'พ่อ…อันไหนดีกว่ากัน รัก หรือ ความสุข?'

มีอยู่วันหนึ่ง ลูกชายถามลอยๆ ขึ้นมาว่า “พ่อ อันไหนดีกว่ากัน รัก หรือ ความสุข?” ผมก็ถาม “อะไรนะ?” เขาเลยพูดเป็นภาษาอังกฤษว่า “What is better? Happiness or love?”

เพราะผมเป็นผม ผมตอบทันทีไม่ได้ ผมต้องเอาไปคิด (คงคิดมากด้วย) และลองตีความแทนเขาว่าคำถามหมายถึงอะไร คำว่า "รัก” ของเขาหมายถึง รักทั่วไป หรือ “มีความรัก”? เพราะรักทั่วไปกับมีความรัก มันต่างกัน เช่นเดียวกับสุขใจ กับมีความสุข

ซึ่งจะให้ผมถามเด็กอายุ 7 ขวบ ว่ามีความรักหรือไม่ ผมไม่แน่ใจว่าเขาจะเข้าใจคำถามของผมไหม เช่นเดียวกับสุขใจกับมีความสุข ถ้าเป็นภาษาอังกฤษ รักคือ love แต่ถ้า to be in love นั่นคือ มีความรัก เช่นเดียวกับสุขใจคือ Happy ส่วนมีความสุขคือ Happiness หรือ to be happy

ผมเลยต้องลองหาคำตอบให้เหมาะกับเด็กอายุ 7 ขวบ เลยอธิบายแบบนี้

ความรู้สึก “รัก” เป็นความรู้สึกที่พิเศษ เป็นพลังที่แรง และเป็นความรู้สึกที่ดี แต่ปนกับความรู้สึกที่ดีนั้น มันจะมีความห่วงแทรกเข้ามาด้วย เหมือนเวลาพ่อกับแม่รักลูก ความรู้สึกรักมันล้น มันท่วมท้น และมันเต็มร่างกายและใจ แต่ผสมกับความรักนั้น มันจะมีความห่วงใย ความกังวล และความกลัวว่าจะมีอะไรเกิดขึ้นกับลูก ผมก็พยายามอธิบายว่า “รัก” ทำให้คนมีความสุข แต่ในขณะเดียวกันอาจทำให้คนไม่มีความสุขก็ได้

ผมยกตัวอย่าง เหมือนพ่อแม่รักลูก เหมือนลูกรักเพื่อน เหมือนลูกรักเล่นเกม อันนั้นคือรักที่ลูกสัมผัสและลูกเข้าใจ ส่วนการ “มีความรัก” มันก็คือรักอีกขั้นหนึ่ง หรืออีกประเภท การมีความรักเป็นรักที่มีต่อแฟนของเรา ไม่ว่าแฟนจะเป็นหญิงหรือชาย ซึ่งความรู้สึกตรงนั้น เมื่อลูกอายุถึง ลูกจะรู้ว่าเป็นความรู้สึกที่วิเศษ แต่….

Love กับ Happiness จะคู่กันเสมอไหม?

เพราะความสุขกับการมีความสุข ไม่ได้หมายความว่าต้องมีความรัก หรือรักอะไร อาจมีความสุขกับการกินไอติม กับการอ่านหนังสือ กับการออกกำลังกายหรือกับการอยู่เฉยๆ ซึ่งบางคนอาจจะเถียงว่า เรารักที่จะกินไอติม เรารักที่จะอ่านหนังสือ เรารักที่จะอยู่เฉยๆ กับออกกำลังกาย…ก็ได้ครับ แต่ผมไม่ใช่เช่นนั้น

ดังนั้นเราต้องกลับไปที่คำถามของลูกว่า อันไหนดีกว่ากัน รักหรือความสุข?

แฟนผมนั่งอยู่ในรถตอนที่ลูกถาม เขาก็อึ้งเหมือนกัน แล้วพูดในทำนองเดียวกับผมว่า 2 ความรู้สึก ดูเหมือนจะคู่กัน และควรจะคู่กัน ถ้าเกิดกรณีเป็นความรู้สึกเดียวกันได้ ถือว่าคนคนนั้นโชคดีไป แต่พวกเราต้องถามตัวเองเหมือนกันว่า 2 ความรู้สึกนี้มันรวมกันหรือมันแยกกัน? และอย่าลืมว่า คำถามมาจากเด็กอายุ 7 ขวบครับ ดังนั้นต้องหาคำตอบที่เด็ก 7 ขวบจะเข้าใจ

ผมคิดว่าผมตอบคำถามเขาได้ (ระดับหนึ่ง) ถึงแม้ผมอ้อมโลกร้อยรอบก็ตาม ผมพยายามอธิบาย พยายามให้เห็น ว่ารักกับความสุขแตกต่างกัน ในที่สุดผมไม่แน่ใจว่าเขาได้คำตอบหรือไม่ แต่ตอนท้ายผมบอกเขาว่า เป็นคำถามที่สุดยอด และเป็นคำถามที่ดี พ่อคงให้คำตอบภายในนาทีนี้ได้ แต่เรื่องนี้เราค่อยๆ พูดกันอีกหลายๆ รอบได้ จะได้เข้าใจมากขึ้นๆ

ผมยอมรับว่า คำถามนี้ถูกใจผม เป็นคำถามชวนคิด และมีคำตอบลึกกว่าเพียง “ใช่” หรือ “ไม่” คำถามนี้ทำให้ผมกับแฟนผม พี่สาวของลูกชาย และตัวลูกชายเอง มีบทสนทนาคุยกันพอสมควร โดยที่ผมกับแฟนจะถามลูกว่า อะไรทำให้เขามีความสุขบ้าง อะไรที่เขารักบ้าง ถือเป็นการสนทนาที่เพลิดเพลิน

อีกประเด็นหนึ่งที่ทำให้ผมภาคภูมิใจลึกๆ เป็นกรณีลูกผู้ชายแท้ๆ หลายคนคงทราบว่า ผมไม่สนใจฟุตบอล ผมดูไม่รู้เรื่อง และผมไม่ลึกซึ้ง เพราะตอนเด็กๆ ผมดูแต่กีฬาอเมริกันเป็นหลัก ดังนั้นผมจะตื่นเต้นกับกีฬาดังนี้ (ตามลำดับ) เบสบอล บาสเกตบอล กับอเมริกันฟุตบอล

ทีมเบสบอลโปรดของผมคือ LA Dodgers ทีมบาสเกตบอลโปรดของผมคือ LA Lakers และทีมฟุตบอลผมคือ Dallas Cowboys (ตอนเด็กๆ เพราะคุณพ่อเชียร์) ผมจะบ้าคลั่ง Dodgers กับ Lakers พอๆ กัน

เรื่องของเรื่องคือ ทุกเสาร์-อาทิตย์ ลูกผมจะมีกิจกรรมพิเศษ เรียนว่ายน้ำบ้าง ลูกสาวเรียนยิมนาสติก ลูกชายเรียนเทนนิสบ้าง เรียนบาสเกตบอลบ้าง ที่เกิดความภาคภูมิใจของผมคือ เมื่อเร็วๆ นี้ เราไปซื้อเสื้อผ้าให้ลูกชายสำหรับเรียนบาสเกตบอล เลือกไปเลือกมามีหลายชุดให้เลือก

โดยที่ผมไม่ต้องบังคับและไม่ยัดเยียด เขาเลือกเสื้อกับกางเกง Lakers!!!!

ผมถามเขาว่า ไม่เอาชุดอื่นเหรอ แน่ใจเหรอ เพราะมีทั้งชุด Miami Heat ชุด Chicago Bulls ชุด Golden State Warriors แต่เขาบอกว่า “ไม่” อยากได้ชุด Lakers ผมบอกเลยว่าวินาทีนั้นผมทั้งรักและมีความสุข นี่คือความภาคภูมิใจของพ่อ ที่สามารถล้างสมองให้ลูกรักทีมที่ตัวเองเชียร์ อันนี้ยิ่งใหญ่กว่ามรดกใดๆ ที่จะให้เขาเมื่อวันใดที่ผมต้องลาโลก และอันนี้คือหน้าที่ของผู้เป็นพ่อที่แท้จริงครับ

ตรงนี้ละครับ เป็นตัวอย่างที่จะตอบคำถามของลูกผมได้.