ผู้นำธุรกิจอาเซียนเตือน หากญี่ปุ่นขืนชักช้าจะแพ้จีน!

เป็นข้อเสนอที่นอกจากจะไปถึงผู้บริหารธุรกิจญี่ปุ่นแล้ว ก็น่าจะเป็นการส่งสัญญาณเตือนไปถึงผู้นำรัฐบาลญี่ปุ่นไปพร้อม ๆ กันด้วย

ในบทความเดียวกันนี้ Nikkei สัมภาษณ์ผู้บริหารเอกชนระดับสูงอีกคนหนึ่ง นั่นคือตรวง เกียบินห์ หรือ Truong Gia Binh ประธานของกลุ่มเทคโนโนยี FPT ของเวียดนาม

ซึ่งก็มีความผูกพันกับญี่ปุ่นอย่างลึกซึ้งเช่นกัน

ทั้งสองคนเตือนญี่ปุ่นว่าต้องทิ้งกระบวนการตัดสินใจที่เชื่องช้าและเทคโนโลยีที่ล้าสมัยไว้ข้างหลัง

มิฉะนั้น ญี่ปุ่นจะเสียโอกาสในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ให้กับคู่แข่งจากจีนและเกาหลีใต้

สื่อญี่ปุ่นเรียกคุณบุณยสิทธิ์ว่าเป็น “ราชาแห่งสินค้าอุปโภคบริโภค” ในประเทศไทย

ปีนี้ที่วัย 86 คุณบุณยสิทธิ์เล่าให้สื่อญี่ปุ่นฟังว่าตอนเป็นหนุ่มเขาเคยไปฝึกงานที่โอซากาเพราะคุณพ่อ (คุณเทียม โชควัฒนา) ส่งไปเรียนรู้งานกับหุ้นส่วนชาวญี่ปุ่น

เมื่อกลับมาถึงประเทศไทย เขาก็มาพร้อมกับภาษาญี่ปุ่นที่คล่องแคล่ว

และเริ่มชักชวนบริษัทญี่ปุ่เข้ามาประเทศไทยในช่วงทศวรรษ 1960

ทุกวันนี้ เครือสหพัฒน์ร่วมทุนกับบริษัทญี่ปุ่นประมาณ 80 แห่ง

รวมถึงบริษัท Lion ผู้ผลิตเครื่องแต่งกาย Wacoal ผู้ให้บริการรักษาความปลอดภัย Secom และเครือร้านสะดวกซื้อ Lawson

คุณบุณยสิทธิ์ชื่นชมหลักทำธุรกิจของบริษัทญี่ปุ่นในการสร้างความไว้วางใจผ่านความสัมพันธ์ระยะยาว

“แนวปฏิบัติของญี่ปุ่นดำเนินไปแบบเดิมทีละขั้นตอน การตัดสินใจของผู้บริหารชาวญี่ปุ่นเป็นไปอย่างช้าๆ" และ "สิ่งนี้ไม่เหมาะกับโลกปัจจุบันที่ความเร็วของนวัตกรรมเกิดขึ้นอย่างรวดเร็ว"

ตัวอย่างที่เห็นได้ชัดที่สุดคืออุตสาหกรรมยานยนต์ ในประเทศไทย

ผู้เล่นญี่ปุ่นในวงการนี้เช่น โตโยต้า มอเตอร์ และ ฮอนด้า มอเตอร์ มีส่วนแบ่งเกือบ 80% ของตลาดรถยนต์ใหม่

แต่ก็กำลังเผชิญกับการแข่งขันจากเครื่องหมายการค้าของจีน เช่น BYD ซึ่งมีความเป็นเลิศในด้านรถยนต์ไฟฟ้า

คุณบุณยสิทธิ์ชื่นชม BYD เพราะรถยนต์ไฟฟ้าของบริษัทจีนแห่งนี้ให้ประสบการณ์ "การขับขี่ที่ราบรื่นและสะดวกสบายในราคาที่แข่งขันได้"

แม้ธุรกิจของเครือสหพัฒน์จะไม่ได้เกี่ยวกับรถยนต์สำเร็จรูป แต่เจ้าสัวก็ก็แสดงความกังวลเกี่ยวกับการลดลงของผู้ผลิตรถยนต์ญี่ปุ่นในประเทศไทยที่กำลังแสดงตนเด่นชัดขึ้นทุกวัน

และย้ำว่า นักธุรกิจญี่ปุ่นไม่สามารถชนะการแข่งขันด้วยกรอบความคิดแบบเดิมอีกต่อไป

เพราะหากยังติดยึดกับแนวคิด “ค่อยทำค่อยไป” ในการเปลี่ยนจากเครื่องยนต์สันดาปภายในเป็นไฮบริดเป็นรถยนต์ EV ก็จะไม่ทันการกับโลกยุคนี้

แต่ในทางกลับกัน คุณบุณยสิทธิ์เชื่อว่าธุรกิจที่เกี่ยวกับวัฒนธรรมญี่ปุ่น เช่น อาหารและที่อยู่อาศัย ยังคงมีข้อได้เปรียบในการแข่งขันกับประเทศอื่น

เพราะญี่ปุ่นและไทยมีความละม้ายคล้ายคลึงกันทางวัฒนธรรม จึงมีการยอมรับผลิตภัณฑ์และบริการของญี่ปุ่นในประเทศไทย

ในปี 2562 กลุ่มสหพัฒน์เพิ่มการลงทุนในบริษัทย่อยของ Pan Pacific International Holdings (PPIH) ซึ่งเป็นบริษัทญี่ปุ่นที่ดำเนินธุรกิจร้านอาหารอาหารกินด่วน Don Quijote ซึ่งกำลังขยายธุรกิจในประเทศไทย

และยังได้จัดตั้งบริษัทร่วมทุนกับโตคิวในปี 2557

จากนั้นก็โตคิว คอร์ปอเรชั่นก็ได้ขยายธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ในจังหวัดชลบุรีตะวันออก ริมอ่าวไทย และในกรุงเทพฯ โดยใช้ความเชี่ยวชาญของโตคิวในการจัดการที่อยู่อาศัยให้เช่าและ พื้นที่อื่นๆ

คุณบุณยสิทธิ์ยังเปิดเผยแผนสร้างคลังสินค้าทั่วประเทศไทย เพื่อสร้างห่วงโซ่อุปทานของผู้ค้าปลีกชาวญี่ปุ่นในประเทศเพื่อเปิดทางให้มีการขยายธุรกิจได้

คลังสินค้าเหล่านี้จะทำหน้าที่เป็นศูนย์กลางการจัดจำหน่ายร่วมกันของกลุ่มบริษัทร่วมทุนกับ Lawson, PPIH, เครือร้านขายยา Tsuruha Holdings และอื่นๆ

ในขณะเดียวกัน FPT ของเวียดนามก็กำลังเร่งขยายธุรกิจในญี่ปุ่น

ยักษ์ใหญ่ด้านเทคโนโลยีสารสนเทศแห่งนี้กำลังวางตำแหน่งตัวเองในฐานะหุ้นส่วนทางธุรกิจของบริษัทญี่ปุ่นที่สามารถช่วยปรับระบบการดำเนินงานให้เป็นดิจิทัลและพัฒนาธุรกิจใหม่ได้

ซึ่งเป็นก้าวสำคัญจากจุดเริ่มต้นที่เป็นแค่บริษัทรับเหมาเล็ก ๆ ที่มีพนักงานไม่กี่คน

FPT ก่อเกิดในปี 2531 โดยประธาน Truong Gia Binh วัย 67 ปี และคนอื่นๆ

เป็นธุรกิจที่เติบโตอย่างรวดเร็วนับตั้งแต่ปี 2543 ในการบริการบริษัทญี่ปุ่นที่เข้ามาทำธุรกิจในเวียดนาม

โดยใช้ประโยชน์จากต้นทุนค่าแรงที่ต่ำของเวียดนาม

จากนั้นก็ตั้งบริษัทสาขาในญี่ปุ่นในปี 2548 และได้พัฒนาเทคโนโลยีเพื่อตอบสนองความต้องการของบริษัทญี่ปุ่น

FPT ขยายธุรกิจในฐานะผู้รับเหมาช่วงให้กับผู้พัฒนาระบบรายใหญ่

ยอดขายรวมในปี 2565 อยู่ที่ 44 ล้านล้านด่ง (ประมาณ ประมาณ 63,000 ล้านบาท) หรือเพิ่มจากเมื่อ 20 ปีก่อนถึง 30 เท่า

“ญี่ปุ่นยังมีระบบมากมายที่ยังคงสร้างด้วยภาษาคอมพิวเตอร์ที่ล้าสมัย เช่น ภาษาโคบอล” บินห์ กล่าว

พร้อมเสริมว่าธนาคารและผู้ผลิตมีระบบที่ซับซ้อนแต่ขาดความสามารถในการบำรุงรักษา ทำให้เกิด “โอกาสทางธุรกิจครั้งใหญ่” สำหรับบริษัทอย่าง FPT

“การประมวลผลแบบคลาวด์กลายเป็นมาตรฐานในที่ทำงาน” บินห์ บอก

 “และปัญญาประดิษฐ์เชิงสร้างสรรค์จะเปลี่ยนทุกอย่างเกี่ยวกับวิธีการทำงานของเรา ไม่มีใครสามารถหลีกหนีการเปลี่ยนแปลงนี้ได้”

บินห์ รู้ซึ้งถึงทั้งจุดแข็งและจุดอ่อนของญี่ปุ่น

และมีความเห็นคล้ายกับคุณบุณยสิทธิ์ว่าถึงเวลาที่ญี่ปุ่นต้องปรับเปลี่ยนวัฒนธรรมในการทำงาน

หากจะแข่งขันจีนในทุกเวทีระหว่างประเทศให้ได้

หาไม่แล้ว โอกาสพ่ายแพ้จะมีสูงมากที่ “แดนอาทิตย์อุทัย” จะกลายเป็น “แดนอาทิตย์อัสดง”!