ปัญหาการติดพนันบอลออนไลน์ในเด็กวัยรุ่น เรียกได้ว่าเป็นสิ่งที่สร้างผลกระทบต่อเยาวชน แต่ทว่ากลับเป็นประเด็นที่ผู้เกี่ยวข้องหลายฝ่ายให้ความสำคัญน้อยกว่าปัญหาอื่น

      ข้อมูลล่าสุดจาก แพทย์หญิงมธุรดา สุวรรณโพธิ์ ผู้อำนวยการสถาบันราชานุกูล กรมสุขภาพจิต ระบุว่า ปัจจุบันมีวัยรุ่นหลายล้านคนที่อยู่ในกลุ่มเสี่ยงติดการพนัน และมีเยาวชนที่เข้าถึงการพนันออนไลน์แล้วเกือบ 1 แสนราย ซึ่งผลที่ตามมานอกจากเสียอนาคต และการเรียนแล้ว ยังเป็นสาเหตุของการก่อปัญหาอาชญากรรม เนื่องจากเยาวชนที่ติดการพนันออนไลน์ เป็นทั้งผู้ที่เป็นเหยื่อและผู้ที่เสียหายจากการถูกชิงทรัพย์ ตลอดจนผลกระทบด้านสุขภาพ เนื่องจากผู้ติดพนันออนไลน์จะมีภาวะป่วยด้านจิตเวช และต้องเข้ารับการรักษาจากแพทย์

      ในงานเสวนา “นโยบายสาธารณะเพื่อป้องกันเด็กและเยาวชนไทยจากการพนัน” ที่จัดขึ้นโดย มูลนิธิสาธารณสุขแห่งชาติ สภาเด็กและเยาวชนแห่งประเทศไทย และสถาบันยุวทัศน์แห่งประเทศไทย ซึ่งวัตถุประสงค์ของการจัดงานขึ้นเป็นการสะท้อนปัญหาดังกล่าว ให้กับผู้เกี่ยวข้องอย่างพรรคการเมืองทั้ง 6 พรรคที่มาร่วมรับฟังข้อคิดเห็น ทั้งนี้ เพื่อผลักดันเป็นนโยบายในการลดปัญหาการพนันในสังคมไทย ภายหลังจากการเลือกตั้ง 2562 ทั้งนี้ นโยบายข้อเสนอสาธารณะเพื่อป้องกัน และลดผลกระทบต่อเด็กและเยาวชนไทยจาก “การพนันออนไลน์” ซึ่งเป็นสิ่งที่พบได้มากที่สุด เนื่องจากเป็นสื่อที่เด็กเยาวชนเข้าถึงได้ตลอด 24 ชั่วโมง และใช้ระยะเวลาในการสำรวจข้อมูลประมาณ 4 ปี ภายใต้การดำเนินงานของ “สภาเด็กและเยาวชนแห่งชาติ” ร่วมกับ “สถาบันยุวทัศน์แห่งประเทศไทย”

(ปรเมศร์ กุมารบุญ)

      เริ่มจาก ปรเมศร์ กุมารบุญ ตัวแทนจากพรรคชาติไทยพัฒนา บอกว่า แม้เรื่องการติดการพนันออนไลน์นั้นจะไม่ใช่เรื่องใหม่ แต่สิ่งสำคัญที่สุดคือบ้านเรายังไม่มีการเตือนในเชิงว่า การพนันแท้จริงแล้ว โอกาสที่ผู้เล่นจะได้พนันนั้นถือว่ามีเปอร์เซ็นต์ค่อนข้างน้อย เรียกได้ว่า 1 ในล้านก็ว่าได้ ดังนั้นในส่วนของพรรคชาติไทยพัฒนาจึงยกระดับและชูเรื่องนี้ให้กระทรวงศึกษาธิการหันมาให้ความสำคัญ โดยการให้ความรู้หรือเป็นวิชาเรียนให้กับเด็กและเยาวชน ให้เห็นถึงโทษและพิษภัยของการพนันออนไลน์ที่วัยรุ่นเข้าถึงได้ง่าย นอกเหนือจากวิชาความรู้ด้านอื่นๆ ซึ่งเด็กยุคใหม่ควรได้รู้

      “สำหรับบทบาทของพรรคชาติไทยพัฒนาต่อการแก้ปัญหาการติดพนันออนไลน์ของเด็กไทย การผลักดันเรื่องการให้การศึกษาหรือความรู้ในเด็กและเยาวชน อย่างการที่มีศึกษาข้อมูลและผลวิจัย เพื่อให้เด็กเกิดการเรียนรู้ว่าอันที่จริงแล้ว การเล่นพนันฟุตบอลออนไลน์ โอกาสที่จะถูกเจ้ามือจะโกงมีค่อนข้างสูง ดังนั้นผู้เล่นไม่ควรฝากความหวังที่จะได้เงินจากตรงนี้ เพราะธรรมชาติของมนุษย์นั้นย่อมจะแสวงหาความสุขมากกว่าความทุกข์ ประกอบกับข้อเสนอในเรื่องของการจับเซิร์ฟเวอร์ หรือเจ้ามือพนันออนไลน์ที่อยู่ต่างประเทศ อาจเป็นเรื่องที่ทำได้ค่อนข้างยากลำบาก เนื่องจากเป็นเรื่องของเทคโนโลยีที่อาจจะติดตามได้ยาก ดังนั้นการให้ความรู้กับเด็กและเยาวชนเกี่ยวกับผลเสีย หรือการบาดเจ็บจากการพนันออนไลน์ ถือเป็นเรื่องที่สำคัญและต้องการผลักดันอย่างจริงจัง”

(ดร.กมล รอดคล้าย)

      ด้าน ดร.กมล รอดคล้าย ตัวแทนจากพรรคภูมิใจไทย ที่เห็นคล้ายกันว่า การปลูกฝังให้เด็กและเยาวชนมีความรู้เกี่ยวกับโทษและพิษภัยของการพนันออนไลน์ รวมถึงผู้ที่เกี่ยวข้องนั้นต้องร่วมมือกันจัดระบบการพนันออนไลน์ เพื่อไม่ให้ไปถึงกลุ่มเด็กและเยาวชนได้ง่าย พูดง่ายๆ ว่าหากการพนันออนไลน์รูปแบบใดที่สามารถจัดให้เป็นระบบได้ เช่น การจัดเก็บภาษีได้ ก็ให้ดำเนินการตามนั้น ในส่วนของโรงเรียนเองก็ต้องมีการให้ความรู้ และแนะแนวเด็กเยาวชนเกี่ยวกับผลเสียของพนันออนไลน์

      “บทบาทของภาคการเมืองต่อการแก้ไขปัญหาเด็กติดพนันออนไลน์นั้น ก็ค่อนข้างเห็นด้วยกับนโยบายของสภาเด็กและเยาวชนแห่งประเทศไทย เกี่ยวกับกับการจัดทำกฎหมายที่มีเนื้อหาป้องกันและสร้างความรู้ให้เด็กและเยาวชนมีความรู้เท่าทันการพนันออนไลน์ ซึ่งนโยบายนี้คาดว่าเราจะให้ความสำคัญ โดยลงการไปทำในช่วง 1-2 เดือนแรกภายหลังการเลือกตั้ง”

(ดร.ณหทัย ทิวไผ่งาม)

      ขณะที่ ดร.ณหทัย ทิวไผ่งาม ตัวแทนจากพรรคประชาชาติ บอกว่า แม้ในบ้านเรานั้นจะมีการออกกฎหมายหลายฉบับที่เกี่ยวกับการป้องกันเชิงรุกเรื่องภัยในโลกออนไลน์ ซึ่งล่าสุดมี พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ปี 2550 ออกมา  แต่ทุกรัฐบาลนั้นก็ยังไม่ได้ให้ความสำคัญและดำเนินการในเรื่องนี้ หรือจัดการกับผู้ที่กระทำความผิดในเรื่องนี้อย่างจริงจัง ดังนั้นจึงถึงเวลาที่จะต้องสังคายนากฎหมาย โดยเฉพาะการทำงานเชิงรุกโดยการเขียนข้อกฎหมายที่เกี่ยวกับความผิดทางออนไลน์ ซึ่งจำเป็นต้องมองการณ์ไกลว่าในอนาคตจะมีภัยคุกคามอะไรบ้าง รวมไปถึงเครื่องประดิษฐ์แทนมนุษย์ที่เรียกกันว่า “เอไอ” หรือปัญญาประดิษฐ์ ซึ่งจำเป็นต้องเขียนให้ครอบคลุม ไม่ว่าจะเป็นลงโทษและความผิด และบังคับใช้กฎหมายอย่างจริงจัง หรือแม้แต่การจัดให้แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านจิตวิทยามาให้ความรู้กับเด็กและเยาวชนเกี่ยวกับผลกระทบจากการพนันออนไลน์ก็เป็นสิ่งที่จำเป็นมาก ยกตัวอย่างการที่ทำอย่างไรเพื่อให้เด็กและเยาวชนสามารถที่จะพูดคุยวิดีโอคอลกับจิตแพทย์ได้เลยเวลาที่เรามีปัญหา หรือกำลังได้รับผลกระทบจากการพนันออนไลน์

      “นอกจากเรื่องของการเขียนกฎหมายเกี่ยวกับออนไลน์ให้ครอบคลุมแล้ว เพื่อให้ทันกับเทคโนโลยีที่ค่อนข้างมาเร็วและเปลี่ยนแปลงเร็ว การทำงานเชิงรุก เช่น การที่ส่งเสริมให้เด็กรุ่นใหม่เป็นไซเบอร์รุ่นจิ๋ว เพื่อช่วยตรวจสอบการพนันออนไลน์ที่ผิดกฎหมาย ก็เป็นสิ่งที่ประยุกต์ใช้ทรัพยากรต่างๆ ให้เกิดประโยชน์สูงสุด”

(เกียรติ สิทธีอมร)

      สำหรับ เกียรติ สิทธีอมร ตัวแทนจากพรรคประชาธิปัตย์ มองว่า “การแก้ปัญหาเด็กติดพนันออนไลน์โดยการลดการปลูกฝังเรื่องการเล่นพนัน เช่น การที่แม่อุ้มลูกไปชี้ลอตเตอรี่ ซึ่งถือเป็นต้นตอที่ 1 และที่ผ่านมาเรามักจะตั้งรับมากกว่ารุก ดังนั้นเราจึงต้องรวมตัวกันของทั้งบ้านเราและต่างประเทศในการจัดการกับเซิร์ฟเวอร์ที่เป็นต้นตอของผู้ให้พนันออนไลน์พำนักอยู่ในประเทศนั้นๆ ซึ่งผมมองว่าถ้าเราร่วมกับประเทศอื่นที่มีปัญหาเด็กติดเกมออนไลน์เหมือนกันกับเรา ตรงนี้ผมมองว่าน่าจะจัดการได้ร้อยละ 70-80 แม้หลายคนจะมองว่าเป็นภัยออนไลน์ดังกล่าวจัดการยาก หรือแม้แต่ธนาคารต่างๆ ก็จำเป็นจะต้องร่วมมือ โดยการตรวจสอบธุรกรรมทางการเงินที่ผิดปกติของลูกค้า เช่น การโอนเงินในการเล่นการพนันออนไลน์ ซึ่งตรงนี้ธนาคารก็ต้องมีส่วนร่วมรับผิดชอบ เพื่อป้องกันปัญหาเด็กติดพนันออนไลน์ด้วย

      “แม้ว่าการพนันออนไลน์ถือเป็นเทคโนโลยีที่จับตัวการใหญ่ หรือเซิร์ฟเวอร์ได้ค่อนข้างยาก แต่ก็จำเป็นต้องทำ และทำเท่าที่ทำได้ ซึ่งตรงนี้จะดีกว่าไม่ทำอะไรเลย ที่สำคัญผมเห็นด้วยกับนโยบายของสภาเด็กและเยาวชนแห่งประเทศไทยเกี่ยวกับข้อเสนอต่อพรรคการเมือง อย่างเรื่องของการศึกษาและวิจัยเกี่ยวกับการพนัน เพื่อให้ทราบถึงผลกระทบ และมาตรการการแก้ไขปัญหาที่เกี่ยวกับการพนัน เพียงแต่ว่าข้อเสนอดังกล่าวมันยังไม่ตกผลึก หรือยังไม่เป็นรูปธรรมที่ชัดเจน ยกตัวอย่างการนำบุคคลที่ล้มละลายในการเล่นพนันออนไลน์มาให้ความรู้กับเด็กและเยาวชนก็เป็นสิ่งที่ดีมาก หรือแม้แต่การที่พรรคประชาธิปัตย์ได้มีการใช้สื่อที่มีอยู่ทุกช่องทางในการช่วยรณรงค์การติดพนันออนไลน์ แต่ทั้งนี้ทุกคนก็ต้องช่วยคิดว่าเราจะผลิตคอนเทนต์อะไรที่จะใช้นำเสนอเกี่ยวกับพิษภัยของพนันออนไลน์ไปสู่เด็กและเยาวชนบ้าง”

(ยงยุทธ วงศ์ธีระสูตร)

      ไล่มาถึง ยงยุทธ วงศ์ธีระสูตร ตัวแทนจากพรรคชาติพัฒนา ที่บอกว่า “การหยุดผู้เล่นหน้าใหม่เป็นสิ่งที่สำคัญที่สุด นอกจากนี้การส่งเสริมการเล่นกีฬาก็ยังเป็นสิ่งที่ต้องทำควบคู่กันไป ที่สำคัญการนำเยาวชนที่ติดการพนันออนไลน์เข้ามาเยียวยา โดยการจัดตั้งคลินิกบำบัด ตามที่ประเทศนิวซีแลนด์ได้เคยทำและประสบความสำเร็จ และดึงเด็กกลุ่มนี้เขามาให้การแนะนำที่ถูกต้องเหมาะสม โดยการเน้นปรับพฤติกรรมเชิงบวก นอกจากนี้ การที่ภาครัฐมีการออกกฎหมายใหม่ๆ เพื่อเพิ่มช่องทางการตรวจจับ แม้ว่าทาง กสทช.นั้นจะมีการดำเนินการดังกล่าวที่ดีอยู่แล้ว เช่น การที่ภาครัฐเพิ่มงบประมาณในการจัดสายสืบออนไลน์ให้กับหน่วยงานต่างๆ เช่น ตำรวจที่เป็นสายสืบออนไลน์โดยเฉพาะ ซึ่งเรามองว่านโยบายดังกล่าวเป็นสิ่งที่รอบคอบและสามารถทำได้จริง ตรงนี้เป็นนโยบายของพรรคชาติพัฒนาที่จะดำเนินการผลักดัน”

(เทพฤทธิ์ สีน้ำเงิน)

      ปิดท้ายกันที่ เทพฤทธิ์ สีน้ำเงิน ตัวแทนจากพรรคเพื่อไทย กล่าวว่า “การที่ให้การศึกษากับเยาวชนและคนรุ่นใหม่เกี่ยวกับพิษภัย ของการพนันออนไลน์เพียงอย่างเดียวอาจจะไม่เพียงพอ แต่การจัดให้ผู้ที่มีประสบการณ์ด้านลบจากภัยกล่าวมาให้ข้อมูลกับเด็กถือเป็นสิ่งที่สำคัญ นอกจากนี้ พ่อแม่ก็ต้องหมั่นสังเกตและรู้ว่าสุขภาพจิตของลูกขณะนั้นเป็นอย่างไร และต้องรับรู้ว่าพฤติกรรมแบบไหนที่ลูกนั้นติดพนันออนไลน์แล้ว ที่สำคัญก็ต้องสร้างข้อจำกัดในการใช้สื่อออนไลน์ของลูก และก็คอยสอนบุตรหลานว่าการพนันนั้นเป็นสิ่งที่ไม่ดี โดยการที่พ่อแม่ต้องเป็นตัวอย่าง โดยการไม่เข้าไปยุ่งเกี่ยวกับการพนัน

      “การที่ภาครัฐส่งเสริมให้ภาคเอกชนโดยการสนับสนุนเงินทุนในการส่งเสริมให้ผู้ประกอบการเจ้าของโรงงานจัดให้มีแคมเปญรณรงค์ถึงการเล่นพนันออนไลน์เป็นสิ่งที่ผิดกฎหมายและเป็นภัยร้ายอย่างหนึ่ง และสะท้อนให้เห็นว่าการเล่นการพนันนั้นมีความเสี่ยง โดยเฉพาะเมื่อเสียการพนันแล้วจะมีโทษเป็นอย่างไร ตรงนี้เมื่อคนที่เป็นพ่อแม่ที่อยู่ในวัยแรงงานรับรู้รับทราบ ก็สามารถที่จะนำไปบอกกับลูกหลาน โดยที่พ่อเองจะไม่เล่นการพนัน และเป็นตัวอย่างที่ดีให้กับลูกหลาน”.