ผีในเงามืด! นักวิชาการ ชำแหละประชามติแบ่งแยกดินแดน

10 มิ.ย.2566 - นายภัทร เหมสุข นักวิชาการอิสระ โพสต์เฟซบุ๊กว่ารัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย มาตรา ๑ ประเทศไทยเป็นราชอาณาจักรอันหนึ่งอันเดียว จะแบ่งแยกมิได้

ผมอยากจะเขียนอะไรให้อ่านกันเรื่องหนึ่ง เป็นเรื่องที่มีคนกลุ่มหนึ่งในพรรคการเมืองหนึ่ง ที่พยายามจะให้สามจังหวัดชายแดนมีปัญหาเพิ่มขึ้นอีกครั้ง โดยเฉพาะช่วงก่อนเลือกตั้งและก่อนการตั้งรัฐบาลใหม่ในเวลานี้

ปัญหานี้มีมานานแล้ว แต่ก็สงบลงไปได้ในหลายวิธี หนึ่งในวิธีที่เคยทำมาในอดีตและมีความสงบยาวนานคือพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 9 ทรงลงพื้นที่ด้วยพระองค์เอง ทรงประทับที่พระตำหนักทักษิณราชนิเวศน์ จังหวัดนราธิวาส ทรงงานในพื้นที่เพื่อให้ประชาชนของพระองค์มีคุณภาพชีวิตดีขึ้นไม่ต่างกับจังหวัดในภาคอื่นๆ ตั้งแต่นั้นมาปัญหาในพื้นที่ก็เบาลงจนเกือบจะไม่มีปัญหา ทุกคนก็อยู่กันอย่างสันติ จนกระทั่งมีนักการเมืองปากเสียเรียกคนบางกลุ่มในพื้นที่ว่า "โจรกระจอก" จนเกิดเหตุการณ์โศกนาฏกรรมปี 2547 ที่มัสยิดกรือเซะ ที่ปัตตานี และ สลายการชุมนุมที่ อ.ตากใบ จ.นราธิวาส จนมีคนเสียชีวิตไปรวมแล้วประมาณ 120 คน ตั้งแต่นั้นมา 3 จังหวัดชายแดนใต้ก็กลับมาไม่สงบเหมือนเดิม

สิ่งอย่างหนึ่งที่ทุกรัฐบาลทำ คือการทำให้กลุ่มคนที่ใช้ความรุนแรงในพื้นที่ 3 จังหวัดชายแดนใต้เป็นเพียง "ผู้ก่อความไม่สงบ" โดยไม่สนใจเรื่องของการเรียกร้องทางการเมืองที่พยายามให้เกิดสภาวะ อัตตาณัติ (autonomy) ซึ่งเรื่องนี้นับว่าเป็นนโยบายที่ถูกต้องที่ทำมาตั้งแต่สมัยที่เกิดกลุ่มใช้ความรุนแรงในยุคก่อนที่จะเกิดความสงบในพื้นที่ชั่วคราวในช่วงที่ในหลวงรัชกาลที่ 9 ทรงงานมาสิบกว่าปี เช่น BNPP, PULO จนกระทั่งถึงยุคต่อมาของ GMIP, BRN-C และ RKK นโยบายรักษาความสงบสามจังหวัดชายแดนใต้ก็ไม่เคยเปลี่ยน คือการที่รัฐบาลจะไม่ให้กลุ่มเหล่านี้พ้นออกมาจากเส้นที่ขีดไว้ให้เป็นเพียง "กลุ่มผู้ก่อความไม่สงบ" แล้วกลายเป็นอย่างอื่นที่ใหญ่กว่านั้น

จะบอกว่านโยบายที่ให้คนกลุ่มนี้เป็นเพียง "ผีในเงามืด" ไม่มีตัวตนที่จะมีความสำคัญออกมาเจรจากับรัฐบาลได้ เพราะเมื่อไรที่รัฐบาลยอมรับในการมีตัวตนของคนกลุ่มนี้ นั่นคือการเปิดโอกาสให้ "มือที่ 3" เข้ามายุ่งกับกิจการภายในและอธิปไตยของไทยในทันที

เรื่องนี้ไม่ต่างกับที่อินโดนีเซียเคยโดนมาแล้วกับจังหวัดอาเจะห์ ที่ขบวนการ GAM (Gerakan Aceh Merdeka) สามารถยกระดับตัวเองขึ้นมาเป็นคู่ขัดแย้งกับรัฐบาลอินโดนีเซีย และลากเอาประเทศตะวันตก รวมถึง UN เข้ามาระงับความขัดแย้ง และมีการลงนามใน MoU ที่เมืองเมืองเฮลซิงกิ ประเทศฟินแลนด์ โดยเรียกสิ่งนี้ว่า "กระบวนการสันติภาพที่อาเจะห์" ทำให้อาเจะห์มีสถานะเป็นจังหวัดปกครองพิเศษ มีกฎหมายเฉพาะสำหรับจังหวัดอาเจะห์ มีการปกครองตัวเองได้ มีพรรคการเมืองท้องถิ่นของตัวเองได้ และรวมถึงพรรคระดับประเทศในรัฐสภาอินโดนีเซีย จะบอกว่าเป็นการแยกประเทศระดับอ่อนๆ ก็ยังสามารถจะบอกได้ว่าเป็นเรื่องจริงตามนั้น แม้อินโดนีเซียจะยังถือว่าอาเจะห์คือจังหวัดหนึ่งของอินโดนีเซียก็ตาม

นั่นคือเหตุผลว่าทำไมทุกรัฐบาลของไทยและหน่วยงานความมั่นคงจะขีดเส้นให้คนกลุ่มนี้ใน 3 จังหวัดชายแดนใต้เป็นเพียง "ผู้ก่อความไม่สงบ" และเป็นได้แค่ "ผีในเงามืด" เพราะว่าเมื่อไรที่พวกนี้มีตัวตนก็เท่ากับประเทศไทยยอมรับว่ามีคนกลุ่มนี้เป็นคู่ขัดแย้งทางการเมือง นั่นก็เข้าทางที่จะเริ่มมีกลุ่มสิทธิมนุษยชนจากต่างชาติเข้ามาวุ่นวาย จนสามารถลากยาวไปถึงกระบวนการสันติภาพที่มีกลุ่มประเทศจากตะวันตก รวมถึง UN เข้ามายุ่งเกี่ยวกับเรื่องภายในประเทศของเราได้ไม่ต่างกับที่อินโดนีเซียเคยโดนมาแล้ว

ในช่วงเวลานี้ มีพรรคการเมืองอ่อนหัดบางพรรคพยายามที่จะหาเสียงกับพื้นที่ 3 จังหวัดชายแดนโดยไม่สนใจว่าอนาคตประเทศไทยจะเป็นอย่างไร และเดินนโยบายทางการเมืองแบบไม่มีความรู้ในเรื่องภูมิรัฐศาสตร์ ไม่มีความรู้ว่าอดีตเราเคยวางนโยบายในเรื่องนี้อย่างไร ถ้าในอนาคตพวกคนกลุ่มนี้ได้เข้ามาบริหารประเทศ นโยบาย 3 จังหวัดชายแดนที่เคยวางกันมาฉิบหายแน่

ผมอยากจะบอกว่า เรื่องนี้ กลุ่มการเมืองนี้ พรรคการเมืองที่ว่านี้ กำลังกระทำและสนับสนุนในสิ่งที่ละเมิดรัฐธรรมนูญ มาตรา ๑ ที่มีข้อความว่า "ประเทศไทยเป็นราชอาณาจักรอันหนึ่งอันเดียว จะแบ่งแยกมิได้"