ทุกวันนี้ หลายคนใช้เวลาอยู่กับเก้าอี้มากกว่าที่คิด ไม่ว่าจะเป็นการทำงานหน้าคอมพิวเตอร์ เรียนออนไลน์ หรือแม้แต่การนั่งรับประทานอาหารและดูโทรทัศน์ การนั่งในท่าที่ไม่เหมาะสมติดต่อกันนาน ๆ อาจส่งผลเสียต่อสุขภาพอย่างคาดไม่ถึง ดังนั้น การเรียนรู้ท่านั่งเก้าอี้ที่ถูกต้อง จึงเป็นสิ่งสำคัญที่ไม่ควรมองข้าม เพราะอาจช่วยป้องกันปัญหาสุขภาพในระยะยาวได้
ท่านั่งเก้าอี้ที่ถูกต้องคืออย่างไร?
ท่านั่งที่ถูกต้องหมายถึงการจัดวางร่างกายให้สมดุลและลดแรงกดบนกระดูกสันหลัง กล้ามเนื้อ และข้อต่อต่าง ๆ โดยมีหลักการเบื้องต้นดังนี้
- หลังตรง พิงพนักเก้าอี้ให้พอดี โดยเฉพาะบริเวณหลังส่วนล่าง
- ไหล่ผ่อนคลาย ไม่ยกสูงหรือห่อไหล่
- เท้าวางราบกับพื้น หรือวางบนที่พักเท้า หากเก้าอี้สูงเกินไป
- หัวเข่างอประมาณ 90 องศา โดยระดับเข่าอยู่ระดับเดียวกับสะโพก
- ศอกงอประมาณ 90-100 องศา และวางบนที่พักแขนหากมี
- หน้าจอคอมพิวเตอร์อยู่ในระดับสายตา เพื่อลดการก้มเงย
การนั่งในท่าลักษณะนี้จะช่วยให้กล้ามเนื้อไม่ต้องทำงานหนักเกินไป และลดแรงกดบนข้อต่อและกระดูกสันหลัง
ผลเสียจากท่านั่งที่ผิด
หากนั่งผิดท่าติดต่อกันนาน ๆ อาจส่งผลเสียต่อสุขภาพหลายด้าน เช่น
- ปวดหลังและปวดคอ เกิดจากแรงกดทับที่ไม่สมดุลบนกระดูกสันหลัง
- ออฟฟิศซินโดรม หรือกลุ่มอาการจากการนั่งทำงานนานเกินไป โดยเฉพาะกล้ามเนื้อที่คอ บ่า ไหล่
- กล้ามเนื้ออ่อนแรงและเสียสมดุล เนื่องจากใช้งานบางส่วนมากเกินไป ในขณะที่บางส่วนไม่ได้ใช้งานเลย
- ระบบไหลเวียนเลือดติดขัด โดยเฉพาะบริเวณขา ทำให้รู้สึกชา หรือบวม
- เสี่ยงโรคเรื้อรังในระยะยาว เช่น โรคหมอนรองกระดูกเสื่อม โรคเกี่ยวกับระบบประสาท หรือแม้แต่โรคหัวใจ จากการขาดการเคลื่อนไหว
ประโยชน์ระยะยาวของการนั่งให้ถูกวิธี
การรักษาท่านั่งเก้าอี้ที่ถูกต้องช่วยให้
- กระดูกสันหลังแข็งแรงขึ้น ลดความเสี่ยงโรคเกี่ยวกับหมอนรองกระดูกหรือกระดูกเสื่อม
- ลดอาการปวดเมื่อยเรื้อรัง โดยเฉพาะที่คอ ไหล่ และหลัง
- เสริมสร้างบุคลิกภาพ ท่านั่งที่ดีทำให้ดูสง่างาม มั่นใจ
- เพิ่มประสิทธิภาพในการทำงาน เพราะไม่รู้สึกเมื่อยล้าหรือรำคาญจากอาการปวด
- เสริมสุขภาพโดยรวม ด้วยการไหลเวียนเลือดที่ดีขึ้น และลดความเสี่ยงจากโรคเรื้อรัง
เคล็ดลับเพิ่มเติมเพื่อสุขภาพที่ดี
แม้จะนั่งในท่านั่งเก้าอี้ที่ถูกต้อง แต่ก็ไม่ควรนั่งติดกันเป็นเวลานาน ควรลุกขึ้นยืดเส้น ยืดสาย เดินไปมา หรือทำท่าออกกำลังกายเบา ๆ ทุก 30-60 นาที เพื่อกระตุ้นระบบไหลเวียนโลหิต และลดความเมื่อยล้า
หากต้องทำงานหน้าคอมนาน ควรพิจารณาการใช้ เก้าอี้สำนักงานที่ออกแบบตามหลักสรีรศาสตร์ (Ergonomic Chair) เพราะช่วยรองรับสรีระได้ดีและส่งเสริมท่านั่งที่ถูกต้องโดยไม่รู้สึกฝืน
การนั่งให้ถูกวิธีไม่ใช่เรื่องเล็กน้อย แต่เป็นพื้นฐานสำคัญที่ส่งผลต่อสุขภาพในระยะยาว การเริ่มต้นปรับท่านั่งเก้าอี้ที่ถูกต้องตั้งแต่วันนี้จะช่วยให้คุณลดความเสี่ยงจากอาการปวดเมื่อยเรื้อรัง และส่งเสริมสุขภาพของกระดูก กล้ามเนื้อ และระบบไหลเวียนเลือดให้แข็งแรงไปได้อีกนาน
