กี่อาชีพที่ AI พร้อมจะมาแทนมนุษย์? ไม่น้อยเลย!

แต่มาถึงวันนี้ผมชักจะไม่ค่อยแน่ใจเสียแล้วว่าอาชีพทั้งหมดที่ว่านั้นจะยัง “ปลอดจากภัยคุกคามของ AI” หรือไม่เพียงใด

โดยเฉพาะเมื่อเจ้า ChatGPT มาประกาศศักดาอย่างคึกคักในช่วงไม่กี่เดือนที่ผ่านมานี้

ผู้เชี่ยวชาญหลายฝ่ายเริ่มตั้งข้อสังเกตว่าตำแหน่งหน้าที่งานรูทีนหรืองานประจำกำลังจะถูกแย่งงานค่อนข้างแน่นอน

เช่นมนุษย์เงินเดือนคนทำงานออฟฟิศ

เพราะ AI ที่กำลังพัฒนาให้ฉลาดขึ้นทุกทีนั้นพิสูจน์แล้วว่าสามารถช่วยเขียนจดหมายสมัครงาน เขียนเรียงความ ร่างบทความ

อีกทั้งยังช่วยผลิตหนังสือเด็ก ช่วยแต่เพลง และแม้แต่คิดมุกตลกได้

เพราะมันเข้าไปค้นหาเนื้อหาต่าง ๆ เหล่านี้ได้จากแหล่งข้อมูลมโหฬารที่สามารถ generate หรือสร้างเนื้อหาได้อย่างรวดเร็วฉับพลัน

เก่งกว่าคล่องกว่าและรวดเร็วกว่ามนุษย์

ChatGPT อาจจะยังมีข้อบกพร่องและจุดอ่อนอยู่ในช่วงที่กำลังอยู่ระหว่างทดลอง

แต่หากมีการพัฒนาและแก้ไขข้ออ่อนด้อยไปเรื่อย ๆ อีกหน่อยมันอาจทำอะไรได้มากกว่าที่เราคิดก็ได้

อย่างน้อยมีข่าวว่า Google (ซึ่งกำลังถูกท้าทายโดย ChatGPT โดยตรง) ก็ยอมรับเข้าทำงานหากเจ้า ChatGPT มาสมัครงาน

เพราะหากดูจากศักยภาพของมันในช่วงนี้ หากมาสอบสัมภาษณ์ Google อาจรับเข้าทำงานในตำแหน่งพนักงานเขียนโค้ดมือใหม่ได้เลย

เพราะมันเก่งกว่าเด็กจบมหาวิทยาลัยใหม่ ๆ ส่วนใหญ่ในเรื่องนี้ด้วยซ้ำไป

เท่านี้ก็ทำให้หลายวงการหนาวแล้ว

ถ้าเอามาใช้ตอบโต้กับลูกค้า ก็มีร่องรอยว่ามันมีความสามารถที่น่าสนใจทีเดียว

พนักงาน Amazon บอกว่าเท่าที่ได้ลองใช้ ChatGPT ในการมีปฏิสัมพันธ์กับลูกค้าก็ทำงานได้ไม่เลว

เรียกว่าเก่งกว่า chatbot ปัจจุบันที่นำมาใช้ในการตอบคำถามของลูกค้าอย่างชัดเจนเลยทีเดียว

หากเป็นเช่นนี้ อาชีพอะไรกำลังถูกคุกคามหากมนุษย์ในตำแหน่งเหล่านั้นไม่รีบปรับตัวและเพิ่มทักษะของตนเองให้ยังมีคุณค่าต่อองค์กร?

Business Insider อ้างว่าจากการสำรวจความเห็นของผู้รู้ในวงการต่าง ๆ   น่าจะสรุปได้ว่าตำแหน่งต่อไปนี้อาจจะเสี่ยงกับการถูกทดแทนเทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์เช่น ChatGPT

หรือเทคโนโลยีด้านนี้ที่อาจจะ “ฉลาด” มากขึ้นกว่าวันนี้อีก

อาชีพที่โดนกระทบในกลุ่มแรก ๆ น่าจะเป็นงานด้านเทคโนโลยีอันได้แก่พนักงานเขียนโค้ด โปรแกรมเมอร์คอมพิวเตอร์ วิศวกรซอฟต์แวร์ นักวิเคราะห์ข้อมูล

การเขียนโค้ดและโปรแกรมคอมพิวเตอร์เป็นทักษะที่เป็นที่ต้องการ แต่ ChatGPT และเครื่องมือ AI ที่คล้ายกันอาจเติมเต็มช่องว่างนี้ได้ในอนาคตอันใกล้

ยุ่งแน่ถ้า ChatGPT สามารถเขียนโค้ดได้เร็วกว่าและแม่นยำกว่าคน

นั่นแปลว่าบริษัทเทคโนโลยีต่าง ๆ ก็ต้องการพนักงานด้านนี้น้อยลง

แปลต่อไปว่าสถาบันการศึกษาที่สอนเรื่องเขียนโปรแกรมคอมพิวเตอร์ในทุกระดับชั้นก็หมดสภาพ ถ้าไม่ปรับหลักสูตรหรือเปลี่ยนแนวทางการสอนก็มีอันต้องปิดตัวลงไป

ตำแหน่ง “วิศวกรซอฟต์แวร์” ที่เคยเฟื่องฟูและเป็นที่ต้องการของตลาดอย่างมากก็กำลังจะกลายเป็นอดีต

เหมือนกับครั้งหนึ่งใครต่อใครก็ต้องเรียนนิเทศศสตร์และ MBA เพราะเป็นอาชีพที่เป็นที่ต้องการอย่างยิ่ง

แต่วันนี้เพราะ “ความป่วน” ของเทคโนโลยีที่มา disrupt อาชีพทั้งสองนี้จึงกลายเป็นวิชา “อาทิตย์อัสดง” หรือ (Sunset industries) ไป

แต่นักวิเคราะห์บางคนก็แย้งว่าความเปลี่ยนแปลงในด้านนี้อาจจะไม่หนักหน่วงรุนแรงและฉับพลันอย่างที่คิด

ในช่วงแรกนั้น AI อาจจะสวมบทเป็น “ผู้ช่วย” คนเขียนโค้ดก่อน ยังไม่มาทดแทนได้ทั้งหมด

แต่แม้จะมองว่า AI มาช่วยงานเท่านั้นก็ประมาทไม่ได้เป็นอันขาด

เพราะนั่นหมายความว่าทักษะที่เคยเป็นที่ต้องการอย่างมากของตลาดนั้นกำลังจะเปลี่ยนทิศทางไปแล้วอย่างชัดเจน

ใครยังฝืนกระแสด้วยการยืนกระต่ายขาเดียวว่า “ฉันยังเป็นที่ต้องการของตลาดอยู่” ก็คงจะกลายเป็นคนตกยุคตกสมัย...และตกงานได้ในไม่ช้านี้

งานอีกด้านหนึ่งที่เข้าข่ายถูกทดแทนได้คืองานด้านสื่อที่ผมเคยคุ้นเคย

ไม่ว่าจะเป็นด้านโฆษณา, ประชาสัมพันธ์, หรืออาชีพผลิตเนื้อหา งานเขียนสาระด้านเทคนิค รวมถึงสื่อสารมวลชน

ทั้งนี้เพราะ AI สามารถอ่าน เขียน และเข้าใจข้อมูลในรูปข้อความ

และยังสามารถวิเคราะห์และตีความข้อมูลจำนวนมหาศาลในเวลาไม่กี่วินาที

ตรงนี้แหละที่มนุษย์ต้องยอมพ่ายเพราะคนมีช่วงเวลาที่เหนื่อย, เพลีย, มีอารมณ์ขึ้นลง

แต่เจ้า AI ทำงานโดยไร้อารมณ์ผันแปร และทำได้ตลอด 24 ชั่วโมงเพราะมันไม่ต้องหลับไม่ต้องนอนเหมือนคน

แต่ตรง “ตีความ” นี่อาจจะยังเป็นประเด็นที่ต้องถกเถียงกันว่า AI ทำได้ดีกว่ามนุษย์จริงหรือ

แต่ก็เกิดคำถามต่อมาว่าทุกวันนี้มนุษย์ใช้สมองในการ “วิเคราะห์-ตีความ” มากน้อยเพียงใด

ถ้าใช้สมองเพื่อการนี้เพียง 10-20% ก็แปลว่าอาจจะถูก AI ยึดครองอิทธิพลไปถึง 80-90%

นั่นคือสัญญาณอันตราย!

นักเศรษฐศาสตร์รางวัลโนเบล Paul Krugman เขียนในนิวยอร์ก ไทมส์ว่า ChatGPT อาจรายงานข่าวและเขียนข่าวได้ดีกว่าคนข่าวที่เป็นมนุษย์ด้วยซ้ำ

ผมในฐานะคนข่าวไม่อยากจะเชื่อ และหากจะหาเหตุผลมาโต้แย้งได้จะต้องออกมาคัดค้านแนวคิดเช่นนี้ทันที

ต้องยอมรับว่าถึงวันนี้ผมยังไม่สามารถหาเหตุผลที่น่าเชื่อได้มาแย้งเขาได้

ที่ยิ่งทำให้คนในวงการสื่อต้องตกใจกว่านั้นก็คือข่าวที่บอกว่า เว็บไซต์ข่าวเทคโนโลยี CNET ได้เริ่มใช้เครื่องมือ AI ที่คล้ายกับ ChatGPT เขียนบทความออกมานับสิบชิ้น

จริงที่ว่าบทความเหล่านั้นยังมีข้อผิดพลาดบกพร่องอยู่ แต่ก็สามารถแก้ไขหรือ edit ได้

นั่นแปลว่าคุณภาพของงานของ AI ในการเขียนบทความสำหรับสื่อนั้นเริ่มจะดีขึ้นตลอดเวลา

BuzzFeed ก็เพิ่งประกาศว่า จะใช้เทคโนโลยีจากผู้พัฒนา ChatGPT สร้างเนื้อหารูปแบบเนื้อหาใหม่ ๆ ตามมา

งานตำแหน่งอื่น ๆ ที่ต้องเตรียมตัวตั้งรับการรุกรุกคืบของ ChatGPT คือด้านกฎหมาย, การเรียนการสอน, งานด้านการเงินเช่นนักวิเคราะห์ทางการเงินหรือที่ปรึกษาด้านการเงินส่วนตัว

อาชีพนักบัญชีก็ใช่ว่าจะปลอดจากภัยคุกคามเพราะหากเกี่ยวกับตัวเลขและการประเมินผลข้อมูลเกี่ยวกับสถิติ AI ย่อมมีความคล่องแคล่วและช่ำชองกว่าคนในหลาย ๆ ด้าน

ยกเว้นการ “วิเคราะห์และตีความ” ซึ่งยังเป็นศิลปะที่สำคัญสำหรับมนุษย์

หากมนุษย์ตั้งใจจะพัฒนาความสามารถด้านนี้อย่างจริงจัง

อาชีพกราฟิกดีไซเนอร์ก็ใช่ว่าจะรอดปลอดภัย เพราะมีมากมายหลายกรณีที่ AI สามารถวาดภาพและออกแบบได้อย่างคล่องแคล่ว

คุณภาพอาจจะยังเทียบไม่ได้กับคนที่เก่งจริง ๆ บางคน แต่ถ้าผลงานกราฟฟิกดีไซน์ของ AI อยู่เหนือ “มาตรฐานเฉลี่ย” ก็ย่อมจะทำให้คนในวงการนี้ต้องเริ่มกังวลอย่างจริงจังแล้ว

นี่เป็นเพียงบางส่วนของการวิเคราะห์จากเวทีต่าง ๆ ที่ผมเฝ้ามองและศึกษา

สัญญาณทั้งหมดบอกว่านี่คือ Wake-up Call หรือเสียงปลุกให้เราตื่นดังกระหึ่มสำหรับทุกอาชีพที่ยังคิดว่า “ยังไง ๆ ก็ไม่มีอะไรมาทดแทนฉันได้”

เพราะนั่นคือความเข้าใจผิดอันใหญ่หลวงของชีวิตมนุษย์วันนี้