เมื่อ CIA กับ MI6 เห็นพ้อง ว่าจีนเป็น ‘ภัยคุกคามโลก’

จัดตั้ง China Mission Center หรือ “ศูนย์ภารกิจว่าด้วยจีน” มีหน้าที่หลักคือมุ่งเน้นเฉพาะภัยคุกคามด้านความปลอดภัยที่มาจากจีน

ข่าวในแวดวงข่าวกรองตะวันตกบอกว่า CIA ประสบกับความพ่ายแพ้ครั้งใหญ่ในปฏิบัติการต่อจีนในช่วง 2010 ถึง 2012 เพราะเมื่อเจ้าหน้าที่และสายข่าวของตนถูกสังหารไปอย่างไร้ร่องรอย

มาถึงวันนี้ CIA เชื่อว่าจะใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยีดิจิทัลและไฮเทคยุคใหม่เพื่อปฏิบัติการมุ่งเป้าไปที่จีนอีกครั้ง

วันนี้จีนได้สร้างศักยภาพด้านข่าวกรองที่สามารถท้าทายทั้ง CIA และ MI6 ได้แล้ว

คำถามใหญ่ในแวดวงนักคิดนักวิเคราะห์ทางตะวันเกี่ยวกับจีนวันนี้คือ

จีนสามารถพัฒนาตนเองเพื่อบรรลุเป้าหมายอย่างเป็นทางการในการเป็นประเทศที่มีอำนาจมากที่สุดในโลกภายในปี 2050 หรือจากนี้ไปอีกประมาณ 30 ปีหรือไม่?

หรือจะสามารถทำได้สำเร็จก่อนนั้น?

บทวิเคราะห์ใน Nikkei Asia ของญี่ปุ่นอ้างถึงนิตยสาร Foreign Policy นิตยสารเกี่ยวกับประเด็นระหว่างประเทศของสหรัฐฯ ว่าเพิ่งตีพิมพ์บทความความคิดเห็น 2 ชิ้นที่แสดงมุมมองที่ย้อนแย้งกันเกี่ยวกับจีนในประเด็นนี้

ฉบับแรกที่เผยแพร่เมื่อวันที่ 24 กันยายน ในหัวข้อ "จีนกำลังตกต่ำ และนั่นคือปัญหา"

ผู้เขียนเชื่อว่าจีนได้เข้าสู่ยุคแห่งความเสื่อมโทรม เพราะต้องเผชิญกับปัญหามากมาย เช่น ปัญหาจำนวนแรงงานที่ลดลง การต้องพึ่งพาพลังงานและอาหารที่เพิ่มขึ้นกับปัญหามลภาวะหนักหน่วง ล้วนเป็นปัจจัยที่ชะลอการเติบโตที่ของจีน

บทความนี้เตือนว่า เพราะปัญหาเหล่านี้ปักกิ่งอาจจะต้องตัดสินใจใช้กำลังเพื่อแก้ไขปัญหาไต้หวันก่อนที่วอชิงตันและไทเปจะมีเวลาเพียงพอที่จะตั้งหลักเพื่อสกัดจีนได้ก่อน

บทความที่สองตีพิมพ์เมื่อวันที่ 21 พ.ย. พาดหัวว่า "พรรคคอมมิวนิสต์จีนยังคงคิดว่าตนเป็นเจ้าของอนาคต"

ผู้เขียนแย้งว่าการผงาดขึ้นของจีนยังไม่ถึงจุดสูงสุด และบรรดาผู้นำปักกิ่งยังคงเชื่อมั่นว่าประเทศที่มีประชากรมากที่สุดในโลกอย่างจีนจะแซงหน้าสหรัฐฯ อย่างมีกลยุทธ์แน่นอน

ผู้เขียนตั้งข้อสังเกตว่า จีนยังคงเติบโตในด้านต่างๆ ได้เร็วกว่าสหรัฐฯ อีกด้านหนึ่งจุดอ่อนของอเมริกาคือสังคมที่เต็มไปด้วยความแตกแยก

ขณะที่พรรคคอมมิวนิสต์จีนยังกำกับดูแลให้ตนได้รับความนิยมผ่านการปกครองแบบเผด็จการที่ตอบโจทย์ของสังคมจีนวันนี้

หากวิเคราะห์สถิติเศรษฐกิจทั้งหลายก็จะเห็นว่าจีนจะยังคงสยายปีกอำนาจทางเศรษฐกิจต่อไป แม้จะชะลอตัวลงบ้างก็ตาม

GDP หรือผลิตภัณฑ์มวลรวมภายในประเทศของจีนเติบโตประมาณ 6% ในปี 2019 ก่อนเกิดการระบาดของ COVID-19

ตัวเลขจีดีพีของจีนอาจแซงหน้าสหรัฐฯ ในปี ค.ศ.2028 (หรือ 7 ปีจากนี้) หากเราเชื่อการวิเคราะห์ของศูนย์วิจัยเศรษฐกิจแห่งประเทศญี่ปุ่น (Japan Center for Economic Research)

ที่เห็นได้ชัดคือ จีนแซงหน้าสหรัฐฯ ในการยื่นจดสิทธิบัตรระดับนานาชาติทั้งในปี 2019 และ 2020 ขึ้นเป็นอันดับ 1 ของโลกแล้ว

นอกจากนี้จีนยังแสดงความล้ำหน้าบดบังสหรัฐอเมริกาในเทคโนโลยีบางอย่าง เช่น คอมพิวเตอร์ส่วนบุคคล อุปกรณ์เฝ้าระวัง และโครงสร้างพื้นฐานด้านการสื่อสารเคลื่อนที่

แน่นอนว่าจีนก็เผชิญกับปัญหาประชากรที่ลดลงและความเหลื่อมล้ำทางรายได้ที่หนักหน่วงในหลายๆ ด้าน

แต่พรรคคอมมิวนิสต์จีนก็มั่นใจว่าจะสามารถรักษาเสถียรภาพทางสังคมได้โดยใช้เครือข่ายการเฝ้าระวังทางดิจิทัลที่พัฒนาขึ้นเอง

และเป็นระบบที่ประเทศตะวันตกเทียบไม่ได้ เพราะการปกครองไม่เอื้อต่อการใช้เทคโนโลยีควบคุมพฤติกรรมของประชาชนได้ถึงขนาดนั้น

โลกควรจะมีจุดยืนอย่างไรต่อจีนที่อาจจะกลายเป็นมหาอำนาจเบอร์ 1 ในอนาคต?

คำตอบก็น่าจะเป็นว่า หากจีนเติบโตเร็วจนเกิดความมั่นใจว่าจะสามารถกำกับควบคุมทิศทางของโลกได้ ก็น่าหวาดหวั่นว่าจีนจะใช้อิทธิพลทางด้านเศรษฐกิจ, ไซเบอร์และการเมืองกดดันชาติที่เห็นต่าง

แต่ขณะเดียวกันโลกส่วนอื่นๆ ก็ควรจะต้องเปิดโอกาสคบหากับจีนอย่างสร้างสรรค์

เพราะจีนย่อมตระหนักว่าหากตนถูกมองว่าเป็นมหาอำนาจที่ต้องการจะกุมชะตากรรม โลกก็ย่อมจะถูกต่อต้านอย่างแรง

และสหรัฐฯ กับยุโรปก็คงไม่ยอมให้จีนเติบใหญ่ถึงขนาดคับโลกขนาดนั้น

สำหรับประเทศขนาดกลางและเล็กอย่างไทยและอาเซียน “ยุทธศาสตร์การคานอำนาจระหว่างสองยักษ์ใหญ่ระดับโลก” จึงมีความสำคัญอย่างล้นเหลือ.