'วรเจตน์' ชำแหละ 'กฤษฎีกา' ประธานนั่งยาวไม่มีวาระ ก่อเกิดเครือข่ายอีลีทกฎหมาย อยู่เหนือรัฐบาล

13 พ.ค.2568- เว็บไซต์ ประชาไท Prachatai.com เผยแพร่คำให้สัมภาษณ์ของ ศ.ดร.วรเจตน์ ภาคีรัตน์ จากคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ หัวข้อ ‘วรเจตน์’ เล่าเส้นทางกฤษฎีกา (2) : ประธานอยู่ได้ยาว ไม่มีวาระ ก่อเกิดเครือข่ายอีลีทกฎหมาย โดยระบุว่า

บทบาทของคณะกรรมการกฤษฎีกานั้นโดดเด่นยิ่ง ดูได้จากการปรากฏตัวบนหน้าข่าวในช่วง ‘หัวเลี้ยวหัวต่อ’ ของการดำเนินนโยบายต่างๆ และกำหนดทิศทางได้ระดับหนึ่ง

แต่น้อยคนนักจะรู้ว่า ประธานกรรมการกฎษฎีกา 14 คนนั้น อยู่ได้ตำแหน่งได้ยาวนาน โดยไม่มีกำหนดวาระ ขณะที่ตัวกรรมการนับร้อยคน มีวาระ 3 ปีก็จริง แต่สามารถต่อวาระได้ไม่มีลิมิต

ทั้งนี้ ประธานกรรมการกฤษฎีกาที่น่าจะรู้จักกันดี ได้แก่ คณะที่ 1 – มีชัย ฤชุพันธุ์, คณะที่ 2 – วิษณุ เครืองาม, คณะที่ 14 – บวรศักดิ์ อุวรรณโณ

ศ.ดร.วรเจตน์ เป็นผู้ชี้ให้เห็นเรื่องนี้และแสดงความคิดเห็นว่า การอยู่ยาวนี้ไร้ลิมิตนี้เกิดขึ้นได้ก็เพราะหลังรัฐประหาร 2549 มีการแก้กฎหมายกฤษฎีกาในปี 2551 และเรื่องนี้เป็นสิ่งต้องได้รับการแก้ไข เนื่องจากจะเกิดเครือข่ายอีลีททางกฎหมายที่สามารถกำหนดทิศทางประเทศเหนือรัฐบาลได้ หากเป็นรัฐบาลที่ไม่เข้มแข็ง ผ่านการตีความกฎหมายต่างๆ

“มันมีการเขียนกฎหมายแบบนี้ ประธานเป็นได้ตลอดชีวิต มันถูกไหม แล้ว ครม.เขาไม่ได้ไปมีส่วน มันถูกไหม คุณกำลังจะสร้างอะไรที่เป็นฝ่ายประจำที่กึ่งๆ เป็นองค์กรอิสระหรือเปล่า”

“เราปล่อยให้มีตำแหน่งที่ไม่มีวาระแบบนี้ในระบบกฎหมายไม่ได้ หรือกระทั่งตัวกรรมการก็ต้องล็อคอายุขั้นสูงเอาไว้ เราไม่ควรปล่อยให้เกิดการรากงอกไปยาวๆ แล้วกลายเป็น authority ผู้ชี้ขาด กำหนดทิศทางทางกฎหมายของประเทศ ทรงอำนาจในการตีความ ผมเคยให้สัมภาษณ์ไว้นานแล้วว่า ผู้ทรงอำนาจตีความคือผู้ทรงอำนาจโดยแท้จริง เพราะการตีความนั้นมันมีผลบังคับจริงๆ มันก็คือกำหนดว่าประเทศเป็นยังไงได้เลย กลายเป็นว่าอำนาจฝ่ายประจำทางกฎหมายมันเพิ่มมากขึ้น”.