สังฆกรรมบนลำน้ำโขง .. หน้าพระธาตุพนม!! (ในร้อยใจไทยฯ จ.นครพนม)

เจริญพรสาธุชนผู้มีจิตศรัทธาในพระพุทธศาสนา... ตามที่กล่าวไปใน “ปักธงธรรม” ฉบับที่แล้ว ว่า.. ระหว่าง ๒๕-๒๘ มีนาคม ๒๕๖๘ ได้เดินทางไปขับเคลื่อนโครงการร้อยใจไทย สืบสานราชธรรม ทั้งแผ่นดิน... ถวายเป็นพระราชกุศล ณ จ.อุบลราชธานี, มุกดาหาร และนครพนม ท่ามกลามเปลวแดดที่แผ่ละอองความร้อนครอบคลุมไปทั่ว แต่ก็มิได้เป็นอุปสรรคเครื่องกีดขวางในการปฏิบัติศาสนกิจ ด้วยความพร้อมเพรียงของแต่ละจังหวัด ที่มี ท่านผู้ว่าราชการจังหวัดเป็นประธาน นำข้าราชการ ผู้นำชุมชน องค์กรท้องถิ่นและประชาชน เข้าร่วมงาน ตั้งแต่ยามเช้ารับรุ่งอรุณ ด้วยการใส่บาตร.. รับศีล และฟังธรรม.. ที่มุ่งเน้นย้ำการปลูกสร้างอุดมการณ์ ราชธรรม.. ทั้งสิบ ให้เกิดขึ้นในจิตวิญญาณ.. โดยเฉพาะในฐานะข้าราชการฝ่ายปกครองของกระทรวงมหาดไทย.. ที่เป็นเป้าหมายของโครงการร้อยใจไทย สืบสานราชธรรม...

การดำเนินงานตามโครงการใน ๓ จังหวัดภาคอีสาน เป็นไปด้วยความเรียบร้อย สวยงาม.. มีระเบียบแบบแผนอันน่าชื่นชม.. ที่แสดงถึง ศักยภาพ ประสิทธิภาพ และคุณภาพ ของ “ข้าราชการ-ประชาชน” ในพื้นที่ ที่สะท้อนให้เห็นในเชิงประจักษ์ว่า ชุมชน สังคมในท้องถิ่น ยังมีความพรั่งพร้อมที่จะร่วมมือกันขับเคลื่อนสังคมมหัพภาค ให้ดำเนินไปสู่จุดมุ่งหมายได้อย่างมีประสิทธิภาพ.. หากได้รับการสนับสนุนจากฝ่ายบริหาร.. ผู้บังคับบัญชาระดับสูง

พระพุทธศาสนาได้ให้ความสำคัญยิ่งต่อบทบาทของผู้นำ ผู้ปกครอง.. ผู้บริหาร ต่อการนำพามหาชนไปสู่ทิศทางอันถูกต้องเป็นธรรม.. จึงเน้นย้ำการคัดเลือกผู้นำที่มีความเคารพในธรรม.. สักการบูชาธรรม.. มีความอ่อนน้อม.. เชิดชู.. ยกย่องธรรมเป็นใหญ่.. เป็นยอด เป็นธง.. เรียกรวมว่า มี ธรรมาธิปไตย

ธรรมาธิปไตย.. จึงเป็นหลักสำคัญที่ผู้นำ.. ผู้ปกครองแผ่นดิน.. ข้าราชการทุกหมู่เหล่า จะต้องให้ความตระหนักรู้และจะต้องสร้างให้เกิดขึ้นในจิตวิญญาณของนักปกครอง ด้วย การรู้ธรรม.. มีธรรม.. เป็นธรรม.. เพื่อสร้างธรรม ให้เกิดขึ้นมาอารักขะสังคมประเทศชาติ

สำคัญยิ่ง ใน ธรรมารักขะ ต่อหมู่ชน.. สังคมนั้น จะต้องกระทำอย่างเสมอภาพ เที่ยงธรรม.. โดยคำนึงถึงทั้งส่วนยุติธรรม.. และนิติธรรม เพื่อประโยชน์และความสุขของหมู่ชนในปกครอง ที่ควรจะได้รับอย่างเท่าเทียมกัน

การใส่ใจในปัญหาปากท้อง ความเป็นอยู่.. อย่างจริงจัง การขจัดปัญหาความยากจนในหมู่ชนที่ด้อยโอกาส.. ขาดกำลัง.. นับเป็นเรื่องที่สำคัญยิ่งต่อการนำพาสังคม ประเทศชาติ ไปสู่ความสงบสุข

ปัญหาความยากจน .. จึงเป็นเรื่องสำคัญยิ่งของผู้ปกครอง.. ผู้นำ.. ผู้บริหารราชการแผ่นดิน ที่ต้องมีความตั้งใจ.. มีความใส่ใจ.. มีความจริงใจ.. ในการแก้ไข.. อย่างจริงจังและทันท่วงที.. โดยมีแผนพัฒนาชีวิตให้มีความสุขสมบูรณ์ โดยปัจจัยการดำรงชีวิตขั้นพื้นฐานอย่างยั่งยืน.. ที่สามารถทำให้เป็นจริงได้

อีกประการหนึ่ง ที่ผู้นำ.. ผู้ปกครอง.. ผู้บริหาร จะต้องทำคุณธรรมความดีตามหลักราชธรรมให้เกิดเป็นสมบัติประจำตน เพื่อการนำไปสู่การปฏิบัติให้เกิดประโยชน์ต่อมหาชน ซึ่งจะเกิดขึ้นมีได้ในข้อนี้นั้น.. บุคคลเหล่านั้นจะต้อง เข้าหาสมณพราหมณ์ ผู้ประพฤติดี ประพฤติชอบ ผู้ไม่ประมาทมัวเมา อยู่เสมอตามกาลอันสมควร เพื่อให้รู้ชัดในการอันดีชั่ว ควรประกอบหรือไม่.. เป็นไปเพื่อประโยชน์และความเหมาะควรหรือไม่...

การบรรยายประกาศราชธรรม .. เพื่อความเป็นนักปกครอง.. ผู้นำ.. ผู้บริหารราชการแผ่นดิน ที่จักต้องมีจิตวิญญาณของผู้ปกครองโดยธรรม.. จึงได้เกิดขึ้นและดำเนินไปอย่างต่อเนื่อง ด้วยวิสัยทัศน์ของ นายอรรษิษฐ์ สัมพันธรัตน์ ปลัดกระทรวงมหาดไทย .. ที่ให้การสนับสนุนการขับเคลื่อนโครงการฯ ดังกล่าวอย่างจริงจัง และจริงใจ โดยเฉพาะความใส่ใจในการติดตามการทำงานในทุกพื้นที่.. ทุกจังหวัด ที่ควรสนองตอบด้วยความเต็มใจ อย่างเข้าใจในการเข้าร่วมโครงการ เพื่อการปลูกสร้างจิตวิญญาณนักปกครอง.. ในการดำเนินตามรอยพระยุคลบาทในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทุกรัชกาลในราชวงศ์จักรี.. จนถึงในสมัยรัชกาลปัจจุบัน

เมื่อวันที่ ๒๘ มีนาคม ๒๕๖๘.. ซึ่งตรงกับวันพระใหญ่โดยไม่บังเอิญ จังหวัดนครพนม จึงได้จัดงานโครงการร้อยใจไทยฯ ขึ้นที่ พระธาตุพนม ศูนย์รวมจิตใจของชาวพุทธทั้งสองฝั่งโขง ไทย-ลาว โดยเริ่มใส่บาตรตั้งแต่เวลา ๐๖.๕๐ น. .. และต่อเนื่องด้วยการรับศีล ฟังธรรม ณ ลานธรรมพระธาตุพนม..

ในการนี้ นางจิณณารัชช์ สัมพันธรัตน์ นายกสมาคมแม่บ้านมหาดไทย ได้นำประธานแม่บ้านมหาดไทย ๒๐ จังหวัดในภาคอีสาน เข้าร่วมงานในครั้งนี้ นับเป็นการรวมพลังผู้นำสตรีในฐานะแม่บ้านมหาดไทย ที่พร้อมใจกันสนับสนุนโครงการร้อยใจไทย สืบสานราชธรรม ทั้งแผ่นดิน.. เพื่อการนำสังคม ประเทศชาติ ไปสู่ความเจริญรุ่งเรือง.. สงบสุขด้วยอำนาจแห่งธรรม..

ภาพความพร้อมเพรียงของผู้นำฝ่ายสตรีในแต่ละจังหวัด ที่ต้องยืนเคียงคู่กับผู้ว่าราชการจังหวัด ซึ่งเป็นผู้ปกครองสูงสุดในจังหวัดนั้นๆ.. ในวันนั้น นับเป็นสัญญาณที่ดียิ่งต่อการช่วยกันสืบสานราชธรรม.. การปกครองแผ่นดินโดยธรรม.. เพื่อประโยชน์สุขของประชาชน...

การร่วมกันร้องเพลงสรรเสริญพระบารมี พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ณ พระธาตุพนม ในวันนั้น จึงแสดงออกถึงพลังความจงรัก.. และความภักดี เพื่อการถวายงานสนองพระปฐมบรมราชโองการ ที่จักทรงปกครองแผ่นดินโดยธรรมเพื่อความสงบสุขของอาณาราษฎร.. ประชาชนชาวไทยอย่างแท้จริง... จึงเชื่อมั่นได้ว่า หากทรงได้ทอดพระเนตรภาพ.. และทรงสดับพลังเสียงแห่งการร่วมร้องเพลงสรรเสริญพระบารมีในวันนั้น ณ พระธาตุพนม.. คงจักทรงมีปีติยินดีเป็นอย่างยิ่ง ที่ข้าราชการทุกกระทรวง ทบวง กรม.. ตลอดถึงประชาชน ภายใต้การนำของผู้ว่าราชการจังหวัดนครพนม.. และโดยการนำกลุ่มพลังสตรีแม่บ้านมหาดไทยของ นางจิณณารัชช์ สัมพันธรัตน์ นายกสมาคมแม่บ้านมหาดไทย ที่ได้แสดงออกถึงความเป็นข้าใต้ฝ่าละอองธุลีพระบาท ด้วยความกตัญญูรู้คุณ ที่พร้อมจะช่วยกันประกาศพระเกียรติคุณ ด้วยการสืบสานราชธรรม.. ให้แผ่กว้างไปทั่วแผ่นดินไทย เพื่อปกป้องคุ้มครองแผ่นดินไทยให้พ้นภัยอันตราย ด้วยอำนาจแห่งธรรม.. ที่เกิดจากความสำนึกรู้ชอบในคุณของ ธรรมาธิปไตย ที่ประกาศผ่านราชธรรมทั้ง ๑๐ อย่างแท้จริง..

ดอกไม้แห่งราชธรรมทั้งสิบ จึงบานสะพรั่งจากจิตใจของทุกคนที่เข้าร่วมงาม เพื่อถวายบูชาคุณพระรัตนตรัย ณ พระธาตุพนม.. และเพื่อบูชาคุณของแผ่นดินและสถาบันพระมหากษัตริย์.. โดยเฉพาะ เมื่อคณะสงฆ์ที่เข้าร่วมประกอบศาสนกิจในโครงการร้อยใจไทยฯ .. ได้ร่วมกันประกอบสังฆกรรมบนเรือ กลางแม่น้ำโขง ระหว่างไทย-ลาว เนื่องในวันพระใหญ่ แรม ๑๕ ค่ำ เดือน ๔ ซึ่งตรงกับวันลงอุโบสถ ที่พระสงฆ์จะต้องฟังสวดปาติโมกข์ตามพระวินัย

จึงได้กำหนด อพัทธสีมา ขึ้นบนแม่น้ำโขง ด้วยเรือขนาดพอเหมาะ ที่ทาง อำเภอธาตุพนม โดยนายอำเภอและผู้ประกอบการชาวเรือธาตุพนมได้จัดถวาย เพื่อพระสงฆ์จะได้สมมติเป็นสีมา ที่เรียกว่า อุทกุกเขปสีมา หรือ สีมาน้ำ ที่ทรงพุทธบัญญัติให้พระสงฆ์สามารถกำหนดเป็นเขตทำสังฆกรรมได้.. โดยเป็นสีมาที่เกิดขึ้นโดยธรรมชาติ.. ที่เรียกว่า อพัทธสีมา

ในวันดังกล่าว.. จึงได้เห็นเรือติดธงชาติไทยและธงธรรมจักร นำคณะสงฆ์ไปจอดทอดสมอลอยลำอยู่กลางน้ำโขง เพื่อการประกอบสังฆกรรม.. ที่นับเป็นมหากุศลอันยิ่งที่เกิดขึ้นในวันดังกล่าว อย่างยากจะพรรณนาด้วยความปีติ

กล่าวได้อย่างเต็มปาก เต็มคำ ถูกธรรม ว่า.. นี่เป็นอธิการกุศลที่ไม่บังเอิญ.. ของการประกอบสังฆกรรมบนสีมาน้ำ กลางแม่น้ำโขง หน้าพระธาตุสองฝั่งโขง (พระธาตุพนม/ไทย-พระธาตุตุมภวังค์/ลาว).. ที่ไม่เคยมีมาก่อน หากสืบสาวตามหลักฐานเดิมๆ ที่มีปรากฏในความเกี่ยวเนื่องกับการเคารพบูชาพระธาตุพนม

..จึงเป็นเหตุการณ์สำคัญที่ควรบันทึกไว้เป็นหลักฐาน ดังนี้

๑) พานดอกบัวจำนวน ๓ พาน ที่จัดถวายคณะสงฆ์ เพื่อประกอบสังฆกรรม โดยนายกสมาคมแม่บ้านมหาดไทย ซึ่งเมื่อเสร็จสิ้นการบูชาในการประกอบสังฆกรรมแล้ว.. ได้ถูกอัญเชิญลงเรือแพลำเล็กที่จัดถวายโดยอำเภอพระธาตุพนม เพื่อลอยล่องบูชาพระรัตนตรัยบนแม่น้ำโขง เพื่อบูชาพระธาตุสองฝั่งโขง ได้แก่ พระธาตุพนม (ฝั่งไทย) และพระธาตุตุมภวังค์ (ฝั่งลาว)... ซึ่งเรือแพดอกบัวบูชาพระรัตนตรัยดังกล่าว ได้วิ่งตัดกระแสน้ำตรงเข้าสู่ฝั่งไทย ด้านหน้าท่าพระธาตุพนม.. อย่างน่ายินดียิ่ง

๒) คณะสงฆ์ได้รับนิมนต์เป็นสองคณะ เพื่อรับสังฆทานสองฝั่งโขง.. โดยคณะหนึ่งนั่งเรือไปเทียบท่าฝั่งลาว.. และอีกคณะอยู่ที่ท่าเรือฝั่งไทย เพื่อรับถวายสังฆทานจากคณะศรัทธาที่พร้อมใจกัน.. ในการร่วมถวายสังฆทานสองฝั่งโขง ที่กระทำพร้อมกันในเวลาเดียวกัน.. เพื่อจักได้เป็นอานิสงส์อันยิ่ง.. เพื่อจักได้กระทำเทวตาพลีและปุพพเปตพลี เนื่องในมหากุศลถวายสังฆทานสองฝั่งโขงดังกล่าว

ภายหลังจากคณะสงฆ์ได้กระทำการอนุโมทนาและเดินทางกลับจากฝั่งลาว ด้วยเรือบุญดังกล่าว ประธานสงฆ์ในพิธีได้ทำการสวดมนต์บูชาพระรัตนตรัย พร้อมโปรยปรายดอกไม้.. เป็นแนวตัดกระแสน้ำโขงจากฝั่งลาวมาจนถึงฝั่งไทย.. ด้านหน้าพระธาตุพนม โดยเฉพาะการบูชาพระอุรังคธาตุของพระพุทธองค์ ที่เชื่อมั่นว่าประดิษฐานอยู่ ณ พระธาตุพนม.. ด้วยพระคาถา ที่ว่า...

“ปุริมายะ ทักขิณายะ, ปัจฉิมายะ, อุตตะรายะ, เหฏฐิมายะ, อุปะริมายะ ทิสายะ, กะปะณะคิริสะหมิง ปัพพะเต มหากัสสะเปนะ ฐาปิตัง พุทธะอุรังคะธาตุง สิระสา นะมามิ

นะโม ธาตุหะทะยัง อะหัง สามิ!!”.

เจริญพร

[email protected]