ชาวไนจีเรียโผล่สระแก้ว ตรวจวัคซีนเก่ายังใช้ได้!

"บิ๊กตู่" กำชับ สธ.ติดตามโรคฝีดาษวานรในไทยใกล้ชิด "อนุทิน" เร่งล่าตัวผู้ป่วยฝีดาษลิงชาวไนจีเรีย หลังหลบหนีออกจาก รพ. พร้อมติดประกาศใบหน้าเผยแพร่ทั่วประเทศ ซัดพฤติกรรมแย่ ขู่ใช้ กม.สูงสุดอาจถึงขั้นเนรเทศ "ตร." ยังไม่พบตัว เชื่อหลบซ่อนอยู่แถวหาดป่าตอง "สสจ.ภูเก็ต" เผยมีผู้สัมผัสเสี่ยงสูง 17 ราย "กรมวิทย์" ตรวจวัคซีนฝีดาษเก่าเก็บ 40 ปีของ อภ.กว่า 5 แสนโดส พบคุณภาพ-ความแรงยังดี แต่หากใช้ต้องพิจารณาก่อน

เมื่อวันที่ 22 ก.ค. นายธนกร วังบุญคงชนะ โฆษกประจำสำนักนายกรัฐมนตรี  กล่าวถึงการพบผู้ป่วยโรคฝีดาษวานร (ลิง) รายแรกในไทยที่ จ.ภูเก็ต ว่า พล.อ. ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรีและรมว.กลาโหม รับรายงานการพบผู้ป่วยดังกล่าวแล้ว เป็นชายอายุ 27 ปี สัญชาติไนจีเรีย มีประวัติเดินทางจากประเทศไนจีเรีย มีอาการเป็นไข้ ไอ เจ็บคอ น้ำมูก มีผื่นแดง ตุ่มนูนแดง ตุ่มหนอง ซึ่งเป็นผู้ป่วยที่เดินทางมาจากต่างประเทศ ได้สั่งการให้กระทรวงสาธารณสุข (สธ.) จัดเจ้าหน้าที่ดำเนินการติดตามและค้นหาผู้ป่วยเพิ่มเติม พร้อมประเมินความเสี่ยงของการแพร่เชื้อในพื้นที่รับผิดชอบอย่างเข้มข้น

“รัฐบาลและ สธ.ได้เตรียมแผนการในการรับมือโรคฝีดาษวานร ทั้งมาตรการเฝ้าระวัง การป้องกันควบคุมโรคอย่างเข้มงวด โดยได้ทำงานควบคู่ไปกับทั้งควบคุมการแพร่ระบาดไวรัสโควิด-19 โอมิครอน สายพันธุ์ BA.2.75 ที่พบในผู้ป่วยโควิด-19 ในไทยด้วย” นายธนกรกล่าว

โฆษกประจำสำนักนายกฯ กล่าวถึงสถานการณ์การแพร่ระบาดของโควิด-19ว่า พบผู้ติดเชื้อโควิด-19 รายใหม่ 2,424 ราย เป็นผู้ติดเชื้อในประเทศ ผู้เสียชีวิต 25 ราย ผู้ที่กำลังรักษาตัว 24,028 ราย และมียอดผู้ที่หายป่วยกลับบ้านแล้ว 1,816 ราย หายป่วยสะสม 2,347,265 จำนวนผู้ป่วยปอดอักเสบรักษาตัวอยู่ในโรงพยาบาล 868 ราย

นายอนุทิน ชาญวีรกูล รองนายกรัฐมนตรีและ รมว.สาธารณสุข กล่าวถึงกรณีผู้ป่วยฝีดาษวานรชาวไนจีเรียที่หลบหนีออกจากโรงพยาบาลในจังหวัดภูเก็ตว่า ขณะนี้กำลังให้ทางตำรวจตามล่าตัว เพราะมีการหลบหนีจากสถานรักษาพยาบาล ซึ่งเร่งแถลงรูปหน้าของผู้ป่วยที่หลบหนีไป ซึ่งถือเป็นพฤติกรรมที่แย่มากและเป็นพฤติกรรมไม่ดี

“ยืนยันมีบทลงโทษและใช้กฎหมายทุกอย่างที่มี รวมทั้ง พ.ร.บ.โรคติดต่อ และอาจมีการเนรเทศ รวมทั้งถูกดำเนินคดี โดยผู้ติดเชื้อคนดังกล่าวเข้ามาทาง จ.ภูเก็ต โดยต้องจับกุมตัวให้ได้” นายอนุทินกล่าว               

ถามถึงการปูพรมป้องกันการแพร่เชื้อจากผู้ป่วยรายนี้ รองนายกฯ กล่าวว่า จากที่อธิบดีกรมควบคุมโรครายงานทราบว่าได้มีการติดตามคนสัมผัสใกล้ชิดผู้ป่วยรายดังกล่าวมากักตัวและตรวจเช็กแล้ว ไม่พบการติดเชื้อ และย้ำตามที่อธิบดีกรมควบคุมโรคระบุว่าไม่ได้ติดง่ายๆ แต่ต้องเฝ้าระวัง

ด้าน นพ.โอภาส การย์กวินพงศ์ อธิบดีกรมควบคุมโรค แถลงว่า ขณะนี้มีการยืนยันผลจากห้องปฏิบัติการของกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ ผู้ป่วยรายนี้ติดเชื้อโรคฝีดาษวานรแล้ว รวมทั้งจากการสอบสวนโรคผู้ป่วยรายแรก พบมีผู้สัมผัสเสี่ยงสูง 2 รายเป็นเพื่อนกัน แต่ยังไม่มีอาการป่วย ผลตรวจแล็บไม่พบโรคฝีดาษลิง แต่ต้องสังเกตอาการหรือกักตัว แล้วแต่กรณีอีก 21 วัน ตามความเห็นของคณะกรรมการโรคติดต่อ จ.ภูเก็ต จากนั้นมีการค้นหาผู้ป่วยเพิ่มเติมในจุดเสี่ยง เช่น สถานบันเทิง 2 แห่งที่ผู้ป่วยไปใช้บริการ พบ 6 รายมีอาการใกล้เคียง คือมีไข้ เจ็บคอ ซึ่งมีการส่งตรวจแล็บ 4 ราย ยังไม่พบการติดเชื้อ จึงต้องสังเกตอาการหรือกักตัวแล้วแต่กรณีอีก 21 วัน

นอกจากค้นหาผู้ป่วยเชิงรุก ยังไปสอบสวนในห้องพักผู้ป่วย กำจัดเชื้อในห้อง และได้รายงานไปยังองค์การอนามัยโลก (WHO) ตามกฎอนามัยโลก 2015 แล้ว ซึ่งจากข้อมูลที่พบผู้ป่วยตั้งแต่วันที่ 7 พ.ค.65 พบผู้ป่วย 12,608 ราย กระจายตัวใน 66 ประเทศทั่วโลก แต่หากเทียบกับโควิด-19 ใช้เวลาไม่กี่เดือนพบผู้ติดเชื้อหลักล้านคน ดังนั้นโรคฝีดาษลิงมีอัตราเพิ่มขึ้นไม่มากนัก ยังพบมากในทวีปยุโรปและอเมริกา ประเทศที่พบผู้ติดเชื้อมากที่สุดคือ สเปน 2,835 ราย, เยอรมนี 1,859 ราย, สหรัฐอเมริกา 1,813 ราย, อังกฤษ 1,778 ราย ขณะที่ทวีปเอเชียพบผู้ป่วยในสิงคโปร์ ไต้หวัน และอินเดีย

ถามว่า มีความจำเป็นต้องฉีดวัคซีนป้องกันโรคฝีดาษลิงในไทยหรือไม่ นพ.โอภาสกล่าวว่า โรคนี้ใช้การรักษาตามอาการ ตุ่มดูน่ากลัว แต่ความรุนแรงโรคไม่มากนัก ขณะนี้ยังไม่มียาต้านไวรัสโดยตรง ส่วนวัคซีนป้องกันมีการผลิตมาแล้วเตรียมใช้มีหลายบริษัท กรมควบคุมโรคได้สั่งจองไปเบื้องต้นแล้ว

จ.ภูเก็ต นายพิเชษฐ์ ปาณะพงศ์ รองผู้ว่าฯ ภูเก็ต ร่วมกับ นพ.กู้ศักดิ์ กู้เกียรติกูล นายแพทย์สาธารณสุขจังหวัดภูเก็ต,  พ.ต.อ.ธเนศ สุขชัย ผกก.ตม.ภูเก็ต และพล.ต.ต.เสริมพันธ์ ศิริคง ผบก.ภ.จว.ภูเก็ต ร่วมกันแถลงข่าว

พ.ต.อ.ธเนศกล่าวว่า ขณะนี้เจ้าหน้าที่ยังเร่งติดตามตัวผู้ป่วยรายดังกล่าว แต่ยังไม่พบ คาดว่ายังคงหลบซ่อนตัวอยู่ในพื้นที่หาดป่าตอง จ.ภูเก็ต อย่างไรก็ตาม ทีมสอบสวนโรคได้มีการติดตามตัวผู้สัมผัสผู้ป่วยรายดังกล่าวมาเข้ารับการตรวจแล้ว รวม 154 ราย ซึ่งจนถึงขณะนี้ยังไม่พบว่ามีรายใดเข้าข่ายติดเชื้อฝีดาษวานรเพิ่ม

ส่วน พล.ต.ต.เสริมพันธ์กล่าวว่า จากการตรวจกล้องวงจรปิด ชายดังกล่าวออกจากที่พักเวลา 19.00 น. ของวันที่ 18 ก.ค. จากนั้นวันที่ 19 ก.ค. ได้เดินทางโดยรถแท็กซี่ไปยังสถานบันเทิงแห่งหนึ่งในป่าตอง และได้รับการประสานว่าจะเข้ารับการรักษาตัว แต่ก็ไม่มาตามนัดหมาย และไม่สามารถติดต่อได้ จึงได้นำกำลังตามหาตลอดวันที่ 20 ก.ค.2565 กระทั่งเวลา 19.00 น. พบเข้าพักอยู่ที่โรงแรมแห่งหนึ่ง พอเช็กกล้องวงจรปิดทราบว่าชายดังกล่าวพักอยู่กับใคร จากนั้นเวลา 21.05 น. เขาได้คืนกุญแจและเดินออกจากโรงแรมไปโดยไม่แจ้งว่าต้องการเช็กเอาต์ และหายไปกับรถ 1 คัน คาดว่าน่าจะขึ้นรถคันนั้นไป รถขับไปในทางกะหลิม กมลา และล่าสุดอยู่ที่ อบต.เชิงทะเล คาดว่าน่าจะอยู่ในภูเก็ตหรือออกจากพื้นที่ไปแล้ว แต่อยู่ระหว่างการติดตามอย่างใกล้ชิด อย่างไรก็ตาม จากการตรวจสอบเพิ่มเติมพบว่ายังไม่ได้ต่อวีซ่า

ด้าน นพ.กู้ศักดิ์กล่าวว่า จากการติดตามตัวผู้สัมผัสใกล้ชิดกับผู้ป่วยไปติดตามดูกล้องวงจรปิดที่คอนโดฯ 2 คน  เป็นแฟนของผู้ป่วย และเพื่อนชาย 2 คน และติดตามไปยัง รพ.อีก 2 แห่ง ผู้สัมผัสเพิ่มเติมที่เสี่ยงต่ำอีก 1 คน และผู้สัมผัสซึ่งเป็นคนขับรถแท็กซี่ที่รับผู้ป่วยจากคอนโดฯ ไปป่าตอง ให้มาติดต่อเข้ารับเจาะเลือด และอีกกลุ่มคือกลุ่มร้านซักรีดอีก 9 คน จากย่านสถานบันเทิงอีก 142 คน ไม่พบเชื้อและยังดำเนินการเก็บตัวอย่างในชุมชนเพิ่มเติม ขณะนี้ติดตามบุคคลที่คาดว่าจะสัมผัสมาตรวจเลือด ยังไม่พบใครติดเชื้อเพิ่ม 

ทั้งนี้ ผู้สัมผัสเสี่ยงสูงมีทั้งหมด 17 ราย ทุกแห่งที่ตรวจได้เพาะเชื้อเจาะเลือด 7 คนแรก ที่พักอาศัย 2 คน กับสถานบันเทิง 5 คน ผลเลือดผลสว็อบออกแล้วไม่พบเชื้อ อีก 9 คนเพิ่งเก็บตัวอย่างส่งไป ส่วนเสี่ยงต่ำเฝ้าสังเกตอาการ

ที่กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ นพ.ศุภกิจ ศิริลักษณ์ อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ แถลงผลการตรวจสอบคุณภาพวัคซีนฝีดาษ (Smallpox) ที่องค์การเภสัชกรรม (อภ.) เก็บไว้นานกว่า 40 ปีว่า ได้ตรวจสอบคุณภาพวัคซีนฝีดาษคนที่ อภ.เก็บไว้ทั้ง 13 รุ่นการผลิต ซึ่งผลิตเมื่อปี 2522-2523 โดยตรวจสอบทางกายภาพ พบทั้ง 13 รุ่นยังคงมีลักษณะทางกายภาพที่ดี คือเป็นผงแห้งจับตัวเป็นก้อนสีเหลืองอ่อน หลังการละลายมีลักษณะใส สีเหลืองอ่อน ซึ่ง 1 หลอดสามารถฉีดได้ 50 โดส เรามี 1 หมื่นหลอด คือประมาณ 5 แสนโดส เก็บในอุณหภูมิ 2-8 องศาเซลเซียส ถือว่าเก็บได้ดี คุณภาพโอเค การเอามาใช้หรือไม่ก็ต้องดูว่ามีรุ่นหลังที่ดีกว่าหรือไม่ในมือ ซึ่งเราอาจต้องไปหาวัคซีนรุ่น 3 มาจำนวนหนึ่ง ถ้าสมมติสถานการณ์ระบาดเยอะ หากฉุกเฉินเราหาวัคซีนไม่ได้หรือมีน้อยเกินไป ก็อาจพิจารณานำออกมาได้

“เราต้องชั่งผลที่เกิดขึ้นกับประโยชน์ว่าคุ้มค่าหรือไม่ เพราะทำให้เกิดแผลเกิดฝี จึงได้แจ้ง อภ.ว่าขอให้เก็บแบบมีคุณภาพต่อไป เป็นทางเลือกถ้าจำเป็นก็อาจเอามาใช้ ซึ่งไม่มีปัญหาเรื่องการอนุญาตเอาออกมาใช้ และถ้าฉีดคงฉีดกลุ่มเฉพาะ ซึ่งบางประเทศฉีดในคนมีโอกาสสัมผัส เช่น เลี้ยงสัตว์ป่า มีพฤติกรรมเสี่ยงที่อาจรับเชื้อ ไม่ได้ฉีดทั่วไปในประชาชน วัคซีนที่ต้องการอาจไม่เยอะมาก" นพ.ศุภกิจกล่าว

ด้าน นพ.โอภาส การย์กวินพงศ์ อธิบดีกรมควบคุมโรค กล่าวว่า เบื้องต้นกรมควบคุมโรคได้มีการสั่งจองวัคซีนแล้ว.