เปิดสถิติคนไทยใช้พร้อมเพย์พุ่ง 'ธปท.' รับกดยอดพิมพ์เงินสดลด

‘แบงก์ชาติ’ เปิดสถิติคนไทยหันใช้พร้อมเพย์พุ่ง โอน-จ่ายกระหน่ำ 50 ล้านธุรกรรมต่อวัน จากอดีต 14 ล้านธุรกรรมต่อวัน รับพฤติกรรมเปลี่ยนหันใช้ดิจิทัลเพย์เม้นเพิ่ม กดยอดพิมพ์เงินสดลดต่อเนื่อง

1 ก.ย. 2568 – นางบุษกร ธีระปัญญาชัย ผู้ช่วยผู้ว่าการ สายโครงสร้างพื้นฐานและบริการระบบการชำระเงิน ธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) เปิดเผยว่า ปัจจุบันการใช้เงินสดในไทยลดน้อยลงจากในอดีตค่อนข้างมาก เนื่องจากคนไทยมีการใช้วิธีการชำระเงินด้วยพร้อมเพย์ในอัตราที่สูงและมีการใช้วงเงินต่ำลง จากในอดีตโอนครั้งละ 5,000 บาท เหลือในหลักไม่กี่สิบบาท ส่งผลให้มีการใช้เงินสดลดน้อยลงดู สะท้อนจากกดเงินผ่านตู้เอทีเอ็ม โดยข้อมูลปัจจุบัน พบว่า ประชาชนมีการใช้จ่ายผ่านพร้อมเพย์อยู่ที่ 50 ล้านธุรกรรมต่อวัน จากในอดีตอยู่ที่ 14 ล้านธุรกรรมต่อวัน

ทั้งนี้ แม้ช่วงต่อไป ธปท.ได้ผลักดันการชำระเงินดิจิทัล หรือดิจิทัลเพย์เมนท์ แต่ยังคงต้องมีการพิมพ์ธนบัตรเพื่อรองรับคนที่ใช้เงินสด ซึ่งยอมรับว่าปัจจุบันประเทศไทยยังไม่ได้เป็นสังคมไร้เงินสด แต่เป็นสังคมที่ใช้เงินสดน้อยลง เพราะยังมีคนที่มีความจำเป็นต้องการใช้เงินสดอยู่มาก โดยปัจจุบันอัตราการเติบโตของธนบัตรหมุนเวียนในระบบปรับลดลงเหลือเพียง 3-6% จากเดิมเติบโตในระดับเลข 2 หลัก ซึ่งจากแนวโน้มการเติบโตของอีเพย์เม้น เป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้การพิมพ์ธนบัตรใหม่ลดลงเหลือราว 1,300-1,500 ล้านฉบับต่อปี จากเดิม 2,000 ล้านฉบับต่อปี

“การถอนเงินจากตู้เอทีเอ็มลดลงอย่างมีนัยสำคัญ ขณะที่การใช้พร้อมเพย์ก็มีการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมอย่างชัดเจน จากเดิมที่เคยใช้สำหรับการโอนเงินยอดใหญ่ ๆ ปัจจุบันมีการนำมาใช้จ่ายในชีวิตประจำวันมากขึ้นด้วยยอดเงินเพียงไม่กี่บาท เช่น ซื้อน้ำ ซื้อข้าว ที่มีมูลค่า 20-30 บาท ส่งผลให้จำนวนธุรกรรมพร้อมเพย์ ได้เพิ่มขึ้นอย่างมหาศาลจากประมาณ 14 ล้านธุรกรรมในช่วงปีแรก ๆ ที่เริ่มใช้ มาเป็น 50 ล้านธุรกรรมต่อวันในปัจจุบัน การเปลี่ยนแปลงนี้ส่งผลโดยตรงต่อการเติบโตของธนบัตรหมุนเวียนในระบบ ทำให้เติบโตน้อยลง และคาดว่าจะเติบโตน้อยลงไปเรื่อยๆ” นางบุษกร กล่าว

นางบุษกร กล่าวว่า ในส่วนของการปลอมแปลงธนบัตรนั้น พบว่ามีแนวโน้มลดน้อยลง ส่วนหนึ่งเป็นเพราะนวัตกรรมที่พัฒนามากขึ้น เช่น การเปลี่ยนมาใช้ธนบัตรแบบพอลิเมอร์แทนกระดาษ โดยการปลอมแปลงธนบัตรไทยมีอยู่เพียง 0.4 ฉบับต่อ 1 ล้านฉบับ แตกต่างจากบางประเทศมีการปลอมธนบัตรสูงถึง 10-20% ต่อ 1 ล้านฉบับ โดยธนบัตรพอลิเมอร์จะปลอมแปลงได้ยาก และเป็นวัสดุที่ออกขายให้กับธนาคารกลางเท่านั้น

อย่างไรก็ตาม ยอมรับว่าการออกใช้ธนบัตรพอลิเมอร์จะค่อย ๆ ถูกนำมาใช้ทดแทนธนบัตรรูปแบบกระดาษ เมื่อธนบัตรรูปแบบกระดาษหมดสภาพการใช้งานก็จะดึงกลับคืนสู่ระบบและทำลายต่อไป ทำให้ธนบัตรพอลิเมอร์จะเข้ามาแทนที่ในการใช้หมุนเวียนในชีวิตประจำวัน เหมือนกับธนบัตรพอลิเมอร์ชนิดราคา 20 บาท ซึ่งขณะนี้ ธปท. กำลังศึกษาการออกใช้ธนบัตร ชนิดราคา 500 บาท และ 1,000 บาท ชนิดพอลิเมอร์ โดยจะต้องประเมินผลจากการเตรียมออกใช้ธนบัตรแบบพอลิเตอร์ชนิดราคา 50 บาท และ 100 บาทด้วย