เมื่อซามูไรเสริมเขี้ยวเล็บ ตั้งรับมังกรยักษ์พ่นไฟ

เริ่มด้วยรัฐบาลญี่ปุ่นประกาศเพิ่มงบประมาณทหารอย่างมีนัยสำคัญเพื่อสร้างแสนยานุภาพทางทหารให้ญี่ปุ่นมีศักยภาพทางด้านการสู้รบในระดับที่สูงที่สุดตั้งแต่สงครามโลกครั้งที่ 2 เป็นต้นมา

ข่าวชิ้นที่ 2 คือสภาคองเกรสสหรัฐฯ ที่นักการเมืองทั้งฝ่ายเดโมแครตและรีพับลิกันดูเหมือนจะเห็นพ้องกันว่าจะเพิ่มงบประมาณความช่วยเหลือทางทหารให้กับไต้หวัน

เพื่อระงับยับยั้งความพยายามใดๆ ของจีนที่จะยึดเกาะไต้หวันด้วยกำลังในอนาคต

ข่าวชิ้นที่ 3 คือผู้นำเกาหลีเหนือ คิม จองอึน ไปกำกับดูแลการพัฒนาเชื้อเพลิงพลังงานสูงสำหรับการผลิตขีปนาวุธพิสัยข้ามทวีปที่เรียกว่า ICBM ที่อาจยิงไปถึงทวีปอเมริกาเหนือได้เลยทีเดียว

เปียงยางได้ยิงขีปนาวุธอย่างต่อเนื่องด้วยการเพิ่มความถี่และเปิดตัวขีปนาวุธร้ายแรงที่เพิ่มประสิทธิภาพการทำลายสูงขึ้นตลอดเวลา

และยืนยันว่าอย่างไรเสียเกาหลีเหนือก็จะไม่มีวันยกเลิกโครงการนิวเคลียร์

เพราะนั่นคือข้อต่อรองเรื่องเดียวที่เกาหลีเหนือพึงมีเพื่อไม่ให้โลกตะวันตกวางแผนโค่นอำนาจของตน

ทั้ง 3 ข่าวชี้ไปในทางเดียวกัน...นั่นคือสงครามหรือการปะทะกันด้วยกองกำลังทหารและอาวุธร้ายแรงนั้นไม่ใช่เรื่องของอนาคตอันแสนยาวไกลอีกต่อไป

ข่าว “ซามูไรติดเขี้ยวเล็บ” ครั้งใหญ่ไม่ใช่เพียงแต่เป็นการป้องกันตัวเองเท่านั้น

แต่ญี่ปุ่นยังระบุว่า ภัยคุกคามใหญ่หลวงที่สุดสำหรับตนคือจีน

รัฐบาลญี่ปุ่นเปิดเผยเมื่อปลายสุดสัปดาห์ที่ผ่านมาว่า ได้เตรียมแผนเพิ่มแสนยานุภาพทางทหารครั้งใหญ่ที่สุดในสงครามโลกครั้งที่ 2

โดยตั้งงบประมาณไว้ที่ 3 แสน 2 หมื่นล้านดอลลาร์ (หรือไม่ต่ำกว่า 11.2 ล้านล้านบาท”) ในอีก 5 ปีข้างหน้า

ใครอ่านแผนนี้แล้วจะหนาว เพราะท่ามกลางความห่วงใยเรื่องสงครามทั้งที่คุกรุ่นในเอเชีย และการที่รัสเซียส่งทหารเข้ายูเครน ก็เกิดความตึงเครียดเพิ่มขึ้นที่ญี่ปุ่นอีกด้านหนึ่ง             

คำประกาศของรัฐบาลญี่ปุ่นก็ไม่อ้อมแอ้ม บอกชัดว่าภายใต้แผนนี้ญี่ปุ่นจะจัดหาขีปนาวุธที่สามารถยิงไปถึงประเทศจีนได้

ถือเป็นครั้งแรกที่ระบุเป้าหมายคือจีน

อีกทั้งยังสำทับว่าการสั่งสมอาวุธคราวนี้จะต้องมีความพร้อมที่จะปกปักรักษาความมั่นคงของประเทศในกรณีเกิดความขัดแย้งที่ยืดเยื้ออีกด้วย

หากเป็นไปตามแผนสร้างความแกร่งกล้าทางทหารนี้ใน 5 ปีข้างหน้า จะทำให้ญี่ปุ่นกลายเป็นประเทศที่จัดสรรงบประมาณกลาโหมมูลค่าสูงสุดอันดับ 3 ของโลกกันเลยทีเดียว

ตามหลังเฉพาะสหรัฐฯ และจีนเท่านั้น

ทั้งๆ ที่มาตรา 9 ของรัฐธรรมนูญญี่ปุ่นที่สหรัฐฯ เขียนไว้หลังโตเกียวแพ้สงครามโลกครั้งที่ 2 นั้นห้ามประเทศนี้มีกองกำลังติดอาวุธของตนเพื่อการรุกรานประเทศอื่นใด

มีทหารและอาวุธก็เพียงเพื่อ “ป้องกันตนเอง” เท่านั้น

จึงเรียกองทัพญี่ปุ่นว่าเป็น Self-Defence Force (SDF) มาตลอดถึงวันนี้

ทำนองเดียวกับที่จีนยังเรียกกองทัพตัวเองว่าเป็น “กองกำลังปลดแอกแห่งประชาชน” หรือ People’s Liberation Army (PLA) อยู่เช่นกัน

ดังนั้น การประกาศนโยบาย “ฉีกแนว” ของญี่ปุ่นว่าด้วยยุทธศาสตร์ทางทหารครั้งนี้จึงมีความสำคัญเป็นพิเศษ

นายกรัฐมนตรีญี่ปุ่น ฟูมิโอะ คิชิดะ ตอกย้ำว่าญี่ปุ่นและประชาชนแดนอาทิตย์อุทัยกำลังมายืนอยู่ที่ “จุดเปลี่ยนครั้งประวัติศาสตร์”

และยืนยันว่าแผนยกระดับเพิ่มศักยภาพทางทหารครั้งนี้ “คือคำตอบของผมต่อความท้าทายด้านความมั่นคงมากมายที่เรากำลังเผชิญอยู่”

นักวิเคราะห์มองว่าญี่ปุ่นมีความกังวลว่า การที่รัสเซียบุกยูเครนนั้นเป็นการสร้างตัวอย่างที่ประเทศอื่นอาจจะเอาอย่าง

โดยเฉพาะเมื่อมีการเปรียบเทียบให้เห็นว่า ถ้ารัสเซียส่งทหารเข้ายึดยูเครนได้ จีนก็อาจจะยกพลขึ้นบกไต้หวันได้เช่นกัน

และหากเกิดเรื่องทำนองนี้จริง ญี่ปุ่นก็จะตกอยู่ในภยันตราย

เพราะเท่ากับเป็นภัยคุกคามต่อเกาะในญี่ปุ่นอย่างปฏิเสธไม่ได้

มิหนำซ้ำหากเกิดการสู้รบขึ้นมาในย่านนี้ก็จะมีผลกระทบต่อสายการผลิตเซมิคอนดักเตอร์ของโลก

อีกทั้งยังจะกระเทือนระบบขนส่งน้ำมันจากตะวันออกกลางมายังภูมิภาคนี้ของโลก

ใครที่ได้อ่านเอกสารของทางการญี่ปุ่นเรื่องนี้จะเข้าใจได้ไม่ยากว่าฉากทัศน์ที่ประเทศนี้มองไปข้างหน้าคือหลักคิดของยุทธศาสตร์ทางกลาโหมของญี่ปุ่นที่บอกว่า “การรุกรานยูเครนของรัสเซียเป็นการละเมิดกฎหมายระหว่างประเทศอย่างร้ายแรงและสั่นสะเทือนฐานรากของระเบียบโลก” อย่างรุนแรงเช่นกัน

คำว่า “ความท้าทายจากจีน” อาจจะฟังดูเบากว่า “ภัยคุกคามจากจีนต่อญี่ปุ่น”

แต่ความหมายก็ไม่ได้แตกต่างกันมากนัก

 “ความท้าทายทางยุทธศาสตร์ที่มาจากจีน เป็นความท้าทายที่สำคัญที่สุดต่อญี่ปุ่น”

ไม่ต้องตีความระหว่างบรรทัดก็คือ วันนี้ญี่ปุ่นถือว่าจีนเป็นศัตรูหมายเลข 1 ของตน

ยิ่งเมื่อญี่ปุ่นเห็นว่ารัฐบาลปักกิ่งมีแนวโน้มที่จะใช้กำลังทหารเพื่อ “รวมชาติ” ในกรณีที่จีนเห็นว่ามีความพยายามจะ “แยกดินแดน” โดยคนบางกลุ่มที่ถูกยั่วยุและสนับสนุนโดยตะวันตก ก็ยิ่งทำให้ญี่ปุ่นต้องวางยุทธศาสตร์เพื่อเตรียมรับกับสถานการณ์ที่คาดการณ์ล่วงหน้าไม่ได้

ในมุมมองของญี่ปุ่นแล้ว พันธมิตรกลุ่มก้อนของจีนย่อมหมายรวมถึงรัสเซียและเกาหลีเหนือด้วยเช่นกัน

ดังนั้นแนวทางป้องกันประเทศของญี่ปุ่นจึงหนีไม่พ้นต้องเกาะติดอย่างใกล้ชิดกับสหรัฐฯ และชาติที่มีมุมมองเดียวกัน เพื่อป้องปรามภัยคุกคามต่างๆ ในวันข้างหน้า

วอชิงตันดูเหมือนจะสนับสนุนแนวคิดเช่นนี้ของญี่ปุ่นค่อนข้างจะเต็มที่ แม้ว่าจะเป็นการเดินฉีกออกจากรัฐธรรมนูญของญี่ปุ่นมากพอสมควรก็ตาม

เอกอัครราชทูตสหรัฐฯ ประจำญี่ปุ่น ราห์ม เอ็มมานูเอล พูดในแถลงการณ์ว่า “นายกรัฐมนตรี (คิชิดะ) ได้บอกกล่าวอย่างชัดแจ้งถึงแนวทางของรัฐบาลญี่ปุ่น นั่นคือบทบาทของญี่ปุ่นในฐานะผู้มีส่วนสร้างความมั่นคงให้กับภูมิภาคอินโดแปซิฟิก”

รัฐบาลที่ไต้หวันก็มีแนวโน้มจะยืนข้างเดียวกับญี่ปุ่นในกรณีนี้เช่นกัน

ประธานาธิบดีไต้หวัน ไช่ อิงเหวิน บอกเจ้าหน้าที่ระดับสูงของญี่ปุ่นว่า จากนี้ไปเธอคาดหวังที่จะมีความร่วมมือทางกลาโหมมากขึ้นกับญี่ปุ่น

แต่หากพิจารณาตัวเลขงบประมาณทางทหารของจีน ปักกิ่งก็ยังมีเงินใช้เพื่อเสริมสร้างกำลังทางทหารมากกว่าญี่ปุ่นถึง 4 เท่า

และหากย้อนกลับไปดูตัวเลขงบประมาณกลาโหมของ 2 ประเทศนี้แล้ว ก็เห็นได้ชัดว่าปักกิ่งมีเงินใช้จ่ายด้านอาวุธยุทโธปกรณ์มากกว่าญี่ปุ่นแล้วตั้งแต่เข้าสู่ศตวรรษที่ 21

ภายใต้แผนเสริมเขี้ยวเล็บใหม่นี้ รัฐบาลญี่ปุ่นจะจัดสรรงบคิดเป็นร้อยละ 2 ของผลิตภัณฑ์มวลรวม หรือ GDP ของประเทศในช่วง 5 ปีจากนี้

เปรียบเทียบกับนโยบายเดิมที่ญี่ปุ่นจำกัดงบการทหารของตนเองอยู่ที่ร้อยละ 1 ของ GDP ตั้งแต่เมื่อ 46 ปีก่อน

เมื่อวางแผนเพิ่มศักยภาพทางทหารกันถึงขนาดนี้แล้ว กองทัพญี่ปุ่นก็ต้อง “จัดเต็ม”

โดยเฉพาะต้องให้มีครบตามแนวโน้มของเทคโนโลยีทางกลาโหมที่พัฒนาขึ้นอย่างมากมายหลังสงครามโลกครั้งที่ 2

คลังแสงอาวุธจึงไม่ได้มีเพียงอาวุธยุทโธปกรณ์ตามรูปแบบดั้งเดิมต่างๆ เช่น ระเบิด กระสุนและปืน

แต่จะต้องมีการจัดหาพัฒนาและสั่งซื้อโดรนสอดแนม อุปกรณ์ที่ใช้สื่อสารผ่านดาวเทียม เรือดำน้ำ เรือรบ เครื่องบินรบล่องหน เอฟ-35

ทั้งหมดนี้ผู้ตอบสนองความต้องการของญี่ปุ่นก็หนีไม่พ้นสหรัฐฯ และพันธมิตรอื่นๆ.

 (พรุ่งนี้ : ก้าวต่อไปของซามูไร)