เคลียร์ปมสถานีอยุธยา

ขณะที่สัญญา 4-5 ช่วงบ้านโพ-พระแก้ว ระยะทาง 13.3 กิโลเมตร (กม.) ซึ่งปัจจุบันการรถไฟแห่งประเทศไทย (รฟท.) ประกวดราคา ได้ผู้เสนอราคาต่ำสุดคือ บริษัท บุญชัยพาณิชย์ (1979) จำกัด แต่ยังไม่สามารถลงนามก่อสร้างได้เนื่องจากติดปัญหาก่อสร้างพื้นที่สถานีอยุธยา ที่มีข้อท้วงติงจากองค์การการศึกษา วิทยาศาสตร์และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ (UNESCO) หรือยูเนสโก ว่าการก่อสร้างสถานีอาจมีความเสี่ยงกระทบต่อมรดกโลก

ล่าสุด การรถไฟแห่งประเทศไทย ได้รับแจ้งจากองค์กรที่ปรึกษาขององค์การการศึกษา วิทยาศาสตร์และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ หรือยูเนสโก กรณีการประเมินผลกระทบต่อแหล่งมรดกโลกนครประวัติศาสตร์พระนครศรีอยุธยาของโครงการรถไฟความเร็วสูงไทย-จีน สถานีอยุธยา ในเบื้องต้นว่า จะเดินทางมายังประเทศไทยและลงพื้นที่แหล่งมรดกโลกนครประวัติศาสตร์พระนครศรีอยุธยา ระหว่างวันที่ 18-22 ม.ค.2568 เพื่อพิจารณารายงานการประเมินผลกระทบด้านทรัพย์สินทางวัฒนธรรม (HIA) ของแหล่งมรดกโลกนครประวัติศาสตร์พระนครศรีอยุธยา เชื่อมโยงกับสถานีรถไฟความเร็วสูงอยุธยา

โดยผู้เชี่ยวชาญฯ จะทำหน้าที่ให้คำแนะนำและมุมมองทางเทคนิคเกี่ยวกับวิธีการรักษาคุณค่าของแหล่งมรดกโลกนครประวัติศาสตร์พระนครศรีอยุธยา ซึ่งอยู่ใกล้เคียงกับการก่อสร้างโครงการรถไฟความเร็วสูงฯ ไม่ได้มีอำนาจตัดสินใจว่าจะให้สร้างหรือไม่ให้สร้างสถานีอยุธยา อย่างไรก็ตามเรื่องนี้ไม่ใช่เรื่องน่ากังวล เพราะก่อนหน้านี้ยูเนสโกเป็นผู้แจ้งมาว่าไม่ได้ห้ามให้ก่อสร้างสถานีอยุธยา เพียงแต่ให้จัดทำรายงาน HIA เท่านั้น ดังนั้นในระหว่างนี้ รฟท.ก็สามารถดำเนินโครงการต่อได้

สำหรับความคืบหน้าล่าสุด รฟท.ได้ข้อสรุปแนวทางเบื้องต้นแล้วว่าจะเดินหน้าก่อสร้างทางรถไฟของสัญญาที่ 4-5 ช่วงบ้านโพ-พระแก้วของโครงการรถไฟความเร็วสูง ระยะ (เฟส) ที่ 1 ช่วงกรุงเทพฯ-นครราชสีมาไปพลางก่อน และเมื่อผลการพิจารณารายงานการประเมินผลกระทบด้านทรัพย์สินทางวัฒนธรรม (HIA) ของแหล่งมรดกโลกนครประวัติศาสตร์พระนครศรีอยุธยา เชื่อมโยงกับสถานีรถไฟความเร็วสูงอยุธยาขององค์การการศึกษา วิทยาศาสตร์และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ หรือยูเนสโก เสร็จสิ้นจึงจะให้ผู้รับจ้างดำเนินการก่อสร้างสถานีอยุธยาต่อไป เพื่อไม่ให้ภาพรวมการก่อสร้างทั้งโครงการเกิดความล่าช้า

โดย วีริศ อัมระปาล ผู้ว่าฯ รฟท. ให้ข้อมูลว่าในส่วนของ รฟท. ขอเวลาตรวจสอบข้อกฎหมายต่างๆ ให้ชัดเจนก่อนว่าการสร้างสถานีอยุธยาต้องรอ HIA หรือไม่ ไม่อยากให้ทำไปแล้วมีปัญหาตามมาทีหลัง แต่ทั้งนี้ รฟท.ก็ไม่อยากให้เรื่องนี้ล่าช้าออกไป และคงไม่สามารถรอผลการพิจารณาของยูเนสโกที่จะมีการประชุมประเทศสมาชิกซึ่งจัดขึ้นทุก 2 ปีเสร็จสิ้นก่อนแล้วจึงจะสร้างทั้งสัญญาได้ ดังนั้น รฟท.จะเดินหน้าก่อสร้างสัญญาที่ 4-5 ในส่วนของทางวิ่งไปก่อน โดยขณะนี้ฝ่ายโครงการพิเศษและก่อสร้าง รฟท. อยู่ระหว่างทำความคิดเห็นและรายละเอียดต่างๆ เกี่ยวกับการต้องทำทางรถไฟไปก่อน เสนอมายังผู้ว่าฯ รฟท. และคณะกรรมการ (บอร์ด) รฟท.พิจารณา คาดว่าจะเสนอภายในเดือน ธ.ค.2567 จากนั้นจึงจะลงนามสัญญากับผู้รับจ้างต่อไป

เพื่อเร่งรัดโครงการให้เดินหน้าตามเป้า ปัจจุบัน รฟท.ได้เจรจากับผู้รับจ้างสัญญาที่ 4-5 แล้วว่าจะให้สร้างทางรถไฟไปก่อน จากนั้นจึงจะสร้างตัวสถานีภายหลัง ซึ่งทางผู้รับจ้างไม่ได้ขัดข้องใดๆ และยังคงยืนราคาเดิม โดยเวลานี้ผู้รับจ้างก็ยังคงทำงานก่อสร้างในสัญญาอื่นของโครงการอยู่ด้วย อย่างไรก็ตาม รฟท.พยายามเร่งรัดและแก้ประเด็นต่างๆ ที่ยังติดปัญหาไม่สามารถทำให้โครงการเดินหน้าได้ แต่การจะทำอะไรทุกอย่างก็ต้องตรวจสอบเพื่อให้เกิดความรอบคอบและถูกต้องด้วย 

คงต้องจับตาดูว่า ที่สุดแล้ว “ยูเนสโก” จะมีข้อสรุปท้วงติงออกมาเช่นไร และจะส่งผลกระทบกับโครงการหรือไม่.

กัลยา ยืนยง