'วัลดิมีร์' วาฬเบลูกาที่ชาวนอร์เวย์รัก

ภาพ: Hvaldimir Beluga whale/hval Hammerfest Norway

เบลูกาแสนเชื่องที่เคยก่อความปั่นป่วนทางตอนเหนือของนอร์เวย์เมื่อ 4 ปีก่อน ตอนนี้มันกลับมาเป็นที่สนใจของชาวนอร์เวย์อีกครั้ง มันไปโผล่ที่ตอนใต้ของชายฝั่งนอร์เวย์ สร้างความประหลาดใจให้กับบรรดาผู้เชี่ยวชาญ แต่ก็เป็นที่สังเกตได้ชัดว่า มันชอบอยู่บริเวณใกล้กับฟาร์มปลามากที่สุด

“วัลดิมีร์ในสตาวังเกอร์” เป็นพาดหัวข่าวของสถานีโทรทัศน์ NRK ของนอร์เวย์เมื่อไม่กี่วันที่ผ่านมา นั่นเพราะวัลดิมีร์มีชื่อเสียง ทุกคนในนอร์เวย์รู้จักและตกหลุมรักตั้งแต่มันปรากฏตัวให้เห็นครั้งแรกทางตอนเหนือใกล้กับฮัมเมอร์เฟสต์เมื่อสี่ปีก่อน วัลดิมีร์เป็นวาฬเบลูกาเพศผู้ (วาฬขาว) กลายเป็นที่สนใจเมื่อมันว่ายเข้าไปใกล้เรือประมงในภูมิภาคนอร์ธเคป ช่วงฤดูใบไม้ผลิปี 2019 ซึ่งเป็นพฤติกรรมที่ค่อนข้างผิดปกติ ที่ผิดปกติกว่านั้นคือมันยังสวมสายรัดแปลกๆ ที่ดูเหมือนจะทำให้มันรู้สึกอึดอัด ชาวประมงที่เฝ้าดูพฤติกรรมคาดเดาว่าเบลูกาตัวนี้กำลังหาวิธีปลดสายรัดออกจากตัว

ไม่ช้าไม่นานการคาดเดาเกี่ยวกับสัตว์น้ำตัวนี้ก็แพร่กระจายไปทั่ว จากพฤติกรรมของมันทำให้สังเกตได้ชัดว่ามันเคยชินกับการอยู่ท่ามกลางผู้คน แถบของสายรัดยังระบุด้วยว่า มันเป็นวาฬที่เคยในความดูแลของรัสเซียและได้รับการฝึกฝนมาอย่างดี แต่เป็นการฝึกฝนเพื่อจุดประสงค์อะไรนั้น ไม่มีใครล่วงรู้ ท้ายที่สุดความสงสัยก็เปลี่ยนเป็นความเคลือบแคลงว่า วาฬตัวนี้อาจถูกใช้เพื่อการจารกรรม และสายรัดที่ลำตัวมันค่อนข้างเหมาะสำหรับการติดกล้อง

ไม่ว่ามันจะ “สายลับ” หรือไม่  แต่วาฬเบลูกาตัวนี้ก็กลายเป็นขวัญใจของสื่อ แม้แต่ แอร์นา โซลเบิร์ก-นายกรัฐมนตรีของนอร์เวย์ในขณะนั้นก็เคยถือโอกาสป้อนอาหารมันด้วยตนเองระหว่างเดินทางไปเยือนฮัมเมอร์เฟสต์ สถานีโทรทัศน์ NRK ได้ทำการสำรวจความคิดเห็นทางอินเทอร์เน็ตเพื่อสอบถามชาวนอร์เวย์ว่าต้องการตั้งชื่อวาฬตัวนี้ว่าอะไร ปรากฏว่า Hvaldimir คือชื่อที่ผู้คนเลือกเป็นอันดับสูงสุด – มันเป็นการเล่นคำผสมของ ‘hval’ (วาฬ) และชื่อ ‘Vladimir’ ในภาษารัสเซีย

นับแต่นั้น วัลดิมีร์ก็อยู่ในความสนใจของชาวนอร์เวย์เรื่อยมา มีการตั้งกลุ่มในเฟซบุ๊ก แสดงความรักต่อมัน รวมถึงแสดงความกังวลว่ามันจะมีชีวิตอยู่รอดในธรรมชาติหรือไม่ ถึงกระนั้นบรรดาผู้เชี่ยวชาญก็ยังไม่คลายความสงสัยเกี่ยวกับแรงจูงใจและรูปแบบการเคลื่อนไหวของวาฬเบลูกาตัวนี้ ‘One Whale’ องค์กรไม่แสวงหาผลกำไรซึ่งก่อตั้งเพื่อวัลดิมีร์โดยเฉพาะ พยายามหาคำตอบเรื่องนี้มาสองปีแล้ว และได้บันทึกการเดินทางของวัลดิมีร์ไว้อย่างดี ดังนั้นจึงมีข้อมูลเผยแพร่ให้รู้ทั่วกันว่า มันว่ายน้ำลงไปทางใต้เรื่อยๆ และมักจะวนเวียนอยู่ใกล้กับชายฝั่งทะเล

แต่ที่มันทำเช่นนั้นเพราะต้องการหาฝูงวาฬที่จะเข้าร่วมหรือเพียงเพราะอยากตระเวนไปเรื่อยๆ นักชีววิทยาทางทะเลของ One Whale ยังไม่สามารถระบุได้แน่ชัด แต่ที่แน่ๆ คือ วัลดิมีร์เคลื่อนไหวอยู่ในสภาพแวดล้อมที่ไม่สอดคล้องกับถิ่นที่อยู่ของเบลูกาทั่วไปมาเป็นเวลานาน แต่ถึงอย่างนั้นมันก็ยังมีสุขภาพแข็งแรง มีเรื่องน่าห่วงก็เพียงว่า วิถีชีวิตของมันเต็มไปด้วยอันตราย เพราะผู้คนมักจะใช้เรือติดตามมันเมื่อไหร่ก็ตามที่พวกเขารู้ที่อยู่ของมัน จนมีคำเตือนว่าอย่าพยายามเข้าไปใกล้มัน แต่ให้รอจนกว่ามันจะเข้ามาหาเอง

นอกจากนั้นวัลดิมีร์ดูเหมือนจะชื่นชอบฟาร์มเลี้ยงปลาเป็นพิเศษ รายงานข่าวของ NRK ระบุว่ามันชอบไปวนเวียนอยู่บริเวณฟาร์มเลี้ยงปลาทางตอนเหนือของนอร์เวย์บ่อยครั้งเป็นเวลากว่าครึ่งปี องค์กร One Whale ให้ความเห็นต่อข่าวนี้ว่า สิ่งนี้อาจเป็นอันตราย เพราะวัลดิมีร์อาจไปขัดขวางการทำงานของคนงานในฟาร์มเลี้ยงปลา หรืออาจได้รับบาดเจ็บจากเรือได้ จึงมีข้อเสนอให้ทางการจัดหาถิ่นอาศัยให้มัน บริเวณฟยอร์ดในพื้นที่ฮัมเมอร์เฟสต์   แต่หน่วยงานความปลอดภัยด้านอาหารของนอร์เวย์ (Mattilsynet) ที่รับผิดชอบด้านสวัสดิภาพสัตว์ ต้องการให้วัลดิมีร์สามารถใช้ชีวิตอย่างเป็นอิสระ สอดคล้องกันกับความเห็นของคณะกรรมการการประมงที่มองว่าวาฬต้องการพื้นที่ขนาดใหญ่เพื่อชีวิตที่ดีและอิสระ ซึ่งวัลดิมีร์ก็แสดงให้เห็นแล้ว มันสามารถหาอาหารได้เองตามธรรมชาติ จึงสมควรแล้วที่จะปล่อยให้มันมีชีวิตอิสระ.