ฮังการีประกาศถอนตัวสมาชิกศาลโลก อ้าแขนต้อนรับผู้นำอิสราเอลที่ถูกหมายจับ

เพื่อต้อนรับเบนจามิน เนทันยาฮูที่ถูกออกหมายจับโดยศาลอาญาระหว่างประเทศ ฮังการีประกาศถอนตัวจากการเป็นสมาชิกขององค์กรยุติธรรมโลกตามสหรัฐอเมริกา

นายกรัฐมนตรีวิคเตอร์ ออร์บาน ของฮังการี (ซ้าย) และนายกรัฐมนตรีเบนจามิน เนทันยาฮู ของอิสราเอล จับมือกันในการแถลงข่าวหลังการเจรจาทวิภาคีในกรุงบูดาเปสต์ ประเทศฮังการี เมื่อวันที่ 3 เมษายน (Photo by Attila KISBENEDEK / AFP)

เอเอฟพีรายงาน เมื่อวันศุกร์ที่ 4 เมษายน 2568 กล่าวว่า นายกรัฐมนตรีวิคเตอร์ ออร์บาน ของฮังการีเป็นเจ้าภาพต้อนรับการมาเยือนของเบนจามิน เนทันยาฮู ผู้นำอิสราเอลที่ถูกต้องการตัวโดยศาลอาญาระหว่างประเทศ (ไอซีซี)

ในความเคลื่อนไหวที่สอดคล้องกัน รัฐบาลบูดาเปสต์ประกาศว่าฮังการีจะถอนตัวจากการเป็นสมาชิกของศาลฯ และกระบวนการอาจกินเวลานานหนึ่งปี

เนทันยาฮูซึ่งเผชิญหมายจับของศาลอาญาระหว่างประเทศจากข้อหาก่ออาชญากรรมสงครามในฉนวนกาซา แสดงความยินดีกับการตัดสินใจที่กล้าหาญและมีหลักการของฮังการีในการถอนตัวดังกล่าว เพราะเขาเองก็เชื่อว่าศาลแห่งนี้เป็นเพียงองค์กรทุจริต

ศาลอาญาระหว่างประเทศซึ่งก่อตั้งขึ้นในปี 2002 และมีสำนักงานใหญ่อยู่ในประเทศเนเธอร์แลนด์ มุ่งหวังที่จะดำเนินคดีกับบุคคลที่รับผิดชอบต่ออาชญากรรมร้ายแรงที่สุดในโลกในขณะที่ประเทศต่างๆ ไม่เต็มใจหรือไม่สามารถดำเนินการเองได้

หน่วยงานกำกับดูแลของศาลอาญาระหว่างประเทศแสดงความเสียใจและกังวลเกี่ยวกับการประกาศครั้งนี้ของฮังการี โดยกล่าวว่าการถอนตัวจากการเป็นสมาชิกของศาลฯจะส่งผลกระทบต่อ "การแสวงหาความยุติธรรมร่วมกัน"

ศาลอาญาระหว่างประเทศยืนกรานว่าฮังการีมีหน้าที่ที่จะต้องให้ความร่วมมือกับหน่วยงานดังกล่าว

รัฐบาลปาเลสไตน์ในเมืองรามัลเลาะห์ เรียกร้องให้ฮังการีปฏิบัติตามหมายจับของศาลอาญาระหว่างประเทศด้วยการส่งเนทันยาฮูไปดำเนินคดีที่กรุงเฮกทันทีที่เจอตัว

วิคเตอร์ ออร์บานกล่าวระหว่างการแถลงข่าวร่วมกับเนทันยาฮูว่า ศาลอาญาระหว่างประเทศไม่ใช่ศาลที่เป็นกลางอีกต่อไป แต่เป็นเพียงศาลการเมือง ดังที่แสดงให้เห็นชัดเจนที่สุดจากคำตัดสินเกี่ยวกับอิสราเอล

สำนักงานของนายกรัฐมนตรีอิสราเอลให้ข้อมูลว่า ผู้นำทั้งสองได้พูดคุยกับประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ของสหรัฐฯ เกี่ยวกับการตัดสินใจของฮังการีที่จะถอนตัวจากการเป็นสมาชิกศาลฯ

สำนักงานฯระบุว่า "การหารือมุ่งเน้นไปที่การตัดสินใจของฮังการีที่จะออกจากศาลอาญาระหว่างประเทศและขั้นตอนต่อไปที่สามารถดำเนินการได้ในประเด็นนี้"

เมื่อเดือนพฤศจิกายนปีที่แล้ว ผู้นำฮังการีได้เชิญเนทันยาฮูให้มาเยือน โดยหนึ่งวันก่อนหน้าศาลอาญาระหว่างประเทศเพิ่งออกหมายจับผู้นำอิสราเอลในข้อหาก่ออาชญากรรมต่อมนุษยชาติและก่ออาชญากรรมสงครามในฉนวนกาซา ซึ่งเป็นข้อกล่าวหาที่เนทันยาฮูปฏิเสธอย่างแข็งขัน

รัฐบาลบูดาเปสต์ยื่นร่างกฎหมายต่อรัฐสภาเมื่อวันพฤหัสบดีเพื่อขอให้พิจารณาประเด็นดังกล่าว โดยคาดว่าจะมีการลงมติในช่วงปลายเดือนพฤษภาคม หลังจากนั้นประเทศจะแจ้งให้สหประชาชาติทราบในลำดับต่อไป

ทั้งนี้ การสิ้นสุดสมาชิกภาพจากศาลอาญาระหว่างประเทศจะมีผลอย่างเป็นทางการหนึ่งปีหลังจากส่งหนังสือถอนตัว ซึ่งโดยปกติจะเป็นจดหมายทางการที่ประกาศการถอนตัวไปยังสำนักงานเลขาธิการสหประชาชาติ

ในปี 1999 ฮังการีลงนามในธรรมนูญกรุงโรมซึ่งเป็นสนธิสัญญาระหว่างประเทศที่ก่อตั้งศาลอาญาระหว่างประเทศขึ้น และให้สัตยาบันในอีกสองปีต่อมาในช่วงวาระแรกที่ออร์บานดำรงตำแหน่งนายกฯ

ศาลอาญาระหว่างประเทศนั้นไม่มีอำนาจพื้นฐานในการจับกุม แต่ต้องอาศัยความร่วมมือจากประเทศสมาชิก 125 ประเทศในการดำเนินการดังกล่าว

อย่างไรก็ตาม รัฐบาลบูดาเปสต์ยังไม่ได้ประกาศใช้อนุสัญญาที่เกี่ยวข้องด้วยเหตุผลทางรัฐธรรมนูญ ด้วยเหตุนี้จึงสามารถอ้างได้ว่าไม่จำเป็นต้องปฏิบัติตามคำตัดสินของศาลอาญาระหว่างประเทศ

จนถึงปัจจุบัน มีเพียงประเทศบุรุนดีและฟิลิปปินส์เท่านั้นที่ถอนตัวจากศาลฯก่อนหน้านี้

ศาลอาญาระหว่างประเทศได้ออกหมายจับเนทันยาฮูและโยอาฟ กัลแลนต์ อดีตรัฐมนตรีกลาโหม ในข้อหาก่ออาชญากรรมต่อมนุษยชาติและอาชญากรรมสงครามที่กระทำตั้งแต่วันที่ 8 ตุลาคม 2023 จนถึงวันที่ 20 พฤษภาคม 2024 เป็นอย่างน้อย ซึ่งเป็นวันที่อัยการยื่นคำร้องขอหมายจับบุคคลทั้งสอง

ศาลฯยังได้ออกหมายจับโมฮัมเหม็ด เดอิฟ ผู้บัญชาการทหารของกลุ่มฮามาสด้วย แม้เมื่อเดือนสิงหาคมปีที่แล้ว อิสราเอลประกาศว่าได้สังหารเดอิฟจากการโจมตีทางอากาศทางตอนใต้ของฉนวนกาซา แต่กลุ่มฮามาสยังไม่ยืนยันการเสียชีวิตของเขา ศาลฯจึงดำเนินการออกหมายจับต่อไป เนื่องจากอัยการเองก็ไม่สามารถระบุได้ว่าเดอิฟเสียชีวิตแล้วหรือไม่

ศาลฯกล่าวว่า "มีเหตุผลอันสมควรที่เชื่อได้ว่าเนทันยาฮูและกัลแลนต์มี "ความรับผิดชอบทางอาญา" สำหรับอาชญากรรมสงครามด้วยการทำให้อดอาหาร, อาชญากรรมต่อมนุษยชาติด้วยการฆาตกรรม, การกดขี่ข่มเหง และการกระทำที่ไร้มนุษยธรรมอื่นๆ

ศาลฯกล่าวหาว่าทั้งสองคนจงใจและรู้เห็นในการทำให้ประชาชนพลเรือนในฉนวนกาซาขาดสิ่งของที่จำเป็นต่อการดำรงชีวิต ซึ่งรวมถึงอาหาร, น้ำ, ยา, เชื้อเพลิง และไฟฟ้า

การเดินทางของเนทันยาฮูเกิดขึ้นในขณะที่เขาเผชิญกับแรงกดดันถาโถมจากความพยายามของรัฐบาลที่ต้องการควบคุมฝ่ายความมั่นคงภายในประเทศและอัยการสูงสุด ขณะเดียวกันก็มุ่งขยายอำนาจของนักการเมืองในการแต่งตั้งผู้พิพากษา.