'ดูเตอร์เต' อดีตผู้นำฟิลิปปินส์ ถูกจับกุมในข้อหาก่ออาชญากรรมต่อมนุษยชาติ

โรดริโก ดูเตอร์เต อดีตประธานาธิบดีฟิลิปปินส์ ถูกตำรวจจับกุมในกรุงมะนิลา ตามหมายจับของศาลอาญาระหว่างประเทศที่ฟ้องร้องเขากรณีใช้ความรุนแรงในสงครามต่อต้านยาเสพติด

อดีตประธานาธิบดีโรดริโก ดูเตอร์เต ของฟิลิปปินส์ (Photo by TED ALJIBE / AFP)

เอเอฟพีรายงาน เมื่อวันอังคารที่ 11 มีนาคม 2568 กล่าวว่า อดีตประธานาธิบดีโรดริโก ดูเตอร์เต ของฟิลิปปินส์ ถูกตำรวจจับกุมในกรุงมะนิลา ตามหมายจับของศาลอาญาระหว่างประเทศที่ฟ้องร้องต่อการกระทำของเขาในสงครามต่อต้านยาเสพติดที่นองเลือด

ชายวัย 79 ปีผู้นี้ถูกตั้งข้อหา "ก่ออาชญากรรมต่อมนุษยชาติด้วยการฆาตกรรม" ตามคำฟ้องของศาลอาญาระหว่างประเทศ จากกรณีปราบปรามกลุ่มคนยากจนหลายหมื่นคนที่ส่วนใหญ่ไม่มีหลักฐานว่าพวกเขาเกี่ยวข้องกับยาเสพติด

ทำเนียบประธานาธิบดีฟิลิปปินส์ระบุในแถลงการณ์ต่อกรณีการจับกุมว่า "ในช่วงเช้าตรู่ อินเตอร์โพลมะนิลาได้รับสำเนาอย่างเป็นทางการของหมายจับจากศาลอาญาระหว่างประเทศ ซึ่งนำไปสู่การจับกุมโรดริโก ดูเตอร์เตที่ขณะนี้อยู่ภายใต้การควบคุมตัวของเจ้าหน้าที่"

แถลงการณ์ยังระบุอีกว่า "อดีตประธานาธิบดีและพรรคพวกของเขาอยู่ในสภาวะสุขภาพแข็งแรงดี และกำลังได้รับการตรวจจากแพทย์ของรัฐ"

หลังจากถูกควบคุมตัว ดูเตอร์เตแสดงความต้องการทราบเหตุผลในการจับกุมตัวเขา ผ่านวิดีโอที่โพสต์บนบัญชีอินสตาแกรมของเวโรนิกา ลูกสาวคนเล็กของเขา

"พวกคุณใช้กฎหมายข้อไหน แล้วผมก่ออาชญากรรมอะไร ช่วยแสดงให้ผมเห็นเหตุผลทางกฎหมายที่ผมถูกจับกุมมาที่นี่ตอนนี้"

"ผมถูกนำมาที่นี่ไม่ใช่ด้วยความสมัครใจของผมเอง แต่เป็นความสมัครใจของคนอื่น คุณต้องตอบคำถามในเรื่องการกักขังตอนนี้" ดูเตอร์เตกล่าว

แม้ว่าจะไม่ได้ระบุสถานที่ถ่ายทำวิดีโอ แต่ภาพที่พรรคการเมืองของเขาเผยแพร่ระบุว่าเขาถูกควบคุมตัวที่ฐานทัพอากาศวิลลามอร์ข้างสนามบินมะนิลา

ซัลวาดอร์ ปาเนโล อดีตที่ปรึกษากฎหมายของดูเตอร์เต ประณามการจับกุมครั้งนี้ว่า "ผิดกฎหมาย"

"สำนักงานตำรวจแห่งชาติฟิลิปปินส์ไม่อนุญาตให้ทนายความของเขาเข้าพบที่สนามบินเพื่อสอบถามถึงเหตุผลทางกฎหมายในการจับกุมอดีตประธานาธิบดี" เขากล่าว พร้อมเสริมว่าตำรวจก็ไม่ได้มีการจัดเตรียมสำเนาหมายจับของศาลอาญาระหว่างประเทศให้ฝ่ายผู้ถูกจับกุมอีกด้วย

อย่างไรก็ตาม ปฏิกิริยาจากผู้ที่ต่อต้านสงครามยาเสพติดต่างแสดงความยินดีกับการจับกุมครั้งนี้ พร้อมชี้ว่าเป็นพัฒนาการที่น่ายินดีอย่างยิ่ง

กลุ่มสิทธิมนุษยชนยังเรียกร้องรัฐบาลให้ส่งตัวดูเตอร์เตให้กับศาลอาญาระหว่างประเทศโดยเร็ว และกล่าวว่าการจับกุมครั้งนี้เป็นขั้นตอนสำคัญสำหรับความรับผิดชอบในฐานะประเทศฟิลิปปินส์

การจับกุมดูเตอร์เตเกิดขึ้นในเช้าวันอังคารที่สนามบินนานาชาติมะนิลา หลังจากที่เขาเดินทางไปฮ่องกงเป็นระยะเวลาสั้นๆ

เมื่อวันอาทิตย์ อดีตประธานาธิบดีกล่าวประณามการสอบสวนที่มีต่อตัวเขา และดูหมิ่นผู้สอบสวนของศาลอาญาระหว่างประเทศว่าเป็น "ลูกโสเภณี" พร้อมยืดอกยอมรับหากถูกจับกุม

ทั้งนี้ ฟิลิปปินส์ถอนตัวจากการเป็นสมาชิกศาลอาญาระหว่างประเทศในปี 2019 ตามคำสั่งของดูเตอร์เต แต่ศาลยังคงยืนกรานว่าศาลมีเขตอำนาจในการดำเนินการต่อกรณีอาชญากรรมใดๆที่เกิดก่อนการถอนตัว โดยอ้างอิงการสังหารในเมืองดาเวาทางตอนใต้เมื่อครั้งดูเตอร์เตดำรงตำแหน่งนายกเทศมนตรีหลายปี ก่อนที่เขาจะดำรงตำแหน่งประธานาธิบดี

ศาลได้เปิดการสอบสวนอย่างเป็นทางการในเดือนกันยายน 2021 แต่ได้ระงับการสอบสวนสองเดือนต่อมา หลังจากที่รัฐบาลมะนิลาแจ้งว่ากำลังตรวจสอบคดียาเสพติดหลายร้อยคดีที่ทำให้มีผู้เสียชีวิตจากน้ำมือของตำรวจ, มือปืน และกลุ่มพิทักษ์สันติราษฎร์

คดีนี้เริ่มขึ้นอีกครั้งในเดือนกรกฎาคม 2023 หลังจากคณะผู้พิพากษา 5 คนปฏิเสธคำโต้แย้งของฟิลิปปินส์ที่ว่าศาลไม่มีเขตอำนาจศาล

ตั้งแต่นั้นมา รัฐบาลของประธานาธิบดีมาร์กอสได้ยืนยันหลายครั้งว่าจะไม่ร่วมมือกับการสอบสวนดังกล่าว

ดูเตอร์เตยังคงได้รับความนิยมอย่างมากในกลุ่มคนฟิลิปปินส์ที่สนับสนุนแนวทางแก้ไขปัญหาอาชญากรรมอย่างรวดเร็วของเขา และเขายังคงมีพลังทางการเมืองที่เข้มแข็ง

เขากำลังจะลงสมัครตำแหน่งนายกเทศมนตรีเมืองดาเวาซึ่งเป็นฐานที่มั่นของเขา ในการเลือกตั้งกลางเทอมเดือนพฤษภาคม

ที่ผ่านมามีการฟ้องร้องในพื้นที่ในคดีที่เกี่ยวข้องกับการค้ายาเสพติดที่ทำให้มีผู้เสียชีวิตหลายคดี โดยมีตำรวจเพียงเก้านายที่ถูกตัดสินว่ามีความผิดฐานสังหารผู้ต้องสงสัยในคดีค้ายาเสพติด

ดูเตอร์เตอนุญาตให้ตำรวจยิงผู้ต้องสงสัยคดีค้ายาเสพติดจนเสียชีวิตได้หากเจ้าหน้าที่ตกอยู่ในความเสี่ยงต่อชีวิต และยืนกรานว่าการปราบปรามเหล่านี้ช่วยชีวิตหลายครอบครัวและป้องกันไม่ให้ฟิลิปปินส์กลายเป็น "รัฐแห่งการค้ายาเสพติด"

ในการเปิดการสอบสวนสงครามยาเสพติดในวุฒิสภาฟิลิปปินส์เมื่อเดือนตุลาคม ดูเตอร์เตกล่าวว่าเขาไม่ขอโทษ และไม่แก้ตัวสำหรับการกระทำเหล่านั้น

"ผมทำในสิ่งที่ต้องทำ และไม่ว่าคุณจะเชื่อหรือไม่ก็ตาม ผมทำเพื่อประเทศของผม" เขากล่าว.