เปิดความลับสถาปัตยกรรม 'ราชดำเนิน' สนามมวยไทยเก่าแก่ที่สุดในโลก

ท่ามกลางสถานที่สำคัญและทรงคุณค่าบนถนนราชดำเนินนอก หนึ่งในนั้น คืออาคารหลังหนึ่ง ที่เปล่งแสงสว่างเจิดจ้าไปพร้อมๆ กับความคึกคักของผู้คนจากทั่วทุกมุมโลกที่ต้องการสัมผัสเนื้อแท้แห่งความเป็นไทยผ่านกีฬาการต่อสู้ที่นานาชาติรู้จักกันในชื่อ “มวยไทย” นั่นคือสนามมวยเวทีราชดำเนินซึ่งก้าวเข้าสู่ปีที่ 80 ในปี 2568  และภายใต้การผนึกกำลังระหว่างกรรมการบริหารกับ บริษัท โกลเบิล สปอร์ต เวนเจอร์ส จำกัด (Global Sport Ventures) หรือ GSV โดยมี “คุณแบงค์” เธียรชัย พิสิฐวุฒินันท์ เป็นผู้กุมบังเหียนทิศทางและยกระดับเวทีมวยแห่งนี้ให้ก้าวสู่ความเป็นอินเตอร์มากขึ้น

สนามมวยเวทีราชดำเนินผ่านการรีแบรนดิ้งครั้งใหญ่ให้มีความเป็นสากล เพื่อให้เป็นสปอร์ต เอนเทอร์เมนต์สำหรับคนทุกเพศทุกวัย มีเสน่ห์ดึงดูดเหมือน Madison Square Garden อันโด่งดังของสหรัฐ ซึ่งใช้เป็นสังเวียนของมวยสากลอาชีพระดับโลก รวมทั้งยังมุ่งมั่นเดินหน้าสร้างระบบ Ecosystem ให้กับวงการมวยไทย เป็นการยกระดับชีวิตของผู้ทำงานอยู่ในวัฎจักรนี้ในทุกๆ มิติและให้มวยไทยมีความยั่งยืนในระยะยาว

แม้ว่าจะวางตัวเองให้ สนามมวยเวทีราชดำเนิน ให้พัฒนาเป็น World Class Combat Stadium อย่างไรก็ตามแต่ก็ยังรักษาสถาปัตยกรรมดั้งเดิมที่ยังคงความงดงามและคลาสสิกตั้งแต่อดีตมาจนถึงปัจจุบัน

ออกแบบอย่างสากลจากปลายปากกาสถาปนิกอิตาเลียน

ผู้เสกสรรค์รูปลักษณ์ของสนามมวยเวทีราชดำเนินที่ยืนยงมาจนถึงทุกวันนี้เป็นสถาปนิกชาวอิตาลี ซึ่งได้ชื่อว่าสร้างผลงานระดับโลกไว้มากมาย

ในยุคนั้น สถาปนิกชาวอิตาเลียนเป็นที่นิยมของคนไทยนับแต่ราชสำนักในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวจนถึงยุคเปลี่ยนแปลงการปกครอง มีอาคารหลายแห่งที่เป็นฝีมือชาวอิตาเบียน อาทิ อาคารศาลาว่าการกระทรวงกลาโหม สถาปัตยกรรมสไตล์นีโอคลาสสิก ออกแบบก่อสร้างโดย โยคิม กราสซี่ (Joachim Grassi) ช่วงปี พ.ศ.2425-2427 อาคารธนาคารแห่งประเทศไทยซึ่งเป็นที่ตั้งของวังบางขุนพรหมและวังเทวะเวสม์ ตำหนักใหญ่สร้างตามสไตล์บาร็อก โดยมาริโอ ทามาคโน จิตรกรรมฝาผนังเป็นผลงานของคาร์โล ริโกลี

ส่วนสนามมวยเวทีราชดำเนินนั้น เริ่มก่อสร้างในปี พ.ศ.2484 ดูแลการก่อสร้างโดยบริษัทสัญชาติอิตาเลียน ชื่ออิมเพรส อิตาเลียน ออลเอสเตโร-โอเรียนเต (Imprese Italiane All’Estero-Oriente) ซึ่งชนะประมูลการก่อสร้างพร้อมการออกแบบ ไปด้วยราคา 258,900 บาท  แต่ต้องหยุดไประหว่าง สงครามโลกครั้งที่ 2 เนื่องจากการขาดแคลนวัสดุก่อสร้าง

ต่อมาจึงได้ว่าจ้าง บริษัท Christiani & Nielsen บริษัทก่อสร้างชั้นนำจากเดนมาร์กเข้ามารับช่วงต่อ รวมถึงจัดสร้างหลังคาคลุมสนามมวยซึ่งเป็นจุดเด่นอีกประการของเวทีราชดำเนิน นั่นคือเป็นหลังคาคอนกรีต เป็นความทันสมัยที่สุดแห่งยุค 2490 เฉพาะส่วนหลังคาคอนกรีต ใช้เวลาก่อสร้างไม่นานนักคือเพียงประมาณ 4 เดือนก็แล้วเสร็จ ปัจจุบัน โครงสร้างนี้ยังคงแข็งแรง คลุมแดดคลุมฝนให้กับสนามมวย นักมวย นักดนตรีและผู้ชมอย่างอดทนและมุ่งมั่น

แต่เดิมผังอาคารสนามมวยราชดำเนินมีลักษณะเป็นรูปวงกลม ส่วนที่เป็นทางเข้าหลักของอาคารยื่นออกมาด้านหน้าเพื่อรองรับผู้ที่เข้ามาชมการชกมวย เชื่อมต่อกับอาคารด้านข้างที่เป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้าซึ่งเป็นส่วนของสำนักงานสนามมวย

การวางผังอาคารบริเวณสนามมวยเป็นวงกลม มีอัฒจันทร์ล้อมรอบเวทีมวยที่อยู่ตรงกลาง เวทีมวยเป็นรูปสี่เหลี่ยมจตุรัสยกพื้นสูงประมาณ 1 เมตร ตำแหน่งที่นั่งมีทั้งชั้นล่างสุดซึ่งอยู่ชั้นเดียวกับเวทีมวย

จากรูปแบบแผนผังอาคารที่หันหน้าเข้าหาจุดสนใจซึ่งอยู่กึ่งกลางเพียงจุดเดียว ทำให้สายตาของผู้เข้าชมมองไปยังจุดเดียวกัน ด้วยการลดหลั่นของที่นั่งในแต่ละชั้นทำให้ไม่มีการบังสายตาถึงแม้เวทีจะไม่ได้สูงมากนัก ทำให้ผู้ชมทุกคนได้รับประสบการณ์เดียวกัน

ด้านหน้าอาคารสนามมวยราชดำเนินมีการจัดวางองค์ประกอบอย่างเรียบง่าย มีเสาซึ่งเป็นองค์ประกอบทางตั้งถูกจัดวางเป็นจังหวะ 3 ช่วงเสา สลับกับผนังสี่เหลี่ยม ซึ่งเมื่อพิจารณาแล้วพบว่ามีความคล้ายคลึงกับอาคารในยุคเดียวกัน เช่น อาคารสนามกีฬาศุภชลาศัย โรงภาพยนตร์เฉลิมกรุง โรงภาพยนตร์เฉลิมไทย

ด้านหน้าอาคารถูกแบ่งเป็น 5 ช่วง ช่วงริมสุดของทั้งสองฝั่งมีการประดับตกแต่งด้วยประติมากรรมนูนสูง ซึ่งมีลักษณะคล้ายกับรูปประดับที่ฐานอนุสาวรีย์ประชาธิปไตยและประติมากรรมนูนสูงที่ตึกคณะวิศวกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย แต่ประติมากรรมมีเนื้อหาที่แตกต่างกัน โดยรูปปั้นนูนสูงที่ประดับอยู่หน้าอาคารสนามมวยราชดำเนินนี้เป็นเรื่องราวเกี่ยวกับการต่อสู้แบบไทยสมัยโบราณ

แม้ว่าจะผ่านกาลเวลายาวนานย่างเข้าสู่ปีที่ 80 ความเป็นสมัยใหม่ของสนามมวยราชดำเนินจึงดำรงอย่างเด่นชัด รัฐบาลจอมพล ป. พิบูลสงครามจึงได้ใช้ใช้สถาปัตยกรรมประเภทสนามกีฬาเป็นเครื่องมือหนึ่งในการสะท้อนสภาวะความเป็นสมัยใหม่ของชาติ นอกจากรูปลักษณ์ของอาคารแล้ว กิจกรรมที่เกิดขึ้นภายในสนามกีฬาก็ถูกบังคับจากการวางผังที่แบ่งแยกสัดส่วนชัดเจน

และในวาระย่างก้าวเข้าสู่ปีที่ 80 ของสนามมวยเวทีราชดำเนินก็ได้สร้างมิติใหม่ให้สมกับเป็นสนามมวยที่มีอายุยืนยาวมากที่สุดในโลกนั่นก็คืน ราชดำเนิน อิมเมอร์ ซีฟ มวยไทย (Rajadamnern Immersive Muay Thai) หรือการแสดงแสง สี เสียง อันตระการตาบนโดมคอนกรีตเหนือเวทีที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในประเทศไทย ซึ่งได้เปิดตัวเป็นครั้งแรกในศึก RWS presents RAJADAMNERN 80 ทั้งนี้เป็นการลงทุนกว่า 100 ล้านบาทที่ดูเหมือนจะคุ้มค่า เหมือนยกระดับให้สนามมวยเวทีราชดำเนินกลายเป็นสนามมวยระดับเวิลด์คลาสได้อย่างสมบูรณ์แบบ เป็นการหลอมรวมระหว่างมวยไทยอันเป็นเอกลักษณ์กับสีสันอันโดดเด่น สถาปัตยกรรมที่มีความเฉพาะตัวของเวทีมวยที่มีอายุเก่าแก่ที่สุดได้อย่างกลมกลืนลงตัวที่สุด

และนับแต่นี้เป็นไปผู้มาเยือนที่เข้ามาชมการแข่งขันมวยไทยว่าจะเป็นคนไทย หรือแฟนมวยจากทั่วโลกจะได้รับอรรถรสมวยไทยที่เวทีราชดำเนินอย่างอิ่มเอิบ และเป็นความประทับใจอย่างไม่รู้ลืม