จากอ้อมพระหัตถ์สู่หัวใจแผ่นดิน เรื่องราวของแม่ผู้โอบอุ้มชาติไว้ด้วยความรัก

แผ่นดินไทยยังงดงามภายใต้แสงแห่งพระมหากรุณาธิคุณ จากอ้อมพระหัตถ์ที่ทรงโอบอุ้มไว้ด้วยความห่วงใย ถึงหัวใจของปวงชนที่รวมเป็นหนึ่งเดียวในความภักดี แสงแห่งความรักนั้นยังคงอบอุ่นอยู่เหนือผืนดินตราบนิรันดร์

…..

ค่ำคืนวันที่ 24 ตุลาคม พุทธศักราช 2568 ข่าวการเสด็จสู่สวรรคาลัยของสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง แพร่ไปทั่วแผ่นดิน

นับจากวันนั้น ประเทศไทยตื่นขึ้นพร้อมความสงบที่พูดได้ด้วยหัวใจ ทั้งเมืองและชนบทต่างหยุดนิ่งอยู่หน้าจอข่าว บางคนพนมมือ บางคนก้มศีรษะ บางคนหลับตาน้ำตาคลอ ทุกดวงใจรู้ดีว่าเรื่องราวนี้จะสถิตอยู่ในประวัติศาสตร์และหัวใจคนไทยไปพร้อมกัน

ถนนหนทางทั่วประเทศมีผู้คนแต่งกายถวายความอาลัย พระฉายาลักษณ์ของพระองค์ถูกประดับไว้หน้าบ้าน ร้านค้า และที่ทำงาน เพื่อแสดงความอาลัยและสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณอันหาที่สุดมิได้

ภาพเหล่านั้นอาจเรียบง่าย แต่สะท้อนความผูกพันลึกซึ้ง ระหว่าง “แม่แห่งแผ่นดิน” และหัวใจของราษฎร

ทุกสายตาที่แหงนขึ้นฟ้า เปี่ยมด้วยความรัก ความเคารพ และความคิดถึง จากห้วงความคิดถึงนั้น ความทรงจำอันยาวนานจึงเริ่มฉายชัดขึ้นในใจของผู้คน

ตลอดหลายทศวรรษแห่งพระราชจริยวัตรอันงดงาม พระองค์ทรงเป็นแบบอย่างแห่งความเสียสละและความกรุณา ทุกพระราชกรณียกิจสะท้อนพระราชหฤทัยที่มุ่งมั่นเพื่อประโยชน์สุขของราษฎร

จากกี่ทอผ้าเล็ก ๆ หลังบ้าน ที่สะกดเส้นไหมด้วยแรงศรัทธาสู่งานศิลปาชีพที่กลายเป็นความภูมิใจของแผ่นดิน จากการเสด็จพระราชดำเนินท่ามกลางดินฝุ่นและสายฝน สู่การทรงพระราชดำริให้ฟื้นฟูผืนป่าและต้นน้ำให้กลับมีชีวิตอีกครั้ง

ในห้วงความทรงจำของแผ่นดิน ภาพ “พระแม่ของแผ่นดิน” ที่ทรงเสด็จฯ เคียงคู่ “พ่อหลวงบนฟ้า” ออกเยี่ยมราษฎรในทุกภูมิภาคของประเทศ ยังคงแจ่มชัดอยู่ในใจของผู้คน

ทั้งสองพระองค์เสด็จไปท่ามกลางความกันดาร ผ่านภูเขา ลำห้วย และหมู่บ้านห่างไกล เพื่อทอดพระเนตรชีวิตความเป็นอยู่ของราษฎรด้วยพระเมตตาและความห่วงใยอันลึกซึ้ง

ภาพของ “พ่อและแม่แห่งแผ่นดิน” ที่เสด็จเคียงกันในวันวาน ยังอบอุ่นอยู่ในความทรงจำของปวงชน จากโครงการหลวงในภาคเหนือ ถึงการเสด็จฯเยี่ยมชาวบ้านในภาคอีสานและภาคใต้ ทุกพระราชจริยวัตรที่เปี่ยมด้วยความอ่อนโยนและพระวิริยะ ได้กลายเป็นแรงบันดาลใจให้แผ่นดินไทยยืนหยัดด้วยศรัทธาและความรัก

พระราชดำริร่วมของทั้งสองพระองค์ ได้ก่อให้เกิดโครงการพัฒนา การอนุรักษ์ และงานศิลปาชีพนานัปการ ซึ่งหล่อหลอมให้ “ความรักของพ่อหลวงบนฟ้าและแม่แห่งแผ่นดิน” เป็นรากฐานแห่งความมั่นคงและความงดงามของชาติ

ในด้านศิลปวัฒนธรรม พระองค์ทรงหวงแหนมรดกของชาติ ดั่งผู้โอบอุ้มวิญญาณของแผ่นดินไว้ในพระหัตถ์ ทรงมีพระราชดำริให้ฟื้นฟู “โขน” ซึ่งกำลังเลือนหาย ให้กลับมางดงามสมบูรณ์อีกครั้งภายใต้มูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพฯ เพื่อให้เยาวชนได้เรียนรู้และสืบทอดศิลปะแห่งความภาคภูมินี้อย่างมั่นคง

พระราชปณิธานอันแน่วแน่ในการธำรงศิลปะและภูมิปัญญาไทย ยังแผ่ขยายสู่การพัฒนาคนและสังคมในทุกมิติ จากการพระราชทานทุนการศึกษาแก่เด็กยากไร้ ถึงการทรงอุปถัมภ์ทหารผ่านศึกและผู้บาดเจ็บจากการปฏิบัติหน้าที่

ไม่มีเส้นแบ่งใดจำกัดว่า “ใครคือคนของพระองค์” เพราะสำหรับ “พระบรมราชชนนีพันปีหลวง” ทุกชีวิตคือราษฎรในพระราชหฤทัย

เมื่อปวงชนชาวไทยน้อมรำลึกถึงพระราชกรณียกิจอันยาวนาน ภาพเหล่านั้นยังชัดเจนอยู่ในใจ ราวกับเพิ่งเกิดขึ้นเมื่อวาน และในบรรยากาศแห่งการน้อมรำลึกนั้น แผ่นดินทั้งผืนก็เงยหน้าขึ้นอีกครั้ง ต่อหน้าผืนธงที่กำลังลดลงครึ่งเสา

ผืนธงไตรรงค์ที่ลดลงครึ่งเสา แผ่วไหวในลมยามอรุณ สีแดง ขาว น้ำเงิน คลี่ตัวใต้แสงตะวันแรกของวันใหม่ ราวกับแผ่นดินทั้งผืนกำลังหายใจด้วยหัวใจเดียวกัน คือหัวใจแห่งความภักดีที่ยังเต้นอยู่เหนือทุกผืนดิน

ผู้คนยืนนิ่งอยู่ใต้ธงนั้นด้วยความจงรักภักดี เพราะผืนธงที่ปลิวอยู่เหนือศีรษะ ไม่ใช่เพียงผืนผ้า หากคือคำมั่นของแผ่นดิน ว่าจะจดจำพระมหากรุณาธิคุณ ของพระบรมราชชนนีพันปีหลวงไว้ตราบนิรันดร์

กระแสธารแห่งความเคารพมิได้หลั่งไหลเฉพาะในผืนดินไทย หากแต่แผ่ขยายไปทั่วโลก นานาประเทศได้ร่วมส่งสารแสดงความเสียใจเพื่อถวายความอาลัย เป็นการยืนยันถึงพระราชจริยวัตรอันทรงคุณค่า ที่มิได้จำกัดอยู่ด้วยพรมแดน รวมทั้งพระราชกรณียกิจที่ได้สร้างแรงบันดาลใจแก่ผู้คนทั่วโลกให้ตระหนักถึงพลังของการให้

ความอาลัยจากนานาชาติ จึงเป็นเสมือนสายลมแห่งความเคารพที่พัดกลับมาสู่แผ่นดินไทยอย่างสงบ เติมเต็มให้บรรยากาศแห่งความสำรวมและสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณ ที่กำลังปกคลุมทั่วประเทศในห้วงเวลานี้ ทวีความซาบซึ้งและหยั่งรากลึกยิ่งขึ้น

แผ่นดินไทยในห้วงเวลานั้นสงบนิ่งราวสายน้ำ แต่ภายใต้ความสงบงามนั้น เต็มไปด้วยความสำนึกและความเคารพลึกซึ้ง

ทุกสายตาที่มองพระฉายาลักษณ์ ล้วนแต่น้อมรำลึกถึงพระราชจริยวัตรและพระราชกรณียกิจ ที่พระองค์ทรงบำเพ็ญด้วยพระวิริยะและพระมหากรุณาธิคุณตลอดพระชนมชีพ

ศูนย์ศิลปาชีพยังคงดำเนินงานตามแนวพระราชดำริ ชาวบ้านยังคงทอผ้าไหมและปักลวดลายด้วยความภาคภูมิใจ โรงเรียนและหน่วยงานทั่วประเทศจัดมุมถวายความอาลัยอย่างสงบ ทุกคนก้มศีรษะด้วยความเคารพ และตั้งใจแน่วแน่ว่าสิ่งที่พระองค์ทรงวางรากไว้ จะต้องได้รับการสืบต่อให้คงมั่น

เมื่อความสำนึกค่อย ๆ เบ่งบานในหัวใจของผู้คน พระมหากรุณาธิคุณก็ค่อย ๆ แผ่กระจาย กลายเป็นแรงใจให้คนไทยก้าวต่อด้วยความรัก ความซื่อสัตย์ และความสามัคคี และจากแรงศรัทธานั้นเอง ได้ก่อให้เกิดพลังใหม่ในหัวใจของแผ่นดิน

ทั่วประเทศอบอวลด้วยบรรยากาศแห่งการน้อมรำลึก ความโศกยังอวลอยู่ในอากาศ แต่ในแววตาของผู้คนกลับปรากฏแสงแห่งศรัทธา ภายใต้ความสงบ มีความตั้งใจบางอย่างค่อย ๆ ก่อตัวขึ้น คือความตั้งใจที่จะรักษาสิ่งที่พระองค์ทรงสร้างไว้ให้คงอยู่

ตามสถานที่ทำงาน โรงเรียน และชุมชน ผู้คนต่างปฏิบัติหน้าที่ด้วยความสำรวม บางคนวางพระฉายาลักษณ์ไว้บนโต๊ะทำงาน บางคนเพียงเงยหน้ามองพระฉายาลักษณ์นั้น แล้วก้มศีรษะด้วยความเคารพ

สื่อโทรทัศน์หลายช่องเผยแพร่ภาพพระราชกรณียกิจในอดีต เสียงผู้ประกาศแทบไม่ต้องเอื้อนเอ่ย เพียงภาพเดียว ภาพที่พระองค์ทรงโน้มพระวรกายลงสนทนาอย่างอ่อนโยนกับหญิงชรา หรือทรงรับดอกไม้จากเด็กน้อยด้วยพระพักตร์เปื้อนยิ้ม ก็เพียงพอที่จะทำให้ทั้งประเทศหยุดนิ่งด้วยน้ำตาแห่งความรัก และความสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณ

แผ่นดินทั้งผืนเหมือนหายใจร่วมกันด้วยความภักดี ไม่มีถ้อยคำใดจำเป็นต้องเอื้อนเอ่ย เพราะทุกหัวใจต่างรู้ตรงกันว่า สิ่งที่พระองค์ได้ทรงสร้างไว้ คือรากแห่งความดีที่ต้องสืบต่อ

ความอาลัยจึงไม่สิ้นสุดลง หากแปรเปลี่ยนเป็นพลังเงียบ พลังของความศรัทธาที่ส่องอยู่ในใจคนไทยทุกคน และพลังนั้นเอง กำลังผลิบานเป็นแรงแห่งความดีที่แผ่ไปทั่วแผ่นดิน

แรงแห่งความดีเริ่มฉายไปทั่วประเทศ เสียงผู้คนเอ่ยถึงพระองค์เปี่ยมด้วยความอ่อนโยน มิใช่เพราะความโศกเท่านั้น หากเพราะตระหนักว่าแบบอย่างของพระองค์คือบทเรียนแห่งความเสียสละที่ไม่มีวันเลือน

คำว่า “ถวายความอาลัย” จึงเริ่มแปรเปลี่ยนเป็น “การถวายความดี” ในทุกวงการและทุกวิถีชีวิต ที่ต่างตั้งใจจะสานต่อสิ่งที่พระองค์ทรงวางไว้ด้วยหัวใจเดียวกัน

ความเศร้าที่เคยปกคลุม กลับกลายเป็นพลังของการสร้าง ผู้คนมองเห็นคุณค่าของความเมตตาและการให้ เพราะตระหนักแล้วว่า พระองค์มิได้เพียงทรงสอนแต่ทรงทำให้เห็นด้วยพระองค์เอง

เมื่อแสงอาทิตย์ลับขอบฟ้า พระมหากรุณาธิคุณยังคงส่องผ่านผืนดิน ลำน้ำ และหัวใจของคนไทยทุกคน และแรงนั้นเอง กำลังพาแผ่นดินก้าวสู่วันใหม่ที่เต็มไปด้วยความสำนึกอันงดงาม

ทั่วผืนแผ่นดินไทยยังอบอวลด้วยความสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณ ไม่ว่าที่ใด ผู้คนยังน้อมรำลึกถึงพระองค์ด้วยหัวใจที่เปี่ยมความภักดี

พระฉายาลักษณ์ยังคงตั้งอยู่ในบ้านเรือน และในใจของผู้คนทุกคน เป็นดังสัญลักษณ์แห่งความรัก และความผูกพันที่ไม่เคยเลือนหาย

รอยพระราชกรณียกิจที่ทรงวางไว้ กลายเป็นเส้นทางให้แผ่นดินเดินต่อ ในศูนย์ศิลปาชีพ ในไร่นา ในโรงเรียน และในน้ำใจของผู้คน

ทุกแห่งยังคงมีมือที่ขยับด้วยหัวใจเดียวกัน หัวใจที่มุ่งจะสืบสานสิ่งที่พระองค์ทรงสร้างไว้ด้วยความภักดี

กาลเวลาจะพาเราผ่านห้วงแห่งอาลัยไป แต่พระมหากรุณาธิคุณจะยังสถิตอยู่ในลมหายใจของแผ่นดิน ในผืนผ้าที่ทอด้วยศรัทธา ในน้ำใจที่ยังหล่อเลี้ยงสังคม และในรอยยิ้มของลูกหลานที่ยังเอ่ยนามพระองค์ด้วยความเคารพ

มาตุภูมิแห่งนี้จึงยังสว่าง ไม่ใช่เพียงด้วยแสงจากท้องฟ้า แต่ด้วยหัวใจของผู้คนที่ยังคงเปล่งประกายด้วยความรัก ความภักดีและความดีงาม

เพราะจากอ้อมพระหัตถ์ของแม่แห่งแผ่นดิน ได้หล่อเลี้ยงหัวใจของลูกทั้งชาติให้เต้นอยู่ด้วยความรักตราบนานเท่านาน.

เพิ่มเพื่อน

ข่าวที่เกี่ยวข้อง

พระราชทานหนังสือที่ระลึก พิธีทรงบำเพ็ญพระราชกุศลปัญญาสมวาร ถวายพระบรมศพ 'พระพันปีหลวง'

ในหลวง-พระราชินี พระบรมวงศานุวงศ์ ทรงบำเพ็ญพระราชกุศลปัญญาสมวารถวายพระบรมศพ“พระพันปีหลวง” พระราชทานหนังสือที่ระลึก 50 วัน “ความทรงจำตามเสด็จต่างประเทศทางราชการ-สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถกับงานประณีตศิลป์” แก่ผู้เข้าร่วมพิธี

ชาวนครปฐมเข้ากราบพระบรมศพ 'พระพันปีหลวง' รวมใจสานพระราชปณิธานพัฒนาชุมชน อนุรักษ์แม่น้ำท่าจีน

ชาวนครปฐมเข้ากราบพระบรมศพ "พระพันปีหลวง" รำลึกพระราชทานกองทุนแม่ของแผ่นดินแก้ปัญหายาเสพติด คืนชีวิตให้ผู้เสพ รวมใจสานพระราชปณิธานพัฒนาชุมชน-อนุรักษ์แม่น้ำท่าจีนตามพระราชดำริ

กรมศิลป์ เตรียมบวงสรวงตัดไม้จันทน์หอม ค้นพบ 20 ต้น ใช้ในพระราชพิธีพระบรมศพพระพันปีหลวง

นายพนมบุตร จันทรโชติ อธิบดีกรมศิลปากร เปิดเผยว่า ความคืบหน้าการออกแบบพระเมรุมาศ และอาคารประกอบ ในพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ภายหลังจากสำนักสถาปัตยกรรม