‘อธิบดีโรงงาน’ไขก๊อก! เซ่นแคดเมียม-ไฟไหม้

"ศรีสุวรรณ" ฟ้องศาลปกครองกลางไต่สวนฉุกเฉินระงับย้ายกากแคดเมียม หลังเกิดเหตุโซ่ยกถุงบิ๊กแบ็กขาด "ดร.เอ้" ชี้น่าอนาถ! เครื่องมือขนเหมือนสร้างห้องแถว ขณะที่ "กมธ.ที่ดินฯ" ผงะหน่วยงานรัฐไร้แผนจัดการ แถมเจอผัก-ผลไม้ปนเปื้อน ช็อก! "อธิบดีกรมโรงงานฯ" ประกาศลาออกกลางวงประชุม กมธ.อุตสาหกรรม

เมื่อวันที่ 1 พ.ค. จากกรณีการขนส่ง  "กากแคดเมียม" ล็อตแรก ปริมาณรวม 254.36 ตัน จาก จ.สมุทรสาคร และเขตบางซื่อ กทม. ไปยังบริษัท เบาด์ แอนด์ บียอนด์ จำกัด (มหาชน) ต.หนองบัวใต้ อ.เมืองตาก จ.ตาก ซึ่งเป็นโรงงานต้นทางกากแคดเมียม เมื่อวันที่ 30 เม.ย.ที่ผ่านมา แต่ปรากฏว่าขณะยกถุงบิ๊กแบ็กบรรจุกากแคดเมียมลงจากรถบรรทุก   กลับเกิดปัญหาโซ่ที่ใช้ยกถุงขาด ทำให้กระทรวงอุตสาหกรรมสั่งให้มีการยุติการขนย้ายทั้งหมดไว้ชั่วคราวนั้น

นายศรีสุวรรณ จรรยา นายกสมาคมต่อต้านสภาวะโลกร้อน เปิดเผยว่า จากกรณีดังกล่าว เป็นการชี้ให้เห็นถึงปัญหาและความสะเพร่าไร้ประสิทธิภาพของการขนย้ายโดยชัดเจน อีกทั้งระบบขนย้ายก็ไม่เป็นไปตามมาตรฐานสากล ทั้งรถขนส่ง ถุงบิ๊กแบ็ก ไม่มี UN Mark ฯลฯ และยังไม่มีการขอเปลี่ยนแปลงแก้ไขรายงาน EIA อีกด้วย ซึ่งสร้างความเสี่ยงภัยให้กับประชาชน คนงาน ผู้ใช้รถใช้ถนนตลอดเส้นทางทุกคน ที่ต้องพลอยมาเดือดร้อนและเสียหายต่อปฏิบัติการของการขนย้ายแคดเมียมในครั้งนี้

นายศรีสุวรรณกล่าวว่า กากแคดเมียมดังกล่าวไม่ควรขนย้ายกลับไปฝังกลบที่ จ.ตาก หากแต่ควรส่งไปกำจัดในโรงงานรับกำจัดใกล้ๆ กรุงเทพฯ ที่สุด จะปลอดภัยมากกว่า เพราะจะต้องมีการขนส่งถึง 600 เที่ยว อย่างไรก็ตาม  เพื่อไม่ให้มีการขนย้ายแคดเมียมดังกล่าวไป จ.ตาก อันเป็นการสร้างความเสี่ยงภัยให้กับประชาชนทั่วไปเกินสมควร มีชาวบ้านมาร้องขอให้สมาคมต่อต้านโลกร้อนเป็นตัวแทนประชาชนในการช่วยยื่นฟ้อง รมว.อุตฯ-อธิบดีกรมโรงงานฯ และอื่นๆ ต่อศาลปกครองกลาง เพื่อขอให้ศาลไต่สวนฉุกเฉินระงับการขนย้ายแคดเมียมเป็นการด่วน ในวันที่ 2 พ.ค.67 นี้ เวลา 10.00 น. ที่ศาลปกครองกลาง

ทางด้าน นายสุชัชวีร์ สุวรรณสวัสดิ์   รองหัวหน้าพรรคประชาธิปัตย์ กทม. โพสต์ข้อความผ่านเฟซบุ๊กว่า หลังจากการสังเกตการณ์และตรวจสอบข้อมูลการขนย้ายกากแคดเมียมไปจังหวัดตาก  ซึ่งสารแคดเมียมมีอันตรายสูง หากเกิดข้อผิดพลาดระหว่างขนย้าย สารแคดเมียมมีโอกาสแพร่ใส่ผู้ปฏิบัติงานหรือประชาชนทั่วไปได้ เช่นกรณีที่เกิด “โซ่ขาดขณะยกถุงบิ๊กแบ็ก” ทำให้ถุงตกลงมาแตกเกิดการฟุ้งกระจายของกากแคดเมียม 1.เปลี่ยนรถบรรทุกกากแคดเมียมจากรถบรรทุกเปิดใช้เพียงผ้าใบคลุม ซึ่งบางคันยังคลุมไม่มิดชิด ดังนั้น การขนกากแคดเมียมจากนี้ ต้องใช้รถบรรทุกตู้ปิดทั้งหมด และต้องมีการติดป้ายระบุว่าเป็นวัสดุอันตรายให้เห็นอย่างชัดเจน

2.ระหว่างการขนย้ายจากโรงงานขึ้นรถบรรทุก ต้องมีคณะกรรมการที่มีตัวแทนชุมชนและนักวิชาการด้านสิ่งแวดล้อมร่วมตรวจสอบ ยืนยันความปลอดภัยก่อน จึงจะเคลื่อนย้ายได้ 3.ในขบวนขนย้าย ต้องมีทีมป้องกันและแก้ปัญหา 4.การยกถุงบิ๊กแบ็ก ต้องใช้วิธีที่ถูกหลัก ป้องกันการตกหล่นหรือเอียงเสียศูนย์ รวมทั้งอุปกรณ์ทุกส่วนต้องได้มาตรฐาน ผ่านการคำนวณทางวิศวกรรมแล้วว่าสามารถขนย้ายได้ 5.ให้รัฐมนตรีว่าการกระทรวงอุตสาหกรรม ออกมาแถลงข่าวถึงความพร้อมทั้งงบประมาณ อุปกรณ์ และวิธีการขนย้าย ก่อนจะขนย้ายล็อตต่อไป เพื่อให้สังคมได้รับทราบและตรวจสอบ

 “ข้อสังเกตตรงนี้คือ ก่อนการขนย้ายล็อตแรก รมว.อุตสาหกรรมออกมาให้สัมภาษณ์อย่างดิบดีว่า มีความพร้อมในการขนย้าย แต่เมื่อลงมือจริงๆ กลับหละหลวมมาก จนน่าสงสัยว่าท่านรัฐมนตรีถูกข้าราชการวางยาเอาหรือเปล่า โดยเฉพาะงบที่ใช้ในการขนย้ายต้องชี้แจงออกมาให้ชัดเจน เพราะเท่าที่ดูไม่เหมือนการขนย้ายกากอุตสาหกรรมอันตราย ที่เป็นปัญหาระดับชาติ แต่อุปกรณ์ที่นำมาใช้เหมือนเครื่องมือก่อสร้างห้องแถวไม้ชั้นเดียวเท่านั้นเอง น่าอนาถมาก” นายสุชัชวีร์ระบุ

ด้านคณะกรรมาธิการ (กมธ.) การที่ดิน ทรัพยากรธรรมชาติ และสิ่งแวดล้อม สภาผู้แทนราษฎร นำโดยนายพูนศักดิ์ จันทร์จำปี สส.บัญชีรายชื่อ พรรคก้าวไกล ในฐานะประธาน กมธ., นายฐิติกันต์ ฐิติพฤฒิกุล สส.ภูเก็ต พรรคก้าวไกล ในฐานะโฆษก กมธ.การที่ดินฯ  และนายชุติพงศ์ พิภพภิญโญ สส.ระยอง พรรคก้าวไกล แถลงผลการประชุมของ กมธ.การที่ดินฯ เกี่ยวการเรื่องแคดเมียม ซึ่งได้เชิญหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเข้าชี้แจง

โดยนายฐิติกันต์เปิดเผยว่า กรมโรงงานฯ และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องไม่มีแผนการดำเนินงานใดๆ ที่เป็นลายลักษณ์อักษร ในการขนย้ายที่ประชาชนสามารถร่วมตรวจสอบได้ ไม่มีความเป็นมืออาชีพในการรับมือเหตุที่เกิดขึ้นซ้ำๆ อีกทั้งทาง กมธ.ได้ข้อมูลว่ามีการปนเปื้อนผักและผลไม้บริเวณรอบโรงงานที่ต.บางน้ำจืด อ.เมืองฯ จ.สมุทรสาคร และ ต.คลองกิ่ว อ.บ้านบึง จ.ชลบุรี แล้ว แต่ยังไม่พบสารปนเปื้อนในดิน อาจจะหมายถึงมีการหลอมแคดเมียมเกิดขึ้นใน จ.สมุทรสาครแล้วหรือไม่ และใน จ.ชลบุรี ก็ยังมีการลักลอบหลอมแคดเมียม แต่ก็ยังไม่มีความชัดเจนในการจัดการรับมือหรือดำเนินคดีใดๆ

นายพูนศักดิ์กล่าวถึงกรณีเกิดเหตุเพลิงไหม้โรงงานของบริษัท วิน โพรเสส จำกัด ในพื้นที่ อ.บ้านค่าย จ.ระยองว่า ทาง กมธ.ได้ข้อมูลว่าขณะนี้มีผู้ป่วยกว่า 600 รายที่ได้รับผลกระทบ ทาง กมธ.มีข้อสังเกตว่า ระบบแจ้งเตือน และการอพยพมีปัญหาใช่หรือไม่ การบัญชาการแก้ปัญหา ปัจจุบันโครงสร้างเป็นอย่างไร และหน่วยงานเอกชนที่มาดับไฟ หน่วยงานใดจะรับผิดชอบค่าปฏิบัติงาน ในทั้ง 2 กรณีทางผู้ที่เกี่ยวข้องไม่สามารถตอบได้ กมธ.จึงให้กลับไปเขียนแผนงาน พร้อมหาคำตอบกับสิ่งที่เกิดขึ้น

มีรายงานว่า ในระหว่างการประชุมคณะกรรมาธิการการอุตสาหกรรม ที่มีนายอัครเดช วงษ์พิทักษ์โรจน์ สส.ราชบุรี พรรครวมไทยสร้างชาติ เป็นประธาน ซึ่งมีระเบียบวาระพิจารณากรณีการขนกากแร่อุตสาหกรรม บริษัท ผาแดง อินดัสทรี จำกัด (มหาชน) และกรณีการติดตามการแก้ไขปัญหาจากสถานการณ์ไฟไหม้โกดังเก็บกากอุตสาหกรรมและสารเคมี จังหวัดระยอง นายจุลพงษ์ ทวีศรี อธิบดีกรมโรงงานอุตสาหกรรม ได้เผยกับประธานคณะกรรมาธิการฯ ในช่วงท้ายของการประชุมว่า หลังจากนี้ตนคงไม่สามารถดำเนินการให้ได้แล้ว เพราะตนได้ยื่นหนังสือลาออกกับปลัดกระทรวงอุตสาหกรรมไปแล้วเมื่อสักครู่ ทั้งนี้ นายจุลพงษ์จะเกษียณอายุราชการในวันที่  30 ก.ย.2567.