4 ก.ค. 2564 ศูนย์บริหารสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (ศบค.) มอบหมายให้ นพ.วิฑูรย์ ด่านวิบูลย์ ผู้อำนวยการองค์การเภสัชกรรม นพ.โสภณ เอี่ยมศิริถาวร รองอธิบดีกรมควบคุมโรค และ นพ.สมศักดิ์ อรรฆศิลป์ อธิบดีกรมการแพทย์ ร่วมแถลงชี้แจงถึงแนวทางรับมือการติดเชื้อไวรัสโควิด-19 ที่มีจำนวนเพิ่มขึ้น รวมทั้งความคืบหน้าในการจัดหาวัคซีนทางเลือก เมื่อวันที่ 3 กรกฎาคม

 

นพ.วิฑูรย์ ด่านวิบูลย์ ผู้อำนวยการองค์การเภสัชกรรม กล่าวว่าวัคซีนจะแบ่งเป็นวัคซีนที่รัฐจัดหา จะมีอยู่ 5 ยี่ห้อคือ แอสตร้าเซนเนก้า ซิโนแวค และเพิ่มเติมอีก 3 ยี่ห้อคือ ไฟเซอร์ จอห์นสันแอนด์จอห์นสัน และสปุตนิก ไฟว์ ส่วนวัคซีนทางเลือกที่เอกชนนำเข้าเองคือ โมเดอร์นา และซิโนฟาร์ม ก่อนการระบาดใหญ่เราทำงานเชิงรุกไปตั้งแต่วันที่ 25 กุมภาพันธ์ 2564 ได้ติดต่อและแสดงความจำนงโดยตรงไปที่บริษัทโมเดอร์นา สหรัฐอเมริกา และได้รับแจ้งว่า ทางบริษัทจะส่งมาได้เร็วที่สุดในไตรมาสแรกของปี 2565 นอกจากนี้องค์การเภสัชได้ติดต่อวัคซีนอื่นอย่างน้อย 2 ยี่ห้อ ได้รับคำตอบว่าเป็นไปไม่ได้ที่จะซัพพลายให้ทันในปีนี้ แต่เราก็พยายามจะติดต่อให้ได้หลายชนิด โดยยังผลิตเองในประเทศไทยด้วย

 

ส่วนที่มีโรงพยาบาลเอกชน 2 แห่งระบุว่า ติดต่อซื้อวัคซีนจากบริษัทโมเดอร์นาได้โดยตรงนั้น ขอชี้แจงว่า จะต้องติดต่อผ่านบริษัท ซิลลิค ฟาร์มา จำกัด ตัวแทนนำเข้าเท่านั้น ต่อมาวันที่ 15 พฤษภาคม ทางบริษัท ซิลลิค ฟาร์มา จำกัด แถลงว่า การซื้อวัคซีนจะต้องติดต่อผ่านทางภาครัฐ ทำให้องค์การเภสัชถูกมอบหมายเป็นตัวแทน ดังนั้น วัคซีนโมเดอร์นาจะมีบริษัท ซิลลิค ฟาร์มา จำกัด ผู้นำเข้า และเป็นผู้ทรงสิทธิในการเป็นเจ้าของทะเบียน ไม่ใช่วัคซีนขององค์การเภสัช เราเป็นเพียงตัวแทนภาครัฐ จากการเจรจาได้รับทราบว่าวัคซีนโมเดอร์นาจะมาเร็วก่อน 1 ไตรมาสคือ ไตรมาส 4 ของปี 2564

 

เนื่องจากวัคซีนตัวนี้ไม่ได้รับการจัดสรรงบประมาณจากภาครัฐ ทำให้ได้รับมอบช้า เพราะต้องทำงานคู่ขนานกับสมาคมโรงพยาบาลเอกชนที่มีโรงพยาบาลทั่วประเทศประมาณ 300 กว่าโรงพยาบาล เพื่อรวบรวมความต้องการวัคซีนและเงินมา เพื่อแจ้งว่าเป็นความต้องการวัคซีนจริงๆ ล่าสุด มีความต้องการเสนอมา 9 ล้านโดส คาดว่าจะได้รับมอบวัคซีนภายในปีนี้ 4 ล้านโดส ที่เหลือจะมาต้นปีหน้า แต่บริษัทโมเดอร์นาไม่ได้แจ้งมาว่าจะมาในวันไหน เดือนไหน นี่คือเหตุผลที่ว่าทำไมองค์การเภสัชยังไม่เซ็นสัญญาสักที เพราะต้องรอให้โรงพยาบาลเอกชนรวบรวมเงินมาก่อนที่จะเซ็นสัญญา หากไปเซ็นสัญญาโดยที่ความต้องการไม่มีอยู่จริง องค์การเภสัชจะรับผิดชอบไม่ไหว เพราะเป็นวัคซีนราคาแพง เราจึงได้วางแผนไว้ว่าจะเซ็นสัญญาบริษัท ซิลลิค ฟาร์มา จำกัด ภายในต้นสัปดาห์ของเดือนสิงหาคม

 

ส่วนเอกสารสัญญาได้ร่างไว้หมดแล้ว รวมถึงเอกสารข้อจำกัดของต่างประเทศที่ได้ส่งไป และเพิ่งได้รับเอกสารตอบกลับจากบริษัท ซิลลิค ฟาร์มา จำกัด เมื่อช่วงเช้าของเมื่อวานนี้ 2 กรกฎาคม จากนั้นได้รวบรวมส่งไปที่สำนักงานอัยการสูงสุดช่วงตอนเที่ยงของวันเดียวกันตามขั้นตอน ทั้งนี้ ประเด็นนี้อาจจะต้องนำเข้าไปหารือในคณะรัฐมนตรี (ครม.) ด้วย เพราะจะมีบางเรื่องที่อยู่นอกเหนืออำนาจองค์การเภสัช แต่เราก็ต้องทำให้รอบคอบ จากนี้ต้องกระจายให้ทั่วประเทศให้ถึงกลุ่มโรงพยาบาลทั้งขนาดเล็ก ขนาดกลาง และขนาดใหญ่อย่างเป็นธรรมต่อพี่น้องประชาชนให้ดีที่สุด นอกจากนี้ เรายังรวบรวมถึงสิทธิประโยชน์ประกันภัยด้วย หากสัญญาเรียบร้อยจะได้วัคซีนโมเดอร์นาภายในไตรมาสสุดท้ายของปีนี้

 

ส่วนวัคซีนตัวอื่นกำลังเฝ้าจับตาดูอยู่ รวมถึงที่วิจัยในไทย เพื่อให้ทันต่อสถานการณ์ มีอยู่ประมาณ 2-3 ยี่ห้อ ขณะเดียวกันยังมีวัคซีนที่องค์การเภสัชผลิตเองด้วย ผ่านการวิจัยในเฟสหนึ่งแล้ว ผลออกมาน่าพอใจ กำลังดำเนินวิจัยในเฟสสองในปลายเดือนนี้หรืออย่างช้าวันที่ 10 สิงหาคม 2564