อาจารย์ช่วง มูลพินิจ

ผลงานศิลปะชั้นเลิศของ'จิตรกรผู้มองเห็นมดยิ้มสวย' ฉายาที่ได้รับจาก รงค์ วงษ์สวรรค์ อาจารย์ช่วง มูลพินิจ  ศิลปินอาวุโสชั้นแนวหน้าของไทย นำมาจัดแสดงให้ชมในนิทรรศการศิลปะ “ช่วง มูลพินิจ ความรัก ธรรมะ ความงาม” โดยเป็นผลงานสะสมของ เสริมคุณ คุณาวงศ์ จำนวน 17 ชิ้น มีชิ้นสำคัญมากมายที่ได้นำมาเผยแพร่ให้คนรักงานศิลป์ได้ชื่นชมใกล้ชิด โดยศูนย์ประติมากรรมกรุงเทพ ในโครงการส่งเสริมศิลปะไทย จัดนิทรรศการขึ้นที่ห้อง 407 ชั้น 4 หอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพฯ  
    ผลงานของอาจารย์ช่วง มูลพินิจ มีทั้งการวาดเส้นที่มีความงดงามละเมียดละไมหรือลายไทยที่อ่อนช้อย ผสมผสานเข้ากับศิลปะสมัยใหม่อย่างกลมกลืน แสดงให้เห็นถึงสุนทรียะในเรื่องราวทางอุดมคติกับธรรมชาติ วัฏสงสารของชีวิต ปรัชญา ศาสนา ความรัก เข้าไว้ด้วยกันอย่างงดงาม แนบเนียน และลงตัว 

ผลงาน'ทะเลเอามาฝาก1' 
    

     เสริมคุณ คุณาวงศ์ ผู้อำนวยการศูนย์ประติมากรรมกรุงเทพ และเป็นผู้ครอบครองงานศิลปะ เผยถึงที่มานิทรรศการในครั้งนี้ว่า  ชื่นชอบผลงานของ อ.ช่วง มูลพินิจ อยู่แล้ว อยากจัดนิทรรศการ่วมเชิดชูผลงานของศิลปินผู้สร้างสรรค์งานเขียนลายเส้นที่มีเอกลักษณ์โดดเด่นคนสำคัญของไทย อาจารย์สร้างผลงานอย่างต่อเนื่องกว่า 50 ปีเป็นผู้นำเอาความงามของลายไทยผสมผสานเข้ากับศิลปะสมัยใหม่ได้อย่างลงตัว ผลงานผนึกเรื่องราวทางอุดมคติกับธรรมชาติ ตลอดจนวัฏสงสารของชีวิตและปรัชญาเข้าไว้ด้วยกันอย่างงดงาม บางครั้งก็นำเรื่องราวจากศาสนาและวรรณคดีมาสร้างจินตนาการใหม่ ทำให้ผลงานศิลปะมีรูปแบบหลากหลาย 

นายเสริมคุณ คุณาวงศ์ 

  " งานส่วนใหญ่ของ อ.ช่วง แสดงเรื่องราวของดอกไม้ แมลง สัตว์ มนุษย์ ทั้งในแง่อีโรติกจนกระทั่งการมองเห็นในวัฏสงสารของชีวิต เช่น ช่วงปี 2504  “งานไตรภูมิ” เป็นงานช่วงแรกนำลายเส้นจากหมึกดำสร้างงานบนกระดาษ  รวมถึงผลงาน “จิ้งจก” ในปี 2512 เทคนิคเดียวกัน ผมชื่นชอบมาก เป็นงานศิลปะที่เล็กที่สุดที่สะสมในปัจจุบัน อีกงานที่เลือกสะสมชื่อ “ตัวไหมผสมพันธุ์” เป็นภาพเขียนสีน้ำมันแบบกราฟฟิคเพียงไม่กี่ชิ้นที่ อ.ช่วง สร้างขึ้นตลอดช่วงชีวิต นอกจากนี้ ยังมีงานลายเส้น ชื่อ"สุโขทัย" ปี 2519 " เสริมคุณ กล่าว 

 

สำหรับอาจารย์ ช่วง มูลพินิจ งานเขียนลายเส้นที่มีแบบฉบับเฉพาะตัวยึดรากฐานความคิดที่ว่า “ธรรมชาติคือครูผู้ยิ่งใหญ่” เป็นแรงบันดาลใจทำงานตลอดระยะ 50 ปี อีกทั้งยึดคำสอนของ ศาสตราจารย์ ศิลป์ พีระศรี ครูผู้เป็นที่เคารพ ที่ชี้นำให้รู้จักและเข้าใจในงานศิลปะ 
    อาจารย์ช่วง เล่าให้ฟังขณะนำชมผลงานว่า ผลงานเป็นจิตรกรรมเนื้อเบา เพราะต้องการโชว์ลายเส้น ซึ่งลวดลายที่นำมาเขียนมาจากธรรมชาติ ดอกไม้ ต้นไม้ ถ้าไม่ซาบซึ้งกับธรรมชาติก็เป็นแค่เพียงนักลอกลาย แต่เมื่อเข้าใจธรรมชาติจึงสร้างงานในแนวทางของตัวเอง  เป็นลายเส้นที่แสดงความงาม ตนพัฒนางานวาดเส้นให้แม่นยำ จากนั้นจึงลงสี    ถ้าทำงานศิลปะเพื่อทำกิน จะขาดอิสระ และถูกครอบงำด้วยแฟชั่น ตนก็เคยถูกพันธนาการ  แต่สุดท้ายก็ยึดมั่นที่ อ.ศิลป์ปลูกฝังความคิดว่า ถ้ารักงานศิลปะ ต้องทำงานๆ  เงินไม่สำคัญ  เงินมีความจำเป็น แต่ไม่สำคัญ  ทำงานมากๆ งานต่อไปก็จะรู้ว่ายังมีอะไรต้องแก้ไข ในงานต่อไป และต่อไป  ศิลปะไม่จำเป็นต้องทำให้พิสดาร แหวกแนว ทำธรรมดา ถ้ามีศิลปะ คนก็ยอมรับในที่สุด 

ผลงาน'สุโขทัย'
    นอกจากนี้ อาจารย์ช่วง บอกว่า การทำงานศิลปะไม่ขึ้นกับขนาด ตนเริ่มจากภาพเล็กๆ เพราะความคิดไม่มีขนาด บางครั้งก็นำเรื่องศาสนามาสร้างจินตนาการใหม่ เป็นเพราะซึมซับงานศิลปะที่เกี่ยวข้องกับพุทธศาสนาตั้งแต่ 5 ขวบ ฟังพระธรรมเทศนาก็ซึมซับเมโลดี้ในหัว ดูธรรมมาสน์ก็เป็นงานแกะสลักงดงาม รวมถึงพิจารณาช่อฟ้า ใบระกาของวัดที่มีความสวยงาม  
    " ผมชอบไตรภูมิ แม้อ่านแล้วจะไม่รู้เรื่อง แต่ชอบคำศัพท์ ถ้อยคำ คำอุปมาอุปไมย ภาพไตรภูมิยุคแรกเป็นเซอร์เรียลลิสต์ เหนือจริง สะท้อนผู้มีความรู้สูง แต่กลับใช้ความรู้ไปพูดเท็จ ปั้นเรื่องโกหก ตั้งแต่คนธรรมดาจนนักการเมือง จะเห็นใบหน้าเน่าเปื่อย ต้องทนทุกข์ทรมานชั่วกัลป์ ผลงานไตรภูมิระยะหลังก็เป็นภาพขุมนรก เห็นคนหน้าตาคล้ายเปรตกำลังดึงไส้ซากศพที่แช่น้ำขึ้นมากิน ผลจากทำบาป      งานอีกหลายชิ้นสะท้อนถึงความโลภ  ปัจจุบันงานของผมก็ยังต้องแก้ไข ไม่เคยสมบูรณ์ ยิ่งดีก็ยิ่งแก้ไขในงานต่อไป  ไม่มีคำว่าประสบความสำเร็จ ถ้าสำเร็จแล้วต้องเลิกทำ    " จิตรกรผู้มองเห็นมดยิ้มสวย กล่าว 

ผลงานไตรภูมิ1 ลายเส้นงดงาม แสดงเรื่องราวทางศาสนา
  

 นิทรรศการเปิดให้ชมทั้ง 17 ชิ้น งานมีเอกลักษณ์ที่โดดเด่นด้วยเทคนิคแตกต่างกันไป สะท้อนให้เห็นเส้นทางการทำงานของ อ.ช่วง มูลพินิจ ในแต่ละยุคสมัย จัดแสดงถึงวันที่ 1 ก.ค. 2561 ณ หอศิลป์กรุงเทพฯ ปัจจุบันศิลปินยังสร้างงานต่อเนื่องและสร้างหอศิลป์ที่บ้านพักบนถนนรามคำแหง ซอย 150 เปิดพื้นที่ให้นักเรียน นักศึกษา และผู้สนใจมาเรียนรู้ ซึ่ง อ.ช่วง ย้ำว่าเป็นผลงานทัศนศิลป์ ไม่ใช่วาทศิลป์ 

ผลงาน'ความฝันของเด็ก'