240 ปี เทวสถาน'โบสถ์พราหมณ์'

8 เม.ย.2567 – พญ.วันทนีย์ วัฒนะ ปลัดกรุงเทพมหานคร พร้อมด้วย นางสาวศศิธร ประสิทธิ์พรอุดม สมาชิกสภากรุงเทพมหานคร เขตพระนคร ผู้บริหารสำนักงานเขตพระนคร ร่วมพิธีบำเพ็ญกุศลในวาระเทวสถาน สำหรับพระนคร (โบสถ์พราหมณ์) มีอายุ 240 ปี ณ เทวสถาน สำหรับพระนคร (โบสถ์พราหมณ์) เขตพระนคร

เนื่องด้วยวันที่ 8 เมษายน 2567 เป็นวันคล้ายวันสถาปนาครบ 240 ปี ที่พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ทรงสถาปนาเทวสถาน สำหรับพระนคร (โบสถ์พราหมณ์) จึงได้จัดพิธีบำเพ็ญกุศลถวายพระราชกุศลแด่พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชและบูรพมหากษัตริย์แห่งราชจักรีวงศ์

พิธีสำคัญประกอบด้วย พิธีบวงสรวงสมเด็จพระบูรพมหากษัตริยาธิราชเจ้า และครูอาจารย์ พระธรรมวชิรญาณ เจ้าอาวาสวัดบวรนิเวศวิหาร และพระสงฆ์จากวัดบวรนิเวศวิหาร อีก 9 รูป สวดสดับปกรณ์ ถวายพระราชกุศลแด่ พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช สมเด็จพระบูรพมหากษัตริยาธิราชเจ้า และครูอาจารย์

เทวสถานโบสถ์พราหมณ์หรือสำนักพราหมณ์พระราชครูในสำนักพระราชวัง เรียกกันทั่วไปว่า โบสถ์พราหมณ์ สร้างขึ้นตั้งแต่ปี พ.ศ.2327 โดยรัชกาลที่ 1 ทรงโปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้นเพื่อใช้เป็นสถานที่ประกอบพิธีทางศาสนาพราหมณ์ เช่นพิธีโล้ชิงช้า พิธีตรียัมปวาย และพิธีโกนจุก เป็นต้น

ด้านหน้าเทวสถานทั้ง 3 มีซุ้มอันเป็นที่ประดิษฐานของเทวรูปพระพรหมตั้งอยู่กลางบ่อน้ำ ด้านหลังนั้นเป็นอาคารทรงไทย 3 หลังที่ปัจจุบันมีอายุอานามมากว่า 200 ปีแล้ว แบ่งเป็นเทวสถานพระอิศวร เป็นโบสถ์หลังใหญ่ของที่แห่งนี้ ภายในมีเทวรูปพระอิศวร ประทับเป็นพระประธานอยู่ตรงกลางแท่น แท่นรองลงมาเป็นที่ประดิษฐานเทวรูปของ พระอุมาเทวี พระพรหม และพระอิศวร รวมทั้งมีรูปปั้น โคนนทิ กระหนาบอยู่ทั้ง 2 ข้างของแท่น ถัดไปด้านข้างของอาคารหลังนี้ยังมีเทวาลัยพระศิวลึงค์อยู่ด้วย
เทวสถานพระมหาวิฆเณศวร (พระคเณศ) โบสถ์หลังกลาง ภายในมีเทวรูปพระพิฆเนศวรห้าองค์ ทั้งหมดทำด้วยหิน คือ หินเกรนิต 1 องค์ หินทราย 1 องค์ หินเขียว 2 องค์ และสำริด 1 องค์ และเทวสถานพระนารายณ์ ภายในประดิษฐานบุษบกสามองค์เคียงกัน ประกอบด้วยเทวรูปพระลักษมี (บุษบกองค์ซ้ายมือ) พระนารายณ์ (บุษบกองค์กลาง) และพระภูมิเทวี (บุษบกองค์ขวามือ) ตรงกลางโบสถ์มีเสาลักษณะคล้ายเสาชิงช้าขนาดย่อม สำหรับใช้ประกอบพิธีช้าหงส์