ท่ามกลางกระแสโลกที่ให้ความสำคัญกับการจัดการทรัพยากรและลดปัญหาขยะพลาสติก บริษัท หาดทิพย์ จำกัด (มหาชน) หรือ HTC ผู้ผลิตและจำหน่ายเครื่องดื่มในเครือ “โคคา-โคล่า” ในพื้นที่ 14 จังหวัดภาคใต้ ได้ประกาศความร่วมมือครั้งสำคัญกับ บริษัท อ๊อกซิเทค จำกัด ผู้เชี่ยวชาญด้านการเก็บรวบรวมวัสดุใช้แล้วเพื่อการรีไซเคิล และ บริษัท รอยซ์ ยูนิเวอร์แซล จำกัด ผู้เชี่ยวชาญด้านการรีไซเคิลครบวงจร จัดทำโครงการ “พันธมิตรเพื่อการรีไซเคิลในภาคใต้ หรือ Southern Recycling Alliance” นับเป็นความร่วมมือแบบไตรภาคีที่ขับเคลื่อนกระบวนการรีไซเคิล PET อย่างครบวงจร
โดยนำนวัตกรรมระบบโลจิสติกส์ย้อนกลับ (Reverse Logistics) มาใช้เก็บรวบรวมขวดพลาสติก PET ใช้แล้ว เพื่อนำไปผลิตเป็นเม็ดพลาสติกรีไซเคิล (rPET) และกลับมาใช้ผลิตเป็นบรรจุภัณฑ์เครื่องดื่มใหม่อีกครั้ง หรือที่เรียกว่า Bottle-to-Bottle Recycling ซึ่ง อ๊อกซิเทค รับซื้อขวดพลาสติกจากผู้เก็บและผู้รับซื้อท้องถิ่นในภาคใต้ เพื่อนำมาคัดแยก ล้าง และบดเป็นเกล็ดพลาสติก PET (PET Flake) ตามข้อกำหนดจากหาดทิพย์ และตามมาตรฐานที่ อย. กำหนด
จากนั้นหาดทิพย์จะขนส่งไปยังโรงงานของรอยซ์ ยูนิเวอร์แซล จังหวัดนครปฐม เพื่อผลิตเป็นเม็ดพลาสติก rPET ที่ได้มาตรฐานความปลอดภัยทั้งจากสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) และโคคา-โคล่า เมื่อได้เม็ดพลาสติก rPET แล้ว หาดทิพย์จะนำกลับมาผลิตเป็นขวดเครื่องดื่มใหม่ที่โรงงานพุนพิน จังหวัดสุราษฎร์ธานี ก่อนส่งมอบถึงมือผู้บริโภค กระบวนการทั้งหมดจึงนับเป็นการรีไซเคิลขวด PET สู่ขวด rPET ครบวงจรภายในโครงการเดียว ความร่วมมือในครั้งนี้ถือเป็นการริเริ่มโครงการลักษณะดังกล่าวเป็นครั้งแรกของอุตสาหกรรมเครื่องดื่มในประเทศไทย และยังเป็นต้นแบบของธุรกิจโคคา-โคล่าในระดับโลก ตอกย้ำวิสัยทัศน์ด้านความยั่งยืนและการดำเนินธุรกิจอย่างรับผิดชอบ ด้วยการใช้ทรัพยากรให้เกิดประโยชน์สูงสุด ควบคู่ไปกับการลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม
พลตรีพัชร รัตตกุล ประธานเจ้าหน้าที่บริหาร บริษัท หาดทิพย์ จำกัด (มหาชน) กล่าวว่า ในฐานะผู้นำตลาดเครื่องดื่มไม่มีแอลกอฮอล์ในภาคใต้ ได้ตระหนักถึงความรับผิดชอบในการใช้บรรจุภัณฑ์ เพราะแม้บรรจุภัณฑ์จะมีบทบาทสำคัญในการส่งมอบเครื่องดื่มถึงมือผู้บริโภคอย่างปลอดภัยและได้คุณภาพ แต่หากขาดการจัดการที่เหมาะสมก็อาจกลายเป็นปัญหาตกค้างในสิ่งแวดล้อม ซึ่งเป็นเรื่องสำคัญสำหรับชุมชนในภาคใต้ที่โอบล้อมด้วยทะเลและเกาะแก่งอันสวยงาม
พลตรีพัชร กล่าวต่อว่า ที่ผ่านมา บริษัทได้ลงทุนกว่า 800 ล้านบาท เพื่อพลิกฟื้นธุรกิจขวดแก้ว พร้อมเดินหน้าลดน้ำหนักบรรจุภัณฑ์และฝาพลาสติกอย่างต่อเนื่อง และความร่วมมือครั้งใหม่นี้ถือเป็นอีกก้าวสำคัญ เพราะทำให้สามารถเข้าถึงเครือข่ายพันธมิตรในการเก็บรวบรวมบรรจุภัณฑ์ โดยเฉพาะขวดพลาสติก PET ได้อย่างครอบคลุมมากขึ้น ขวด PET ที่ถูกรวบรวมจะถูกนำไปผลิตเป็นเม็ดพลาสติก rPET เพื่อนำกลับมาใช้ในการผลิตบรรจุภัณฑ์อีกครั้ง ความร่วมมือนี้จึงเสมือนการสร้างโครงสร้างพื้นฐานสำคัญ ที่ไม่เพียงช่วยขับเคลื่อนเป้าหมายความยั่งยืนด้านบรรจุภัณฑ์ของหาดทิพย์ แต่ยังช่วยลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมในพื้นที่ภาคใต้ไปพร้อมกัน
ด้าน นันทิวัต ธรรมหทัย รองประธานเจ้าหน้าที่ฝ่ายปฏิบัติการ องค์กรสัมพันธ์และการสื่อสาร บริษัท หาดทิพย์ จำกัด (มหาชน) กล่าวเสริมว่า โคคา-โคล่า เริ่มต้นจากการบรรจุในขวดแก้ว และยังคงรักษาความสัมพันธ์อันแนบแน่นกับบรรจุภัณฑ์ชนิดนี้มาโดยตลอด อย่างไรก็ตามเมื่อพฤติกรรมและไลฟ์สไตล์ของผู้บริโภคเปลี่ยนแปลงไป เช่น การซื้อแล้วพกพาไปต่อ หรือการดื่มไม่หมดและต้องการปิดขวดเก็บไว้ ขวดแก้วจึงไม่สามารถตอบโจทย์ความสะดวกสบายได้ทั้งหมด ทำให้บรรจุภัณฑ์พลาสติกถูกนำเข้ามามีบทบาทสำคัญควบคู่กันไป แม้พลาสติก PET จะมีคุณสมบัติทางเคมีที่สามารถนำมารีไซเคิลได้ แต่หากปราศจากระบบการจัดการที่ดีก็อาจกลายเป็นปัญหาขยะตกค้างที่สะสมเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ ซึ่งเป็นสิ่งที่จำเป็นต้องให้ความสำคัญและหาทางแก้ไข ดังนั้นจึงได้มีการพยายามใช้ขวดแก้วให้มากที่สุดเท่าที่ทำได้
ขณะเดียวกันก็ผลักดันให้การใช้บรรจุภัณฑ์พลาสติกอย่างมีระบบ ซึ่งการใช้บรรจุภัณฑ์อย่างรับผิดชอบได้มุ่งเน้นใน 2 ประเด็นสำคัญ ได้แก่ การจัดเก็บบรรจุภัณฑ์ให้มีประสิทธิภาพ และการนำวัสดุหมุนเวียนกลับมาใช้ใหม่ในการผลิต ซึ่งในอดีตทั้งสองเรื่องนี้มักถูกแยกจากกัน เช่น หากพูดถึงการจัดเก็บจะคิดเพียงแค่ว่าจะเก็บแล้วนำไปขายต่อหรือส่งต่อให้ใคร ขณะที่การใช้วัสดุรีไซเคิล มักจะเพียงแค่ซื้อเม็ดพลาสติก PET รีไซเคิลมาใช้โดยตรง แต่ความจริงแล้วทั้งสองเรื่องนี้เป็นส่วนหนึ่งของห่วงโซ่อุปทานเดียวกัน หากสามารถจัดเก็บและเชื่อมโยงเข้ากับการนำกลับมาใช้ในบรรจุภัณฑ์ได้อย่างครบวงจร จะเกิดประโยชน์สูงสุดทั้งในเชิงสิ่งแวดล้อมและธุรกิจ ซึ่งคือ หลักการของ Reverse Logistics คือการสร้างระบบให้เส้นทางนั้นไม่จบลงเพียงเท่านั้น หากแต่สามารถ หมุนกลับ กลายเป็นวัตถุดิบเพื่อนำกลับเข้าสู่การผลิตใหม่ และนี่คือสิ่งที่ได้เริ่มลงมือทำในโครงการนี้โดยจะนำร่องตั้งแต่เดือน ก.ย. 2568 ไปจนถึง มิ.ย. 2569
“โครงการนี้ได้ตั้งเป้าผลิตเม็ดพลาสติก rPET อย่างน้อย 100 ตัน แม้ว่าในทางปฏิบัติจะต้องเก็บรวบรวมเกินกว่าปริมาณนี้เล็กน้อยเพื่อชดเชยการสูญเสียในกระบวนการผลิต ทั้งนี้ เม็ดพลาสติก rPET จากโครงการจะถูกนำไปใช้ผลิตบรรจุภัณฑ์ของทางหาดทิพย์ทั้งหมด พร้อมกับช่วยลดต้นทุน เนื่องจากราคาของเม็ดพลาสติก rPET ปัจจุบันสูงกว่าพลาสติกใหม่ (Virgin Plastic) ราว 40% ขณะที่สัดส่วนการใช้บรรจุภัณฑ์ rPET ยังมีไม่มากนัก อยู่เพียงประมาณ 2% ของการผลิตทั้งหมด”
” นันทิวัต กล่าวอีกว่า สำหรับเป้าหมายการเก็บกลับบรรจุภัณฑ์ โคคา-โคล่าได้ปรับเป้าหมายใหม่ โดยตั้งเป้าการเก็บบรรจุภัณฑ์กลับคืนไว้ที่ 70–75% ภายในปี 2035 และการใช้บรรจุภัณฑ์รีไซเคิลอยู่ที่ 35–40% ภายในปีเดียวกัน จากเดิมที่เคยตั้งไว้ 100% และ 50% ภายในปี 2030 ขณะที่หาดทิพย์ยังคงยึดตามเป้าหมายเดิม คือ เก็บบรรจุภัณฑ์กลับคืนให้ได้ 100% และใช้บรรจุภัณฑ์รีไซเคิลให้ได้ 50% ภายในปี 2030 อย่างไรก็ตาม จะมีการหารือร่วมกับโคคา-โคล่าเพื่อหาแนวทางที่เหมาะสมกับบริบทของประเทศไทยต่อไป
ดร.เศกสันต์ อุดมศรี ประธานเจ้าหน้าที่บริหาร บริษัท อ๊อกซิเทค จำกัด กล่าวว่า ด้วยประสบการณ์กว่า 14 ปีในการทำงานร่วมกับพันธมิตรทั้งในและต่างประเทศ เพื่อเก็บรวบรวมวัสดุและบรรจุภัณฑ์พลาสติกใช้แล้วมาแปรรูปเป็นเกล็ดพลาสติกสำหรับรีไซเคิล โดยเฉพาะในพื้นที่เสี่ยงเกิดขยะทะเล นอกจากนี้ บริษัทและเครือข่ายยังดำเนินโครงการ Plastic Credit สำหรับเก็บและรีไซเคิลพลาสติกที่ได้รับการรับรองมาตรฐานจาก Verra ซึ่งถือเป็นโครงการแรกของ Verra ในระดับโลก ดำเนินงานในจังหวัดกระบี่และตรัง การได้ร่วมงานกับหาดทิพย์และโคคา-โคล่าในโครงการจัดการขยะบนเกาะก่อนหน้านี้ ทำให้เห็นเป้าหมายร่วมกัน และการเข้าร่วมพันธมิตรครั้งนี้จะช่วยยกระดับการแปรรูปวัสดุและบรรจุภัณฑ์ใช้แล้ว ให้สามารถรีไซเคิลบรรจุภัณฑ์ที่สัมผัสอาหาร (Food-Grade Recycling) ได้ดียิ่งขึ้น พร้อมทั้งนำระบบตรวจสอบย้อนกลับ (Traceability System) ที่ผ่านการใช้งานกับองค์กรระดับโลกมาสนับสนุน โดยระบบนี้สามารถระบุที่มาของเกล็ดพลาสติกแต่ละล็อตอย่างชัดเจน ช่วยสร้างข้อมูลเชิงคุณภาพและสนับสนุนการจัดเก็บและรวบรวมในพื้นที่ต่าง ๆ ต่อไป
ธัชวัช เตชะมงคลจิต ประธานเจ้าหน้าที่บริหาร บริษัท รอยซ์ ยูนิเวอร์แซล จำกัด กล่าวว่า การได้เข้าร่วมเป็นพันธมิตรในโครงการนี้จะยิ่งช่วยเสริมความแข็งแกร่งให้กับธุรกิจ เพราะการเป็นซัพพลายเออร์ให้กับหาดทิพย์เท่ากับเป็นเครื่องยืนยันว่าเม็ดพลาสติก rPET ที่ออกจากโรงงานได้คุณภาพมาตรฐานระดับโลกที่ทางโคคา-โคล่า กำหนด และเชื่อว่ายังมีโอกาสในการนำวัสดุใช้แล้ว ตลอดจนซากผลิตภัณฑ์และขยะจากทะเลภาคใต้กลับมารีไซเคิลได้อีกมาก โดยจะมอบหมายให้วิศวกรร่วมวิจัยและพัฒนาในเรื่องนี้ เพื่อสร้างโอกาสใหม่ๆ ทางธุรกิจ และร่วมแรงร่วมใจในการรักษาสิ่งแวดล้อม
