เดี๋ยวรักเดี๋ยวชังในสัมพันธภาพระหว่าง 'รัสเซีย' และ 'จีน'

AFP

ในช่วงสงครามเย็น ทั้งสองประเทศเคยยืนหยัดต่อสู้ที่เส้นพรมแดนเดียวกัน ก่อนจะหมางเมินกัน จนมาถึงตอนนี้รัสเซียและจีนได้กลายเป็นหุ้นส่วนทางยุทธศาสตร์ในการเมืองโลกไปแล้ว แม้จะเป็นเรื่องไม่ถูกตาต้องใจชาติตะวันตกก็ตาม เรามาย้อนดูอดีตความสัมพันธ์ที่ทั้งหวานและขมของทั้งสองประเทศนี้กัน

1950 : เปิดฉากสัมพันธไมตรี

หลังสงครามโลกครั้งที่สอง จีนและสหภาพโซเวียตลงนามในสนธิสัญญามิตรภาพและพันธมิตรร่วมกันในปี 1950 ในช่วงสงครามเกาหลีระหว่างปี 1950-1953 กองกำลังของจีนร่วมรบเคียงข้างฝ่ายเหนือที่โซเวียตหนุนหลัง เพื่อต่อสู้กับฝ่ายใต้ที่สหรัฐฯ หนุนหลัง

1956 : ความไม่ลงรอยกัน

ภายหลังการเสียชีวิตของโจเฟซ สตาลิน-ผู้นำโซเวียต นิกิตา ครุสชอฟ-ผู้สืบทอดตำแหน่งไม่ได้เดินตามรอยผู้นำคนเก่า จึงนำมาซึ่งความไม่ลงรอยกันระหว่างสหภาพโซเวียตและสาธารณรัฐจีน ภายใต้การปกครองของ เหมาเจ๋อตุง ความแตกแยกทางอุดมการณ์และยุทธศาสตร์เริ่มส่อความรุนแรงขึ้นในเดือนเมษายน 1960 เมื่อครุสชอฟถอนตัวจากข้อตกลงนิวเคลียร์ระดับทวิภาคี หลังจากเหตุการณ์ที่ชายแดนและวิกฤตการณ์ขีปนาวุธที่คิวบา พรรคคอมมิวนิสต์ (KP) ของทั้งสองประเทศก็ยุติการติดต่อทั้งหมดในปี 1963

1969 : ความขัดแย้งที่พรมแดน

ในเดือนพฤศจิกายนปี 1965 พรรคคอมมิวนิสต์จีนเริ่มรณรงค์ภายในขบวนการคอมมิวนิสต์สากลเพื่อต่อต้าน “ลัทธิใหม่” ของครุสชอฟ ในปี 1969 ข้อพิพาทเกี่ยวกับพรมแดนจีน-รัสเซียตะวันออกตามแนวแม่น้ำอามูร์เริ่มลุกลามบานปลายไปสู่การปะทะด้วยอาวุธที่คร่าชีวิตทั้งสองฝ่ายไปหลายร้อยคน ปี 1979 รัฐบาลปักกิ่งประกาศยกเลิกสัญญามิตรภาพ หลังจากการรุกรานอัฟกานิสถานของสหภาพโซเวียต การเจรจาเพื่อปรับความสัมพันธ์ให้เป็นปกติถูกระงับไปในปี 1980

1989 : ลมรักหวน

หลังจากไม่ลงรอยกันมานาน 30 ปี การประชุมสุดยอดระหว่างประมุขแห่งรัฐในกรุงปักกิ่งเดือนพฤษภาคม 1989 เติ้งเสี่ยวผิง และมิคาอิล กอร์บาชอฟได้ผนึกความสัมพันธ์ทวิภาคีสู่ระดับปกติอีกครั้ง ทั้งสองประเทศให้คำมั่นในปี 1992 ว่าจะไม่เข้าร่วมเป็นพันธมิตรทางการเมือง-การทหารที่มุ่งร้ายหรือต่อต้านอีกฝ่าย ในเดือนกันยายน 1994 ทั้งสองประเทศยุติการเผชิญหน้าทางนิวเคลียร์และตกลงที่จะถอนขีปนาวุธ

1996 : พันธมิตรร่วมต้านสหรัฐอเมริกา

ประธานาธิบดี เจียงเจ๋อหมิน ของจีน และประธานาธิบดีบอริส เยลต์ซิน ของรัสเซีย ร่วมข้อตกลงเรื่อง “หุ้นส่วนทางยุทธศาสตร์สำหรับศตวรรษที่ 21” เพื่อต่อต้านการครอบงำระหว่างประเทศของสหรัฐอเมริกา

2001 : สนธิสัญญามิตรภาพครั้งใหม่

ปี 2001 หลังจากผ่านพ้นไป 5 ทศวรรษ ทั้งสองประเทศได้ตกลงทำสนธิสัญญามิตรภาพอีกครั้ง โดยมีประธานาธิบดี วลาดิมีร์ ปูติน ของรัสเซีย และเจียงเจ๋อหมิน ประมุขแห่งรัฐและพรรคของจีน ร่วมลงนามและสวมกอดกันอย่างอบอุ่น ปี 2005 มีการตกลงระงับข้อพิพาทเกี่ยวกับพรมแดนด้านตะวันออกของรัสเซีย สีจิ้นผิง-ประธานาธิบดีคนใหม่ของจีน เดินทางไปเยือนต่างประเทศครั้งแรกที่กรุงมอสโกในปี 2013 พร้อมปิดดีลข้อตกลงเกี่ยวกับน้ำมันและก๊าซประมาณ 30 ฉบับ

2011 : เคียงคู่ยืนหยัดเพื่อซีเรีย

หลังจากสงครามกลางเมืองในซีเรียเริ่มขึ้นในปี 2011 รัสเซียและจีนได้ขัดขวางร่างมติหลายฉบับในคณะมนตรีความมั่นคงแห่งสหประชาชาติที่ประณาม บาสชาร์ อัล-อัสซาด-ผู้นำซีเรีย และเมื่อรัสเซียผนวกคาบสมุทรไครเมียในดินแดนของยูเครนในปี 2014 จีนประกาศตัวเป็นกลาง

2014 : ความร่วมมือในภาคพลังงาน

ผ่านการเจรจากันมานาน 10 ปี ในที่สุดจีนและรัสเซียได้ลงนามในข้อตกลงการจัดหาก๊าซมูลค่า 4 แสนล้านดอลลาร์ในระยะเวลา 30 ปี มีการร่วมลงทุนสร้างท่อส่งก๊าซจากไซบีเรียตะวันออกไปยังจีนซึ่งเริ่มดำเนินการในปี 2019

2022 : สงครามในยูเครน

ต้นเดือนกุมภาพันธ์ 2022 ผู้นำรัสเซียและจีนยืนยันอีกครั้งถึง “มิตรภาพอันไร้พรมแดน” ไม่กี่วันถัดจากนั้นรัสเซียก็เคลื่อนกองกำลังเข้ายูเครน การโจมตีของรัสเซียไม่ได้ถูกประณามหรือให้การสนับสนุนอย่างเปิดเผยจากรัฐบาลปักกิ่ง แต่ผู้นำจีนกำลังผลักดันให้มีการเจรจาหาทางออก ในเดือนกันยายน 2022 เพื่อนบ้านทั้งสองประกาศว่าต้องการขยายความสัมพันธ์ ล่าสุดจึงมีภาพของสีจิ้นผิงเดินทางไปพบวลาดิมีร์ ปูตินที่กรุงมอสโกปรากฏออกมา.

AFP

เพิ่มเพื่อน

ข่าวที่เกี่ยวข้อง

สะพัด! 'สุทิน' คุย 'จีน' ยกเลิก 'เรือดำน้ำ' โยกเงินค่างวดซื้อ 'เรือฟริเกตจีน' แทน

ผู้สื่อข่าวรายงานว่า การเดินทางเยือนจีนของ นายสุทิน คลังแสง รมว.กลาโหม พร้อม นายจักรพงษ์ แสงมณี รมช.การต่างประเทศ พล.ร.อ.อะดุง

'ยาสูบ' เตรียมส่งออกบุหรี่ไปขายในประเทศจีน

นายธีรัชย์ อัตนวานิช อธิบดีกรมศุลกากร ในฐานะประธานกรรมการ การยาสูบแห่งประเทศไทย (ยสท.) พร้อมด้วย นายภูมิจิตต์ พงษ์พันธุ์งาม ผู้ว่าการการยาสูบแห่งประเทศไทย

‘นันทิวัฒน์’ สะกิดรัฐบาล เตรียมรับมือภาวะสงคราม หลังกลิ่นไอสู้รบยูเครนรุนแรง

กลิ่นไอการสู้รบในยูเครนเพิ่มความรุนแรง เมื่อมีข่าวลือว่าชาติพันธมิตรนาโตบางชาติ ได้ส่งทหารเข้าไปร่วมรบในยูเครน ปฏิกิริยาจากฝ่ายรัสเซียประกาศชัดเจน