กองทัพยึดอำนาจในมาดากัสการ์ หลังประธานาธิบดีถูกถอดถอน

หน่วยทหารระดับสูงของมาดากัสการ์ได้ยึดอำนาจในประเทศ ภายหลังสมาชิกรัฐสภาลงมติถอดถอนประธานาธิบดีจากเหตุประท้วงต่อต้านรัฐบาลที่ดำเนินมาหลายสัปดาห์

พันเอกไมเคิล รันเดรียนิรินา ผู้บัญชาการหน่วย CAPSAT แห่งมาดากัสการ์ (กลาง) ยืนเคียงข้างสมาชิกคนอื่นๆ ในหน่วยหลังจากอ่านแถลงการณ์หน้าทำเนียบประธานาธิบดี ซึ่งเขาได้ประกาศการเข้ายึดอำนาจบริหาร ในกรุงอันตานานาริโว เมื่อวันที่ 14 ตุลาคม (Photo by Luis TATO / AFP)

เอเอฟพีรายงาน เมื่อวันพุธที่ 15 ตุลาคม 2568 กล่าวว่า สถานการณ์การเมืองและการประท้วงยืดเยื้อในมาดากัสการ์จบลงด้วยการถอดถอนประธานาธิบดีอันดรี ราโจเอลินา และทหารเข้ายึดอำนาจบริหารในประเทศ

แม้ประธานาธิบดีกำลังหลบซ่อนตัวจากการกล่าวอ้างว่าถูกปองร้าย แต่สมาชิกรัฐสภาเดินหน้าลงมติถอดถอนลับหลังต่อความบกพร่องในหน้าที่ผู้นำและการมุ่งปราบปรามการประท้วงต่อต้านรัฐบาลที่ดำเนินมาหลายสัปดาห์

หลังจากนั้นหน่วยทหารระดับสูงของมาดากัสการ์ได้เคลื่อนกำลังเข้ายึดทำเนียบประธานาธิบดีและประกาศยึดอำนาจบริหารอย่างเป็นทางการ

มีการเฉลิมฉลองบนท้องถนนในเมืองหลวง หลังจากที่ผู้บัญชาการหน่วยทหาร CAPSAT ซึ่งเข้าร่วมกับผู้ประท้วงในช่วงสุดสัปดาห์ที่ผ่านมา ประกาศว่าตนเป็นผู้รับผิดชอบต่อความเคลื่อนไหวทางการเมืองครั้งนี้

นอกทำเนียบประธานาธิบดี พันเอกไมเคิล รันเดรียนิรินา ผู้บัญชาการหน่วย CAPSAT ได้อ่านแถลงการณ์ประกาศระงับรัฐธรรมนูญ

เขากล่าวว่าจะมีการจัดตั้งคณะกรรมการบริหารซึ่งประกอบด้วยเจ้าหน้าที่จากกองทัพ, ตำรวจแห่งชาติ และอาจจะรวมถึงที่ปรึกษาพลเรือนระดับสูงในอนาคต

"คณะกรรมการชุดนี้จะเป็นผู้ที่ดำเนินงานของประธานาธิบดี และเราจะจัดตั้งรัฐบาลพลเรือนในอีกไม่นาน" รันเดรียนิรินากล่าว

"เราได้ยึดอำนาจแล้ว" เขายืนยันกับสำนักข่าวเอเอฟพี

หลังจากนั้น เจ้าหน้าที่จากหน่วยได้เคลื่อนพลผ่านเมืองหลวงด้วยรถฮัมวีหุ้มเกราะและรถกระบะไปยังฐานทัพ ซึ่งมีทหารหลายร้อยนายยืนเรียงแถวรอรับพวกเขา

ฝูงชนยืนเรียงรายบนทางเท้า ส่งเสียงเชียร์และโบกมือขณะที่พวกเขาเดินผ่าน ขณะที่บางคนขับรถของตนเองตามขบวนไป พร้อมบีบแตรฉลองชัยชนะในเมืองหลวงที่ยังคงตึงเครียด

ทำเนียบประธานาธิบดีประณามการกระทำของทหารว่าเป็นความพยายามก่อรัฐประหารอย่างชัดเจน และยืนยันว่าราโจเอลินาซึ่งหลบซ่อนตัวอยู่นอกประเทศ ยังคงดำรงตำแหน่งอย่างเต็มตัว

ราโจเอลินา วัย 51 ปี ได้ปฏิเสธข้อเรียกร้องที่เพิ่มขึ้นเรื่อยๆ ให้ลาออก จากการประท้วงที่เริ่มต้นขึ้นเมื่อวันที่ 25 กันยายน เนื่องจากปัญหาการขาดแคลนไฟฟ้าและน้ำได้พัฒนาไปสู่การรณรงค์ต่อต้านประธานาธิบดีและชนชั้นนำ

ทั้งนี้ สมาชิกรัฐสภาผลักดันการลงมติถอดถอนราโจเอลินาออกจากตำแหน่งในข้อหาละทิ้งหน้าที่ แม้ว่าประธานาธิบดีจะพยายามขัดขวางการลงมติโดยการสั่งยุบสภาแห่งชาติก็ตาม

การลงมติผ่านด้วยคะแนนเสียงเห็นชอบ 130 เสียง ซึ่งสูงกว่าเกณฑ์สองในสามของรัฐธรรมนูญที่กำหนดไว้

ประธานาธิบดีกล่าวว่าการประชุมสภาครั้งนี้ปราศจากมูลเหตุทางกฎหมายใดๆ

แต่ต่อมาศาลรัฐธรรมนูญได้มีคำพิพากษาให้ถอดถอนประธานาธิบดีและยืนยันอำนาจของรันเดรียนิรินา ผู้บัญชาการหน่วยทหาร CAPSAT

หลังจากมีรายงานว่าเขาเดินทางออกนอกประเทศด้วยความช่วยเหลือจากฝรั่งเศส ราโจเอลินาซึ่งมีสัญชาติฝรั่งเศส ได้กล่าวในการแถลงต่อรัฐสภาเมื่อค่ำวันจันทร์ว่าเขาอยู่ในสถานที่ปลอดภัยที่จะปกป้องชีวิตตนเอง

เขาไม่ได้เปิดเผยที่อยู่ของเขา แต่มีรายงานบางฉบับระบุว่าเขาอาจเดินทางไปดูไบ

ราโจเอลินาประกาศชัดเจนว่าจะไม่ลงจากตำแหน่ง โดยกล่าวว่าเขามุ่งมั่นที่จะหาทางออกให้กับวิกฤตการณ์ทางการเมือง และจะไม่ยอมให้ประเทศที่ยากจนแห่งนี้ทำลายตัวเอง

การเคลื่อนไหวประท้วงที่ค่อนข้างเรียบง่ายซึ่งนำโดยเยาวชน ได้พลิกผันในช่วงสุดสัปดาห์ เมื่อกลุ่ม CAPSAT ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการรัฐประหารปี 2009 ซึ่งทำให้ราโจเอลินาขึ้นสู่อำนาจ ได้เข้าร่วมกับกลุ่มผู้ประท้วง

ตามมาด้วยตำรวจท้องที่ซึ่งยอมรับความผิดและการกระทำเกินขอบเขตต่อการชุมนุมประท้วงซึ่งทำให้มีผู้เสียชีวิตอย่างน้อย 22 รายตามข้อมูลของสหประชาชาติ และรัฐบาลได้ปฏิเสธความรับผิดชอบตั้งแต่แรก

ในการชุมนุมประท้วงรอบใหม่หน้าศาลากลางเมื่อวันอังคาร ผู้ประท้วงได้แสดงความโกรธแค้นต่อฝรั่งเศสซึ่งเป็นผู้ปกครองอาณานิคมจนกระทั่งได้รับเอกราชในปี 1960 โดยกล่าวหาว่าฝรั่งเศสแทรกแซงกิจการของเกาะแห่งนี้

อย่างไรก็ตาม ฟาร์ฮาน ฮัก โฆษกของอันโตนิโอ กูเตอร์เรส เลขาธิการสหประชาชาติ กล่าวเมื่อวันอังคารว่า "หากเกิดการรัฐประหารขึ้นจริง เราจะต่อต้าน แต่ตอนนี้เรากำลังพยายามดูว่าอะไรจะเกิดขึ้น เมื่อสถานการณ์คลี่คลายลง".