'ในหลวง' ทรงประกอบพระราชพิธีจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ พระยาแรกนาเสี่ยงทาย น้ำท่าจะบริบูรณ์พอควร

'ในหลวง'ทรงประกอบพระราชพิธีจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ ประจำปี 2565 พระยาแรกนาเสี่ยงทายได้ผ้านุ่ง 4 คืบ ส่วนผลเสี่ยงทายของกิน 7 สิ่ง พระโคกินน้ำ หญ้า ถั่ว เหล้า น้ำท่าจะบริบูรณ์พอควร ผลาหาร ภักษาหารอุดมสมบูรณ์ดี

13 พ.ค.2565- เมื่อเวลา 08.37 น. พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินี เสด็จพระราชดำเนินโดยรถยนต์พระที่นั่ง พร้อมด้วยสมเด็จพระเจ้าลูกเธอเจ้าฟ้าพัชรกิติยาภา นเรนทิราเทพยวดี กรมหลวงราชสาริณีสิริพัชร มหาวัชรราชธิดาไปยังพิธีมณฑลท้องสนามหลวง เนื่องในพระราชพิธีจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ พุทธศักราช 2565

ในการนี้ เสด็จขึ้นพลับพลาพิธีมณฑลท้องสนามหลวง ทรงรับการถวายความเคารพของผู้มาเฝ้าฯ ประทับพระราชอาสน์ สมเด็จพระนางเจ้า ฯ พระบรมราชินี ประทับพระราชอาสน์ สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าพัชรกิติยาภา นเรนทิราเทพยวดี กรมหลวงราชสาริณีสิริพัชร มหาวัชรราชธิดา ประทับพระเก้าอี้ที่ประทับ

นายทองเปลว กองจันทร์ ปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ทำหน้าที่พระยาแรกนา ยาตราขบวน พร้อมด้วยเทพีออกจากโรงพิธีพราหมณ์ เมื่อถึงหน้าพระที่นั่ง พระยาแรกนา เข้าเฝ้าฯ ถวายบังคม แล้วออกไปประกอบพิธีแรกนา มีการไถดะ 3 รอบ ต่อจากนั้นไถแปร 3 รอบ แล้วไถกลบครั้งสุดท้าย 3 รอบ ระหว่างประกอบพิธีแรกนา มีการบรรเลงเพลงประกอบ เสร็จแล้ว กลับโรงพิธีพราหมณ์

จากนั้นพราหมณ์นำสิ่งของไปเลี้ยงพระโคที่หน้าพระที่นั่ง สำหรับพระโคแรกนาปีนี้ ได้แก่ พระโคพอ -พระโคเพียง พระโคสำรอง ได้แก่ พระโคเพิ่ม และพระโคพูล

เจ้าหน้าที่นำพระโคไปกินเลี้ยงของเสี่ยงทาย 7 อย่าง เมื่อพระโคกินสิ่งใดแล้ว โหรหลวงจะได้ถวายคำพยากรณ์

ต่อมานายสมชวน รัตนมังคลานนท์ รองปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ทำหน้าที่เป็นผู้อ่านกราบบังคมทูลถวายรายงานการพยากรณ์ผลการเสี่ยงทายพระยาแรกเสี่ยงทายผ้าสำหรับนุ่งไปประกอบพิธีจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ พระยาแรกนาหยิบได้ผ้า 4 คืบ พยากรณ์ว่า น้ำจะมากสักหน่อย นาในที่ดอนจะได้ผลบริบูรณ์ดี นาในที่ลุ่มอาจจะเสียหายบ้าง ได้ผลไม่เต็มที่ การเสี่ยงทายพระโคกินเลี้ยงปีนี้พระโคกินน้ำ หญ้า พยากรณ์ว่า น้ำท่าจะบริบูรณ์พอควร พร้อมด้วยธัญญาหาร ผลาหาร ภักษาหาร มังสาหาร อุดมสมบูรณ์ ถั่วพยากรณ์ว่า ผลาหาร ภักษาหารจะอุดมสมบูรณ์ดี เหล้าพยากรณ์ว่า การคมนาคมสะดวกยิ่งขึ้น การค้าขายกับต่างประเทศดีขึ้น ทำให้เศรษฐกิจเจริญรุ่งเรือง

จากนั้น รองปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ กราบบังคมทูลเบิกชาวนาผู้ชนะการประกวดผลผลิตและเกษตรกรดีเด่น เข้าเฝ้า ฯ รับพระราชทานรางวัล

จากนั้นยาตราขบวนพระยาแรกนา ขณะผ่านหน้าพระที่นั่ง พระยาแรกนาจะได้เข้าเฝ้าฯ ถวายบังคม แล้วขึ้นรถยนต์หลวงไปรอเฝ้า ฯ ที่แปลงนาสาธิต สวนจิตรลดาทรงรับการถวายความเคารพของผู้มาเฝ้า ฯ เสด็จ ฯ ไปประทับรถยนต์พระที่นั่ง เสด็จพระราชดำเนินไปยังสวนจิตรลดา พระราชวังดุสิต รถยนต์พระที่นั่งเทียบที่บริเวณแปลงนาสาธิต พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้า ฯ พระบรมราชินี เสด็จเข้าพลับพลาพิธี ประทับพระราชอาสน์ สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าพัชรกิติยาภา นเรนทิราเทพยวดี กรมหลวงราชสาริณีสิริพัชร มหาวัชรราชธิดา ประทับพระเก้าอี้ที่ประทับ พระยาแรกนา เข้าเฝ้า ฯ ถวายบังคม แล้วออกไปประกอบพิธีแรกนา พร้อมด้วยเทพีคู่หาบทอง - เงิน เสร็จแล้ว พระยาแรกนา เข้าเฝ้า ฯ ถวายบังคม แล้วไปขึ้นรถยนต์หลวงกลับกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เสด็จออกจากพลับพลาพิธี ไปประทับรถยนต์พระที่นั่งเสด็จพระราชดำเนินกลับพระที่นั่งอัมพรสถาน พระราชวังดุสิต

สำหรับพระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ หรือที่นิยมเรียกว่า พิธีแรกนา กำหนดจัดขึ้นในราวเดือนหกของทุกปีหรือเดือนพฤษภาคมที่มีฤกษ์ยามที่เหมาะสมต้องตามประเพณี ให้จัดขึ้นในเวลานั้นอันถือเป็นเวลาที่เหมาะสมในการเริ่มต้นฤดูกาลแห่งการทำนา ซึ่งเป็นอาชีพหลักของประชาชนคนไทย เพื่อความเป็นสิริมงคลและบำรุงขวัญเกษตรกรให้เกิดความมั่นใจในการเพาะปลูก

ทั้งนี้ พระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญได้สืบทอดมายาวนาน ตั้งแต่ครั้งสมัยกรุงสุโขทัยเป็นราชธานี และได้กระทำเต็มรูปบูรพประเพณีครั้งสุดท้ายในปี พ.ศ. 2479 เว้นไปจนกระทั่งในปีพ.ศ. 2503 คณะรัฐมนตรีได้มีมติให้ฟื้นฟูพระราชประเพณีนี้ขึ้นใหม่และได้กระทำติดต่อเรื่อยมาจนถึงปัจจุบัน เว้นแต่ปีพ.ศ.2563-2564 ซึ่งประเทศไทยประสบสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) มิได้จัดงานพระราชพิธีฯ โดยมีทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพิธีปลุกเสกเมล็ดพันธุ์ข้าวพระราชทาน เพื่อเป็นเมล็ดพันธุ์สำหรับเพาะปลูก ณ พระอุโบสถวัดพระศรีรัตนศาสดาราม และพิธีหว่านข้าวในแปลงนาทดลองสวนจิตรลดา

ปีนี้ กระทรวงเกษตรฯ จัดงานพระราชพิธีฯ ภายใต้มาตรการเฝ้าระวังการแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา2019 (COVID-19) ด้วยการลดจำนวนผู้เข้าร่วมพระราชพิธีพิธีลง 50% มีการเว้นระยะห่าง ตรวจคัดกรองโรคในวันงานอย่างเคร่งครัด รวมทั้งขอความร่วมมือเกษตรกรและประชาชนรับชมการถ่ายทอดพระราชพิธีฯ ในวันที่ 13 พ.ค.ตั้งแต่เวลา 8.00 น. เป็นต้นไป ผ่านทางสถานีโทรทัศน์รวมการเฉพาะกิจแห่งประเทศไทย สถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย และสื่อโซเชียลมีเดีย เพื่อเป็นการลดความเสี่ยงของการแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนาและสามารถลงทะเบียนขอรับพันธุ์ข้าวพระราชทานได้ที่ https://rice.moac.go.th

สำหรับพันธุ์ข้าวพระราชทานที่เตรียมไว้ในพระราชพิธีมีทั้งสิ้น 6 สายพันธุ์ น้ำหนักรวมทั้งสิ้น 1,728 กิโลกรัม ได้แก่ 1) ขาวดอกมะลิ 105 จำนวน 245 กิโลกรัม 2) ปทุมธานี 1 จำนวน 399 กิโลกรัม 3) กข 43 จำนวน 125 กิโลกรัม 4) กข6 จำนวน 70 กิโลกรัม 5) กข 87 จำนวน 300 กิโลกรัม และ 6) กข 85 จำนวน 589 กิโลกรัม

ทั้งนี้ กระทรวงเกษตรฯ ได้เตรียมแจกจ่ายพันธุ์ข้าวพระราชทานให้กับเกษตรกรและประชาชน เพื่อความเป็นสิริมงคลโดยสามารถสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่กรมการข้าว กองเมล็ดพันธุ์ข้าว ที่เบอร์โทรศัพท์ 02-561-3794 ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวทั้ง 29 แห่ง ศูนย์วิจัยข้าวทั้ง 27 แห่ง และสถาบันวิทยาศาสตร์ข้าว จังหวัดสุพรรณบุรี นอกจากนี้ ผู้ที่สนใจยังสามารถรับเมล็ดพันธุ์พระราชทานผ่านการลงทะเบียนออนไลน์ได้ทาง https://rice.moac.go.th ซึ่งเมื่อลงทะเบียนทางออนไลน์แล้ว สามารถเดินทางไปรับพันธุ์ข้าวพระราชทานได้ที่สำนักงานเกษตรจังหวัด หรือสำนักงานเกษตรอำเภอใกล้บ้านท่านหลังจาก วันที่ 17 พฤษภาคม พ.ศ.2565 เป็นต้นไป โดยจะได้รับเมล็ดพันธุ์ข้าวพระราชทานคนละ 2 ซอง

อนึ่ง ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2509 เป็นต้นมา คณะรัฐมนตรีได้มีมติให้วันพระราชพิธีพืชมงคล เป็น“วันเกษตรกร” ประจำปีด้วย ซึ่งปีนี้ตรงกับวันพฤหัสบดีที่ 12 พ.ค. 2565 เพื่อให้ผู้มีอาชีพทางการเกษตรร่วมกันประกอบพระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ เพื่อเป็นสิริมงคลแก่อาชีพทางเกษตรกรรมซึ่งกล่าวได้ว่าเป็นอาชีพที่มีความสำคัญยิ่งต่อการขับเคลื่อนเศรษฐกิจของประเทศชาติ

นอกจากนี้ ในงานพระราชพิธีฯ ยังมีการมอบรางวัลและยกย่องประกาศเกียรติคุณให้แก่เกษตรกร สถาบันเกษตรกรและสหกรณ์ดีเด่นแห่งชาติประเภทต่าง ๆ รวมทั้งปราชญ์เกษตรของแผ่นดิน ที่ผ่านการคัดเลือก พร้อมทั้งเผยแพร่ผลงานให้สาธารณชนทั่วไปได้รู้จักและยึดถือเป็นแบบอย่างในแนวทางการปฏิบัติอีกด้วย