โครงการอาหารฟรีเป็นสาเหตุหลักของภาวะอาหารเป็นพิษในอินโดนีเซีย

โครงการอาหารฟรีของรัฐบาลอินโดนีเซีย ซึ่งเป็นโครงการสำคัญในการต่อสู้กับภาวะทุพโภชนาการในประเทศ มีส่วนทำให้เกิดกรณีอาหารเป็นพิษเกือบครึ่งหนึ่งในปีนี้

แฟ้มภาพ นักเรียนรับประทานอาหารที่จัดเตรียมโดยโครงการอาหารฟรีของรัฐบาลอินโดนีเซีย ที่โรงเรียนประถมศึกษาในดารุลกามาล จังหวัดอาเจะห์ (Photo by CHAIDEER MAHYUDDIN / AFP)

เอเอฟพีรายงาน เมื่อวันพุธที่ 12 พฤศจิกายน 2568 กล่าวว่า โครงการอาหารฟรีของรัฐบาลอินโดนีเซียมีส่วนทำให้เกิดกรณีอาหารเป็นพิษเกือบครึ่งหนึ่งในปีนี้ โดยประชาชนหลายพันคนล้มป่วยนับตั้งแต่โครงการมูลค่าพันล้านดอลลาร์ของประธานาธิบดีปราโบโว ซูเบียนโต เปิดตัวอย่างเอิกเกริกในเดือนมกราคม

แม้เป็นโครงการสำคัญในการต่อสู้กับภาวะทุพโภชนาการในประเทศ แต่ก็มีเสียงวิพากษ์วิจารณ์เรียกร้องให้ระงับโครงการนี้เนื่องจากความกังวลด้านสุขอนามัย

ดาดัน ฮินดายานา หัวหน้าหน่วยงานซึ่งดูแลโครงการนี้ กล่าวต่อรัฐสภาว่า มีประชาชนมากกว่า 11,000 คนทั่วประเทศอินโดนีเซียประสบปัญหาอาหารเป็นพิษนับตั้งแต่เริ่มโครงการ ซึ่งรวมถึงกว่า 600 คนที่ต้องเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาล

"จากเหตุการณ์อาหารเป็นพิษที่บันทึกไว้ 441 ครั้ง โครงการอาหารฟรีคิดเป็น 211 ครั้ง หรือ 48% ของกรณีเหล่านั้น" เขากล่าว โดยแต่ละเหตุการณ์มีผู้ได้รับผลกระทบจำนวนมาก บางกรณีอาจถึงหลายพันคน

เดือนที่แล้ว นักเรียนมากกว่า 660 คนจากโรงเรียน 2 แห่งในชวาตอนกลาง มีอาการท้องเสีย, คลื่นไส้ และเวียนศีรษะหลังจากรับประทานอาหารที่รัฐบาลจัดหาให้

ดาดันกล่าวว่าครึ่งหนึ่งของกรณีอาหารเป็นพิษที่เกี่ยวข้องกับโครงการอาหารฟรีเป็นผลมาจากการปนเปื้อนของเชื้ออีโคไล แต่รัฐบาลก็ได้เพิ่มความเข้มงวดในการกำกับดูแลโรงครัวที่จัดหาอาหารให้แล้ว

โดยทางการกำหนดให้โรงครัวเหล่านี้ฆ่าเชื้อถาดอาหารและใช้เฉพาะน้ำกรองในการประกอบอาหารและล้างภาชนะ

ปัจจุบันมีครัวมากกว่า 14,000 แห่งที่ดำเนินงานทั่วประเทศภายใต้โครงการนี้ ซึ่งดาดันระบุว่าได้จัดหาอาหารให้กับประชาชนมากกว่า 42 ล้านคนจนถึงเดือนพฤศจิกายน

ความไม่มั่นคงทางอาหารเป็นปัญหาเรื้อรังในอินโดนีเซีย ซึ่งภาวะแคระแกร็นที่เกิดจากภาวะทุพโภชนาการส่งผลกระทบต่อเด็กมากกว่า 20%

ก่อนหน้านี้รัฐบาลจาการ์ตาได้ประกาศเป้าหมายให้ประชาชน 82.9 ล้านคน หรือประมาณหนึ่งในสามของประชากรทั้งประเทศ ได้รับอาหารที่มีคุณค่าทางโภชนาการภายในสิ้นปี

โครงการนี้ได้รับเงินทุนสนับสนุนจากการตัดงบประมาณในวงกว้าง ซึ่งเคยประสบกับความโกรธแค้นต่อความเหลื่อมล้ำอย่างรุนแรงและทำให้เกิดการประท้วงทั่วประเทศสองครั้งในช่วงต้นปีนี้

ปราโบโวปกป้องโครงการหลักนี้ว่าเป็นหนทางหนึ่งในการแก้ไขปัญหาภาวะทุพโภชนาการในเด็ก โดยอ้างว่าจำนวนผู้ป่วยอาหารเป็นพิษนั้นต่ำเมื่อเทียบกับจำนวนมื้ออาหารที่เสิร์ฟ

เมื่อเดือนที่แล้ว เขากล่าวว่าแม้จะไม่สมบูรณ์แบบ แต่โครงการนี้ก็ถือเป็นความสำเร็จที่หลายประเทศยกย่อง โดยเฉพาะกับเด็ก, สตรีมีครรภ์ และสตรีให้นมบุตร

ทั้งนี้ รัฐบาลมีแผนจะขยายโครงการให้ครอบคลุมผู้สูงอายุชาวอินโดนีเซียและผู้พิการให้ได้ในปีหน้า.