ไฉนรถทหารรัสเซียบุกยูเครน จึงประทับตราตัวอักษร Z?

แต่เจ้าหน้าที่ทหารรัสเซียคนหนึ่งบอกกับนักข่าวต่างชาติที่กรุงเคียฟว่า ที่ต้องมีตัว Z บนรถถัง, รถหุ้มเกราะและรถทหารสำหรับกำลังพลที่บุกยูเครนครั้งนี้ก็เพื่อจะหลีกเลี่ยงความเข้าใจผิด การยิงใส่กันเองโดยไม่ได้ตั้งใจนั้น แวดวงทหารเรียกว่า Friendly Fire

ไม่ต้องการให้ทหารรัสเซียยิงใส่กันเอง เพราะบางครั้งรถถังและรถทหารของยูเครนมีลักษณะคล้ายกับของรัสเซีย โดยเฉพาะถ้ามองจากบนอากาศ

บางทีตัวอักษรหรือสัญลักษณ์ที่เขียนบนพาหนะทางทหารมีไว้เพื่อแบ่งกลุ่มว่าชุดไหนสังกัดกลุ่มไหนและมีจุดหมายปลายทางตรงไหน แต่บางคนก็บอกว่าตัว Z อาจจะหมายถึง “Point of No Return” หรือ “จุดที่ไม่มีการหวนคืน”

นั่นแปลว่าทหารที่ถูกส่งเข้าสนามรบครั้งนี้ต้องมุ่งโจมตีไปข้างหน้า ห้ามเหลียวมาข้างหลัง ห้ามถอย ห้ามคิดว่าจะหนีทัพเป็นอันขาด แต่มีอีกบางคนก็ตีความว่าตัวอักษร Z ในที่นี้หมายถึง Zelensky หรือประธานาธิบดีของยูเครน นั่นหมายความว่าการบุกยูเครนครั้งนี้มีเป้าหมายสำคัญที่สุดคือตัวผู้นำยูเครนนั่นเอง

คนที่รู้ภาษารัสเซียบอกว่า Z อาจมาจากคำว่า Zara ที่แปลว่าตะวันตก หรือ Zadacha ที่แปลว่า “ภารกิจ” หรือ Zavershenie หมายถึง “การสิ้นเสร็จของภารกิจ” หรือ Zvezda ที่แปลว่า “ดาว” แล้วแต่จะใช้ในบริบทไหน

ในโซเชียลมีเดียนั้น คนรัสเซียบางคนบอกว่าตัวอักษร Z ที่เห็นอยู่ในหลายๆ แห่งทั่วรัสเซียและในขบวนทหารที่บุกยูเครนนั้นความหมายจริงๆ คือ “ทิศตะวันตก” นั่นหมายถึง “การบุกไปยึดครองตะวันตก”

บางคนบอกว่านี่คือสัญลักษณ์ของการ “ปลดแอก” เขต Donbas ที่รวมถึง Donestk และ Luhansk ที่ประกาศแยกตัวออกจากยูเครน สถานีโทรทัศน์ข่าวของรัสเซีย Russia Today ทำเสื้อคอกลมที่มีตัว Z ตัวยักษ์ขายระหว่างสงครามครั้งนี้ด้วยซ้ำไป

ผมเห็นอีกรูปหนึ่งที่มีคนยืนอยู่หน้าโรงพยาบาลรัสเซียแห่งหนึ่ง เข้าแถวเรียงกันเป็นรูป Z ท่ามกลางหิมะขาวโพลน อีกภาพหนึ่งคือ Maria Butina ที่ถูกกล่าวหาว่าเป็น “จารชน” ของรัสเซีย เธอสวมเสื้อกั๊กที่มีตัว Z สีขาวตัวเบ้อเร่ออยู่กลางอกด้วยสีหน้าภาคภูมิใจ

ผู้ใหญ่ชาวรัสเซียอีกกลุ่มหนึ่งถ่ายวิดีโอขณะที่โลกธงรัสเซียใส่เสื้อสีดำที่มีตัว Z ประทับอยู่ พร้อมกับข้อความ #เราจะไม่ทิ้งกัน เพื่อแสดงความเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกันของพวกเขาและเธอในภาวะสงครามเช่นกัน

ต้องเข้าใจด้วยว่าตัว Z นั้นไม่มีในตัวอักษรภาษา Cyrillic ซึ่งใช้กันในหมู่ภาษาสลาฟ ในภาษารัสเซียเองนั้น เสียง Z จะมาจากตัวอีกษรที่ดูคล้ายกับเลข 3 ครั้งแรกที่มีคนสังเกตเห็นตัว Z ก่อนทหารรัสเซียบุกเข้ายูเครนก็คือในชุดกีฬาของนักยิมนาสติกรัสเซียที่ได้เหรียญอันดับ 3 ยืนใกล้กับนักกีฬายูเครนที่ได้ที่ 1

แต่ทำไมบางคนในยูเครนและโลกตะวันตกจึงไปแต่งเติมตัว Z ให้กลายเป็นสัญลักษณ์ “swastika” หรือ “สวัสดิกะ” แบบของนาซีเยอรมันในยุคสงครามโลกครั้งที่ 2?

เพราะอ้างว่าสิ่งที่ปูตินทำกับยูเครนตอนนี้เหมือนกับที่ฮิตเลอร์ของเยอรมนีเคยทำกับชาติอื่นในยุโรปตะวันออก                   แต่ขณะเดียวกันปูตินก็เรียกรัฐบาลของเซเลนสกีว่าเป็นพวก Neo-Nazis หรือ “นาซีใหม่”

ถึงกับบอกว่าเป้าหมายของการรุกเข้ายูเครนครั้งนี้ก็เพื่อจะทำให้ประเทศนั้น “ปลอดทหาร” และ “ปลอดจากนาซี” ทั้งๆ ที่ตัวเซเลนสกีเองมีเชื้อยิวด้วยซ้ำไป

ที่เป็นเช่นนี้ก็เพราะรัสเซียอ้างว่ารัฐบาลยูเครนวันนี้สนับสนุนให้กลุ่ม “ขวาจัด” ที่ติดอาวุธเข้าไปสังหารคนที่มีเชื้อสายรัสเซียในแคว้นทางตะวันออกที่ติดกับรัสเซีย

ข้อกล่าวหาของมอสโกยืนยันว่า ตลอด 8 ปีที่ผ่านมาตั้งแต่เกิดความเปลี่ยนแปลงทางการเมืองครั้งสำคัญในยูเครน รัฐบาลใหม่ก็ได้ส่งทหารและสนับสนุนกลุ่มหัวรุนแรงติดอาวุธไปเข่นฆ่าผู้คนในแคว้นดอนบาสทางตะวันออก รัสเซียกล่าวหาว่าเป็นการกระทำ “ล้างเผ่าพันธุ์” ด้วยซ้ำไป

นี่คือที่มาของคำว่า “นาซีใหม่” ที่รัสเซียอ้างว่าคุกคามต่อความมั่นคงของตน และต้องใช้ “ปฏิบัติการพิเศษทางทหาร” ครั้งนี้จัดการให้ราบคาบ

ด้วยเหตุผลเหล่านี้แหละที่ตัว Z กับสัญลักษณ์ Swatika แบบนาซีจึงถูกยกขึ้นมาเป็นประเด็นร้อนแรงในสงครามครั้งนี้.