โลกไม่ได้แค่ร้อน แต่กำลังเดือด...และกำลังปราฏให้เห็นชัดเจนในทะเลไทยแล้ว
ผมคุยกับ ดร. ธรณ์ ธำรงนาวาสวัสดิ์วันก่อนขณะที่นักวิทยาศาสตร์ทางทะเลคนนี้กำลังลงไปสำรวจสภาพธรรมชาติในทะเลที่ทำให้ช็อก...เพราะไม่เคยพบไม่เคยเห็นสภาพเช่นนี้มาก่อน
ดร. ธรณ์ส่งภาพชุดนี้มาให้เพื่อยืนยันว่าเรากำลังตกอยู่ในสภาพที่น่าเป็นห่วงมาก
น้ำในแหล่งหญ้าทะเลไทยร้อนเท่าออนเซนในญี่ปุ่น
ทะเลเดือดจัด หญ้าหดหาย ปะการังฟอกขาวใกล้ตาย
แกบอกว่าเมื่อเห็นสถานการณ์อย่างนี้ “จึงถึงเวลาเดินทางอีกครั้ง ไม่มีความสวยใดๆ รออยู่ มีแต่ความเศร้า แต่นั่นแหละคือหน้าที่ของพวกเรา – นักวิทยาศาสตร์ทางทะเล”
ภาพที่ส่งมาพร้อมคำบรรยาย “นี่คือปะการังไทยในยุคทะเลเดือด”
“เป็นปะการังหน้าตาประหลาด ทำงานในทะเลมาเกือบ 40 ปี ผมไม่เคยเห็นแบบนี้มาก่อน จนมาถึงยุคนี้แหละ”
เดิมปะการังมีสีสันงดงาม เป็นที่อยู่ของกุ้งน้อยปูเล็ก หอยมือเสือและดอกไม้ทะเล
ยังมีปลาพ่อปลาแม่และปลาน้อย อาศัยปะการังเป็นบ้าน เป็นที่คุ้มภัย
เมื่อ 5-6 ปีก่อน ผลของโลกร้อนเริ่มรุนแรง น้ำทะเลอุณหภูมิสูงขึ้น น้ำลดต่ำผิดปรกติ แดดแรง ปะการังเริ่มฟอกขาว
แม้จะพยายามสู้เพื่อจะฟื้นขึ้นมาได้ แต่บนหัวเริ่มตายเพราะโดนแดดเต็มๆ
ที่พอมีชีวิตคือด้านข้าง หากเป็นทะเลภาวะปรกติ ฟอกขาวหนหนึ่งแล้วหายไป 7-8 ปี ปะการังด้านข้างจะลามขึ้นมาบนหัว ทำให้ทั้งก้อนกลับมามีชีวิต
แล้วทะเล 5-6 ปีที่ผ่านมาปรกติไหม ?
ดร. ธรณ์บอกว่า “คำตอบคือไม่ น้ำร้อนแทบทุกปี ปะการังฟอกขาวเป็นประจำ มากบ้างน้อยบ้าง แต่พวกเธออ่อนแอลง
“แทนที่ปะการังด้านข้างจะลามขึ้นมาด้านบน กลับกลายเป็นหดหายเสียพื้นที่ลงไปเรื่อยๆ จนค่อนก้อนกลายเป็นปะการังตาย”
ปะการังจิ๋วที่เพิ่งลงเกาะใหม่ยังพยายามสู้ เติบโตเป็นปะการังก้อนน้อยบนซากของรุ่นก่อน
แต่แล้วก็มาถึงช่วงนี้ น้ำร้อนจี๋ 32-34 องศาติดต่อกันมา 3-4 สัปดาห์
ปะการังที่เหลือเพียงน้อยนิดฟอกจนขาวจั๊วะ โอกาสรอดแทบไม่มี เพราะน้ำยังไม่มีท่าทีว่าจะเย็นลง ฝนยังไม่มา
ปะการังก้อนน้อยที่อยู่บนหัว สู้มาหลายปี มาบัดนี้เธอก็ฟอกขาวเช่นกัน
จุดจบปะการังก้อนนี้คือตายทั้งก้อน ก้อนเก่าและก้อนใหม่
ไม่มีกุ้งน้อย ไม่มีปูเล็ก ไม่มีปลาพ่อแม่ลูก
ไม่มีชีวิตสุขสันต์ใต้ทะเลไทย ไม่มีความสวยให้คนมาดู ไม่มีบ้านสร้างความอุดมสมบูรณ์ให้ท้องทะเลอีกต่อไป
ที่ตายนั้นไม่ใช่แค่ก้อนเดียว แต่เป็นพันก้อน หมื่นก้อน แสนก้อน ล้านก้อน
ตำนานหลายล้านปีของระบบนิเวศยิ่งใหญ่ที่สุดในท้องทะเล สวยและหลากหลายที่สุดในโลก มาถึงบทอวสาน
มีภาพที่คนส่งมาจากชุมพร แต่ยังมีอีกหลายที่ ชลบุรี ระยอง เรื่อยไปจนถึงตราด
หรือเลยลงไปทางใต้ สมุย พะงัน เราพบปะการังประหลาดได้ทั่วไป
ปะการังที่ร่อแร่ใกล้ตาย มาถึงจุดสุดท้ายในปีที่ทะเลเดือดสุด ตายทั้งก้อน ไม่มีโอกาสฟื้นคืนกลับมา
ดร. ธรณ์บอกว่ามีความรันทดเป็นที่สุด
“ที่แค้นสุดคือเราได้แค่มองดูเธอตาย ไม่มีทางช่วย ไม่มีหนทางอื่นใด
“มันคือโลกร้อนทะเลเดือด มันคือภัยพิบัติครั้งใหญ่สุดของท้องทะเล และมันจะแรงยิ่งขึ้นๆ ในอนาคต
นักวิทยาศาสตร์ประเมินว่าปะการังในโลกจะพินาศเกือบหมดสิ้นในอีก 30 ปีข้างหน้า
แต่ทะเลไทยอาจไม่นานขนาดนั้น โดยเฉพาะในอ่าวไทย
แค่นี้ก็ตายไปเยอะแล้ว และจะยิ่งตายเยอะ ตราบใดที่อุณหภูมิน้ำยังไม่ลดลง
ตาย ๆ ๆ จนหมดท้องทะเล
ไม่ต้องโทษคนอื่น ไม่ต้องเหลียวมองคนข้างๆ ว่าจะทำหรือไม่ ?
ก็แค่ถามใจตัวเอง เราจะทำเช่นไร ?
ก็แค่ถามใจตัวเอง…
หากถามว่าคนไทยทุกคนจะมีส่วนช่วยอย่างไรหรือไม่
คำตอบคือจะต้องช่วยกันตอบให้ได้ว่าจะทำอย่างไรจึงจะลดก๊าซเรือนกระจก
ทุกท่านทราบดี ลดขยะ ลดน้ำทิ้ง ไม่กินฉลาม ปลานกแก้ว สัตว์หายาก ไม่ให้อาหารปลา เก็บขยะ ฯลฯ เป็นเรื่องที่พวกเรารู้ดีอยู่แล้ว
สนับสนุนผู้ประกอบการที่ดี ไม่สนับสนุนคนที่เอาเปรียบธรรมชาติ ช่วยคนที่พยายามสู้เพื่อรักษาป่าไม้ ทะเล และโลก
ก็แค่ทำต่อไปและทำให้มากขึ้น มาก ๆ ๆ
แต่มีคำถามว่าแม้เราทุกคนจะเริ่มจริงจังกับหน้าที่แต่ละบุคคลในการป้องกันโลกร้อน...จะสายไปแล้วหรือไม่? ด้วยซ้ำ
(ดร. ธรณ์ยังเล่าเรื่องราวอย่างละเอียดในเพจ Thon Thamrongnawasawat).
ข่าวที่เกี่ยวข้อง
สี จิ้นผิงกอดปูติน: ส่งสัญญาณ ‘นี่คือระเบียบโลกใหม่ที่มี 2 ขั้ว’
ประธานาธิบดีปูตินของรัสเซียเยือนจีนเมื่อสัปดาห์ที่ผ่านมาตอกย้ำอีกครั้งหนึ่งว่า “สองสหาย” แห่ง “ระเบียบโลกใหม่” ต้องการจะบอกชาวโลกว่ายุคสมัยแห่งการมีโลกที่สหรัฐฯและตะวันตกเป็นผู้กำหนด ทิศทางการเมืองระหว่างประเทศนั้นกำลังสิ้นสุดลง
ไบเดนขึ้นภาษีรถ EV จีน 4 เท่า เปิดสงครามการค้ากับจีนรอบใหม่
สหรัฐฯ เปิดศึกการค้ารอบใหม่กับจีน...เน้นสนามรบทางด้านเทคโนโลยีโดยตรง
จีนกังวลโครงการท่าเรือในพม่า ขณะที่การสู้รบในยะไข่ยังเดือด
สมรภูมิที่สำคัญอีกแห่งหนึ่งในพม่าวันนี้คือรัฐยะไข่ที่กองทัพอาระกันสามารถเอาชนะทหารรัฐบาลพม่าในหลายแนวรบ ขณะที่ยังมีความซับซ้อนของการเมืองท้องถิ่นและโยงไปถึงผลประโยชน์ทางธุรกิจของจีนด้วย
จีน-ฟิลิปปินส์ในทะเลจีนใต้: พายุและคลื่นลมรุนแรง
ความตึงเครียดระหว่างจีนกับฟิลิปปินส์ในทะเลจีนใต้ไม่มีทีท่าว่าจะผ่อนคลายลงเลย
ปูตินปลดรัฐมนตรีกลาโหม: ปรับยุทธศาสตร์สงครามใหม่?
ข่าวที่สร้างความแปลกใจไม่น้อยสำหรับคนที่ติดตามเรื่องราวของรัสเซียกับสงครามยูเครนมากว่า 2 ปี คือการที่ปูตินเปลี่ยนตัวรัฐมนตรีกลาโหมและเลขาธิการสภาความมั่นคงฯ
เมื่อกัมพูชากับเวียดนามขัดแย้งเรื่อง ‘คลองฟูนันเตโช’ ไทยยืนตรงไหน?
ความขัดแย้งระหว่างกัมพูชากับเวียดนามว่าด้วยโครงการสร้างคลอง “ฟูนันเตโช” ในกัมพูชาที่สนับสนุนโดยทุนจีนกำลังทำให้ประเทศลุ่มแม่น้ำโขง รวมถึงไทยต้องจับตาดูเพื่อไม่ให้ลามเป็นความขัดแย้งของภูมิภาค