อองซาน ซูจีสบายดีหรือ?

ข่าวที่ว่านี้มาในรูปของจดหมายจากพม่า

คิม อารีส ลูกชายให้สัมภาษณ์สื่อต่างประเทศว่าอองซาน ซูจี ผู้นำระบอบประชาธิปไตยที่ถูกทหารโค่นเมื่อกว่า 3 ปีก่อนวันนี้มี "จิตวิญญาณที่เข้มแข็ง" 

ต้นสัปดาห์นี้ คิมบอกเอเอฟพีว่าได้รับจดหมายจากคุณแม่

ถือเป็นการสื่อสารครั้งแรกระหว่างแม่กับลูกตั้งแต่เธอถูกควบคุมตัวในการทำรัฐประหารเมื่อ 1 กุมภาพันธ์ 2021

อองซาน ซูจีถูกควบคุมตัวในเช้าวันรัฐประหาร เท่ากับเป็นการยุติการทดลองบนเส้นทางประชาธิปไตยที่กินเวลานาน 10 ปี 

และทำให้ประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้แห่งนี้ตกอยู่ในภาวะความวุ่นวายและนองเลือดอย่างต่อเนื่องถึงทุกวันนี้

และยังไม่มีแสงสว่างที่ปลายอุโมงค์ที่ชัดเจนนัก

ตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา เจ้าของรางวัลโนเบลวัย 78 ปีรายนี้ถูกศาลทหารสั่งจำคุกเป็นเวลานานกว่า 20 ปี 

กลุ่มสิทธิมนุษยชนระบุว่าเป็นการพิจารณาคดีที่ “หลอกลวง” เพราะมีจุดมุ่งหมายชัดเจนว่าเป็นการเขี่ยเธอออกจากการเมืองอย่างถาวร

เพราะตราบที่เธอยังเป็นขวัญใจของประชาชนคนพม่า ตราบนั้นกองทัพก็ยังถูกมองในแง่ลบจากคนในประเทศและในเวทีสากลอยู่ดี

“เธอมีจิตใจเข้มแข็งเช่นเคย” คิม อาริส หรือที่รู้จักในชื่อโก เต็ง ลิน กล่าวถึงจดหมายที่ได้รับจากแม่เพื่อขอบคสำหรับแพ็คเกจดูแลที่เขาส่งให้เธอเมื่อปลายปีที่แล้ว

จดหมายที่ได้รับเมื่อต้นเดือนมกราคมคือ “สิ่งบ่งชี้ที่แท้จริงประการแรกที่ผมได้รับ… ว่าเธอยังมีชีวิตอยู่” เขาบอกกับเอเอฟพีที่กรุงเทพฯทางโทรศัพท์จากลอนดอน

“เธอส่งความรักของเธอไปให้ทุกคนในครอบครัว”

ทุกวันนี้ อองซานซูจียังคงได้รับความนิยมอย่างล้นหลามในเมียนมาร์ 

ตั้งแต่เธอถูกทหารจับกุมตัวไปก็ถูกกักขังโดยไม่มีการติดต่อกับบุคคลข้างนอก

แม้แต่ทนายความและคนใกล้ชิดก็ยังไม่สามารถติดต่อได้อย่างสม่ำเสมอ

ที่เห็นได้บ้างในบางโอกาสก็เฉพาะในภาพถ่ายของสื่อของรัฐที่บันทึกระหว่างการพิจารณาคดีของศาลเท่านั้น

สื่อท้องถิ่นรายงานระหว่างการพิจารณาคดีนานหลายเดือนว่าอองซานซูจี มีอาการวิงเวียนศีรษะ อาเจียน และบางครั้งก็ไม่สามารถรับประทานอาหารได้เนื่องจากการติดเชื้อที่ฟัน

พรรคสันนิบาตแห่งชาติเพื่อประชาธิปไตย (NLD) ของเธอกล่าวหารัฐบาลทหารเมื่อเดือนกันยายนปีที่แล้วว่าการกักขังเธอเช่นนั้นมีความเสี่ยงเป็นอันตรายต่อชีวิตของเธอ 

เพราะข่าวบางกระแสบอกว่ารัฐบาลทหารไม่ได้จัดการให้เธอได้รับการรักษาพยาบาลที่ถูกต้องและเหมาะสม

ลูกชายบอกว่าคุณแม่ยังมีปัญหาทางทันตกรรมต่อไป 

และเสริมว่า เขาได้ส่งยาและอาหารที่มีวิตามินสูงพร้อมชุดดูแลแล้ว

คิมแจ้งว่าเธอยังคงถูกควบคุมตัวอยู่ในบริเวณที่สร้างขึ้นเป็นพิเศษในกรุงเนปิดอว์เมืองหลวงของประเทศที่กองทัพเป็นผู้สร้างขึ้นเพื่อย้ายเมืองหลวงออกจากย่างกุ้ง

บริเวณกักขังที่ว่านี้ไม่มีเครื่องปรับอากาศแม้อากาศพม่าจะมีความร้อนอย่างมากมาตลอด

อีกทั้งในช่วงมรสุมนั้นห้องขังที่ทำด้วยซีเมนต์ก็มีรูรั่วไหล

ข้อมูลนี้มาจาก ฌอน เทิร์นเนลล์ นักเศรษฐศาสตร์ชาวออสเตรเลีย ซึ่งถูกควบคุมตัวอยู่ที่นั่นเป็นเวลาหลายเดือนในการให้สัมภาษณ์ก่อนหน้านี้

เทิร์นเนล ที่ปรึกษาทางเศรษฐกิจของรัฐบาลนางอองซานซูจี เป็นจำเลยร่วมในการพิจารณาคดีครั้งหนึ่งของอองซานซูจีและต่อมาถูกจำคุกก่อนได้รับการอภัยโทษและส่งตัวกลับประเทศ

เขาเล่าว่า “เธอแข็งแกร่งอย่างไม่น่าเชื่อตลอดการพิจารณาคดี” 

“ผมคิดว่าเธอกังวลที่จะต้องรักษาจิตวิญญาณของผู้คนเช่นฉันที่คอยอยู่เคียงข้างเธอมากกว่าที่เธอกังวลกับสถานการณ์ของเธอเอง”

อองซาน ซูจีถูกคุมขังในเมืองหลวงที่ห่างไกลจากช่วงหลายปีที่ผ่านมา

เพราะก่อนหน้านี้ ซูจีถูกกักบริเวณในบ้านในช่วงการปกครองของรัฐบาลเผด็จการทหารครั้งก่อน 

ในช่วงเวลานั้น เธออาศัยอยู่ที่คฤหาสน์ริมทะเลสาบที่มีสถาปัตยกรรมยุคอาณานิคมของครอบครัวในศูนย์กลางการค้าย่างกุ้ง 

และบ่อยครั้งก็กล่าวสุนทรพจน์ต่อฝูงชนที่อยู่อีกด้านหนึ่งของกำแพงสวนของเธอเป็นประจำ

สื่อท้องถิ่นรายงานว่า บ้านหลังดังนี้กลายเป็นประเด็นข้อพิพาทระหว่างนางอองซาน ซูจี และน้องชายของเธอ 

และจะถูกนำไปประมูลขายทอดตลาดในอีกไม่กี่สัปดาห์ข้างหน้า

พรรค NLD ถูกทำลายล้างในการปราบปรามนองเลือดของรัฐบาลทหารต่อผู้เห็นต่าง 

โดยอดีตสมาชิกสภานิติบัญญัติคนหนึ่งถูกประหารชีวิตในการใช้โทษประหารชีวิตครั้งแรกของพม่าในรอบหลายทศวรรษ

รัฐบาลเผด็จการทหารประกาศยุบพรรค NLD เมื่อเดือนมีนาคม ปีที่แล้วเพราะไม่สามารถลงทะเบียนใหม่ได้

ภายใต้กฎหมายการเลือกตั้งฉบับใหม่ที่เข้มงวดและที่ร่างโดยทหาร โดยถอดพรรคออกจากการเลือกตั้งที่ระบุว่าอาจมีขึ้นในปี 2025

เมียนมาร์ตกอยู่ในความวุ่นวายนับตั้งแต่รัฐประหาร การปราบปรามของทหารต่อผู้เห็นต่างได้คร่าชีวิตผู้คนไปแล้วกว่า 4,400 ราย และถูกจับกุมมากกว่า 25,000 ราย ตามการระบุของกลุ่มสังเกตการณ์ในท้องถิ่น

เรื่องราวของอองซานซูจีไม่อาจจะแยกออกจากอนาคตของพม่า...ไม่ว่าสถานการณ์จะดูห่างเหินจากการแสวงหาข้อตกลงสันติภาพเพียงใดก็ตาม