สวัสดีปีใหม่...ปีเสือดุ เราต้องดุกว่าเสือ!

นั่นหมายถึงการที่ล้มแล้วลุกขึ้นมาวิ่งต่อได้

ไม่ใช่พอเจอกับภัยคุกคาม ไม่ว่าจะเป็นเรื่องโรคระบาดหรือวิกฤตเศรษฐกิจแล้วก็ล้มหมอนนอนเสื่อ ฟื้นขึ้นมาอีกทีก็ไร้เรี่ยวแรงที่จะขับเคลื่อนตัวเอง

ความเปราะบางของโลกในภูมิภาคนี้เรื่องที่น่ากังวลอีกเรื่องหนึ่งคือความขัดแย้งที่อาจปะทุขึ้นระหว่างจีนและไต้หวัน

จนอาจทำให้สหรัฐฯ ต้องเข้าแทรกแซง และจีนก็ไม่อาจจะยอมให้อเมริกาเป็นผู้กำหนดชะตากรรมของไต้หวันแทนปักกิ่งได้

ฉากทัศน์อันไม่พึงปรารถนาคือการเปิดศึกระหว่างจีนกับสหรัฐฯ โดยมีญี่ปุ่นและออสเตรเลียและเกาหลีใต้ยืนอยู่ข้างอเมริกาและรัสเซียสนับสนุนข้างจีน

ปัจจัยน่ากังวลมีตั้งแต่ความสัมพันธ์ระหว่างสหรัฐฯ กับจีนที่แย่ลง ไปจนถึงการล่มสลายของตลาดอสังหาริมทรัพย์ในจีน และแม้แต่สงครามไซเบอร์

ในขณะที่ประเทศต่างๆ ต่อสู้เพื่อแย่งชิงอำนาจหลัง COVID-19

ภาวะการเงินในประเทศและโลกที่ตึงตัวขึ้น ทำให้การฟื้นตัวในตลาดเกิดใหม่หยุดชะงัก

พบเชื้อโควิด-19 สายพันธุ์ใหม่ที่สามารถต้านทานวัคซีนได้

ความไม่สงบทางสังคมที่แพร่หลายส่งผลกระทบต่อการฟื้นตัวของโลก

ความขัดแย้งปะทุขึ้นระหว่างจีนและไต้หวัน ทำให้สหรัฐฯ ต้องเข้าแทรกแซง

ความสัมพันธ์ระหว่างสหภาพยุโรปและจีนแย่ลงอย่างมาก

ภัยแล้งรุนแรงทำให้เกิดการกันดารอาหาร

สงครามไซเบอร์ระหว่างรัฐทำลายโครงสร้างพื้นฐานของรัฐในระบบเศรษฐกิจหลัก

เป็นเรื่องยากที่จะระบุผู้กระทำความผิดจากการโจมตีทางไซเบอร์

และหากเปิดศึกทางทหารจริงๆ ก็จะมีราคาค่างวดและค่าใช้จ่ายที่แพงขึ้นอย่างมาก

จึงทำให้ชาติที่กำลังเผชิญหน้ากันอยู่หันไปวางแผนใช้ไซเบอร์ในการแก้ปัญหาความขัดแย้ง

ซึ่งแม้จะมีค่าใช้จ่ายเรื่องอาวุธน้อยลง ชีวิตมนุษย์ไม่ต้องสังเวยไปกับการประหัตประหารกันในสนามรบ แต่ความเสียหายต่อเศรษฐกิจของประเทศต่างๆ ทั่วโลกก็จะสาหัสเกินกว่าที่จะประเมินได้ในขณะนี้

เพราะหากสงครามไซเบอร์ระเบิดระหว่างสองค่ายยักษ์คือจีนกับสหรัฐฯ เหยื่อของสถานการณ์จริงๆ อาจจะเป็นประเทศอื่นๆ ที่ไม่ได้มีส่วนร่วมในข้อพิพาทโดยตรง

แต่หากระบบสื่อสารดิจิทัลถูกทำลายลงไม่ว่าจะเป็นฝีมือของฝ่ายใด ระบบอินเทอร์เน็ตทั่วโลกก็จะกลายเป็นอัมพาตไป

คำว่า supply chain ที่ถูกกระทบกระทั่งเพราะโรคระบาดโควิดในสองปีที่ผ่านมา ก็จะกลายเป็นเรื่องจิ๋วๆ เมื่อเปรียบเทียบกับความ “ล่มสลาย” ของระบบสื่อสารระดับโลกหากสงครามไซเบอร์บานปลายเป็น “สงครามโลก”

ถึงวันนั้นประเทศต่างๆ ก็ไม่มีความจำเป็นจะต้องประกาศ “เลือกข้าง” ระหว่างสองมหาอำนาจเท่านั้น

เพราะสงครามไซเบอร์จะทำให้การติดต่อผ่านระบบดิจิทัลหยุดชะงักไปทั้งหมดต่อหน้าต่อตา

การทูตที่เคยเป็นเครื่องมือการต่อรองและสื่อสารระหว่างคู่กรณีก็จะหมดความหมาย

ประเทศที่เป็นผู้นำทางเทคโนโลยีจะกลายเป็นนักรบบนคีย์บอร์ดที่มุ่งโจมตีทางไซเบอร์อย่างเข้มข้นและรุนแรง

สงครามในรูปแบบนี้จะทวีความหนักหนาสาหัสขึ้นเรื่อยๆ โดยมุ่งเป้าไปที่ซอฟต์แวร์ที่ควบคุมโครงสร้างพื้นฐานของรัฐในที่สุด

ระเบิดนิวเคลียร์ที่ว่าน่ากลัวที่สุดอาจจะยังส่งผลกระทบน้อยกว่าการที่ทั้งโลกจะต้องหยุดนิ่งเมื่อระบบไซเบอร์ระดับโลกหยุดทำงาน

กิจกรรมมนุษย์ทุกๆ ด้านจะต้องชะงักลงทันที

ยังมองไม่ออกว่าคำว่า “หยุดยิง” หรือ “สงบศึก” จะเกิดขึ้นในรูปแบบใด

ที่แน่ๆ คือกลไกระดับโลกเช่นสหประชาชาติก็จะไร้ความหมายไปโดยสิ้นเชิง

ผมเขียนเตือนด้วย “ฉากทัศน์แย่สุดๆ” หรือ Worst-Case Scenario ตั้งแต่วันแรกของปีใหม่ ก็เพื่อที่เราจะได้ทำทุกอย่างเพื่อป้องกันไม่ให้สร้างเงื่อนไขใดๆ ที่จะนำพาสังคมโลกให้เฉียดใกล้ปากเหวนั้นให้จงได้

หากรัฐบาลหรือเอกชนวางแผนเพียงสำหรับ “ฉากทัศน์โลกสวย” เป็นหลัก หากสถานการณ์เลวร้ายกว่าที่เตรียมการเอาไว้ จะเอาไม่อยู่กันทั้งประเทศ

ในภาวะที่ความไม่แน่นอนคือความแน่นอนนั้น แค่เตรียมตั้งรับ “ฉากทัศน์กลางๆ” ก็ถือว่าเป็นความล้มเหลวแล้ว.