แจกเงินหมื่น: เสียง ทักท้วงจากสารทิศ!

มีเหตุผลตามหลักวิชาการว่า “ได้ไม่คุ้มเสีย”

ก่อนหน้านี้ ผู้ว่าแบ็งก์ชาติ ดร. เศรษฐพุฒิ สุทธิวาทนฤพุฒิออกมาติติงอย่างเป็นทางการ

ยันว่า “ไม่ใช่ทุกคนต้องการเงินหนึ่งหมื่นบาท”

และเสนอว่าควรจะต้องแจกเงินแบบ “พุ่งเป้า” หรือ targeted มากกว่าเพราะจะใช้งบประมาณน้อยลงและไม่เปลืองเปล่า

อีกทั้งยังยืนยันว่าเศรษฐกิจไทยไม่ได้มีปัญหาตรงการบริโภค หากแต่มีประเด็นเรื่องการลงทุนไม่เพียงพอมากกว่า

คุณกรณ์ จาติกวณิช, อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง, ออกมาแสดงความกังวลอย่างเปิดเผยว่า

ในสภาวะที่ความมั่นใจนักลงทุนและนักธุรกิจสั่นคลอน ทางรัฐมนตรีช่วยคลังได้ออกมายืนยันว่านโยบายแจกเงิน 10,000 “จะไม่ทำให้เกิดเงินเฟ้อแน่นอน”

คุณกรณ์ตั้งข้อสังเกตว่าปีนี้ ตลาดหุ้นไทยติดลบมากที่สุดในเอเชีย

ในขณะที่เงินบาทอ่อนค่าทะลุ  37 บาทไปตามคาด

และแนวโน้มสูงที่จะอ่อนค่าต่อไป

อดีตรัฐมนตรีคลังบอกว่าทั้งหมดนี้ไม่ใช่ประเด็นน่ากังวล และย้ำว่า

“ประเด็นที่น่าเป็นห่วงมากกว่า (เรื่องอัตราแลกเปลี่ยน) คือภาวะหนี้ที่เกิดขึ้น ส่งผลต่อความเชื่อมั่นในระบบเศรษฐกิจ

และส่งผลต่อภาระดอกเบี้ยในช่วงที่ดอกเบี้ยก็สูงขึ้นมาก

ผลต่อวินัยการคลังจากการนำเงินกู้มาแจก

และผลต่อการแย่งสภาพคล่องจากระบบเศรษฐกิจ

“คิดกันให้ดีครับ”

ในขณะเดียวกัน 

KKP Research ก็ประเมินว่านโยบายรัฐ ใช้งบ 3.6% เพื่อกระตุ้นเศรษฐกิจ 1% ของ GDP อาจได้ไม่คุ้มเสีย 

โดยแนะนำให้ช่วยเหลือแบบเจาะจง และปฏิรูปเชิงโครงสร้างเพื่อความยั่งยืน

ซึ่งสอดคล้องกับข้อเสนอของคณะกรรมการร่วมภาคเอกชน 3ถาบัน (กกร.) ที่แนะให้รัฐบาลแจกหมื่นดิจิทัล ต้องจำกัดกลุ่ม ชี้ช่องฐานบัตรคนจน 40 ล้านคน

กกร. ใช้ภาษานิ่มนวลอาจจะเป็นเพราะไม่ต้องการให้เกิดผลกระทบทางการเมืองต่อตน 

แต่เนื้อหาใจความของการนำเสนอเรื่องนี้ก็คือความกังวลว่านโยบายนี้กำลังจะสร้างปัญหาให้กับเศรษฐกิจไทย

คุณสนั่น อังอุบลกุล ประธานสภาหอการค้าแห่งประเทศไทย และหอการค้าไทย เปิดเผยภายหลังประชุมคณะกรรมการร่วมภาคเอกชน 3 สถาบัน(กกร.) ประกอบด้วยหอการค้าไทย สภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย (ส.อ.ท.) และสมาคมธนาคารไทยว่า 

ได้หารือประเด็นการกระตุ้นเศรษฐกิจแจกเงินดิจิทัล 10,000 บาท ให้ประชาชน 56 ล้านคน ใช้วงเงินรวม 560,000 ล้านบาท เป็นโครงการที่ กกร.สนับสนุน 

แต่ขอให้จำกัดเฉพาะกลุ่มเป้าหมาย เช่น ใช้ฐานข้อมูลจากผู้ที่เคยได้รับสวัสดิการของรัฐในแอปพลิเคชันเป๋าตังประมาณ 40 ล้านราย ซึ่งรัฐควรพิจารณาข้อมูลเชิงลึกจากจุดนี้ด้วย 

เพื่อนำงบประมาณที่เหลือประมาณ 160,000 ล้านบาท ซึ่งเป็นวงเงินที่เกินความจำเป็นนำไปบริหารจัดการน้ำแทน

“ กกร.เห็นว่ากลุ่มเป้าหมายที่แจกเงินดิจิทัลที่รัฐบาลมองไว้ 56 ล้านคนนั้นควรจะจำกัดการสนับสนุนเพราะอย่างผม 3 คนที่แถลงข่าวอยู่นี้ก็ไม่จำเป็นต้องรับ”

กกร. เสนอว่ารัฐบาลควรมองกลุ่มเป้าหมายที่ตอบโจทย์ เมื่อเราจำกัดการช่วยเหลือ และให้สนับสนุนใช้จ่ายสินค้าที่ผลิตในประเทศ (โลคัล คอนเทน) 

ไม่เช่นนั้นบางส่วนอาจไปซื้อแต่สินค้านำเข้า 

ส่วนวงเงินที่เหลือ ควรนำไปพัฒนาบริหารจัดการน้ำเพิ่มขึ้น

เพราะปีนี้น้ำใช้ได้จริง เดือนต.ค. 66 มีอยู่ 54% ต่ำกว่าในช่วงเดียวกันของปี 65 ที่อยู่ 66% 

หากเกิดแล้งต่อเนื่องน้ำต้นทุนจะเหลือน้อยโดยเฉพาะในพื้นที่เขตพัฒนาพิเศษภาคตะวันออก(อีอีซี) ที่ต้องเร่งบริหารจัดการ” ประธานหอการค้ากล่าว

KKP Research บอกว่านโยบายแจกเงินหมื่นครั้งนี้ทำให้เกิดคำถามหลายด้านถึงความเหมาะสม และต้นทุนที่จะเกิดขึ้นจากนโยบายเหล่านี้ ว่า

(1) นโยบายแบบแจกเงินแบบเหวี่ยงแหที่มีต้นทุนสูงมีความเหมาะสมหรือไม่ ท่ามกลางข้อจำกัดด้านการคลังและสถานการณ์ทางเศรษฐกิจที่ใกล้กลับเข้าสู่ภาวะปกติ

(2) การกระตุ้นเศรษฐกิจระยะสั้นมีความคุ้มค่าเพียงใด มีประสิทธิมากน้อยเพียงใดภายใต้ข้อจำกัดเชิงโครงสร้าง

(3) ผลได้ผลเสียของนโยบายในระยะยาวเป็นอย่างไร เพราะการใช้ทรัพยากรทางการคลังที่เน้นผลระยะสั้น และมีต้นทุนสูงเช่นนี้ จะสร้างข้อจำกัด ความเสี่ยงทางการคลัง และเศรษฐกิจ อีกทั้งอาจสร้างผลกระทบในทางลบ 

เช่น การบั่นทอนวินัยทางการเงิน และการต้องพึ่งพาความช่วยเหลือจากรัฐ และผลกระทบต่อดุลบัญชีเดินสะพัด

ซึ่งจะกระทบต่อเสถียรภาพของอัตราดอกเบี้ย และค่าเงินบาทได้ นอกจากนี้ ด้วยข้อจำกัด และความเสี่ยงทางการคลังที่จะมากขึ้นเรื่อยๆ จะทำให้ทรัพยากรมีเหลืออยู่น้อยลงในการจัดการกับปัญหาเชิงโครงสร้างที่สำคัญกว่าต่อเศรษฐกิจไทยในระยะยาว

ซึ่งจะกระทบต่อเสถียรภาพของอัตราดอกเบี้ย และค่าเงินบาทได้ นอกจากนี้ ด้วยข้อจำกัด และความเสี่ยงทางการคลังที่จะมากขึ้นเรื่อยๆ จะทำให้ทรัพยากรมีเหลืออยู่น้อยลงในการจัดการกับปัญหาเชิงโครงสร้างที่สำคัญกว่าต่อเศรษฐกิจไทยในระยะยาว

จดหมายเปิดผนึกของกลุ่มอาจารย์สอนเศรษฐศาสตร์บอกว่าการแจกเงินหมื่นบาทนี้มีเหตุอันน่ากังวลว่าจะมีผลกระทบต่อเสถียรภาพและวินัยการเงินการคลังของแผ่นดิน

ในช่วงเดียวกันนี้เองก็มีความเห็นจากผู้ที่มีความรู้และประสบการณ์ด้านการเงินการคลังและธุรกิจออกมาแสดงความเห็นในทำนองเดียวกัน

ส่วนใหญ่เห็นตรงกันว่ารัฐบาลไม่ควรจะดึงดันที่จะเดินหน้าเพื่อทำนโยบายนี้เพราะมีแต่จะสร้างปัญหาที่ทำให้เกิดความไม่แน่นอน

ความจริงส่วนใหญ่ไม่ได้มีอคติกับรัฐบาลหรือพรรคเพื่อไทย แต่ต้องการจะ “หาทางลง” ให้กับรัฐบาลเพื่อป้องกันไม่ให้เกิดความเสียหายในขณะที่บ้านเมืองต้องการเดินหน้าฟื้นฟูประเทศในลักษณะที่ยั่งยืนและตอบโจทย์โครงสร้างเศรษฐกิจของประเทศอย่างแท้จริง

(พรุ่งนี้: เสียงที่นายกฯเศรษฐาอาจไม่ค่อยอยากได้ยิน แต่ต้องฟัง)