จีนฟ้ององค์การการค้าโลก กรณีถูกสหรัฐฯคว่ำบาตรการค้าชิปคอมพิวเตอร์

จีนยื่นประท้วงต่อองค์การการค้าโลก ในกรณีพิพาทกับสหรัฐอเมริกา หลังโดนรัฐบาลวอชิงตันคว่ำบาตรการค้าชิปคอมพิวเตอร์อย่างไม่เป็นธรรม ด้วยข้ออ้างทางความมั่นคง

สำนักงานใหญ่องค์การการค้าโลก (WTO) ในกรุงเจนีวา ประเทศสวิตเซอร์แลนด์ (Photo by Fabrice COFFRINI / AFP)

เอเอฟพีรายงาน เมื่อวันอังคารที่ 13 ธันวาคม 2565 กล่าวว่า สหรัฐอเมริกาได้ออกประกาศควบคุมการส่งออกใหม่เมื่อเดือนตุลาคมที่ผ่านมา โดยมุ่งจำกัดความสามารถของจีนในการซื้อและผลิตชิปคอมพิวเตอร์ระดับไฮเอนด์และนำไปใช้งานทางการทหาร ซึ่งเป็นผลให้เกิดการกีดกันทางการค้าและทำให้นโยบายการขยายอุตสาหกรรมเซมิคอนดักเตอร์และพัฒนาระบบทางทหารขั้นสูงของจีน ไม่สามารถเดินหน้าได้อย่างเสรี

ความเคลื่อนไหวดังกล่าวของสหรัฐอเมริกายังรวมถึงการจำกัดการส่งออกชิปบางตัวที่ใช้ในซูเปอร์คอมพิวเตอร์ ตลอดจนข้อกำหนดที่เข้มงวดขึ้นในการขายอุปกรณ์เซมิคอนดักเตอร์ให้กับจีน โดยมีเป้าหมายเพื่อป้องกันไม่ให้ "เทคโนโลยีที่ละเอียดอ่อนถูกนำไปใช้งานทางการทหาร" จากการเข้าซื้อกิจการของกองทัพ, หน่วยข่าวกรอง และหน่วยความมั่นคงของจีน ตามข้ออ้างที่กระทรวงพาณิชย์สหรัฐฯ ระบุในเดือนตุลาคม

นอกจากนี้ ก่อนประกาศนโยบายควบคุมการส่งออกชิปคอมพิวเตอร์ หน่วยงานความมั่นคงของสหรัฐฯได้เพิ่มบริษัทจีนอีก 13 แห่ง ซึ่งรวมถึงผู้ผลิตโดรนดีเจไอ (DJI) และบริษัทอุปกรณ์กล้องวงจรปิด เจ้อเจียง ต้าหัว เทคโนโลยี (Zhejiang Dahua Technology ) ลงในบัญชีดำรายชื่อของหน่วยธุรกิจที่มีความเกี่ยวข้องกับการทหาร

กระทรวงต่างประเทศของจีนออกมาตอบโต้เมื่อวันอังคารว่า สหรัฐฯใช้ประเด็นความมั่นคงของชาติซ้ำแล้วซ้ำเล่าเพื่อเป็นข้ออ้างในการแทรกแซงการดำเนินการตามปกติของการค้าระหว่างประเทศ

"ทุกประเทศควรยืนหยัดปกป้องการค้าเสรี และไม่ควรปล่อยให้ประเทศใดกำหนดข้ออ้างตามใจชอบเพื่อกีดกันทางการค้า ดังเช่นที่สหรัฐอเมริกาดำเนินการล่าสุด ซึ่งทุกฝ่ายควรเข้าตรวจสอบ" หวัง เหวินปิน โฆษกกระทรวงการต่างประเทศของจีน กล่าวในแถลงการณ์ พร้อมเสริมว่า "ประเด็นดังกล่าวเกี่ยวข้องกับเสถียรภาพของระบบการค้าโลก และที่สำคัญกว่านั้นคือความยุติธรรมระหว่างประเทศ"

เมื่อวันจันทร์ที่ผ่านมา กระทรวงพาณิชย์ของจีนกล่าวหาสหรัฐฯ ว่า ขัดขวางการค้าระหว่างประเทศตามปกติในผลิตภัณฑ์ต่างๆ ซึ่งรวมถึงชิป และคุกคามเสถียรภาพของห่วงโซ่อุปทานของอุตสาหกรรมโลก รวมทั้งละเมิดกฎการค้าระหว่างประเทศและมีส่วนร่วมในแนวทางปฏิบัติแบบปกป้องตนเอง

"การยื่นข้อพิพาทอย่างเป็นทางการต่อองค์การการค้าโลก หรือ WTO มีวัตถุประสงค์เพื่อปกป้องสิทธิและผลประโยชน์อันชอบธรรมของจีน" กระทรวงฯระบุในถ้อยแถลง โดยเรียกร้องให้รัฐบาลวอชิงตันเลิกคิดแบบเอาตัวเองเป็นใหญ่

มหาอำนาจทั้งสองเผชิญหน้ากันมาอย่างต่อเนื่องในหลายประเด็น ทั้งด้านเทคโนโลยี, การค้า, ฮ่องกง, ไต้หวัน และสิทธิมนุษยชน

ทั้งนี้ สีจิ้นผิง ผู้นำจีนและประธานาธิบดีโจ ไบเดนของสหรัฐฯ เพิ่งจับมือเจรจาและให้คำมั่นว่าจะซ่อมแซมความสัมพันธ์ที่ร้าวฉานในการประชุมสุดยอดผู้นำจี 20 ที่เกาะบาหลี ประเทศอินโดนีเซียเมื่อเดือนที่แล้ว.