'เกษียร' ยกย่อง 'ฟ้าเดียวกัน' วารสารภูมิปัญญาแห่งยุคสมัย

ผมใคร่ชี้ว่าผมตัดสินใจถูกแล้วที่เมื่อวารสารฟ้าเดียวกันชวนให้สมัครเป็นสมาชิกตลอดชีพด้วยเงินก้อนเขื่องนั้น ผมปฏิเสธทันควัน เพราะไม่เคยเชื่อน้ำยาเลยว่าวารสารเย้ยฟ้าท้าดินแบบนี้จะมีอายุยืน “ตลอดชีพ” ได้ในเมืองไทย

21 มิ.ย.2565- ศาสตราจารย์ ดร.เกษียร เตชะพีระ อาจารย์ประจำคณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ โพสต์ข้อความผ่านเฟซบุ๊ก Kasian Tejapira หลังวารสารฟ้าเดียวกันปิดตัวลงโดยยกย่องเป็น วารสารภูมิปัญญาแห่งยุคสมัย

กล่าวเฉพาะที่ผมได้ศึกษาค้นคว้าประวัติความคิดการเมืองและการเมืองวัฒนธรรมไทยมา ผมคิดว่ามีวารสารทางภูมิปัญญาสังคมการเมืองบางฉบับที่เป็นธงนำบุกเบิกความคิดล้ำหน้าที่สุดในยุคสมัยของมันและจะเข้าใจ

บรรยากาศทางความคิดของยุคสมัยนั้นได้ ก็แต่โดยตั้งใจอ่านค้นวารสารเหล่านั้น ในยุคทศวรรษ ๒๔๙๐ หลังสงครามโลกครั้งที่สอง ได้แก่ อักษรสาส์น ของคุณสุภา ศิริมานนท์กับคณะในยุคทศวรรษ ๒๕๐๐ หลังสฤษดิ์ยึดอำนาจและเริ่มแผนพัฒนาเศรษฐกิจสังคมแห่งชาติ ได้แก่ วารสารสังคมศาสตร์ปริทัศน์ ซึ่งมีอาจารย์สุลักษณ์ ศิวรักษ์และต่อมาคือคุณสุชาติ สวัสดิ์ศรี เป็นบรรณาธิการ

ในยุคทศวรรษ ๒๕๒๐ หลังการฆ่าหมู่และรัฐประหาร ๖ ตุลาฯ ๒๕๑๙ และป่าแตก ได้แก่ วารสารปริทัศน์สารของกลุ่มคนทำหนังสือที่ออกจากป่า, เศรษฐศาสตร์การเมืองของคณาจารย์และนิสิตกลุ่มเศรษฐศาสตร์การเมืองจุฬาฯ, และปาจารยสารของอาจารย์สุลักษณ์ ศิวรักษ์ ลูกศิษย์ลูกหาและกัลยาณมิตร

ในยุคทศวรรษ ๒๕๔๐ เป็นต้นมาถึงปัจจุบัน ก็ได้แก่ วารสารฟ้าเดียวกันของทีมธนาพล ชัยธวัชกับเพื่อน ซึ่งยืนระยะยาวนานกว่าวารสารอื่นก่อนหน้านี้ทั้งหมด และฝ่าฟันยุคที่การเมืองปรวนแปรพลิกผันสลับซับซ้อนที่สุดยิ่งกว่ายุคสมัยใด ๆ ก่อนหน้านั้น

ผมคบหารู้จักกับเจ้าอิ๋วและต๋อมมาตั้งแต่ช่วงฉบับแรก จำได้ประทับใจว่าพวกเขาเป็นสองคนที่คุยด้วยแล้ว ทำท่าขี้สงสัย ไม่เชื่อง่าย ๆ ที่สุด ผมไม่รู้เลยว่าที่คุยออกจากปากไป โดนทั้งคู่เอาไปเคี้ยว ย่อย แยกธาตุ คายทิ้ง หรือเก็บไว้วิพากษ์วิจารณ์ต่ออย่างไร เสียวสยองอยู่ตลอด มีการวิวาทะ ทะเลาะเบาะแว้ง เข้าใจถูกเข้าใจผิดกันไม่น้อยครั้ง จนกระทั่งค่อย ๆ กลายมาเป็นพรรคพวกและเพื่อนมิตรกันท่ามกลางสถานการณ์ผกผันที่พิสูจน์น้ำใจและจุดยืนของกัน

อย่างไรก็ตาม ผมใคร่ชี้ว่าผมตัดสินใจถูกแล้วที่เมื่อวารสารฟ้าเดียวกันชวนให้สมัครเป็นสมาชิกตลอดชีพด้วยเงินก้อนเขื่องนั้น ผมปฏิเสธทันควัน เพราะไม่เคยเชื่อน้ำยาเลยว่าวารสารเย้ยฟ้าท้าดินแบบนี้จะมีอายุยืน “ตลอดชีพ” ได้ในเมืองไทย

แต่อยู่มาได้ ๒๐ ปีก็แน่แล้วล่ะเพื่อนนะ ฮาาาาาา.