กรีนพีซ ประเทศไทย รายงานสภาพอากาศของไทยในปี 2567 โดยยึดตามข้อมูลรายงานคุณภาพอากาศโลกประจำปี 2567 ของ IQAir ซึ่งรายงานว่า ประเทศไทยถูกจัดให้อยู่ในอันดับที่ 6 จาก 9 ประเทศในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ที่มีคุณภาพอากาศแย่ที่สุด ซึ่งปรับตัวดีขึ้นจากปี 2566 ที่อยู่ในอันดับที่ 5 นอกจากนี้ ในการจัดอันดับระดับโลกครอบคลุม 138 ประเทศ ภูมิภาค และดินแดนต่างๆ ประเทศไทยอยู่ในอันดับที่ 45 แสดงถึงคุณภาพอากาศที่ดีขึ้นเมื่อเทียบกับปี 2566 ซึ่งไทยอยู่ในอันดับที่ 36
แม้ว่าในปี 2567 ประเทศไทยจะมีพัฒนาการที่ดีขึ้นโดยสามารถปรับตัวขยับขึ้นมา 1 อันดับในระดับภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ และเลื่อนขึ้นถึง 9 อันดับในการจัดอันดับระดับโลกที่ครอบคลุมประเทศ ภูมิภาค และดินแดนต่างๆ แต่เมื่อพิจารณาค่าเฉลี่ยความเข้มข้นของ PM2.5 เทียบกับค่าแนะนำขององค์การอนามัยโลก (WHO) ไทยยังคงอยู่ในเกณฑ์ระดับสีส้ม ซึ่งบ่งชี้ว่ายังมีผลกระทบต่อสุขภาพที่น่ากังวล โดยเฉพาะในกลุ่มประชากรที่มีความเปราะบาง โดยมีการตรวจพบค่า PM2.5 ที่สูงเกินกว่าค่ามาตรฐานที่ WHO กำหนดไว้ถึง 3.96 เท่า
รายงานคุณภาพอากาศโลกประจำปีฉบับที่ 7 ของ IQAir ได้เปิดเผยสถานการณ์ที่น่าวิตกเกี่ยวกับประเทศ อาณาเขต และภูมิภาคที่ประสบปัญหามลพิษทางอากาศรุนแรงที่สุดในปี 2567 สำหรับการศึกษาครั้งนี้ ทีมนักวิทยาศาสตร์ด้านคุณภาพอากาศของ IQAir ได้รวบรวมและวิเคราะห์ข้อมูลจากสถานีตรวจวัดคุณภาพอากาศกว่า 40,000 แห่งทั่วโลก ครอบคลุมพื้นที่ 8,954 แห่ง ในทั้งหมด 138 ประเทศ ดินแดน และภูมิภาค
ข้อค้นพบหลักรายงานคุณภาพอากาศโลก 2567 มีเพียงร้อยละ 17 ของเมืองทั่วโลกเท่านั้น ที่มีคุณภาพอากาศต่ำกว่า หรืออากาศดีกว่าค่าแนะนำคุณภาพอากาศขององค์การอนามัยโลก , 7 ประเทศที่มีคุณภาพอากาศต่ำกว่าค่าแนะนำคุณภาพอากาศขององค์การอนามัยโลก (WHO) (ค่าเฉลี่ยรายปี 5 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร) ได้แก่ ออสเตรเลีย, บาฮามาส, บาร์เบโดส, เอสโตเนีย, เกรเนดา, ไอซ์แลนด์ และนิวซีแลนด์ , ทั้งหมด 126 ประเทศและภูมิภาค (คิดเป็นร้อยละ 91.3) จาก 138 แห่ง มีคุณภาพอากาศเฉลี่ยรายปีสูงเกินค่าแนะนำของ WHO ที่กำหนดไว้ที่ 5 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร , เมือง Byrnihat ในอินเดีย เป็นเขตเมืองที่มีมลพิษมากที่สุดในปี 2567 มีคุณภาพอากาศเฉลี่ยรายปีอยู่ที่ 128.2 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร อินเดีย เป็นที่ตั้งของ 6 ใน 9 เมืองที่มีมลพิษสูงที่สุดในระดับโลก
ข้อค้นพบหลักในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ คุณภาพอากาศในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้เฉลี่ยรายปี 2567 ดีขึ้นกว่าปี 2566 แม้ว่าปัญหาฝุ่นพิษข้ามพรมแดน และสภาพอากาศจากปรากฏการณ์เอลนีโญที่ยังคงส่งผลกระทบจะยังเป็นปัจจัยสำคัญอยู่ก็ตาม อินโดนีเซียยังคงเป็นประเทศที่มีมลพิษมากที่สุดในภูมิภาค โดยอยู่ในอันดับที่ 15 ของโลก แม้ว่าระดับ PM2.5 จะลดลงเพียงเล็กน้อย
ส่วนข้อค้นพบหลักในประเทศไทย พบว่า ประเทศไทยมีคุณภาพอากาศแย่เป็นอันดับที่ 45 ของโลก และอันดับที่ 6 ของภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ มีปริมาณฝุ่นพิษ PM2.5 เฉลี่ยรายปีที่ 19.8 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร โดยสูงกว่าค่าแนะนำคุณภาพอากาศของ WHO ถึง 3.96 เท่า
ทั้งนี้ กรุงเทพฯ เป็นเมืองที่มีคุณภาพอากาศแย่เป็นอันดับที่ 42 ของเมืองที่มีมลพิษทางอากาศมากที่สุดของโลก มีปริมาณฝุ่นพิษ PM2.5 เฉลี่ยรายปี 18.9 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร
โดยในปี 2567 เดือนมีนาคม – เมษายน เป็นช่วงที่มีคุณภาพอากาศแย่ที่สุด โดยจังหวัดเชียงใหม่มีค่าเฉลี่ยฝุ่นพิษ PM2.5 รายเดือนเรียงตามลำดับอยู่ที่ 71.6 และ 76.8 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร ซึ่งเกินมาตรฐานค่าแนะนำของ WHO มากกว่า 10 เท่าซึ่งหมายถึงระดับมลพิษทางอากาศที่เป็นอันตรายร้ายแรงต่อสุขภาพ
ในประเทศไทยมีการจัดลำดับเมืองที่มีมลพิษใน 6 เมือง เรียงตามลำดับ ปริมาณฝุ่นพิษ PM2.5 เฉลี่ยรายปี ได้แก่ เชียงใหม่ (26.4) แม่ริม (25.2) ขอนแก่น(23.7) นครราชสีมา (21.5) กรุงเทพฯ (18.9) และหาดใหญ่ (14.3)
รัตนศิริ กิตติก้องนภางค์ นักรณรงค์ด้านอาหารและป่าไม้ กรีนพีซ ประเทศไทย กล่าวว่า การแก้ปัญหามลพิษทางอากาศของรัฐบาลไทย ไม่ว่าจะเป็นที่พื้นที่ภาคกลางหรือภาคเหนือ ล้วนแล้วแต่เป็นการแก้ปัญหาที่ปลายเหตุและควบคุมคนตัวเล็ก ๆ เช่น ห้ามใช้ไฟ-เผาเด็ดขาด ห้ามขับรถ ทำงานที่บ้าน แต่ทั้งนี้กลับไม่ลงมาตรการควบคุมไปที่บริษัทเกษตร อุตสาหกรรมการผลิตและฟอสซิลผู้ก่อมลพิษ ทางออกที่เป็นรูปธรรมของปัญหาฝุ่นพิษคือการแก้ปัญหาเชิงโครงสร้างด้วยนโยบายรัฐ และความกล้าหาญของรัฐในการเอาผิดต่อบริษัทอุตสาหกรรม เพื่อไม่ให้ผลประโยชน์ของอุตสาหกรรมอยู่เหนือสุขภาพของคนไทย
ปัจจุบันรัฐบาลไทยยังคงแก้ไขปัญหาฝุ่นพิษ PM2.5 ที่ปลายเหตุเป็นหลัก โดยมักเน้นมาตรการระยะสั้น เช่น คำสั่งห้ามเผาเด็ดขาด (Zero Burn) ลดใช้ยานพาหนะ โดยมีประกาศให้ขึ้นรถไฟฟ้า-ขสมก. ฟรีเป็นเวลา 7 วัน หรือการประกาศให้ประชาชนลดการทำกิจกรรมกลางแจ้ง มากกว่าการแก้ไขที่ต้นตอของปัญหา แม้ว่าจะมีการออกมาตรการควบคุม เช่น การจำกัดการเผาพื้นที่เกษตรกรรม การรณรงค์ใช้พลังงานหมุนเวียน และการผลักดันมาตรฐานไอเสียที่เข้มงวดขึ้น แต่การบังคับใช้กฎหมายยังคงหละหลวม ขาดการติดตามผลอย่างจริงจัง ไม่มีแผนระยะยาวแบบบูรณาการทุกภาคส่วน แต่กลับเน้นการควบคุมการก่อมลพิษและผู้ได้รับผลกระทบที่ปลายเหตุ ส่งผลให้ปัญหามลพิษทางอากาศเป็นปัญหาเชิงโครงสร้างยังคงเกิดขึ้นซ้ำทุกปี
ภาครัฐมีความจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องให้ความสำคัญกับการแก้ไขปัญหามลพิษทางอากาศที่ต้นเหตุของแหล่งกำเนิด PM 2.5 อย่างเป็นรูปธรรม โดยควรกำหนดนโยบายที่ชัดเจน จัดสรรงบประมาณที่เพียงพอ และยกระดับประเด็นนี้ให้เป็นวาระแห่งชาติอย่างแท้จริง การดำเนินการเพื่อแก้ไขปัญหาต้องเป็นไปอย่างเร่งด่วนและมีประสิทธิภาพ โดยต้องให้ความสำคัญกับผลประโยชน์และสุขภาพของประชาชนเหนือผลประโยชน์ของกลุ่มทุนภาคอุตสาหกรรม เนื่องจากการเข้าถึงอากาศที่สะอาดถือเป็นสิทธิขั้นพื้นฐานของประชาชน
ข่าวที่เกี่ยวข้อง
'ไทยเบฟ'หนุนช้างศึกชิงเจ้าอาเซียน เปิด'อะคาเดมี่'เป็นสนามซ้อม ตั้งเป้าคว้าทองซีเกมส์2025
บริษัท ไทยเบฟเวอเรจ จำกัด (มหาชน) หรือ “ไทยเบฟ” ผู้สนับสนุนหลักวงการฟุตบอลไทยมากว่า 25 ปี มุ่งมั่นสร้างรากฐานความยั่งยืนของกีฬาในทุกมิติ ตั้งแต่ระดับเยาวชน ผ่านโครงการต่างๆ พร้อมถ่ายทอดแนวคิด Sportsmanship เพราะ มากกว่ากีฬา คือ น้ำใจนักกีฬา พร้อมส่งทัพช้างศึกฟุตบอลทีมชาติไทยชุด U-23 และสนับสนุนสนามซ้อม “ไทยเบฟ ฟุตบอล อะคาเดมี่” ตั้งเป้าทวงบัลลังก์แชมป์ในการแข่งขันมหกรรมกีฬา “ซีเกมส์” ครั้งที่ 33 ที่ประเทศไทยเป็นเจ้าภาพ โดย “ไทยเบฟ” ร่วมผลักดันและพัฒนาวงการกีฬาของไทยบนเวทีนานาชาติ ในฐานะ Official Bronze Sponsor
พัทยาอ่วม! ฝุ่นพิษปกคลุมทั้งเมืองดัชนีเกินมาตรฐานเกือบ 18 เท่า
พัทยา 'ขาวโพลนทั้งเมือง' AQI พุ่ง 174 ฝุ่น PM2.5 ทะลุแดง เตือนอันตรายเสี่ยงสุขภาพ
ไทยตอนบนอุณหภูมิสูงขึ้น PM2.5 ค่อนข้างมาก
กรมอุตุนิยมวิทยา พยากรณ์อากาศ 24 ชั่วโมงข้างหน้า ประเทศไทยตอนบนมีอุณหภูมิสูงขึ้นและมีหมอกในตอนเช้า แต่ยังคงมีอากาศเย็นถึงหนา
อมตะจับมือ Day Oneขยายดาต้าเซ็นเตอร์ดันไทยสู่ ‘ฮับดิจิทัลอาเซียน’
อมตะ ประกาศความร่วมมือทางยุทธศาสตร์กับ Day One Data Centers จากสิงคโปร์ ทุ่มงบ 1.5 พันล้านดอลลาร์สหรัฐฯ ขยายฐานโครงสร้างพื้นฐานดิจิทัลสเกลใหญ่ในนิคมฯ อมตะซิตี้ ชลบุรี โดยตั้งเป้ากำลังไฟฟ้ารวมทะลุ 1 กิกะวัตต์ รองรับดีมานด์จาก Cloud และ AI ในอนาคต หนุนไทยสู่ ฮับดิจิทัลอาเซียน
นักวิชาการแนะนายกฯ ตั้งคณะทำงานรับมือ MOUแร่แรร์เอิร์ธ
'นักวิชาการสิ่งแวดล้อม' แนะนายกฯ ตั้งคณะทำงานศึกษา-รับมือ เอ็มโอยูสหรัฐรุกไทยแร่หายาก ค้านตั้งเหมือง เต็มที่แค่ตั้งโรงงานสกัด เหตุเสี่ยงเจอมลพิษ สารปนเปื้อน กัมมันตภาพรังสี
