอบต้น นำดินที่กดทับบริเวณเหนือคอรากออก พร้อมรดน้ำผสมฮอร์โมนเร่งราก และทำท่อระบายอากาศให้รากต้นจามจุรี และขนวัสดุปรับปรุงดินมาใส่ทดแทน รวมถึงการนำเสียมลมมาใช้ในการพรวนและเปิดหน้าดินที่ไม่ทำให้รากไม้ขาดหรือเสียหาย ลดการบดอัดของดินที่แน่นเกินไป และถมสูงเกินไป จนทำให้รากไม้ขาดอากาศ แล้วใส่กิ่งไม้สับรอบ ๆ โคนต้น เพิ่มความร่วนซุยและชุ่มชื่นให้กับดิน พร้อมทั้งมีการตัดแต่งปลายกิ่ง ปรากฏว่าต้นไม้แตกใบใหม่ นับเป็นการบูรณาการการทำงานร่วมกันพัฒนาพื้นที่สีเขียวดูแลต้นไม้ใหญ่ในเมือง เพื่อให้เกิดความยั่งยืนด้านสิ่งแวดล้อมและระบบนิเวศในเมือง” วรนุช กล่าว

อรยา สูตะบุตร กรรมการมูลนิธิรักษ์ไม้ใหญ่ กล่าวว่า การฟื้นฟูต้นจามจุรีที่กำลังทำอยู่ คือการใช้เสียมลม ที่ทำงานด้วยการใช้แรงดันอากาศขนาดสูงจากเครื่องอัดอากาศขนาดใหญ่ เพื่อใช้พรวนและขุดดิน ข้อดีสามารถพรวนดินได้โดยไม่ทำให้รากกิ่งต้นไม้เสียหาย เมื่อเปิดหน้าดินจะทำให้โคนต้นและรากได้หายใจ  จากนั้นนำกิ่งไม้สับมาปูบริเวณรอบโคน กิ่งไม้เหล่านี้จะกลายเป็นปุ๋ย เราทำมาแล้ว 1 เดือน โดย 4 ต้นแรกเห็นได้ชัดเจนว่าต้นไม้มีการแตกใบเพิ่มขึ้นดำเนินการต่อเฟส 2 อีกจำนวน 4 ต้น รวมแล้วที่เราต้องดำเนินการมีอีกกว่า 10 ต้น

 ดร.นภัส พันธ์พงษ์เจริญ ผู้จัดการงานพัฒนาอย่างยั่งยืน บริษัท ไทยเบฟเวอเรจ จำกัด (มหาชน) และผู้จัดการโครงการ Sustainability Expo (SX)  กล่าวว่า ไทยเบฟ ในฐานะภาคเอกชนที่ทำงานร่วมกับคณะผู้จัดงาน Sustainable Expo 2023 (SX) เล็งเห็นความสำคัญของการมีพื้นที่สีเขียวภายในกรุงเทพฯ  โดยเฉพาะสวนเบญจกิติ เป็นอีกหนึ่งพื้นที่สีเขียวที่สำคัญมาก เป็นปอดแห่งใหม่ ใจกลางกรุง เรามาร่วมกับเครือข่ายต่างๆ ฟื้นฟูต้นจามจุรี ถือเป็นต้นไม้ที่สำคัญต่อระบบนิเวศ ถือเป็นจุดเริ่มต้นดูแลรักษาสิ่งแวดล้อมและช่วยกันรักษาพื้นที่สีเขียวให้คนกรุงเทพฯ ได้มีพื้นที่พักผ่อนหย่อนใจ  ชวนทุกคนมาร่วมติดตามผลของการฟื้นฟูอนุรักษ์ต้นจามจุรีในครั้งนี้ และสามารถติดตามขกิจกรรมของความยั่งยืนได้ทาง Facebook Page : Sustainability Expo, www.sustainabilityexpo.com  และร่วมกิจกรรมด้านความยั่งยืนเพื่อโลกด้วยกันที่งาน Sustainability Expo 2023 ระหว่างวันที่ 29 ก.ย. ถึง 8 ตุลาคม 2566 ณ ศูนย์การประชุมแห่งชาติสิริกิติ์