18 ก.ค. 2565 – เครือข่ายนักวิชาการและภาคประชาชนต้านภัยยาเสพติด นำโดย นพ.ชาตรี บานชื่น อดีตอธิบดีกรมการแพทย์ นพ.บัณฑิต ศรไพศาล นักวิทยาศาสตร์ Centre for Addiction and Mental Health, Canada ได้ทำหนังสือจดหมายเปิดผนึก ถึงรัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข (นายอนุทิน ชาญวีรกูล) ปลัดกระทรวงสาธารณสุข (นพ.เกียรติภูมิ วงศ์รจิต) และ ประธานกรรมาธิการพิจารณา ร่าง พ.ร.บ.กัญชา กัญชง พ.ศ…. (นายศุภชัย ใจสมุทร) เรื่องขอชี้แจงทำความเข้าใจต่อกรณีการปลดกัญชาจากการเป็นยาเสพติดในเวทีโลก
โดยมีใจความว่า ตามที่นายปานเทพ พัวพงษ์พันธ์ ได้โพสต์บทความในเฟซบุ๊กส่วนตัว ในฐานะโฆษกคณะกรรมการสื่อสารและประชาสัมพันธ์การใช้กัญชาอย่างเข้าใจ กระทรวงสาธารณสุข และโฆษกและกรรมาธิการ คณะกรรมาธิการวิสามัญ พิจารณา ร่าง พ.ร.บ.กัญชา กัญชง พ.ศ…. เมื่อวันที่ 16 กรกฎาคม 2565 เรื่อง “ปานเทพ” เผย คณะกรรมการยาเสพติดของ “องค์การสหประชาชาติ” ลงมติรับทราบคุณประโยชน์ในการบำบัดรักษา ถอน “กัญชา” ออกจากบัญชียาเสพติดประเภทที่ 4 แล้ว “ นั้น
บทความดังกล่าวสามารถสรุปสาระสำคัญได้ดังนี้ คือ การปลดกัญชาจากการเป็นยาเสพติดของกระทรวงสาธารณสุขนั้น ไม่ได้ขัดหรือแย้งต่อมติคณะกรรมการยาเสพติดเสียงข้างมากขององค์การสหประชาชาติแต่ประการใด โดยนายปานเทพ พัวพงษ์พันธ์ ได้อ้างข้อเสนอขององค์การอนามัยโลกถึงเลขาธิการองค์การสหประชาชาติ ฉบับลงวันที่ 24 มกราคม 2562 และ อ้างผลการลงมติของคณะกรรมการยาเสพติด องค์การสหประชาชาติ (UN Commission on Narcotic Drugs – CND) ในวันที่ 2 ธันวาคม 2563 ว่าที่ประชุมมีมติ “ให้ช่อดอกกัญชาที่มียาง (cannabis) และยางกัญชา (resin) ลบออกจากบัญชียาเสพติดประเภทที่ 4 ของอนุสัญญาเดี่ยวว่าด้วยยาเสพติดให้โทษ ค.ศ. 1961” หมายความว่า “ช่อดอกกัญชาที่มียาง (cannabis) และยางกัญชา (resin) ไม่ใช่ยาเสพติดประเภทใดๆ ภายใต้อนุสัญญาเดี่ยวว่าด้วยยาเสพติดให้โทษ ค.ศ. 1961 ประเภทที่ 4 อีกต่อไป แต่ยังคงให้ใช้ประโยชน์ทางการแพทย์และทางวิทยาศาสตร์”
ทางเครือข่ายนักวิชาการและภาคประชาชนต้านภัยยาเสพติดมีความเห็นว่าบทความนี้มีความคลาดเคลื่อนของข้อเท็จจริงไม่น้อยหลายประการ ดังจะได้อธิบายต่อไปนี้
ในอนุสัญญาเดี่ยวที่อ้างถึงนี้ ได้กำหนดประเภท (schedule) ของยาเสพติดให้โทษเป็นสี่ประเภท อธิบายอย่างง่ายโดยย่อได้ดังนี้ คือ ประเภทที่ 1 (Schedule 1) คือ สารเสพติดที่ต้องถูกควบคุมอย่างเข้มงวด มีโอกาสใช้ในทางที่ผิดได้มาก แต่ให้ใช้ทางการแพทย์ได้ โดยต้องมีใบสั่งแพทย์ เช่น อนุพันธ์ฝิ่น (มอร์ฟีน เป็นต้น) ประเภทที่ 2 (Schedule 2) (ถูกควบคุมน้อยกว่าประเภทที่ 1) คือ สารเสพติดที่มีประโยชน์ในทางการแพทย์ โดยมีส่วนผสมของสารเสพติดให้โทษในประเทศที่ 1 จำนวนเล็กน้อย และให้มีจำหน่ายได้ในร้านขายยาโดยเภสัชกร ประเภทที่ 3 (Schedule 3) (ถูกควบคุมน้อยกว่าประเภทที่ 2) คือ สารเสพติดที่มีประโยชน์ในทางการแพทย์ โดยมีส่วนผสมของสารสเพติดประเภทที่ 1 จำนวนเล็กน้อย และให้จำหน่ายได้ทั่วไป ไม่ต้องมีเภสัชกร และ ประเภทที่ 4 (Schedule 4) (ถูกควบคุมเข้มงวดกว่าประเภทที่ 1) คือ สารเสพติดที่อนุญาตให้ทำวิจัยได้โดยสถาบันวิจัยของรัฐบาล โดยที่รัฐบาลต้องนำเสนอกรอบการศึกษาทดลองให้องค์การสหประชาชาติอนุมัติก่อนการลงมือวิจัยเท่านั้น เช่น เฮโรอิน
สรุปย่อ คือ ประเภทที่ 4 ถูกคุมเข้มงวดที่สุด คือ ให้ใช้วิจัยได้เท่านั้น และ ประเภทที่ 1 ถูกควบคุมเข้มงวดรองลงมา คือ ให้ใช้ได้ในทางการแพทย์ แต่ยังห้ามใช้เพื่อนันทนาการ (หมายเหตุ: การแบ่งประเภทยาเสพติดให้โทษเป็นสี่ประเภทในอนุสัญญาเดี่ยวนี้ แตกต่างจากการแบ่งประเภทยาเสพติดให้โทษห้าประเภทของประเทศไทย ไม่สามารถนำมาเทียบเคียงกันได้ เช่น เฮโรอินอยู่ในยาเสพติดให้โทษในประเภทที่ 4 ของอนุสัญญาเดี่ยว แต่อยู่ในประเภทที่ 1 ของประเทศไทย)
ข้อเท็จจริงในอนุสัญญาเดี่ยว คือ ดอกกัญชาและยางกัญชาอยู่ในทั้งประเภทที่ 1 และ 4 และ สารสกัดกัญชาและทิงเจอร์กัญชาอยู่ในประเภทที่ 1 เพียงอย่างเดียว การที่คณะกรรมการยาเสพติด องค์การสหประชาชาติ มีมติปลดดอกกัญชาและยางกัญชาจากยาเสพติดให้โทษประเภทที่ 4 เพื่อให้เกิดการวิจัยที่ง่ายขึ้นเท่านั้น แต่ยังคงสภาพให้ช่อดอกกัญชาและยางกัญชายังเป็นเป็นยาเสพติดให้โทษในประเภทที่ 1 ต่อไป คือ ให้ใช้ได้เฉพาะเพื่อวัตถุประสงค์ทางการแพทย์ และต้องมีใบรับรองแพทย์รับรองการใช้ด้วย การใช้เพื่อนันทนาการยังคงเป็นสิ่งผิดกฎหมายยาเสพติด ไม่ได้สิ้นสภาพการเป็นยาเสพติดโดยสิ้นเชิงอย่างที่ นายปานเทพ พัวพงษ์พันธ์ สรุปแต่อย่างใด (ดู UN commission reclassifies cannabis, yet still considered harmful | | UN News; ตัวอย่างประโยค คือ With a vote of 27 in favour, 25 against, and one abstention, the CND has opened the door to recognizing the medicinal and therapeutic potential of the drug, although its use for non-medical and non-scientific purposes will continue to remain illegal.)
การสรุปว่าการที่องค์การอนามัยโลกเสนอให้นำสารสกัดเดี่ยวจากกัญชาที่ชื่อ THC และไอโซเมอร์ของ THC ให้จัดอยู่ในบัญชียาเสพติดประเภทที่ 1 เพื่อต้องการให้เป็นยาเสพติดที่มีความร้ายแรงเทียบเท่ากลุ่มเฮโรอีน เพื่อให้รัฐบาลแต่ละประเทศจะต้องทำการควบคุมในระดับสูงสุด เป็นความเข้าใจผิดสองประการ คือ (1) เฮโรอีนอยู่ในประเภทที่ 4 ไม่ใช่ประเภทที่ 1 ตามการแบ่งของอนุสัญญาเดี่ยว และ (2) การที่เสนอให้นำสารสกัด THC และ ไอโซเมอร์ของ THC เข้าบัญชีประเภท 1 นั้นเป็นเพราะว่าในปี ค.ศ.1961 โลกยังไม่รู้จัก THC ทางองค์การอนามัยโลกจึงเสนอสารสกัด THC เข้าไปในบัญชีประเภท 1 เพราะว่ามีอันตรายในการใช้ในทางที่ผิดและก่อให้เกิดผลร้ายต่อสุขภาพได้แบบอนุพันธุ์ฝิ่นและใบโคคา แต่สามารถใช้เพื่อวัตถุประสงค์ทางการแพทย์ได้ (ดู https://www.unodc.org/documents/commissions/CND/CND_Sessions/CND_62/41ST_ECDD_RECOMMENDATIONS_-_24_JUNE.pdf)
จากข้ออธิบายดังกล่าวข้างต้นนี้ แสดงให้เห็นว่าผลการพิจารณาของคณะกรรมการยาเสพติดให้โทษขององค์การสหประชาชาติมีมติให้ดอกกัญชาและยางกัญชาไม่เป็นยาเสพติดให้โทษในประเภทที่ 4 เพื่อให้เกิดการวิจัยเกี่ยวกับกัญชาที่ง่ายขึ้น แต่ยังคงให้เป็นยาเสพติดประเภทที่ 1 คือ ให้ใช้ได้เพื่อวัตถุประสงค์ทางการแพทย์เท่านั้น การใช้เพื่อนันทนาการยังเป็นการกระทำที่ผิดกฎหมายยาเสพติด ดังนั้นการดำเนินการปลดกัญชาจากการเป็นยาเสพติดของกระทรวงสาธารณะสุข และที่กำลังอยู่ระหว่างดำเนินการร่างกฎหมาย พ.ร.บ.กัญชา กัญชง พ.ศ…. ในขณะนี้ จึงขัดแย้งต่อมติคณะกรรมการยาเสพติดเสียงข้างมากขององค์การสหประชาชาติอย่างชัดเจน.
ข่าวที่เกี่ยวข้อง
'อนุทิน' ยันรัฐบาลแพทองธาร เดินหน้า พ.ร.บ.กัญชา ภท. หนุน 'กาสิโน'
'อนุทิน' ยันรัฐบาลแพทองธาร 1 สานต่อนโยบายกัญชา เดินหน้า พ.ร.บ.ควบคุมใช้เฉพาะทางการแพทย์ หนุน 'เอนเตอร์เทนเมนต์คอมเพล็กซ์' สร้างรายได้ให้คนไทย
นายกฯ ยันนโยบายส่วนใหญ่สานต่อยุคเศรษฐา!
นายกฯ เผยได้ข้อสรุปนโยบายส่วนของเพื่อไทยวันนี้ ขณะพรรคร่วมฯทยอยส่งนโยบายรัฐบาลแล้ว เชื่อปมกัญชาไม่เป็นปัญหาคุยกันได้ ส่วน 'เพื่อไทย' ยังเหมือนเดิม แต่ปรับรายละเอียดดิจิทัลวอลเล็ตเล็กน้อย
'สมศักดิ์' ซัดกลุ่มต้านเขื่อนแก่งเสือเต้นใจแคบ วอนเห็นใจคนสุโขทัย ย้ายถิ่นฐานหนีหมดแล้ว
ที่ทำเนียบรัฐบาล นายสมศักดิ์ เทพสุทิน รมว.สาธารณสุข กล่าวถึงการเสนอสร้างเขื่อนแก่งเสือเต้นว่า พอพูดถึงเรื่องเขื่อนใหญ่ลุ่มน้ำยม
'หมอธีระวัฒน์' เผยปัจจุบันอยู่ในตำแหน่งใหม่ ใน ม.รังสิต
ศ.ดร.ธีระวัฒน์ เหมะจุฑา โพสต์ข้อความผ่านเฟศบุ๊ก ระบุว่า หมอปัจจุบันนี้ อยู่ในตำแหน่งนี้ครับ แต่งตั้งเป็นทางการจากท่านอธิการบดี มหาวิทยาลัยรังสิต
ปิดดีล! 'กัญชา' จบแล้ว 'อนุทิน' เผย 'เศรษฐา' บัญชาออกพ.ร.บ.ควบคุม
ที่ทำเนียบ นายอนุทิน ชาญวีรกุล รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย กล่าวภายหลังประชุมครม. ก
สส.ภูมิใจไทย ซัดนโยบายกัญชากลับเป็นยาเสพติด ไม่เป็นผลดีต่อการเป็นพรรคร่วมรัฐบาลด้วยกัน
นายสฤษฏ์พงษ์ เกี่ยวข้อง สส.กระบี่ พรรคภูมิใจไทย กล่าวถึงกรณีนโยบายกัญชาของรัฐบาลเศรษฐา ทวีสินว่า ตนไม่เห็นด้วยกับ