ประธานาธิบดีปูตินของรัสเซียร่ายยาวเล่าประวัติศาสตร์ให้พิธีกรทักเกอร์ คาร์สันฟังในการสัมภาษณ์ที่กำลังถูกวิพากษ์วิจารณ์อย่างกว้างขวางไปทั่วโลก
มีหลายประเด็นที่ปูตินกล่าวอ้าง...แต่นักประวัติศาสตร์หลายสำนักออกมาโต้ว่าหลายประเด็นเป็นการ “กล่าวอ้าง” ของปูตินมากกว่าที่จะเป็น “ความจริงตามประวัติศาสตร์”
สำนักข่าวบีบีซีไปสอบถามจากผู้เชี่ยวชาญเรื่องรัสเซียเพื่อตรวจสอบความถูกต้องแม่นยำของข้อมูลของปูติน เพราะพิธีกรคนนี้คงไม่ได้ทำการบ้านมามากพอที่จะซักไซ้ไล่เรียงปูตินให้เกิดความกระจ่างชัดเท่าที่ควร
ปูตินเริ่มการสัมภาษณ์โดยอ้างว่าปี ค.ศ. 862 เป็นปีแห่ง "การสถาปนารัฐรัสเซีย"
เป็นปีที่รูริค เจ้าชายแห่งสแกนดิเนเวียได้รับเชิญให้ปกครองเมืองโนฟโกรอด เมืองหลวงของมาตุภูมิ ซึ่งเป็นผู้คนที่จะพัฒนามาเป็นชาวรัสเซียในปัจจุบันในที่สุด
ปูตินเปรียบเทียบสิ่งที่เขาอ้างว่าเป็นประเพณีที่สืบทอดกันมานานของความเป็นรัฐของรัสเซียซึ่งมีมาตั้งแต่ศตวรรษที่ 9 กับ "สิ่งประดิษฐ์" สมัยใหม่ที่เรียกว่ายูเครน
ปูตินยืนยันว่ายูเครนเป็นประเทศที่ถูก "สร้าง" มาในช่วงปลายศตวรรษที่ 20 เท่านั้น
บีบีซีถาม เซอร์เกย์ รัดเชนโก นักประวัติศาสตร์จากสถาบันการศึกษานานาชาติขั้นสูงจอห์น ฮอปกินส์
ได้รับคำตอบว่าคำกล่าวอ้างของปูตินเป็น "ความเท็จโดยสิ้นเชิง"
อาจารย์ท่านนี้บอกว่า
"ปูตินกำลังพยายามสร้างเรื่องราวย้อนหลัง โดยกล่าวว่ารัสเซียในฐานะรัฐเริ่มมีการพัฒนาในศตวรรษที่ 9
“ถ้าเช่นนั้น คุณก็สามารถพูดได้อย่างเท่าเทียมเช่นกันว่ายูเครนในฐานะรัฐเริ่มมีการพัฒนาในศตวรรษที่ 9 โดยใช้หลักฐานและเอกสารชุดเดียวกันทุกประการ
ผู้เชี่ยวชาญท่านนี้บอกว่า
“ปูตินพยายามใช้ข้อเท็จจริงทางประวัติศาสตร์บางอย่างเพื่อสร้างเรื่องราวที่มีรัฐเป็นศูนย์กลาง ซึ่งจะเป็นประโยชน์ต่อรัสเซีย เมื่อเทียบกับการรวมตัวกันทางเลือกอื่นๆ”
ผู้รู้อีกคนหนึ่งคือโรนัลด์ ซูนี ศาสตราจารย์แห่งมหาวิทยาลัยมิชิแกน ซึ่งบอกว่ามาตุภูมิประกอบด้วย "กลุ่มโจรที่เผาเมืองหลวงของตนเองซ้ำแล้วซ้ำเล่า"
เขาเสริมว่านายปูตินกำลังทำซ้ำ "ตำนานที่ก่อตั้งขึ้น ณ จุดหนึ่งในอดีตโดยซาร์แห่งมอสโก ซึ่งสืบเชื้อสายมาจาก Rurik"
"ตำนานนี้ตกผลึกในมอสโกเพื่อพิสูจน์การยึดอำนาจของจักรวรรดิเหนือยูเครน"
อีกเรื่องหนึ่งคือประเด็น'กลุ่มชาติพันธุ์พิเศษ'
ปูตินบอกกับทัคเกอร์ คาร์ลสันว่าเมื่อถึงศตวรรษที่ 17 เมื่อโปแลนด์เข้ามาปกครองบางส่วนของยูเครนในปัจจุบัน พวกเขาเสนอแนวคิดที่ว่าประชากรในพื้นที่เหล่านั้น "ไม่ใช่ชาวรัสเซียเสียทีเดียว เพราะพวกเขาอาศัยอยู่บริเวณชายขอบ พวกเขาจึงเป็นชาวยูเครน ”
“แต่เดิมคำว่าภาษายูเครนหมายความว่าบุคคลนั้นอาศัยอยู่ในเขตชานเมืองของรัฐตามแนวชายขอบ”
แต่อานิตา พราซโมฟสกา ศาสตราจารย์กิตติคุณของ LSE กล่าวว่า ถึงแม้ว่ากระแสจิตสำนึกระดับชาติจะเกิดขึ้นในหมู่ชาวยูเครนภายหลังมากกว่าประเทศอื่นๆ ในยุโรปกลาง แต่ก็ยังมีชาวยูเครนในช่วงเวลานั้น
"(วลาดิมีร์ ปูติน) กำลังใช้แนวคิดของรัฐในศตวรรษที่ 20 ที่มีพื้นฐานอยู่บนการคุ้มครองของประเทศชาติที่กำหนด เป็นสิ่งที่ย้อนกลับไป แต่ความจริงกลับไม่ได้เป็นเช่นนั้น"
นายซูนีกล่าวว่า แม้ว่าชาวรัสเซีย ยูเครน และเบลารุสอาจเป็นเรื่องจริง “มาจากกลุ่มเดียวกัน … เมื่อเวลาผ่านไป พวกเขาพัฒนาไปสู่กลุ่มชนที่แตกต่างกัน”
แล้ว 'รัสเซียใหม่' ล่ะ?
ปูตินอ้างว่าพื้นที่ทางตอนใต้และตะวันออกของยูเครน "ไม่มีความเกี่ยวข้องทางประวัติศาสตร์กับยูเครนแต่อย่างใด"
รัสเซียในอดีตผู้นี้ถูกยึดครองจากจักรวรรดิออตโตมันโดยจักรพรรดินีแคทเธอรีนมหาราชในศตวรรษที่ 17 ซึ่งหมายความว่าดินแดนเหล่านี้เป็นดินแดนรัสเซียโดยชอบธรรม
ในเวลาต่อมา ปูตินกล่าวถึงพวกเขาโดยใช้คำว่า "โนโวรอสซิยา" ในศตวรรษที่ 18 ซึ่งแปลว่ารัสเซียใหม่
อาจารย์ซูนีชี้ให้เห็นว่าผู้อยู่อาศัยในดินแดนเหล่านี้เมื่อพวกเขาถูกรัสเซียยึดครองนั้นไม่ใช่ทั้งรัสเซียและยูเครน แต่เป็นชาวออตโตมัน ตาตาร์ หรือคอสแซค ซึ่งเป็นชาวนาสลาฟที่หลบหนีไปยังชายแดน
แต่การอ้างว่าดินแดนเหล่านี้เช่นนี้เป็นประโยชน์ต่อปูตินเพราะเป็นพื้นที่ที่รัสเซียกำลังพยายามยึดครองจากยูเครนในช่วงความขัดแย้งกับเพื่อนบ้านที่มีมานานร่วมทศวรรษในขณะนี้
สิ่งที่เรียกว่าโนโวรอสซิยารวมถึงไครเมียที่ถูกผนวกจากยูเครนในปี 2014
รัสเซียใหม่ยังครอบคลุมพื้นที่รอบๆ Kherson, Mariupol และ Bakhmut ซึ่งนายปูตินประกาศเป็นส่วนหนึ่งของรัสเซียในปี 2022
แล้ว 'รัฐเทียม' มันเป็นเช่นไร?
ปูตินบอกในการให้สัมภาษณ์ว่า "ยูเครนเป็นรัฐเทียมที่ถูกสร้างขึ้นตามเจตจำนงของ [โจเซฟ] สตาลิน"
โดยให้เหตุผลว่ายูเครนถูกสร้างขึ้นโดยผู้นำโซเวียตในช่วงทศวรรษ 1920 และได้รับดินแดนซึ่งไม่มีการอ้างสิทธิ์ทางประวัติศาสตร์
ในแง่หนึ่ง ปูตินพูดถูก ศาสตราจารย์ Radchenko กล่าว
ผู้นำโซเวียตกำหนดเขตแดนของสาธารณรัฐโซเวียต "เกือบจะเหมือนกับมหาอำนาจอาณานิคมตะวันตกที่ลากเขตแดนในแอฟริกา - เป็นการสุ่มเอา"
“แต่นั่นไม่ได้หมายความว่าไม่มีชาวยูเครน”
ผู้เชี่ยวชาญท่านนี้ปฏิเสธคำกล่าวอ้างของปูตินที่ว่ายูเครนไม่ใช่ประเทศที่แท้จริง เพราะมันก่อตั้งขึ้นในรูปแบบที่ทันสมัยในศตวรรษที่ 20”
"รัสเซียถูกสร้างขึ้นโดยเป็นผลมาจากการตัดสินใจของซาร์รัสเซีย เช่น การล่าอาณานิคมในไซบีเรีย ซึ่งส่งผลให้ประชากรในท้องถิ่นต้องเสียค่าใช้จ่ายจำนวนมาก
“หากยูเครนเป็นประเทศปลอม รัสเซียก็เป็นประเทศปลอมเช่นกัน”จริงหรือที่ยูเครนร่วมมือกับฮิตเลอร์?
ในบทสัมภาษณ์ตอนหนึ่ง ปูตินอ้างว่าโปแลนด์ซึ่งถูกนาซีเยอรมนีรุกรานและสหภาพโซเวียตในปี 2482 “ร่วมมือกับฮิตเลอร์”
ปูตินอ้างว่าการปฏิเสธที่จะยกพื้นที่ของโปแลนด์ที่เรียกว่าระเบียงดานซิกให้แก่ฮิตเลอร์ ทำให้โปแลนด์ "ไปไกลเกินไป
เท่ากับเป็นการผลักดันให้ฮิตเลอร์เริ่มสงครามโลกครั้งที่สองด้วยการโจมตีโปแลนด์
ศาสตราจารย์พราซโมฟสกาแย้งว่าการตีความประวัติศาสตร์ของปูตินเป็นการอ่านบันทึกทางประวัติศาสตร์ที่มีข้อบกพร่อง
เธอกล่าวว่าแม้ว่าโปแลนด์และนาซีจะมีการติดต่อทางการทูตกันเป็นเรื่องจริง แต่สนธิสัญญาฉบับแรกที่ฮิตเลอร์ลงนามหลังจากขึ้นสู่อำนาจคือสนธิสัญญาไม่รุกรานกับโปแลนด์ในปี 1934
“ข้อกล่าวหาที่ว่าชาวโปแลนด์ร่วมมือกันนั้นไร้สาระ” ผู้รู้ปราซโมฟสกากล่าว
“คุณไม่สามารถตีความสิ่งเหล่านี้ราวกับว่าเป็นการร่วมมือกับนาซีเยอรมนี เพราะมันเกิดขึ้นจนสหภาพโซเวียตลงนามในสนธิสัญญากับเยอรมนีด้วย (ในเวลาเดียวกัน)”
ในเดือนกันยายน 1939 นาซีเยอรมนีและสหภาพโซเวียตบุกโปแลนด์ตามเงื่อนไขของสนธิสัญญาโมโลตอฟ-ริบเบนทรอพที่ลงนามระหว่างทั้งสองสองประเทศนั้น
นี่คือบางช่วงบางตอนของการ “จับผิด” ปูตินโดยสื่อตะวันตก...ที่อดสัมภาษณ์ผู้นำรัสเซีย
อาจถูกกล่าวหาว่ามาจากอคติเพราะ “ริษยา” พิธีกรทักเกอร์หรือเปล่าเป็นเรื่องที่ถกเถียงกันได้อีกยาวนาน!
ข่าวที่เกี่ยวข้อง
ถามแสกหน้า 'ทักษิณ' จะพลิกเศรษฐกิจไทยยังไง ทุกซอกมุมในสังคมยังเต็มไปด้วยทุจริตโกงกิน
นายสุทธิชัย หยุ่น นักวิเคราะห์ข่าวและผู้ดำเนินรายการข่าวชื่อดัง โพสต์เฟซบุ๊ก ถึงกรณีนายทักษิณ ชินวัตร อดีตนายกรัฐมนตรี ว่า “เขาจะพลิกประเทศไทยให้เศรษฐกิจล้ำโลกได้หรือ
เขตเศรษฐกิจพิเศษชายแดนที่กลายเป็น ที่ซ่องสุมของอาชญากรรมข้ามชาติ
เมื่อวานเขียนถึงรายงานในสำนักข่าวชายขอบที่สำนักจะได้รับความสนใจของรัฐบาลไทยว่าด้วยกิจกรรมอาชญากรรมข้ามชาติในบริเวณ “เขตเศรษฐกิจพิเศษ” ที่สามเหลี่ยมทองคำ
แหล่งค้ามนุษย์ใน 3 เหลี่ยมทองคำ
เขตเศรษฐกิจพิเศษหรือ SEZ บริเวณสามเหลี่ยมทองคำที่โยงกับไทยนั้นกลายเป็นประเด็นเรื่องอาชญกรรมข้ามชาติที่สมควรจะได้รับความสนใจของรัฐบาลไทยอย่างจริงจัง
ไบเดนหรือทรัมป์? เอเชียน่าจะเลือกใครมากกว่า?
ผมค่อนข้างมั่นใจว่าการดีเบตระหว่างโจ ไบเดน กับโดนัลด์ ทรัมป์ วันนี้ (เวลาอเมริกา) จะไม่ให้ความสำคัญต่อเอเชียหรืออาเซียน
พรุ่งนี้ ลุ้นดีเบตรอบแรก โจ ไบเดนกับโดนัลด์ ทรัมป์
ผมลุ้นการโต้วาทีระหว่างโจ ไบเดน กับโดนัลด์ ทรัมป์ ที่จะมีขึ้นในวันพรุ่งนี้ (27 มิถุนายน) เพราะอยากรู้ว่า “ผู้เฒ่า” สองคนนี้จะมีความแหลมคมว่องไวในการแลกหมัดกันมากน้อยเพียงใด
เธอคือ ‘สหายร่วมรบ’ ผู้ร่วมก่อตั้งพรรค NLD คนสุดท้าย!
อองซาน ซูจีมีอายุ 79 ปีเมื่อวันที่ 19 มิถุนายนที่ผ่านมา...และยังถูกจำขังในฐานะจำเลยของกองทัพพม่าที่ก่อรัฐประหารเมื่อกว่า 3 ปีที่แล้ว