“สวนลุมพินี” หนึ่งในที่พักผ่อนหย่อนใจกลางกรุงเทพฯ ที่เก่าแก่ เป็นสวนสาธารณะขนาดใหญ่ที่เปิดให้บริการโดยไม่เสียค่าใช้จ่าย ทุกๆ วันจะมีประชาชนมาใช้สวนแห่งนี้ไม่ต่ำกว่าหมื่นคน และเพิ่มเป็น 1.5 หมื่นคนในวันหยุดสุดสัปดาห์
       ด้วยบรรยากาศแวดล้อมไปด้วยต้นไม้ใหญ่เขียวขจี ร่มรื่น และไม้ดอกไม้ประดับนานาพันธุ์ ที่เหล่าคนเมือง คู่รักนิยมมาถ่ายภาพเช็กอิน เดินเล่น ช่วงเช้าและเย็น สวนแห่งนี้จะมีกลุ่มคนรักสุขภาพเลือกมาออกกำลังกายที่นี่แทนที่จะเข้าฟิตเนส รวมถึงชมรมต่างๆ ทั้งไทเก๊ก แอโรบิก วิ่ง เพาะกาย ใช้งานภายในสวนลุมพินีจำนวนมาก ไม่พูดถึงอีเวนต์ใหญ่ๆ หลายครั้งเลือกสวนลุมพินีจัดกิจกรรม เช่น งานกาชาด งานท่องเที่ยว งานเดินวิ่ง ดนตรีในสวน หรือลอยกระทง ซึ่งการเดินทางไปก็สะดวกสบาย ติดถนนพระราม 4 และสามารถนั่งรถไฟฟ้าใต้ดินหรือ MRT มาลงที่สถานีลุมพินีได้เลย
    แต่เป็นเวลาหลายสิบปีแล้วที่สวนลุมพินี ไม่ได้ปรับปรุงภูมิทัศน์และอาคารสถานที่ต่างๆ ในขณะที่มีคนหมุนเวียนมาใช้สวนเก่าแก่นี้ไม่ว่างเว้นวันละหมื่น แม้จะมีการดูแล แต่บางจุดมีสภาพชำรุดทรุดโทรมตามกาลเวลา

 

    อีก 5 ปี สวนลุมพินีจะมีอายุครบ 100 ปี ใน พ.ศ.2568 กรุงเทพมหานครเตรียมปรับปรุงและยกเครื่องสวนลุมพินีครั้งใหญ่เป็นสวนสาธารณะระดับโลกที่สร้างสรรค์และทันสมัย รองรับไลฟ์สไตล์ของคนยุคสมัยนี้ รวมถึงเป็นพื้นที่สีเขียวขนาดใหญ่ “ปอด” สำคัญของคนเมือง ดึงดูดให้คนจากทั่วโลกต้องมาเที่ยวถ่ายรูปสวยๆ ไปเช็กอินให้ฟินกระจายกันสักครั้ง ใครมีประสบการณ์เที่ยวยุโรปจะนึกภาพออก เพราะทัวร์คลาสสิกเดินชมกรุงอย่างปารีส สวนสาธารณะเป็นหนึ่งในแหล่งท่องเที่ยวยอดฮิต
    แผนพัฒนาสวนลุมพินีเบื้องต้น มี 3 เฟส ซึ่งเฟสแรก กทม.จะปรับปรุงโครงสร้างพื้นฐานและระบบสาธารณูปโภคภายในสวนทั้งหมด ทั้งระบบท่อ งานระบายน้ำใต้ดินให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น ฝนตกหนักๆ ไม่ท่วมขัง น้ำในบึงไม่เน่าเสีย ปรับปรุงระบบไฟฟ้าส่องสว่าง ปรับปรุงทางเดิน-วิ่งให้ได้มาตรฐานและปลอดภัย สำหรับอาคารที่ชำรุดทรุดโทรม ซ่อมแซมให้มีประโยชน์และชวนมอง
    ส่วนเฟส 2 เน้นพัฒนาพื้นที่สวนลุมฯ เป็นดินแดนเพื่อการเรียนรู้ที่หลากหลาย และเฟส 3 โฟกัสพื้นที่ยังไม่ได้ใช้งานทำให้เกิดประโยชน์ขึ้นมา ในส่วนการออกแบบปรับปรุงและพัฒนาสวนเฉลิมฉลองสวนลุมพินีครบ 100 ปีครั้งนี้ ได้มือดีอย่างอาจารย์กชกร วรอาคม ภูมิสถาปนิกชาวไทย ซึ่งมีผลงานระดับโลก ร่วมให้แนวคิด นอกจากนี้ กทม.จะเริ่มสำรวจความคิดเห็นของผู้มาใช้บริการและภาคเอกชนบริเวณใกล้เคียง หวังให้ทุกภาคส่วนร่วมปรับปรุงสวนเก่าแห่งนี้ด้วยกัน

 

    จากการลงพื้นที่สำรวจคนทุกเจน ทั้งขาประจำและขาจรที่เข้ามาใช้บริการสวนลุมพินี สวนสาธารณะแห่งแรกของบ้านเรา มีประสบการณ์น่าสนใจมาแบ่งปันและบอกเล่าความเปลี่ยนแปลง
    วนิดา หิรัญพงศ์สิริ อายุ 63 ปี รองเลขานุการไทยและฝ่ายเทคนิค ชมรมเซี้ยงเล้งไท้เก๊ก ที่ใช้งานภายในสวนลุมพินี บอกว่า เป็นสมาชิกชมรม 7 ปีแล้ว ทุกวันจะมาถึง 6 โมงเช้า เพื่อออกกำลังกาย เริ่มจากการรำมวยจีน รำกระบี่ รำพัด รำกระบอง ไล่เรียงไปให้ครบ เสร็จประมาณ 9-10 โมงเช้า ก่อนจะแยกย้ายกันกลับบ้าน สมาชิกชมรมมี 30 คน อายุตั้งแต่ 50 ปีขึ้นไป มากสุด 80 ปี บางคนมาทุกวัน บางคนมาวันเว้นวัน ทุกเช้าจะทำอาหารมาแลกเปลี่ยนกันทาน บรรยากาศอบอุ่น เงินซื้อไม่ได้ มาที่นี่ได้เพื่อนวัยเดียวกันและเพื่อนต่างวัย
    “เลือกมาออกกำลังกายสวนลุมพินี เพราะอากาศดี พื้นที่กว้างขวาง ความเขียวขจีของธรรมชาติและสวนที่ได้จัดตกแต่งสวยงาม ทำให้รู้สึกสบายและมีสมาธิ การรำไทเก๊กไม่ใช่แค่ส่งผลให้ร่างกายแข็งแรง แต่ทำให้จิตใจผ่อนคลาย ถ้าออกกำลังกายอยู่บ้านก็ต้องเปิดแอร์ เพราะร้อน ถือว่าประหยัดไฟไปในตัว คนเลือกมาเดินออกกำลังกายที่สวนลุมฯ ไม่เสียเงินสักบาท แถมจะมีสุขภาพดีขึ้น” วนิดา บอก สวนลุมฯ เป็นแหล่งแฮงก์เอาต์ของคนวัยเก๋า ทุกวัย

 

    สวนลุมพินีไม่ใช่แค่ที่ออกกำลังกาย แต่เป็นพื้นที่สานสัมพันธ์คนเมือง เสียงจากวัยเก๋าบอก ในเทศกาลสำคัญ วันสงกรานต์ วันปีใหม่ ชมรมจัดกิจกรรมเล็กๆ ที่นี่ รวมถึงวันเกิดสมาชิก ถือเป็นการกระชับความสัมพันธ์ระหว่างเพื่อนฝูง แม้เทคโนโลยีจะก้าวหน้า แต่ถ้าเรื่องการออกกำลังกายในสวนแห่งนี้ ทุกอย่างยังเหมือนเดิม ใช้เครื่องเสียงเปิดเพลงผ่านลำโพง ขณะที่ออกกำลังกายให้สนุกสนาน แต่ไม่รบกวนคนอื่น ส่วนเพลงบรรจุไว้ในซีดีและทัมป์ไดรฟ์
    “ปัจจุบันสวนลุมฯ มีการจัดต้นไม้ดูทันสมัยและสบายตาเมื่อมาใช้บริการมากขึ้น เทียบกับอดีต เรื่องที่อยากให้ปรับปรุง พื้นที่สวนลุมฯ กว้างขวางต้องดูแลให้ทั่วถึง รวมถึงแก้ไขความสะอาดของน้ำในบึง ปัจจุบันแม้เจ้าหน้าที่ดูแลอยู่ตลอด แต่บางวันน้ำในบึงมีสีดำและส่งกลิ่นรบกวนต่อผู้มาออกกำลังกาย อีกเรื่อง สวนลุมฯ เป็นพื้นที่สาธารณะ อยากให้ผู้มาใช้บริการไม่ละเมิดสิทธิซึ่งกันและกัน เช่น มีการปรับแถววิ่งหรือลดการวิ่งแบบหน้ากระดาน เพื่อให้ทุกคนได้ใช้พื้นที่เหมาะสม” วนิดาฝากถึง กทม.และคนใช้สวนลุมฯ

    มาสวนลุมฯ ทุกวันตั้งแต่สาวๆ เสียงจาก วรรณา ปริญญานุสรณ์ วัย 73 ปี ประสบการณ์ออกกำลังกายที่สวนลุมฯ 30 ปี บอกว่า ทุกวันจะมาถึง 7 โมงเช้า จากนั้นรำไทเก๊กเป็นเวลา 1 ชั่วโมง ออกกำลังกายที่บ้านไม่สนุก แต่มาที่นี่ได้เพื่อน ปัจจุบันคนหนุ่มสาวหันมาออกกำลังกายมากขึ้น ที่สวนลุมฯ ช่วงเช้าเป็นกลุ่มคนสูงวัย เย็นเป็นช่วงเวลาที่หนุ่มสาวมาออกกำลังกาย สถานที่ร่มรื่นและเขียวขจี อยากให้คนไทยหันมาออกกำลังกายมากขึ้น ถ้าไม่ใช้สวนลุมฯ จะเป็นสวนสาธารณะใกล้บ้านที่มีอากาศบริสุทธิ์ก็ดีมากๆ
    ขณะที่ พัทธ์ธีรา ตั้งสกุลพิทักษ์ วัย 53 ปี กล่าวว่า มาสวนลุมฯ ครั้งแรกตามคุณพ่อมาออกกำลังกาย กระทั่งมีโอกาสร่วมรำพัดกับชมรมเซี้ยงเล้งไทเก๊ก แล้วไปศึกษาเพิ่มเติมจนลงแข่งขันกีฬารำพัดคว้ารางวัลหลายรายการ บอกว่า เข้ามาใช้สวนลุมฯ 4 ปีแล้ว ชอบเพราะมีครูและพี่ๆ แนะนำการออกกำลังกาย ที่สำคัญ พื้นที่ก็ร่มรื่น เป็นปอดคนเมือง สร้างความสุขให้กับเรา สวมลุมเป็นสถานที่ออกกำลังกายของคนสูงวัยที่เหมาะสม

 

    ปั่นจักรยานอากาศเสริมความแข็งแรงทุกวัน มาที่ อนุสรณ์ ตามสัจจะ วัย 65 ปี ใช้บริการสวนลุมฯ มา 15 ปี บอกว่า สวนลุมฯ เป็นที่ซ้อมวิ่ง ตนแข่งขันกีฬาวิ่งมาราธอนมาก่อน เมื่ออายุมากขึ้นเปลี่ยนมาออกกำลังกายอย่างอื่นแทน สวนลุมฯ อากาศดี มาถึงตี 4 กลับตอน 9 โมงเช้า แล้วไปทำงานต่อ ข้อดีของการออกกำลังกายในสวนลุมฯ ทำให้เราได้สูดอากาศบริสุทธิ์และอยู่กับธรรมชาติ มองเห็นต้นไม้สีเขียวต่างจากการใช้ฟิตเนส
    “10 ปีมานี้ สวนลุมฯ ไม่เคยเปลี่ยนแปลง มีต้นไม้เขียวขจีอยู่เหมือนเดิม คนที่มาใช้บริการรู้สึกร่มรื่น และไม่ร้อน เป็นจุดเด่นมากสำหรับสวนกลางเมืองแห่งนี้ แต่สิ่งที่อยากให้ปรับปรุงเป็นทางเดินภายในสวนลุม บางจุดพื้นผิวเป็นแอ่งน้ำขนาดใหญ่ ฝนตกมีน้ำขัง ส่งผลให้เวลาวิ่งหรือเดินออกกำลังเสี่ยงต่อการหกล้มได้รับบาดเจ็บ” อนุสรณ์บอกเห็นด้วยกับการพัฒนาสวนลุมฯ

    คนรุ่นใหม่ใจรักสุขภาพก็กดไลค์สวนลุมพินี อย่างสองพี่น้องรักสุขภาพที่มาวิ่งออกกำลังกาย ป้อ สาววัย 31 ปี พนักงานวิศวะคอมพิวเตอร์ บอกว่า ใช้สวนสาธารณะสวนลุมฯ 1-2 ครั้งต่อสัปดาห์ เพราะสะดวกดี อากาศถ่ายเท ให้ความสดชื่น ไม่ชอบออกกำลังกายในห้องแอร์ เวลาเห็นคนวิ่งเยอะ รู้สึกมีกำลังใจ ก็วิ่งเพื่อสุขภาพ มีบ้างสมัครรายการวิ่งแข่ง
    ยุ้ย อายุ 29 ปี บอกว่า ไม่ชอบวิ่งออกกำลังกายบนลู่วิ่ง รู้สึกอึดอัด เลือกมาออกกำลังกายที่สวนลุมพินีกับพี่สาว อากาศปลอดโปร่งโล่งดี ไม่เสี่ยงกับโรคโควิด เราผ่อนคลายขณะออกกำลังกาย ต้นไม้เยอะ ออกกำลังกายได้คลายความเครียด ยิ่งได้อากาศบริสุทธิ์ภายในสวนลุมฯ ทำให้รู้สึกดีขึ้นไปอีก ตนกับพี่สาววิ่งที่สวนลุมฯ ได้ 2-3 ปีแล้ว อยู่ไม่ไกลบ้านมาก และสิ่งแวดล้อมภายในสวนลุมฯ สมบูรณ์และเป็นระเบียบ สำหรับคนที่มาใช้บริการ อยากให้ช่วยกันรักษาความสะอาด และมีน้ำใจให้กัน เพื่อให้สวนลุมฯ ให้บริการคนเมืองตลอดไป ส่วนการปรับปรุงครั้งใหญ่ อยากให้รักษาเอกลักษณ์สวนลุมฯ ไว้ไม่ให้หายไป