พัฒนา'คนตาบอด' ปลุกพลังโลกมืด

ศักยภาพคนพิการทางสายตามีมากกว่าที่คนตาดีรับรู้ การเปิดโอกาสสร้างพื้นที่ให้ได้พัฒนาศักยภาพของตัวเอง ควบคู่ไปกับการปรับเปลี่ยนทัศนคติในสังคมไทยที่ไม่ถูกต้องซ้ำเติมคนตาบอด ถือเป็นหัวใจสำคัญในการสร้างความเท่าเทียมของคนพิการ เหตุนี้ มูลนิธิช่วยคนตาบอดแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชินูปถัมภ์ จัดงาน “เปิดบ้านมูลนิธิ (Open House) : แสงสว่างสู่ทางฝัน” เพื่อเผยแพร่พันธกิจและกิจกรรมสร้างสรรค์ของมูลนิธิที่สร้างแรงบันดาลใจและสร้างความเข้าใจในชีวิตของผู้พิการทางการเห็น ผ่านศูนย์การเรียนรู้ที่มองเห็นด้วยตาสัมผัสได้ด้วยใจ โดยได้รับพระมหากรุณาธิคุณจากสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จฯ ไปทรงเปิดงาน การนี้ ทอดพระเนตรศูนย์การเรียนรู้โรงเรียนสอนคนตาบอดกรุงเทพ ทอดพระเนตรห้องลิบหลุยซ์ (Liblouis) เครื่องแปลภาษาอักษรเบรลล์ภาษาไทยสำหรับการใช้งานร่วมกับซอฟแวร์ จัดการอักษรเบรลล์ รวมทั้งกิจกรรมศิลปะและดนตรีของนักเรียนตาบอด

นางเสาวณี สุวรรณชีพ ประธานกรรมการมูลนิธิช่วยคนตาบอดแห่งประเทศไทยฯ  กล่าวว่า มูลนิธิช่วยคนตาบอดแห่งประเทศไทยฯ มุ่งให้ความช่วยเหลือผู้มีความบกพร่องทางการเห็น ไม่จำกัดเชื้อชาติ ศาสนา ปัจจุบันย่างเข้าสู่ปีที่ 86 และได้รับพระมหากรุณาธิคุณจากสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ทรงรับไว้ในพระบรมราชินูปถัมภ์ เมื่อปี พ.ศ.2502 เป็นมูลนิธิแห่งแรกที่มีวัตถุประสงค์ให้ความช่วยเหลือผู้มีความบกพร่องทางการเห็นในด้านการศึกษาและพัฒนาสมรรถภาพ ความรู้ ความสามารถ ตลอดจนรอบรู้ในเทคโนโลยีที่ทันสมัยเพื่อมีโอกาสที่ดีสามารถดำเนินชีวิตในสังคมได้อย่างมีเกียรติ

ปัจจุบันนี้มูลนิธิมีการบริหารและขยายการดำเนินงานออกเป็น 6 ส่วน คือ สำนักบริหารมูลนิธิ, โรงเรียนสอนคนตาบอดกรุงเทพ , ศูนย์พัฒนาสมรรถภาพคนตาบอด,ศูนย์เทคโนโลยีการศึกษาเพื่อคนตาบอด , ศูนย์ฝึกอาชีพหญิงตาบอดสามพราน, ศูนย์พัฒนาอาชีพคนตาบอด  เป้าหมายหลักบริหารงานของมูลนิธิคือเป็นผู้นำในการส่งเสริมทักษะ พัฒนาศักยภาพ และสมรรถนะของคนตาบอดในประเทศไทยให้มีอาชีพ เพื่อยกระดับคุณภาพชีวิตให้สามารถอยู่ในสังคมได้อย่างมีเกียรติและศักดิ์ศรีอย่างยั่งยืน  ส่วนงานเปิดบ้านมูลนิธิ ถือเป็นครั้งแรกในรอบ 20 ปี มุ่งให้สังคมรับรู้และเข้ามามีส่วนร่วมพัฒนาทักษะสำหรับคนตาบอด กรมสมเด็จพระเทพฯ ทรงห่วงคนพิการและเด็กกำพร้า  สำหรับคนตาบอดทรงเมตตาและให้ความสำคัญกระตุ้นให้คนตาบอดและคนตาดีเรียนอักษรเบรลล์ เป็นกำลังใจให้ครูและนักเรียนตาบอด

ประธาน กก. มูลนิธิ กล่าวว่า นอกจากอักษรเบรลล์แล้ว เทคโนโลยีจะช่วยพัฒนาศักยภาพการทำงานของคนตาบอด นำมาสู่การวางยุทธศาสตร์พัฒนาสมรรถภาพ พัฒนาทักษะคนตาบอดให้เพิ่มมากขึ้น  เพราะคนตาบอดไม่ได้แตกต่างจากคนสายตาปกติสามารถศึกษาเรียนรู้ได้ มียุทธศาสตร์การพัฒนาด้านเทคโนโลยี ดนตรี กีฬา และภาษา  ผ่านโครงการต่างๆ  จัดครูอาสาสอนดนตรีไทยและดนตรีสากล รวมถึงเชิญศิลปินดังจัดกิจกรรมดนตรีกับคนตาบอด มีพื้นที่แสดงออก เช่น ดนู ฮันตระกูล นอกจากหารายได้เข้ามูลนิธิแล้ว ยังช่วยให้คนตาบอดมีอาชีพหาเลี้ยงตัวเองและครอบครัวได้ อยากลบภาพวงดนตรีตาบอดเล่นดนตรีข้างถนน ชื่นชมความสามารถแทนความสงสาร

ด้านการศึกษาพัฒนาหลักสูตรร่วมกับโรงเรียนตาบอดที่สหรัฐ ทำให้เด็กตาบอดกระตือรือร้นอยากเรียนรู้ด้านวิชาการมากขึ้น สามารถศึกษาต่อในระดับมัธยมปลายโรงเรียนดัง ถ้าเก่งสนับสนุนให้เรียนปริญญาตรี โท และเอก ปัจจุบันมีครูตาบอดปริญญาเอกมากมาย  หากไม่สามารถไปต่อได้ มีศูนย์ฝึกอาชีพ ศูนย์พัฒนาอาชีพคนตาบอด กระตุ้นให้คนตาบอดมีอาชีพและพัฒนาฝีมือ ปัจจุบันมีสินค้าและของที่ระลึกคนตาบอดจากการฝึกอาชีพ ทั้งงานไม้ งานปัก  งานทอผ้า ปลูกผัก ผลิตไข่เค็ม  การมีงานทำของคนตาบอด ช่วยสร้างความเท่าเทียมในสังคม ด้านภาษาสนับสนุนให้คนตาบอดไปศึกษาที่ต่างประเทศ ส่วนคนตาบอดสายอาชีพ หมอนวดส่งไปประกวดระดับโลกคว้าชนะเลิศนวดไทยเพื่อสุขภาพ และสามารถต่อยอดสอบแข่งขันสู่การเป็นผู้ช่วยแพทย์ เป็นนักกายภาพบำบัด  ทำงานเลี้ยงชีพ

“ การพัฒนาด้านเทคโนโลยีสำหรับคนตาบอด เน้นเทคโนโลยีใหม่ๆ ช่วยคนตาบอด  ทำหนังสือเสียง ทำห้อง ห้อง Liblouis เครื่องแปลภาษาอักษรเบรลล์ภาษาไทยสำหรับการใช้งานร่วมกับซอฟแวร์ โดยมีแผนจะพัฒนาเป็นหอสมุดกลางในอนาคตอันใกล้ ส่วนเทคโนโลยีไม้เท้าขาวเครื่องมือนำทาง ป้องกันอุบัติเหตุให้คนตาบอด  มีการพัฒนาต่อเนื่อง ติดตั้งเซ็นเซอร์ มีระบบเสียงเตือน และมีหลักสูตรใช้ไม้เท้าขาวสำหรับครูและนักเรียนคนตาบอด ตลอดจนการพัฒนาแว่นตาคนตาบอดร่วมกับมหาวิทยาลัย  นอกจากนี้ มูลนิธิประสานโรงพยาบาลบ้านแพ้วทำโครงการตรวจตาเพื่อป้องกันไม่ให้คนมีปัญหาทางสายตาจนถึงขั้นตาบอด  “ นางเสาวณี กล่าว

 ปธ.กก.มูลนิธิย้ำการดำเนินงานของมูลนิธิเน้นเชิงรุก คิดสร้างสรรค์โครงการพัฒนาทักษะความสามารถสำหรับคนตาบอด เพื่อขอทุนสนับสนุนจากหน่วยงานต่างๆ  ในการดำเนินงานสร้างความเท่าเทียมและยกระดับคุณภาพชีวิตคนพิการ โดยไม่ได้รอคนเดินเข้ามาบริจาคหรือรัฐบาลสนับสนุนเพียงอย่างเดียว

ลิบหลุยซ์ นวัตกรรมใหม่ด้านเทคโนโลยีของคนตาบอดไทย ช่วยยกระดับคุณภาพชีวิตให้ดีขึ้น จตุพล หนูทำทอง กรรมการกองทุนส่งเสริมและพัฒนาการใช้อักษรเบรลล์แห่งชาติ กล่าวว่า  กรรมการกองทุนฯ พัฒนาอักษรเบรลล์ไทยสำหรับการใช้งานร่วมกับซอฟต์แวร์การจัดการลิบหลุยซ์  ระบบ Liblouis ทำให้การจัดทำเอกสารอักษรเบรลล์และการอ่านอักษรเบรลล์ภาษาไทยง่ายและสะดวกขึ้นมาก เพราะไม่ต้องผ่านระบบการใช้ซอฟต์แวร์แปลง ก่อนส่งพิมพ์เป็นเอกสารอักษรเบรลล์เหมือนเมื่อก่อน ตอนนี้ส่งข้อมูลอักษรปกติพิมพ์ตรงในเครื่องพิมพ์อักษรเบลที่รองรับได้เลย เช่นเดียวกับการอ่านสามารถนำเครื่องแสดงผลเร็วไปเชื่อมต่อกับคอมพิวเตอร์ หรือโทรศัพท์ และอ่านเป็นอักษรเร็วได้โดยตรง

“ ลิบหลุยซ์ทำหน้าที่แปลงข้อความปกติให้เป็นอักษรเบรลล์ และยังแปลงกลับจากอักษรเบรลล์เป็นอักษรปกติได้ด้วย ระบบรองรับได้หลายภาษาที่พัฒนาขึ้นและส่งเข้าไปเก็บไว้ในระบบคล้ายกับห้องสมุดสาธารณะของโลกที่ผู้ผลิตเทคโนโลยีด้านอักษรเบรลล์ สามารถดึงอักษรเบรลล์ไปใช้ได้ รวมทั้งภาษาไทยที่ได้พัฒนาขึ้นด้วย และได้ส่งเข้าไปในระบบเป็นภาษาที่ 80  โดยมูลนิธิช่วยคนตาบอดแห่งประเทศไทยฯ สนับสนุนงบฯ ที่เรียกระบบลิบหลุยซ์เพื่อให้เกียรติ Louis Braille ผู้คิดค้นอักษรเบรลล์ เมื่อ 200 ปีที่แล้ว ระบบลิบหลุยซ์เป็นตัวกลางเชื่อมโลกของคนตาดีและใช้อักษรปกติเข้ากับโลกคนตาบอดที่ใช้อักษรเบรลล์ให้เข้าถึงซึ่งกันและกันได้สะดวกขึ้น “ จตุพล กล่าว

แม้ปัจจุบันนวัตกรรมเปิดกว้าง คนตาบอดเข้าถึงได้มากขึ้น แต่กรรมการกองทุนฯ ฝากปัจจุบันอินเทอร์เน็ตเข้ามามีส่วนสำคัญในชีวิตประจำวันอย่างมาก แต่ยังมีคนอีกจำนวนมากที่เข้าไม่ถึงบริการเหล่านี้ โดยเฉพาะผู้พิการ รัฐต้องมีมาตรการช่วยลดภาระสำหรับคนพิการ อาทิ เล่นอินเตอร์เน็ทราคาถูก  อีกทั้งระบบที่เอื้ออำนวยต่อการเดินทางในชีวิตประจำวัน ต้องพัฒนาป้ายบอกทางรถโดยสารสาธารณะสำหรับคนตาบอด รวมถึงผลักดันเว็บไซต์ที่ทุกคนเข้าถึงได้ Web Accessibility Guidelines  อย่างแท้จริง