เมื่อ 'Bluesky Social' อยากเป็นทางเลือกใหม่ของสังคมออนไลน์

เมื่อประมาณครึ่งปีที่แล้ว อีลอน มัสก์ได้ซื้อกิจการทวิตเตอร์ไปถือครอง นับแต่นั้นมาก็เต็มไปด้วยเสียงวิพากษ์วิจารณ์ สไตล์การเป็นผู้นำที่วุ่นวายของมัสก์ และการตัดสินใจที่ย้อนแย้ง เช่น การเรียกเก็บค่าธรรมเนียม หรือการลบเครื่องหมายสีฟ้า ทำให้ผู้ใช้จำนวนมากพากันละทิ้งแพลตฟอร์ม

กระทั่งตอนนี้ทวิตเตอร์เริ่มมีคู่แข่ง จากแพลตฟอร์มที่มีรากฐานมาจากทวิตเตอร์ แจ็ก ดอร์ซีย์ ผู้ร่วมก่อตั้งและอดีตผู้บริหารทวิตเตอร์ เปิดแพลตฟอร์ม ‘Bluesky Social’ ขึ้นมาเพื่อเป็นทางเลือก และแข่งขันกับบริษัทเก่าที่ยามนี้เป็นของอีลอน มัสก์แล้ว

ดอร์ซีย์ประกาศเปิดตัว Bluesky ครั้งแรกเมื่อสี่ปีก่อน ตอนที่เขายังเป็นซีอีโอของทวิตเตอร์ เขาลาออกจากตำแหน่งนี้ในเดือนพฤศจิกายน 2021 หกเดือนต่อมาเขาก็ลาออกจากตำแหน่งในคณะกรรมการกำกับดูแล รวมทั้งออกจากบริษัทโดยสิ้นเชิง ตั้งแต่นั้นมาเขาได้อุทิศตนให้กับโครงการอื่นๆ เช่น จัดหาเงินทุนให้กับ Bluesky และเมื่อปีที่แล้ว Bluesky Social มีสถานะเป็นบริษัทอิสระ โดยมีดอร์ซีย์ดำรงตำแหน่งเป็นคณะกรรมการบริหารขององค์กร

แพลตฟอร์ม Bluesky ปรากฏออกมาในเดือนกุมภาพันธ์ เมื่อแรกเริ่มมีให้บริการเฉพาะแอปสำหรับ iPhone เท่านั้น แต่ตอนนี้มีบริการให้สำหรับสมาร์ตโฟนที่ใช้ระบบปฏิบัติการ Android ด้วย ต้นเดือนที่ผ่านมา Bluesky แจ้งข่าวว่าจำนวนผู้ใช้ใหม่เพิ่มสูงขึ้นทุกวัน จนถึงปัจจุบันแพลตฟอร์มมีผู้ใช้ราว 50,000 คน ซึ่งเป็นจำนวนที่ค่อนข้างต่ำเมื่อเทียบกับทวิตเตอร์ที่มีผู้ใช้มากกว่า 300 ล้านคน

อีกทั้ง Bluesky ยังอยู่ในช่วงเบตา และยังไม่พร้อมให้บริการแก่บุคคลทั่วไป การสมัครเข้าใช้บริการต้องเข้าชื่อรอ หรือได้รับเชิญจากผู้ใช้รายอื่นเท่านั้น ข้อมูลของบริษัทระบุว่า ผู้ใช้ปัจจุบันมีโอกาสสส่งคำเชิญผู้ใช้รายใหม่ได้ทุกสองสัปดาห์ ทั้งนี้เพื่อป้องกันไม่ให้เซิร์ฟเวอร์ทำงานหนักเกิน หากมีการลงทะเบียนผู้ใช้รายใหม่มากเกินไป

การทำงานของ Bluesky Social คล้ายกับทวิตเตอร์ นอกจากนั้นทั้งสองแพลตฟอร์มยังมีรูปลักษณ์คล้ายกันอีกด้วย ความแตกต่างที่เด่นชัดอยู่ที่โครงสร้างของแพลตฟอร์ม Bluesky จัดเป็นแพลตฟอร์มแบบกระจายอำนาจ และ Bluesky เป็นแพลตฟอร์มเปิดที่อนุญาตให้ผู้ใช้แบ่งปันเนื้อหาได้อย่างอิสระ ซึ่งใช้แนวทางเดียวกับบริการไมโครบล็อก Mastodon หรือ Truth Social ที่ก่อตั้งโดยโดนัลด์ ทรัมป์เมื่อปี 2022 หลังจากอีลอน มัสก์ถือครองทวิตเตอร์ในเดือนตุลาคม 2022 ผู้ใช้ใหม่หลายแสนคนได้หันไปใช้บริการทั้งสองแพลตฟอร์มนี้

แต่แท้จริงแล้วมันเป็นแค่ทางเลือกชั่วคราวเท่านั้น เพราะในช่วงไม่กี่เดือนที่ผ่านมา กิจกรรมบน Mastodon ซึ่งพัฒนาโดย ออยเกน รอชโค-ชาวเยอรมัน ได้ลดลงอย่างมากอีกครั้ง ส่วน Truth Social ก็ประสบปัญหากับผู้ใช้ที่ลดน้อยลงเช่นกัน ทำให้ขาดรายได้จากการโฆษณามาเป็นเวลานาน จึงค่อนข้างเป็นไปได้ที่ Bluesky อาจเผชิญกับสถานการณ์ที่คล้ายกัน

นอกจาก Bluesky Social จะได้คะแนนลบในเรื่องเงื่อนไขการใช้งานแล้ว ยังมีการวิพากษ์วิจารณ์กันอย่างกว้างขวางเรื่องที่ Bluesky สงวนสิทธิ์ในเนื้อหาต่างๆ ที่โพสต์บนแพลตฟอร์ม โดยสามารถนำไปใช้ได้ “ทั่วโลกและปลอดค่าลิขสิทธิ์” อีกด้วย ซึ่งเป็นข้อกำหนดการให้บริการที่อาจนำไปสู่ข้อพิพาททางกฎหมายสำหรับการละเมิดสิทธิ์.