ตองกาเผยสึนามิสูง 15 เมตรกวาดหายทั้งหมู่บ้าน

รัฐบาลตองกาออกแถลงการณ์เป็นครั้งแรกนับแต่เกิดภัย "พิบัติที่ไม่เคยพบพานมาก่อน" เผยภูเขาไฟปะทุเมื่อวันเสาร์ก่อคลื่นยักษ์สูง 15 เมตรกวาดกลืนหายทั้งหมู่บ้าน ประชากรทั้งประเทศได้รับผลกระทบ สนามบินเคลียร์รันเวย์รับเครื่องบินบรรเทาทุกข์ คาดเคเบิลสื่อสารใต้น้ำต้องใช้เวลากู้นานอย่างน้อย 4 สัปดาห์

รายงานเอเอฟพีเมื่อวันพุธที่ 19 มกราคม 2565 กล่าวว่า ประชาคมระหว่างประเทศยังพยายามหาทางติดต่อสื่อสารกับประเทศหมู่เกาะกลางมหาสมุทรแปซิฟิกตอนใต้แห่งนี้ หลังจากภูเขาไฟใต้น้ำ ฮังกา-ตองกา-ฮังกา-ฮาอาปาย ปะทุรุนแรงเมื่อวันเสาร์ที่ผ่านมา ส่งเถ้าธุลี, แก๊สและควันสู่ท้องฟ้าสูง 30 กิโลเมตร ความรุนแรงได้ยินไกลรัฐอะแลสกาของสหรัฐ โดยสถาบันวิจัยน้ำและบรรยากาศแห่งชาติของนิวซีแลนด์ระบุว่า คลื่นแรงดันมหาศาลแผ่ไปทั่วโลกด้วยความเร็วระดับซูเปอร์โซนิกที่ 1,231 กม./ชม.

คำแถลงต่อสาธารณะครั้งแรกของรัฐบาลตองกาเมื่อวันอังคารกล่าวว่า สึนามิที่เกิดตามมาเข้าถล่มบางพื้นที่ชายฝั่งตะวันตกของเกาะขนาดเล็กๆ ด้วยความสูงถึง 15 เมตร หมู่บ้านแห่งหนึ่งบนเกาะแมงโก ที่ตรวจพบสัญญาณขอความช่วยเหลือเมื่อวันก่อน ถูกกวาดหายไปอย่างสิ้นเชิง และหลายชุมชนเหลือบ้านรอดการทำลายล้างเพียงไม่กี่หลัง

"ภัยพิบัติที่ไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อนถล่มตองกา" รัฐบาลกล่าวในแถลงการณ์ และว่า หน่วยกู้ภัยถูกส่งไปอพยพประชาชนในพื้นที่ประสบภัยรุนแรงที่สุดแล้ว โดยมีรายงานว่า มีคนเสียชีวิตอย่างน้อย 3 คน บาดเจ็บอีกจำนวนหนึ่ง ผู้เสียชีวิตรวมถึงหญิงอายุ 65 ปีบนเกาะแมงโก และหญิงชาวอังกฤษ

สำนักงานเพื่อการพัฒนาระหว่างประเทศของสหรัฐ (ยูเอสเอด) อ้างข้อมูลของสมาคมกาชาดตองกาว่า เถ้าภูเขาไฟและสึนามิส่งผลกระทบต่อประชาชนมากกว่า 100,000 คน หรือเท่ากับประชากรทั้งประเทศนี้

เครื่องบินลำเลียงของกองทัพออสเตรเลียและนิวซีแลนด์พร้อมนำส่งสิ่งของบรรเทาทุกข์ทันทีที่รันเวย์ของสนามบินตองกากำจัดเถ้าภูเขาไฟและเศษไม้ได้หมด เพื่อไม่ให้เป็นอันตรายต่อการบิน สำนักงานเพื่อการประสานงานด้านมนุษยธรรมแห่งสหประชาชาติ (โอซีเอชเอ) กล่าวว่า รันเวย์ของสนามบินบนเกาะหลัก ตองกาตาปู มีฝุ่นเถ้าปกคลุมหนากว่าที่คาดคิด ที่ 5-10 เซนติเมตร

โจนาธาน วีตช์ ผู้ประสานงานวิกฤติของยูเอ็นเผยกับเอเอฟพีว่า รันเวย์ของสนามบินบนเกาะหลักแห่งนี้กำจัดเถ้าภูเขาไฟเสร็จแล้วในวันพุธ แต่ยังไม่ได้ใช้งาน คาดว่าเที่ยวบินจากออสเตรเลียและนิวซีแลนด์จะมาลงได้ในวันพฤหัสบดี

อีกด้านหนึ่ง เรือบรรทุกเฮลิคอปเตอร์ เอชเอ็มเอเอส แอดิเลด ของออสเตรเลีย จะเริ่มออกเดินทางไปตองกาพร้อมสิ่งของบรรเทาทุกข์ได้ในไม่ช้า โดยการเดินทางใช้เวลา 5 วัน ส่วนเรือเอชเอ็มเอ็นซีเอส เวลลิงตัน ของนิวซีแลนด์พร้อมทีมสำรวจและดำน้ำ และเอชเอ็มเอ็นซีเอส โอทีโรอา พร้อมน้ำดื่มและโรงกลั่นน้ำทะเลที่ผลิตน้ำได้วันละ 70,000 ลิตร ออกเดินทางเมื่อวันอังคาร โดยจะใช้เวลาราว 3 วัน

ตองกาถูกตัดขาดจากโลกภายนอกอย่างแทบจะสิ้นเชิงหลังภูเขาไฟปะทุทำลายสายเคเบิลสื่อสารใต้น้ำ นิวซีแลนด์เผยว่า บริษัทซับคอมจากสหรัฐคาดว่าจะใช้เวลาซ่อมแซมอย่างน้อย 4 สัปดาห์ ขณะนี้บริษัท ดิจิเซล ผู้ให้บริการเครือข่ายโทรศัพท์เคลื่อนที่ใช้จานดาวเทียมท้องถิ่นกู้สัญญาณ 2 จี สำหรับการสื่อสารในประเทศ ส่วนการสื่อสารกับนอกประเทศยังคงต้องใช้โทรศัพท์ผ่านดาวเทียมและวิทยุสื่อสาร.