สี จิ้นผิงสอนโจ ไบเดน โลกใบนี้ใหญ่พอสำหรับเราทั้งสอง!

มีหัวข้อที่ตกลงกันได้บางประการ นั่นคือการสร้างกลไกการเจรจาว่าด้วยความร่วมมือต่อต้านยาเสพติด การแลกเปลี่ยนระหว่างทหารกับทหาร และปัญญาประดิษฐ์ 

“เราทั้งสองตกลงกันว่าเราสามารถจะหกหูโทรคุยกันได้โดยตรง” ไบเดนบอกนักข่าวหลังการประชุม

นั่นคือการรื้อฟื้นการสื่อสารโดยตรงระหว่างสองผู้นำที่ถูกตัดขาดไปเพราะวอชิงตันกับปักกิ่งเกิดความบาดหมางรุนแรงตั้งแต่ต้นปี

สายด่วน “Hotline” กลับมาอีกครั้งหนึ่ง

กว่า 15 เดือนที่ความสัมพันธ์ของสองยักษ์ใหญ่อาจจะเรียกได้ว่าตกอยู่ในสภาวะ “แช่แข็ง”

เริ่มด้วยการเยือนไต้หวันของอดีตประธานสภาผู้แทนราษฎร แนนซี เปโลซีที่ทำให้ผู้นำจีนเต้นผาง เพราะเท่ากับเป็นการตบหน้าปักกิ่งฉาดใหญ่

หลังจากเหตุการณ์ครั้งนั้น จีนก็ระงับช่องทางการสื่อสารและแลกเปลี่ยนทั้งหมด 

 แต่การมาเยือนของสี จิ้นผิงถูกปูทางด้วยการต่อรองระหว่างรัฐมนตรีต่างประเทศทั้งสองฝ่ายคือหวัง อี้และแอนโทนี บลิงกนเพื่อให้ทุกอย่างราบรื่นที่สุด

เช้าตรู่วันนั้น เริ่มต้นด้วยผู้นำทั้งสองขับรถไปทางใต้ประมาณ 45 กิโลเมตรจากซานฟรานซิสโกไปยังไร่ Filoli ซึ่งเป็นบ้านชานเมืองเก่าแก่ที่รายล้อมไปด้วยสวนและพื้นที่ป่าขนาดกว่า 1,500 ไร่ 

ภาพที่เห็นคือไบเดนยืนรอหน้าประตูขณะที่รถลีมูซีนของสี จิ้นผิง (ยี่ห้อ “หงฉี” หรือ “ธงแดง”)มาถึง 

ทั้งสองทักทายกันอย่างยิ้มแย้มก่อนจะเดินเข้าไปในบ้าน

ความจริง ไบเดนกับสีรู้จักกันมา 12 ปีแล้วตั้งแต่ทั้งสองยังเป็นเบอร์สองของประเทศ

“สิ่งสำคัญยิ่งที่คุณและผมเข้าใจซึ่งกันและกันอย่างชัดเจน เป็นลักษณะความสัมพันธ์แบบผู้นำต่อผู้นำ โดยพยายามป้องกันไม่ให้มีความเข้าใจผิดหรือการสื่อสารที่ผิด เราต้องแน่ใจว่าการแข่งขันจะไม่กลายเป็นความขัดแย้ง” ไบเดนบอกสีในแถลงการณ์เปิดงานการประชุมสุดยอดรอบนี้

สี จิ้นผิงตอบสนองด้วยการบอกว่าการคบหาของจีน-สหรัฐฯ เป็น "ความสัมพันธ์ทวิภาคีที่สำคัญที่สุดในโลก" 

และเสริมว่า “สำหรับสองประเทศใหญ่ ๆ เช่น จีนและสหรัฐอเมริกา การหันหลังให้กันไม่ใช่ทางเลือก”

ว่าแล้วก็ส่งสัญญาณเตือนไบเดนว่า “ไม่สมควรที่ฝ่ายใดจะต้องการแก้ไขปรับปรุงอีกฝ่ายหนึ่ง

และความขัดแย้งกับการเผชิญหน้าจะมี “ผลลัพธ์ที่ไม่อาจทนทานได้” สำหรับทั้งสองฝ่าย

                    ว่าแล้ว สีก็ใช้วิธีการเปรียบเทียบให้เห็นภาพว่า

“โลกใบนี้มีขนาดใหญ่พอสำหรับทั้งสองประเทศที่จะประสบความสำเร็จด้วยกันได้ทั้งคู่”

และตั้งข้อสังเกตว่าในฐานะผู้นำทั้งจีนและสหรัฐฯ  "เราต่างก็แบกรับความรับผิดชอบอันหนักหน่วงเพื่อประชาชนทั้งสอง ต่อโลกและต่อประวัติศาสตร์"

ผู้นำทั้งสองเห็นพ้องที่จะจัดตั้งการเจรจาระหว่างรัฐบาลเกี่ยวกับปัญญาประดิษฐ์และคณะทำงานเพื่อดำเนินการความร่วมมือต่อต้านยาเสพติด และฟื้นฟูการสื่อสารระดับสูงระหว่างกองทัพของพวกเขา

ในประเด็นเรื่องสารเฟนทานิล ซึ่งเป็นยากลุ่มฝิ่นซึ่งมีฤทธิ์แรงกว่ามอร์ฟีนประมาณ 100 เท่า และเป็นสาเหตุของการเสียชีวิตจำนวนมากในสหรัฐฯ ทั้งสองผู้นำตกลงที่จะดำเนินการเพื่อปราบปรามบริษัทในจีนที่ผลิตสารตั้งต้นทางเคมีที่ใช้ในการผลิต

ไบเดนบอกนักข่าวว่า “ข้อตกลงเรื่องนี้จะช่วยชีวิตผู้คนได้ และผมซาบซึ้งในความมุ่งมั่นของประธานาธิบดีสีในประเด็นนี้” 

ประเด็นใหญ่น่าจะเป็นเรื่องที่สองกองทัพตกลงที่จะรื้อฟื้นการสื่อสารกันโดยตรงหลังจากที่จีนสั่งระงับการติดต่อกันเพื่อประท้วงสหรัฐฯเรื่องยิงบอลลูนตกเหนืออเมริกา

โดยวอชิงตันกล่าวหาว่านั่นคือความพยายามสอดแนมสหรัฐฯ

แต่จีนบอกว่าเป็นแค่บอลลูนสำรวจอากาศที่พลัดหลงเข้าอเมริกาโดยไม่ได้ตั้งใจ

ว่าด้วยความร่วมมือด้าน AI นั้น ไบเดนบอกว่าการเจรจาอาจดำเนินตามขั้นตอนแบบเดียวกันเรื่องเฟนทานิล 

และกลายเป็นกรณีตัวอย่างความร่วมมือระหว่างสหรัฐฯ และจีน 

“สิ่งเหล่านี้เป็นขั้นตอนที่จับต้องได้ในทิศทางที่ถูกต้องเพื่อพิจารณาว่าสิ่งใดมีประโยชน์และสิ่งที่ไม่มีประโยชน์ สิ่งที่เป็นอันตรายและสิ่งใดที่ยอมรับได้” เขากล่าว

โดยรวมแล้ว ไบเดนกล่าวว่า เป็นสิ่งสำคัญสำหรับโลกที่จะต้องเห็นว่าสหรัฐฯ มีส่วนร่วมในการทูตแบบดั้งเดิม โดยเปิดเผยอย่างตรงไปตรงมาเพื่อหลีกเลี่ยงความเข้าใจผิด

ไบเดนบอกว่าได้พูดคุยกับผู้นำจีนว่าด้วยสงครามในยูเครนและฉนวนกาซา ตลอดจนกิจกรรมของจีนในทะเลจีนใต้ แต่ไม่ได้เปิดเผยรายละเอียด

แต่จะคุยเฉพาะเรื่องที่ไม่ร้อนแรงเท่านั้นเห็นจะไม่ได้

เพราะประเด็นขัดแย้งยังมีอยู่หลายมิติ

สี จิ้นผิงตำหนิการควบคุมการส่งออกของสหรัฐฯ และสั่งห้ามการลงทุนด้านเทคโนโลยีขั้นสูง ว่าเป็นการ "ลิดรอนสิทธิในการพัฒนา" ของชาวจีน 

ผู้นำจีนขอให้สหรัฐฯ ยกเลิกการคว่ำบาตรฝ่ายเดียว และสร้าง "สภาพแวดล้อมที่ยุติธรรม ยุติธรรม และไม่เลือกปฏิบัติ" สำหรับบริษัทจีน

และทั้งสองฝ่ายยังเห็นพ้องที่จะ "เพิ่มเที่ยวบิน" ระหว่างสหรัฐฯ และจีนอย่างมีนัยสำคัญในต้นปีหน้า

หากจะถามว่าการพบปะกันระหว่างไบเดนกับสีรอบนี้ถือเป็นการ “พลิกประวัติศาสตร์” ของความสัมพันธ์ของสองมหาอำนาจหรือไม่ ก็ต้องบอกว่าไม่ใช่

แต่ถ้าถามว่าเป็นสัญญาณทางบวกครั้งแรกในหลายปีได้ไหม คำตอบก็ใช่แน่นอน!