นายกรัฐมนตรีมาร์ก รึตเตอ แห่งเนเธอร์แลนด์ กล่าวคำขอโทษอย่างเป็นทางการครั้งแรกในนามของรัฐบาลดัตช์ ต่อบทบาทของเนเธอร์แลนด์ระหว่างการสังหารหมู่ชาวยิวโดยกองทัพนาซีสมัยสงครามโลกครั้งที่ 2

นายกฯ มาร์ก รึตเตอ (ซ้าย) วางพวงหรีดที่อนุสรณ์สถานเอาชวิตซ์เมื่อวันอาทิตย์

    รึตเตอกล่าวคำขอโทษอย่างเป็นทางการระหว่างแสดงสุนทรพจน์ที่กรุงอัมสเตอร์ดัมเมื่อวันอาทิตย์ที่  26 มกราคม 2563 หนึ่งวันก่อนถึงวันครบรอบ 75 ปีการปลดปล่อยชาวยิวจากค่ายกักกันของนาซีที่เมืองเอาชวิตซ์

    "ผู้รอดชีวิตกลุ่มสุดท้ายยังอยู่กับเรา ณ ตอนนี้ วันนี้ข้าพเจ้าขออภัยในนามของรัฐบาล ต่อสิ่งที่เจ้าหน้าที่กระทำในเวลานั้น" นายกฯ เนเธอร์แลนด์กล่าว

    รายงานเอเอฟพีกล่าวว่า เวลานั้นมีชาวยิวในเนเธอร์แลนด์แค่ราว 38,000 คน จากทั้งหมด 140,000 คน ที่รอดชีวิตจากการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์โดยกองทัพนาซีเยอรมันช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 แต่ที่ผ่านมารัฐบาลเนเธอร์แลนด์ไม่เคยกล่าวคำขอโทษอย่างเป็นทางการต่อบทบาทของตนในขณะนั้น

    เมื่อปี 2555 เคยมีการหยิบยกเรื่องนี้มาตั้งคำถามต่อรึตเตอร์ เขาตอบในตอนนั้นว่ายังไม่มีข้อมูลเพียงพอเกี่ยวกับการกระทำของรัฐบาลดัตช์ระหว่างสงคราม และยังไม่มีการสนับสนุนจากประชาชนอย่างกว้างขวางเพียงพอที่จะขอโทษอย่างเป็นทางการ

    ปี 2538 สมเด็จพระราชินีเบียทริกซ์ก็เคยมีพระราชดำรัสต่อสภาผู้แทนราษฎรของอิสราเอลว่า ชาวดัตช์ได้ให้ความช่วยเหลือเพื่อนร่วมชาติชาวยิวมากเพียงพอระหว่างสงคราม

    นายกฯ วิม ก๊อก ของเนเธอร์แลนด์เคยกล่าวขอโทษเมื่อปี 2543 แต่คราวนั้นเป็นการขอโทษผู้รอดชีวิตจากค่ายกักกันนาซี ที่ได้รับการต้อนรับอย่างเย็นชาเมื่อพวกเขาเดินทางกลับบ้านในเนเธอร์แลนด์ ซึ่งโดนกองทัพนาซียึดครองระหว่างปี 2484-2488

    ในคำขอโทษเมื่อวันอาทิตย์ รึตเตอยอมรับว่า สถาบันของรัฐบาลดัชต์ไม่ได้ทำหน้าที่ผู้พิทักษ์ความยุติธรรมและความมั่นคงปลอดภัย มีข้าราชการพลเรือนจำนวนมากมายที่ปฏิบัติตามคำสั่งของนาซีผู้ยึดครอง

    "75 ปีภายหลังเอาชวิตซ์ การต่อต้านชาวยิวยังเกิดในหมู่พวกเรา นี่คือเหตุผลอย่างแท้จริงที่เราต้องยอมรับอย่างเต็มที่ต่อสิ่งที่เกิดขึ้นแล้วพูดออกมาดังๆ" รึตเตอกล่าวต่อผู้รอดชีวิตจากการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์หลายคนที่รับฟังคำขอโทษจากเขา.